ΘΕΜΑ: «Παροχή οδηγιών επί των διατάξεων του άρθρου 26 του ν. 4270/2014».

Με αφορμή ερωτήματα που έχουν περιέλθει στην Υπηρεσία μας, αναφορικά με τη διάσταση απόψεων μεταξύ Διατάκτη και Γενικού Διευθυντή Οικονομικών Υπηρεσιών / Προϊσταμένου Οικονομικών Υπηρεσιών (Γ.Δ.Ο.Υ./Π.Ο.Υ.) των φορέων Γενικής Κυβέρνησης, ως προς τη νομιμότητα έκδοσης των σχετικών αποφάσεων ανάληψης υποχρέωσης και τη νομιμότητα και κανονικότητα των δαπανών, θέτουμε υπόψη σας τα εξής:

Α.1. Με τις διατάξεις του άρθρου 3, παράγραφος Β, υποπερ.2.4.1. του ν.4336/2015 (Α.94), οι Αρχές δεσμεύονται να συνεχίσουν τις μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούν, μεταξύ άλλων, στη βελτίωση της διαδικασίας διαχείρισης του προϋπολογισμού τους, των ελέγχων των δαπανών τους και της έγκαιρης εκκαθάρισης των οφειλών τους.

2. Ειδικότερα, με τις διατάξεις του ν. 4337/2015 (Α.129), ορίζεται ότι, από 11-2017, οι Προϊστάμενοι Οικονομικών Υπηρεσιών των Υπουργείων και λοιπών φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, καθίστανται αποκλειστικά υπεύθυνοι για τις αρμοδιότητες που αφορούν στη δημοσιονομική διαχείριση του φορέα τους και που μέχρι την 31-12-2016 ασκούνταν από τις Υπηρεσίες Δημοσιονομικού Ελέγχου (Υ.Δ.Ε.) του Υπουργείου Οικονομικών [άρθρα 69Γ και 69Δ ν.4270/2014 (Α.143)].

Β.1. Με τις διατάξεις του άρθρου 24, παρ.3γ του ν.4270/2014 (Α.143), ορίζεται ότι μέχρι την ολοκλήρωση εφαρμογής της διαδικασίας ηλεκτρονικής διακίνησης εγγράφων του άρθρου 69ΣΤ, για δαπάνες που διενεργούνται, μεταξύ άλλων, από περιφερειακές Υπηρεσίες Υπουργείων, δύναται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του οικείου Υπουργού, αρμοδιότητες των παραγράφων 4 και 5, καθώς και των άρθρων 26, 66 & 69Γ, να ασκούνται από τις κατά τόπον αρμόδιες Δ.Υ.Ε.Ε.

2. Σύμφωνα με το άρθρο 26, παρ.1 του ανωτέρω νόμου, ο προϊστάμενος Οικονομικών Υπηρεσιών οφείλει να αρνηθεί την εκτέλεση εντολής, από οποιαδήποτε αρμόδια αρχή, αν έχει ως αποτέλεσμα την ανάληψη υποχρέωσης ή εκτέλεση δαπάνης που υπερβαίνει τα όρια του προϋπολογισμού και των ποσοστών διάθεσης ή του Μ.Π.Δ.Σ. ή δεν είναι νόμιμη και κανονική, ενημερώνοντας εγγράφως την εν λόγω αρχή. Αν η αρμόδια αρχή επιμείνει στην εκτέλεση της εντολής της, οφείλει να επαναλάβει εγγράφως την αντίρρησή του, με ταυτόχρονη κοινοποίησή της στο ΓΛΚ και στο Ελεγκτικό Συνέδριο και να εκτελέσει την εντολή. Στην περίπτωση αυτή, την ευθύνη ως προς τη νομιμότητα της ενέργειας φέρει πλέον ο εντολέας.

Γ.1. Στις διατάξεις του άρθρου 4, παρ.1.γ. του π.δ.80/2016 (Α.145), προβλέπεται ότι σε περίπτωση που υπάρχει διαθέσιμη πίστωση αλλά δεν συντρέχουν οι λοιπές νόμιμες προϋποθέσεις παροχής της βεβαίωσης, από τον Προϊστάμενο των Οικονομικών Υπηρεσιών (Π.Ο.Υ.), για την ύπαρξη και δέσμευση ισόποσης πίστωσης για την πληρωμή σχετικής δαπάνης, ο Π.Ο.Υ. ενημερώνει εγγράφως τον διατάκτη και εφόσον ο τελευταίος εμμένει στο αίτημά του για προώθηση της διαδικασίας δέσμευσης πίστωσης:

i) παρέχει την βεβαίωση και εκτελεί τις λοιπές διαδικασίες του εν λόγω άρθρου και

ii) ενημερώνει εγγράφως την αρμόδια Δ.Υ.Ε.Ε. του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.

