ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 

Μητροπόλεως 12-14, Τ.Κ.10563, Αθήνα, τηλ. 213 2141800, fax 210 5227300 

ΠΡΟΕΔΡΟΣ 

Αθήνα, 24 Μαΐου 2018 

Aρ. Πρωτ.: Φ/1/4411 

Προς: 
-Υπουργό Οικονομικών 
κ. Ευκλείδη Τσακαλώτο 
-Υφυπουργό Οικονομικών 
κ. Κατερίνα Παπανάτσιου 
-Διοικητή Ανεξάρτητης Αρχής 
Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) 
κ. Γεώργιο Πιτσιλή 

Θέμα: Η θέση του Οικονομικού Επιμελητηρίου της Ελλάδος για τη κατάργηση από 1/7/2018 του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά 

Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 74 του Ν.4509/2017 παρατάθηκε το μέτρο των ειδικών συντελεστών ΦΠΑ μέχρι 30.6.2018 για τα νησιά Λέρο, Λέσβο, Κω, Σάμο και Χίο, λόγω της αύξησης των μεταναστευτικών ροών και της δύσκολης οικονομικής κατάστασής τους. Στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής για την Ελλάδα, που αποφασίστηκε τον Ιούλιο του 2015, η ελληνική κυβέρνηση είχε συμφωνήσει στην κατάργηση του ειδικού καθεστώτος για τον ΦΠΑ, η οποία τίθεται σε πλήρη εφαρμογή από 1.7.2018. 

Η δυνατότητα εφαρμογής μειωμένων συντελεστών Φ.Π.Α. προβλέπεται στο άρθρο 120 της Οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας και αναφέρει ότι: «Η Ελλάδα μπορεί να εφαρμόζει στους νομούς Λέσβου, Χίου, Σάμου, Δωδεκανήσου, Κυκλάδων και στα νησιά Θάσος, Βόρειες Σποράδες, Σαμοθράκη και Σκύρος χαμηλότερους συντελεστές έως 30% από τους αντίστοιχους συντελεστές που εφαρμόζονται στην ηπειρωτική Ελλάδα». 

Πρόσφατα ο κοινοτικός επίτροπος κ. Πιέρ Μοσκοβισί σε δήλωσή του, αναγνώρισε τις ιδιαίτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και προσκάλεσε την ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει σε διαπραγμάτευση με την Επιτροπή  για μόνιμη καθιέρωση του ειδικού καθεστώτος. Επεσήμανε επιπρόσθετα ότι οι ελληνικές αρχές έχουν την ευθύνη για την φορολογική πολιτική και το καθεστώς ΦΠΑ. 

Τα προβλήματα των νησιών προέρχονται από την εδαφική ασυνέχεια, το μικρό τους μέγεθος, την δύσκολη και ιδιαίτερα δαπανηρή διακίνηση προσώπων και εμπορευμάτων σε σχέση με την ηπειρωτική χώρα, την γεωγραφική τους απομόνωση, την διαιωνιζόμενη και διογκούμενη προσφυγική κρίση και τέλος τα έκτακτα καταστροφικά φυσικά φαινόμενα. Πρέπει να καταστεί σαφές ότι το ειδικό αυτό καθεστώς δεν αποτελεί προνόμιο αλλά αποτελεί: 

1. Ανταγωνιστικό ισοδύναμο απέναντι στα μειονεκτήματα που δημιουργεί η εδαφική ασυνέχεια, όπως η ύπαρξη μικρών και ευαίσθητων οικονομιών κλίμακας και το αυξημένο κόστος μεταφοράς εμπορευμάτων και παροχής υπηρεσιών. 

2. Παράγοντα ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας του νησιωτικού τουριστικού προϊόντος. 

3. Πολιτική τόσο για την οικονομική ανάπτυξη των νησιών, όσο και για την παραμονή των κατοίκων στα νησιά. 

4. Μέτρο κοινωνικής δικαιοσύνης (οι νησιώτες δεν απολαμβάνουν ισοδύναμα την ωφέλεια από τα βασικά κοινωνικά αγαθά του κράτους), για την οικονομική ανάπτυξη των νησιών. 

5. Κοινοτική ρύθμιση για την ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας των νησιών – εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία καλούνται να αντιμετωπίσουν και να ανταπεξέλθουν στα μεγάλα ρεύματα προσφύγων και μεταναστών στην Ε.Ε.. 

Η εφαρμογή του μεταφορικού ισοδύναμου που προωθείται από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και αποβλέπει στην κάλυψη του πρόσθετου ακτοπλοϊκού σε σχέση με το χερσαίο κόστος αντίστοιχης απόστασης, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως οικονομικό αντιστάθμισμα στην κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ. Η κατάργηση του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ από 1/7/2018 θα οδηγήσει: 

• στην αύξηση του κόστους ζωής των κατοίκων των νησιών (αύξηση κόστους μεταφοράς, εμπορευμάτων και πρώτων υλών, αύξηση κόστους παρεχόμενων υπηρεσιών). Η μείωση του εισοδήματος των νησιωτών με δεδομένη την εφαρμογή της μείωσης του ετήσιου αφορολόγητου ποσού θα περιορίσει την αγοραστική τους δύναμη με άμεσο αντίκτυπο στην βιωσιμότητα των τοπικών επιχειρήσεων. 
• στη μείωση της ανταγωνιστικότητας παραγομένων υπηρεσιών και προϊόντων, στα οποία τα συγκεκριμένα νησιά διαθέτουν συγκριτικά πλεονεκτήματα, όπως ο τουρισμός. 
• στη μη είσπραξη των αναμενομένων φορολογικών εσόδων, η οποία θα οφείλεται στη μείωση της ρευστότητας των επιχειρήσεων και στην αύξηση της παραοικονομίας και φοροδιαφυγής που παρατηρείται σε κάθε αύξηση φορολογικών συντελεστών. 

Το ΟΕΕ, ο θεσμοθετημένος οικονομικός σύμβουλος της Πολιτείας, έχει προτείνει τρόπους για την ενίσχυση των δημοσίων εσόδων με μέτρα για μια ουσιαστική φορολογική μεταρρύθμιση με την αντιμετώπιση παθογενειών, όπως τη καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και τη βελτίωση του συστήματος εισπραξιμότητας του Φ.Π.Α. 

Η Κεντρική Διοίκηση του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος με βάση το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα των νησιών μας, σύμφωνα με το οποίο η Διοίκηση του κράτους υποχρεούται να μεριμνά για την ανάπτυξη των νησιωτικών περιοχών, λόγω των ιδιαιτέρων συνθηκών τους, προτείνει: 

• να παραταθεί μέχρι 30/6/2019 το ειδικό καθεστώς μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά που αναφέρονται στην παρ. 1 του άρθρου 74 του Ν.4509/2017 διότι δεν έχουν  εκλείψει οι λόγοι που επέβαλαν την παράτασή τους μέχρι 30/6/2018, καθώς οι προσφυγικές ροές από την Τουρκία προς τα νησιά έχουν αυξηθεί (περίπου 33% το πρώτο τρίμηνο του 2018) 
• να ζητήσει η Ελληνική Κυβέρνηση τη μόνιμη εφαρμογή των μειωμένων συντελεστών Φ.Π.Α. που προβλέπονται στο άρθρο 120 της Οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, ως μέτρο για την ανακούφιση των νησιωτικών περιοχών, που είναι «ευάλωτες» σε εξωτερικούς οικονομικούς, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. 

 Ο Πρόεδρος του ΟΕΕ  Κωνσταντίνος Β. Κόλλιας