YΠOIK 1086938/581/B0013/ΠOΛ. 1205/21.7.1998 Απαλλαγή αγροτών στη φορολογία κεφαλαίου - Κοινοποίηση σχετικών διατάξεων:

1. Του ν. 2520/1997 (ΦΕΚ 173/Α` 1.9.97) "Μέτρα για τους νέους αγρότες, σύσταση Οργανισμού Γεωργικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Απασχόλησης και άλλες διατάξεις".

2. Του ν. 2538/1997 (ΦΕΚ 242 Α`/1.12.97) "Τροποποίηση της κείμενης νομοθεσίας για τα γεωργικά και κτηνιατρικά φάρμακα, ρύθμιση χρεών συνεταιριστικών οργανώσεων και άλλες διατάξεις". 3. Του ν.2601/1998 (ΦΕΚ 81 Α`/15.4.98) "Ενισχύσεις ιδιωτικών επενδύσεων για την οικονομική και περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας και άλλες διατάξεις".

Με τις διατάξεις του ν. 2520/1997 θεσπίστηκαν μεταξύ των άλλων, φορολογικές διευκολύνσεις (απαλλαγές) για τους νέους αγρότες που αφορούν τη φορολογία κεφαλαίου.

Ηδη με τις διατάξεις του άρθρου 70 του ν. 2538/1997 και του άρθρου 13 του ν. 2601/1998 επήλθαν τροποποιήσεις στο ν. 2520/1997 με σκοπό τη βελτίωση της διαδικασίας εφαρμογής των ανωτέρω διατάξεων, οι οποίες ισχύουν από 1ης Σεπτεμβρίου 1997 και καταλαμβάνουν υποθέσεις για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννιέται από την ημερομηνία αυτή και μεταγενέστερα.

Με την παρούσα εγκύκλιό μας ερμηνεύουμε τις διατάξεις του ν. 2520/1997 που αφορούν θέματα φορολογίας κεφαλαίου, όπως έχουν τροποποιηθεί με τους ανωτέρω νόμους και ισχύουν.

Για διευκόλυνσή σας, στο τέλος της παρούσας επισυνάπτουμε το κείμενο των προαναφερθεισών διατάξεων καθώς και όλων των προγενέστερων διατάξεων που αφορούν γεωργικές απαλλαγές στη φορολογία κεφαλαίου, οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν.

Επίσης επισυνάπτουμε τις αριθμ. 306312/19.2.98 (ΦEK 218/τ.B_/6.3.98), 310547/19.3.1998 (ΦEK 321/τ.B_/3.4.1998), 322501/2290/19.5.98 (ΦEK 480/τ.B_/ 19.5.98) και 337410/10.7.1998 (ΦEK 712/τ.B_/14.7.98) αποφάσεις των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Εθνικής Oικονομίας, Oικονομικών και Γεωργίας, οι οποίες έχουν εκδοθεί κατ_ εξουσιοδότηση των πιο πάνω νόμων και είναι απαραίτητες για την εφαρμογή τους.

Επισημαίνουμε ότι στη φορολογία κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών οι απαλλαγές της παραγράφου 2 του άρθρου 29 του ν.δ. 118/1973 καθώς και οι απαλλαγές της παραγράφου 1 του άρθρου 40 του ν. 814/1978 μπορούν να ισχύσουν παράλληλα, εφόσον οι υπόχρεοι σε φόρο πληρούν όλες τις προϋποθέσεις που θέτουν οι προαναφερθείσες διατάξεις.

Δεδομένου ότι τα πρώτα εδάφια των προαναφερθέντων διατάξεων νόμων αναφέρονται στις απαλλαγές των αγροτών, τα δε τελευταία εδάφια στις απαλλαγές των νέων αγροτών, διευκρινίζεται ότι, σε περίπτωση που οι υπόχρεοι σε φόρο έχουν ταυτόχρονα την ιδιότητα του αγρότη και του νέου αγρότη, υποχρεούνται να επιλέξουν τις απαλλαγές της μιας εκ των δύο ιδιοτήτων. Δηλαδή δεν μπορούν ταυτόχρονα να τύχουν της απαλλαγής ως αγρότες και της απαλλαγής ως αγρότες και της απαλλαγής ως νέοι αγρότες.

π.χ. Νέος αγρότης που κληρονομεί τον αγρότη πατέρα του, μπορεί να τύχει των απαλλαγών της παρ. 27 του άρθρου 29 του ν.δ. 118/1973 και της παρ. 1 του άρθρου 40 του ν. 814/1978 παράλληλα, έχει όμως τη δυνατότητα να επιλέξει την απαλλαγή του με τις προϋποθέσεις είτε του αγρότη (πρώτα εδάφια των προαναφερθέντων νόμων) είτε του νέου αγρότη (τελευταία εδάφια των προαναφερθέντων νόμων).