2. Με την αριθ.2/100018/0026/30-12-2016 εγκύκλιο (Α.Δ.Α.:ΨΒΞΒΗ-ΔΤΗ), δόθηκαν περαιτέρω οδηγίες σχετικά με την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων και επιπλέον προβλέπεται ότι, αν ο φορέας είναι εποπτευόμενος, ο αρμόδιος Π.Ο.Υ. ενημερώνει εγγράφως και τον Π.Ο.Υ. του εποπτεύοντος φορέα. Στην περίπτωση αυτή, ο Π.Ο.Υ. απαλλάσσεται της ευθύνης (άρθρο 11 του π.δ.80/2016), την οποία φέρει πλέον εξολοκλήρου ο εντολέας.

Δ.1. Επιπλέον, στο άρθρο 75, παρ.5 του ν. 4446/2016 (Α.240), ορίζεται ότι σε περίπτωση που κατά τον έλεγχο νομιμότητας και κανονικότητας, προκύψει διάσταση απόψεων μεταξύ διατάκτη και προϊσταμένου Οικονομικών Υπηρεσιών, ακολουθείται η προαναφερόμενη διαδικασία, ήτοι αυτή του άρθρου 26, παρ. 1 του ν. 4270/2014.

2. Ειδικότερα, όταν από τον έλεγχο διαπιστώνεται ότι δεν υπάρχουν τα απαιτούμενα στοιχεία, ώστε να κριθεί νόμιμη και κανονική η δαπάνη, η Οικονομική Υπηρεσία οφείλει να αρνηθεί την εκτέλεση της εντολής ενημερώνοντας εγγράφως τον Διατάκτη, εκθέτοντας λεπτομερώς τους λόγους για τους οποίους η δαπάνη δεν κρίνεται νόμιμη ή κανονική. Αν ο Διατάκτης εμμένει στις απόψεις του και δίνει εκ νέου έγγραφη εντολή για την πληρωμή της δαπάνης, τότε η Οικονομική Υπηρεσία οφείλει να την εκτελέσει, επαναλαμβάνοντας όμως εγγράφως την αντίρρησή της στον Διατάκτη, την οποία και κοινοποιεί στο Ελεγκτικό Συνέδριο, όπως προβλέπεται στο άρθρο 26, παρ. 1 του ν. 4270/2014. Στη συνέχεια, συντάσσει και υποβάλλει στη Διεύθυνση Συντονισμού και Έλεγχου Εφαρμογής Δημοσιολογιστικών Διατάξεων και στη Γενική Διεύθυνση Δημοσιονομικών Ελέγχων του Γ.Λ.Κράτους, την προβλεπόμενη στο άρθρο 69Γ, παρ. γ του ίδιου νόμου, έκθεση συνοδευόμενη από αντίγραφα του σχετικού φακέλου, κοινοποιώντας συγχρόνως και την ανωτέρω αντίρρησή της.

Ε. Κατόπιν των ανωτέρω και προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω καθυστερήσεις στην πληρωμή των δικαιούχων, εφόσον ο αρμόδιος διατάκτης εμμένει στις απόψεις του περί έκδοσης της σχετικής απόφασης ανάληψης υποχρέωσης ή της νομιμότητας και κανονικότητας της σχετικής δαπάνης, εφαρμογή έχουν οι διατάξεις του άρθρου 26, παρ.1 του ν.4270/2014, όπως ισχύει. Τονίζεται και πάλι ότι στις περιπτώσεις αυτές από τη διαφωνία του Προϊσταμένου Οικονομικών Υπηρεσιών με τον Διατάκτη δεν παρακωλύεται η πραγματοποίηση της δαπάνης και η εκκαθάριση και πληρωμή αυτής.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΦΡΑΓΚΙΣΚΟΣ ΚΟΥΤΕΝΤΑΚΗΣ