Στη φορολογία μεταβίβασης ακινήτων ο αγρότης άνω των 40 ετών κατά την αγορά αγροτικής έκτασης έχει τη δυνατότητα απαλλαγής από το φόρο μεταβίβασης, μόνο βάσει των προγενέστερων διατάξεων (του ν. 634/1977). Αντίθετα, ο νέος αγρότης (μέχρι 40 ετών) έχει τη δυνατότητα απαλλαγής από το φόρο μεταβίβασης, είτε με την ιδιότητα του αγρότη, βάσει των προγενέστερων διατάξεων (ν. 634/1977) είτε με την ιδιότητα του νέου αγρότη βάσει των νέων διατάξεων (ν. 2520/1997).

Yποχρεούται όμως να επιλέξει την απαλλαγή της μιας εκ των δύο ιδιοτήτων. π.χ. Νέος αγρότης αγοράζει για πρώτη φορά αγροτική έκταση εμβαδού 50 στρεμμάτων. Επειδή έχει και τις δύο ιδιότητες (του αγρότη και του νέου αγρότη) υποχρεούται να επιλέξει την απαλλαγή του με τις προϋποθέσεις είτε του αγρότη (ν. 634/1977) είτε του νέου αγρότη (ν. 2520/1997).

N. 2520/1997 ------------

APΘPO 1 -------

OPIΣMOI -------

Με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 2520/1997 δίνονται βασικοί ορισμοί των όρων αγρότης, νέος αγρότης, νεοεισερχόμενος νέος αγρότης και εργάτης γης. Για την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 2520/1997, όπως ισχύουν, αλλά και για τη χορήγηση των λοιπών γεωργικών απαλλαγών στη φορολογία κεφαλαίου, σας διευκρινίζουμε τους πιο κάτω όρους για την ενιαία αντιμετώπισή τους:

ΠAPAΓPAΦOΣ 1 ------------

Με τις διατάξεις της παραγρ. 1 του άρθρου 1 του κοινοποιούμενου νόμου, ορίζεται ότι, αγρότες είναι τα φυσικά πρόσωπα τα απασχολούμενα κατά κύρια απασχόληση με κάθε είδους αγροτική εργασία, η οποία τους αποφέρει τουλάχιστον το 50% του συνολικού καθαρού εισοδήματός τους (από κάθε πηγή π.χ. ακίνητα, κινητές αξίες κ.λπ.) και τα οποία αφιερώνουν το μισό τουλάχιστον του χρόνου τους σε αγροτική δραστηριότητα. H απόδειξη του ποσοστού του συνολικού καθαρού εισοδήματος που αποφέρει στους αγρότες η ενασχόλησή τους με αγροτικές δραστηριότητες, γίνεται από τον έλεγχο της οικείας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος για όλο το χρονικό διάστημα, για το οποίο δεσμεύονται οι φορολογούμενοι να έχουν την ιδιότητα του αγρότη (10ετία ή 15ετία). Για το ίδιο αυτό χρονικό διάστημα απαιτείται ο έλεγχος της ύπαρξης της ιδιότητας του αγρότη.

Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι ο υπόχρεος σε φόρο, έχει απολέσει την ιδιότητα του αγρότη, αίρεται η χορηγηθείσα απαλλαγή. Δεν αιρείται όμως η απαλλαγή εφόσον συντρέξει λόγος ανώτερης βίας.

Ως αγρότες θεωρούνται και οι ασχολούμενοι με την γεωργία, κτηνοτροφία, πτηνοτροφία, μελισσοκομία, σηροτροφία, αλιεία και δασοπονία.

Επίσης και όσοι από τους ανωτέρω ασχολούνται συμπληρωματικά με τον αγροτουρισμό, αγροτοβιομηχανία, παραδοσιακή βιοτεχνία και προστασία του φυσικού χώρου, εφόσον οι δραστηριότητες αυτές ασκούνται στα όρια της αγροτικής εκμετάλλευσης και στα πλαίσια εγκεκριμένου προγράμματος του Yπουργείου Γεωργίας.

Περαιτέρω με τις διατάξεις της περίπτωσης ε_ του άρθρου 1 της αριθμ. 337410/ 10.7.1998 (ΦEK 712/τ.B_/14.7.98) κοινής απόφασης των Υπουργών Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Εθνικής Oικονομίας, Oικονομικών και Γεωργίας, παρέχονται πρόσθετοι εννοιολογικοί προσδιορισμοί για την ιδιότητα του αγρότη ως ακολούθως:

Ως αγρότες νοούνται τα φυσικά πρόσωπα που ορίζονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 1 του ν. 2520/1997 που αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 8 του άρθρου 13 του ν. 2601/1998, τα οποία εκτός από τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις εν λόγω διατάξεις πρέπει να:

αα. Είναι νόμιμοι κάτοχοι αγροτικής εκμετάλλευσης.

ββ. Εχουν εγγραφεί στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων του ν. 2332/1995 (τ. A_ 181).

γγ. Ρχουν κύριο ταμείο ασφάλισης τον OΓA με εξαίρεση:

_ Τους δασεργάτες.

_ Τους απασχολούμενους με αγροτουριστικές, αγροτοβιοτεχνικές δραστηριότητες και δραστηριότητες παραδοσιακής βιοτεχνίας.

_ Τους περιστασιακούς εργάτες και μικροεπαγγελματίες μονίμους κατοίκους των μη ανεπτυγμένων τουριστικά ζωνών των ορεινών και μειονεκτικών οικισμών πληθυσμού μέχρι 2.000 κατοίκων και υπό τον όρο ότι στο πρόσωπό τους πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις.

Δεν θεωρούνται αγρότες: -----------------------

_ Oι μόνιμοι και με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου υπάλληλοι του Δημοσίου N.Π.Δ.Δ. N.Π.I.Δ. καθώς και οι ιδιωτικοί υπάλληλοι.

_ Oι ελεύθεροι επαγγελματίες, όπως εργολάβοι, βιοτέχνες κ.λπ.

Oι περιπτώσεις μικροεπαγγελματιών μονίμων κατοίκων οικισμών πληθυσμού κάτω των 2.000 κατοίκων που βρίσκονται σε μη τουριστικές ζώνες των ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, εξετάζεται αν πληρούν ή μη τις προϋποθέσεις της παρούσας ε_ περίπτωσης.

Επισημαίνεται ότι, η ιδιότητα της παντρεμένης ή χήρας γυναίκας ως αγρότισσας, εξετάζεται αυτοτελώς σύμφωνα με τα παραπάνω, ανεξάρτητα από την αγροτική ιδιότητα του συζύγου, π.χ. σύζυγος ή χήρα αγρότη ή μη αγρότη μπορεί να θεωρηθεί αγρότισσα, εφόσον πληροί τις προαναφερθείσες προϋποθέσεις του νόμου.

O υπόχρεος σε φόρο αγρότης κατά την υποβολή της οικείας δήλωσης (φόρου κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών ή μεταβίβασης) υποχρεούται να προσκομίσει βεβαίωση για την αγροτική του ιδιότητα από τη Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης όπως αυτή προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 2 της ανωτέρω κοινής Υπουργικής απόφασης. H βεβαίωση αυτή θα λαμβάνεται υποχρεωτικά υπόψη από τη ΔOY για τον χαρακτηρισμό του υπόχρεου ως αγρότη.

ΠAPAΓPAΦOΣ 2 ------------

Με τις διατάξεις της παραγρ. 2 του κοινοποιούμενου νόμου ορίζεται ότι, νέοι αγρότες θεωρούνται εκείνοι οι αγρότες που κατά το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης δεν έχουν συμπληρώσει το 40ο έτος της ηλικίας τους.

Περαιτέρω με τις διατάξεις του άρθρου 1 της περίπτωσης στ_ της αριθμ. 337410/10.7.1998 (ΦEK 712/τ.B_/14.7.98) κοινής Υπουργικής απόφασης ορίζεται ότι, ως νέοι αγρότες νοούνται τα φυσικά πρόσωπα που ορίζονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 1 του ν. 2520/1997, όπως συμπληρώθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 70 του ν. 2538/1997 και δεν έχουν υπερβεί το 40ο έτος της ηλικίας τους, τα οποία εκτός από τις προϋποθέσεις που ορίζονται στις εν λόγω διατάξεις πρέπει να πληρούν επιπροσθέτως και τις προϋποθέσεις της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του ν. 2520/1997, όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 8 του άρθρου 13 του ν. 2601/1998 καθώς και τις προϋποθέσεις των εδαφίων αα_, ββ_, γγ_ της ε_ περίπτωσης του άρθρου 1 της απόφασης.

Για τον υπολογισμό της ηλικίας, ως αφετηρία λαμβάνεται υπόψη η 1η Ιανουαρίου του έτους γέννησης π.χ.

α. ο A και ο B γεννήθηκαν στις 28.1.1958 και αγοράζουν αγροτική έκταση ο μεν A στις 31.12.1997, ο δε B στις 5.1.1998. Για την εφαρμογή των απαλλακτικών διατάξεων του ν. 2520/1997, ο A θεωρείται ότι έχει την ιδιότητα του νέου αγρότη γιατί κατά το χρόνο αγοράς 31.12.97 δεν έχει υπερβεί το 40ο έτος της ηλικίας του (39 ετών), δεδομένου ότι ως αφετηρία για τον υπολογισμό της ηλικίας του λαμβάνεται η 1.1.58. O B δεν θεωρείται ότι έχει την ιδιότητα του νέου αγρότη γιατί κατά το χρόνο αγοράς έχει υπερβεί το 40ο έτος της ηλικίας του.

β. ο Γ γεννήθηκε στις 28.1.1958 και ο Δ στις 28.12.1958 και κληρονομούν τον πατέρα τους στις 5.5.1998. Για την εφαρμογή των απαλλακτικών διατάξεων του ν. 2520/1997 ούτε ο Γ ούτε ο Δ θεωρούνται ότι έχουν την ιδιότητα του νέου αγρότη.

O υπόχρεος σε φόρο νέος αγρότης κατά την υποβολή της οικείας δήλωσης υποχρεούται να προσκομίσει βεβαίωση για την αγροτική του ιδιότητα από τη Δ/νση Αγροτικής Ανάπτυξης της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης όπως αυτή προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 2 της ανωτέρω κοινής Yπουργικής απόφασης.

H βεβαίωση αυτή θα λαμβάνεται υποχρεωτικά υπόψη από τη ΔOY για τον χαρακτηρισμό του υπόχρεου ως αγρότη.

ΠAPAΓPAΦOΣ 3 ------------

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης ζ_ του άρθρου 1 της αριθμ. 337410/10.7.98 (ΦEK 712/τ.B_/14.7.98) κοινής Υπουργικής απόφασης ως νεοεισερχόμενοι νέοι στον αγροτικό τομέα νοούνται τα φυσικά πρόσωπα που ορίζονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 1 του ν. 2520/1997, όπως τροποποιήθηκε με τις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 70 του ν. 2538/1997, τα οποία δεν έχουν υπερβεί το 40ο έτος της ηλικίας τους και για πρώτη φορά αρχίζουν να αποκτούν τις προϋποθέσεις του νέου αγρότη ως ακολούθως:

αα. Αποκτούν για πρώτη φορά εισοδήματα από την αξιοποίηση δικής τους αγροτικής εκμετάλλευσης.

Ωστόσο δύναται να θεωρηθεί ότι πληροί την ιδιότητα του νεοεισερχόμενου και το πρόσωπο με μόνιμη εξωαγροτική απασχόληση και παράλληλη αξιοποίηση αγροτικής εκμετάλλευσης εφόσον διακόψει οριστικά την εξωαγροτική του απασχόληση.

ββ. Αποκτούν για πρώτη φορά πρόσβαση σε εθνικά και κοινοτικά καθεστώτα ενισχύσεων ή ενεργειών που απαιτούν την ύπαρξη της ιδιότητας του αγρότη, όπως η έννοια ορίζεται στην περίπτωση ε_ του παρόντος άρθρου.

γγ. Προβαίνουν για πρώτη φορά σε ενέργειες που χαρακτηρίζουν την ιδιότητα του αγρότη, όπως η έννοια ορίζεται στην περίπτωση ε_ του παρόντος άρθρου.

δδ. O συνολικός χρόνος που διαθέτουν για τις εξωτερικές προς την εκμετάλλευση τους δραστηριότητες δεν υπερβαίνει το ήμισυ του συνολικού χρόνου απασχόλησής τους.

εε. Ασφαλίζονται για πρώτη φορά στον OΓA με εξαίρεση κατά περίπτωση τα παιδιά των αγροτών, τους εργάτες γης και δασεργάτες. ξπου στην παρούσα περίπτωση στ_ αναφέρεται ο όρος _πρώτη φορά_ νοείται το εξεταζόμενο έτος ή το προηγούμενο.

κατά παρέκκλιση των ανωτέρω μπορεί να χαρακτηρισθεί νεοεισερχόμενος νέος στον αγροτικό τομέα και εκείνος του οποίου έχει εγκριθεί η αίτηση ένταξης στο καθεστώς του άρθρου 10 του καν. (E.E.) 950/97, έστω και αν για ένα έτος από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης δεν πληροί τις προϋποθέσεις των εδαφίων αα_ και γγ_ της παρούσας περίπτωσης.

O υπόχρεος σε φόρο κατά την υποβολή της οικειάς δήλωσης υποχρεούται να προσκομίσει βεβαίωση για την ιδιότητά του ως νεοεισερχόμενου νέου αγρότη από τη Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης όπως αυτή προβλέπεται από την παράγραφο 2 της ανωτέρω κοινής Yπουργικής απόφασης. Σε περίπτωση που έχει υποβάλει αίτηση για την ένταξή του στο καθεστώς του άρθρου 10 του καν. (E.E. 950/97) τότε κατά την υποβολή της οικείας δήλωσης θα προσκομίζεται προσωρινά η _προέγκριση_ μέχρι την έκδοση της σχετικής βεβαίωσης, όπως ορίζεται στο άρθρο 2 της αριθμ. 337410/10.7.98 (ΦEK 712/τ.B_/14.7.98) κοινής Yπουργικής απόφασης.

Σύμφωνα με την απόφαση αυτή, για την ένταξη στο πρόγραμμα (άρθρο 10 του καν. E.E. 950/97) απαιτείται η υποβολή αίτησης με τα συνημμένα δικαιολογητικά στη Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης του Νομού, όπου είναι η μόνιμη κατοικία του ενδιαφερόμενου και μέσα σε ένα μήνα από αυτή χορηγείται έγγραφη αποδοχή (προέγκριση) της αίτησης ή έγγραφη απόρριψη αυτής. Επειδή η έκδοση της οριστικής απόφασης αποδοχής της αίτησης για ένταξη στο πρόγραμμα είναι χρονοβόρα (περίπου ένα έτος από την υποβολή της αίτησης) για το λόγο αυτό κατά το χρόνο υποβολής της οικείας δήλωσης (κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών ή Φ.M.A.), θα συνυποβάλλεται η _προέγκριση_ και θα δεσμεύεται ο φορολογούμενος με υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/86 για την προσκόμιση της οριστικής έγκρισης ή της σχετικής βεβαίωσης. Επισημαίνεται ότι η ανωτέρω βεβαίωση θα λαμβάνεται υποχρεωτικά από τη ΔOY για το χαρακτηρισμό του υπόχρεου ως νεοεισερχόμενου νέου αγρότη.

Στο νεοεισερχόμενο νέο αγρότη, για τη διατήρηση των φορολογικών ευεργετημάτων του ν. 2520/1997 για τα δύο πρώτα συνεχή έτη από την έναρξη της αγροτικής του απασχόλησης δεν απαιτείται ο έλεγχος της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος αυτού και συγκεκριμένα δεν απαιτείται γι_ αυτό το χρονικό διάστημα να αποκομίζει το 50% του συνολικού του εισοδήματος από την αγροτική του απασχόληση.

Oι νεοεισερχόμενοι νέοι αγρότες, που λόγω της ιδιότητάς τους αυτής έτυχαν των φορολογικών ευεργετημάτων του ν. 2520/1997, υποχρεούνται για μια συνεχή δεκαετία από την έναρξη της αγροτικής τους απασχόλησης να ασχολούνται κατά κύρια απασχόληση με αγροτικές εργασίες. Σε περίπτωση που πριν από την παρέλευση της δεκαετίας δεν τηρήσουν την υποχρέωσή τους για κύρια αγροτική απασχόληση, υποχρεούνται να υποβάλουν στην αρμόδια ΔOY την οικεία δήλωση (φόρου κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής ή μεταβίβασης ακινήτων) μέσα σε 30 ημέρες από την παύση της απασχόλησής τους και επιβάλλεται από τη ΔOY ο οικείος φόρος, την πληρωμή του οποίου διέφυγαν. Για την επιβολή του φόρου αυτού λαμβάνονται υπόψη οι αξίες των μεταβιβασθέντων αιτία θανάτου, δωρεάς, γονικής παροχής ή με επαχθή αιτία ακινήτων κατά το χρόνο διακοπής της αγροτικής απασχόλησης, ενώ φορολογικές κλίμακες λαμβάνονται εκείνες του χρόνου γένεσης φορολογικής υποχρέωσης (δηλαδή του θανάτου ή της σύνταξης του συμβολαιογραφικού εγγράφου δωρεάς ή γονικής παροχής).

Παράδειγμα: Νεοεισερχόμενος νέος αγρότης απαλλάσσεται από το φόρο δωρεάς το έτος 1998 και σταματά την αγροτική του απασχόληση το έτος 2001. κατά το χρόνο παύσης της αγροτικής απασχόλησης θα επιβληθεί φόρος δωρεάς για τη μεταβιβασθείσα έκταση με αξία εκείνη που θα ισχύει το έτος 2001 και φορολογικές κλίμακες του 1998. Αν δεν υποβληθεί η δήλωση από τον υπόχρεο, εκτός από την πληρωμή του φόρου που διέφυγε, επιβάλλεται από την οικεία ΔOY και πρόστιμο ίσο με το 100% του φόρου αυτού (που διέφυγε) καθώς και οι πρόσθετοι φόροι που προβλέπονται από το ν. 2523/1997. Στην περίπτωση που μετά την παύση της αγροτικής απασχόλησης, κατά τη διάρκεια της 10ετίας, ο υπόχρεος προτίθεται να προβεί -και μετά την πάροδο της 10ετίας- σε ανέγερση κτισμάτων που δεν εξυπηρετούν τις ανάγκες της αγροτικής του εκμετάλλευσης, επί της αγροτικής του έκτασης, για την οποία έτυχε της απαλλαγής, δεν χορηγείται η άδεια της αρμόδιας πολεοδομικής υπηρεσίας, αν δεν προσκομισθεί -μεταξύ των άλλων- βεβαίωση της αρμόδιας ΔOY, ότι υποβλήθηκε η δήλωση διακοπής της αγροτικής απασχόλησης και καταβλήθηκε ολόκληρο το ποσό του φόρου, την πληρωμή του οποίου διέφυγε ο υπόχρεος. Σημειώνεται ότι, σε περίπτωση παύσης της αγροτικής απασχόλησης, επιβάλλεται φόρος για ολόκληρη την έκταση που έτυχε της απαλλαγής. Σε περίπτωση που ανεγείρονται κτίσματα σε μέρος της έκτασης που έτυχε της απαλλαγής, χωρίς ο νεοεισερχόμενος νέος αγρότης να διακόψει την αγροτική του απασχόληση, η απαλλαγή αίρεται για το τμήμα της έκτασης που απαιτείται για την ανέγερση του κτίσματος (κατά νόμο αρτιότητα της περιοχής κατά τις πολεοδομικές διατάξεις) και όχι για ολόκληρη την έκταση.

Δεν αναζητούνται οι τυχόν φόροι ούτε επιβάλλεται πρόσθετος φόρος και πρόστιμο στους νεοεισερχόμενους νέους αγρότες που αποδεικνύουν ότι διέκοψαν την αγροτική τους απασχόληση πριν από την πάροδο της δεκαετίας για λόγους ανώτερης βίας.

Λόγοι ανώτερης βίας. Σύμφωνα με πάγια νομολογία του Αρείου Πάγου ανώτερη βία υπάρχει όταν η ανθρώπινη σκέψη και πρόνοια δεν μπορεί να προβλέψει και να προλάβει το επιζήμιο γεγονός, όπως σεισμοί, πυρκαγιές, έκτακτες θεομηνίες μη συνηθισμένες για την περιοχή, πόλεμοι, ασθένειες βαριάς μορφής που ο ενδιαφερόμενος ήταν αδύνατον κατά τη συνήθη πορεία των πραγμάτων να προβλέψει.

Πάντως το θέμα της ανώτερης βίας δεν ορίζεται εννοιολογικά από το νόμο αλλά θα αντιμετωπίζεται κατά περίπτωση από την αρμόδια ΔOY ή από τα δικαστήρια, εφόσον η υπόθεση φτάσει ενώπιον αυτών.

Ενδεικτικά, πραγματικά περιστατικά που μπορούν να χαρακτηρισθούν λόγοι ανώτερης βίας είναι:

α. ο θάνατος του δικαιούχου,

β. η προσωρινή ή μόνιμη αναπηρία του δικαιούχου με ποσοστό αναπηρίας ίσο ή μεγαλύτερο του 67% ή τουλάχιστον η νοσηλεία του σε νοσοκομείο του εσωτερικού ή του εξωτερικού για διάστημα άνω των 6 μηνών,

γ. η αναγκαστική απαλλοτρίωση της περιουσίας για λόγους δημοσίου συμφέροντος και με τον όρο ότι η απαλλοτρίωση αυτή δεν ήταν δυνατόν να προβλεφθεί κατά το χρόνο φορολογίας,

δ. η σοβαρή καταστροφή των σταυλικών εγκαταστάσεων και ενδεχόμενα των λοιπών παγίων εγκαταστάσεων και του φυτικού κεφαλαίου των μόνιμων φυτειών από φυσικά αίτια ή απρόβλεπτες αντιξοότητες (σεισμοί, κατολισθήσεις, χιονοπτώσεις, πυρκαγιές, πλημμύρες κ.λπ.) και

ε. η επιζωοτία (θάνατος) του ζωϊκού κεφαλαίου (σχετ. η υπ_ αριθμ. 322501/ 2290/7.5.98 Υπουργική Απόφαση που επισυνάπτεται).

2. Για διευκόλυνσή σας κατά τον έλεγχο υποθέσεων απαλλαγής των νέων και νεοεισερχόμενων νέων αγροτών από τον φόρο μεταβίβασης ακινήτων, κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών, σας παραθέτουμε εννοιολογικούς προσδιορισμούς όρων που αναφέρονται στις διατάξεις του ν. 2520/97, όπως αυτοί ορίζονται με τις με αριθμ. 322501/2290/7.5.98 και 337410/10.7.1998 κοινές Υπουργικές Αποφάσεις που επισυνάπτονται.

κλάδοι του αγροτικού τομέα νοούνται:

1. H γεωργία, δηλαδή:

α. η φυτική παραγωγή,

β. η ζωϊκή παραγωγή η οποία περιλαμβάνει την κτηνοτροφία, την πτηνοτροφία, τη σηροτροφία, τη μελισσοκομία και κάθε είδους εκτροφή και

γ. η υδατοκαλλιέργεια σε δεξαμενές ξηράς, εφόσον ασκείται από αγρότες στα όρια της αγροτικής εκμετάλλευσης.

2. H δασοπονία.

3. H αλιεία η οποία διακρίνεται σε: συλλεκτική αλιεία (θαλάσσια πλην της υπερπόντιας εσωτερικών υδάτων και η σπογγαλιεία) και υδατοκαλλιέργεια (ιχθυοκαλλιέργεια, οστρακοκαλλιέργεια κ.λπ. γλυκών και αλμυρών νερών).

4. O αγροτουρισμός, η αγροτοβιομηχανία, η παραδοσιακή βιοτεχνία και η προστασία του περιβάλλοντος, εφόσον ασκούνται από αγρότες στα όρια της αγροτικής εκμετάλλευσης.

Αγροτική εργασία (απασχόληση) είναι η εργασία που προσφέρεται συστηματικά από φυσικό πρόσωπο για την επίτευξη οικονομικού αποτελέσματος και μπορεί να είναι:

α. χειρωνακτικής φύσης στη δική του αγροτική εκμετάλλευση ή σε εκμεταλλεύσεις τρίτων, εφόσον πρόκειται για εργάτη γης και

β. διοικητικής διαχειριστικής φύσης ή με χρήση μηχανών στη δική του αγροτική εκμετάλλευση.

Αγροτική εκμετάλλευση είναι η μονάδα παραγωγής προς πώληση ενός ή περισσοτέρων προϊόντων των κλάδων του αγροτικού τομέα υπό ενιαία διοίκηση και διαχείριση. Στις δραστηριότητες της αγροτικής εκμετάλλευσης (αγροτικές δραστηριότητες) περιλαμβάνονται:

α. η πρωτογενής παραγωγή,

β. η διακίνηση, μεταφορά, τυποποίηση, συσκευασία, μεταποίηση, αποθήκευση μέχρι το στάδιο της χονδρικής πώλησης, αποκλειστικά των προϊόντων που παράγει η εκμετάλλευση,

γ. οι αγροτουριστικές, αγροτοβιοτεχνικές, δασικές δραστηριότητες και οι δραστηριότητες βιοτεχνίας και διατήρησης του φυσικού χώρου,

δ. η λιανική και χονδρική πώληση των προϊόντων της πρωτογενούς παραγωγής και της πρώτης μεταποίησης.

3. Περαιτέρω διευκρινίζουμε ότι, έκταση για γροτική ή μη χρήση, νοείται κάθε έκταση που βρίσκεται εκτός σχεδίου και που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον κάτοχό της ή κάποιον τρίτο για την άσκηση αγροτικών δραστηριοτήτων (οι εντός σχεδίου πόλης ή οικισμού εκτάσεις αποτελούν οικόπεδα, σύμφωνα με τις πολεοδομικές διατάξεις). H έκταση αυτή μπορεί να είναι μεμονωμένη ή να αποτελεί μέρος συγκροτημένης αγροτικής εκμετάλλευσης. Τέτοιες εκτάσεις μπορεί ναι είναι γεωργικές με φυτοκάλυψη ή όχι, χέρσες σε πολυετή αγρανάπαυση, βοσκότοποι και λειβαδικές εκτάσεις.

Επίσης αγροτικές κατασκευές θεωρούνται αυτές που εξυπηρετούν τους αγρότες για τις αγροτικές τους εργασίες και μπορεί να είναι αγροικίες, αποθήκες, στάβλοι, υπόστεγα, βοηθητικές εγκαταστάσεις, περιφράξεις, περιτοιχίσεις, κλειστές δεξαμενές κ.λπ.

APΘPO 2 ------- ΠAPAΓPAΦOΣ 4 ------------ H παράγραφος 4 του άρθρου 2 του κοινοποιούμενου νόμου καταργήθηκε από τότε που ίσχυσε, με τις διατάξεις της παραγρ. 5 του άρθρου 7 του ν. 2538/1997.

ΠAPAΓPAΦOΣ 5 ------------

Με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 2 του κοινοποιούμενου νόμου όριζεται ότι, σε περίπτωση που περισσότεροι του ενός κληρονομούν εξ αδιαιρέτου μια αγροτική εκμετάλλευση, εφόσον μέσα σε ένα (1) έτος από την αιτία θανάτου κτήση μεταβιβάσουν με οποιαδήποτε αιτία (αντάλλαγμα, δωρεά, γονική παροχή) την πλήρη κυριότητα ή την επικαρπία της εκμετάλλευσης σε έναν από τους συγκληρονόμους, ο οποίος έχει την ιδιότητα του νέου αγρότη, επιστρέφεται ο τυχόν καταβληθείς φόρος κληρονομιάς, που επιμεριστικά αναλογεί στην αγροτική εκμετάλλευση, σε όλους τους συγκληρονόμους και δεν οφείλεται φόρος για τη μεταβίβαση αυτή (φόρος μεταβίβασης, δωρεάς, γονικής παροχής). Επίσης επιστρέφεται ο φόρος κληρονομιάς, εφόσον όλοι οι συγκληρονόμοι με συμβολαιογραφικό έγγραφο αποδεχθούν την αποκλειστική διαχείριση της αγροτικής εκμετάλλευσης από έναν από αυτούς συγκληρονόμο νέο αγρότη. Στα συμβολαιογραφικά έγγραφα μεταβίβασης, δωρεάς, γονικής παροχής ή αποδοχής της αποκλειστικής διαχείρισης, που συντάσσονται κατά το παραπάνω, πρέπει να γίνεται ρητή μνεία ότι η αγροτική εκμετάλλευση δεν θα μεταβιβασθεί περαιτέρω ή δεν θα συσταθούν εμπράγματα δικαιώματα σ_ αυτή πριν την παρέλευση δεκαετίας από την κτήση (με αντάλλαγμα, δωρεά, γονική παροχή) ή ότι ο νέος αγρότης θα διαχειριστεί την κληρονομιαία έκταση για μια τουλάχιστον δεκαετία.

Oι απαλλαγές που προαναφέρθηκαν (από το φόρο κληρονομιών, μεταβίβασης, δωρεάς, γονικής παροχής) αίρονται αν, πριν την παρέλευση της δεκαετίας, ο νέος αγρότης δεν διαχειρισθεί την κληρονομιαία έκταση ή μεταβιβάσει αυτή περαιτέρω ή συστήσει εμπράγματα δικαιώματα σ_ αυτή. Στις περιπτώσεις αυτές οι κληρονόμοι υποχρεούνται μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την παύση της διαχείρισης ή πριν τη μεταβίβαση ή τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος, να υποβάλουν τις οικείες δηλώσεις (φόρου κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής ή μεταβίβασης). Ως αξία, για την επιβολή του οικείου φόρου, λαμβάνεται η αξία της αγροτικής εκμετάλλευσης κατά το χρόνο άρσης της απαλλαγής, ενώ φορολογικές κλίμακες λαμβάνονται εκείνες του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης (δηλαδή του θανάτου ή της σύνταξης του συμβολαιογραφικού εγγράφου, δωρεάς ή γονικής παροχής).

κατά τη σύνταξη των συμβολαιογραφικών εγγράφων περαιτέρω μεταβίβασης της κυριότητας ή σύστασης εμπράγματων δικαιωμάτων επί αγροτικής εκμετάλλευσης, που έτυχε απαλλαγής, προσαρτάται από το συμβολαιογράφο πιστοποιητικό της αρμόδιας ΔOY, ότι υποβλήθηκαν οι οικείες δηλώσεις και καταβλήθηκε ολόκληρος ο αναλογών φόρος.

Μόνες εξαιρέσεις από τις πιο πάνω περιπτώσεις άρσης της απαλλαγής είναι η μέσα στη δεκαετία εκποίηση με αναγκαστικό πλειστηριασμό ή η αναγκαστική απαλλοτρίωση για δημόσια ωφέλεια ολόκληρης της έκτασης ή τμήματος αυτής ή ο θάνατος του νέου αγρότη. Στην τελευταία αυτή περίπτωση (θανάτου) η δεκαετία πρέπει να συμπληρωθεί στο πρόσωπο των κληρονόμων του νέου αγρότη. H ανέγερση κτισμάτων που δεν εξυπηρετούν την αγροτική εκμετάλλευση, πάνω στην έκταση που έτυχε της απαλλαγής, για την οποία απαιτείται έκδοση άδειας από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία, συνεπάγεται παύση της διαχείρισης από το νέο αγρότη και δεν εκδίδεται η άδεια, αν δεν προσκομιστεί το πιστοποιητικό της αρμόδιας ΔOY, ότι υποβλήθηκαν οι οικείες δηλώσεις και καταβλήθηκε ο φόρος κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής ή μεταβίβασης ακινήτων για το τμήμα της έκτασης που έτυχε της απαλλαγής και απαιτείται για την ανέγερση των κτισμάτων (κατά νόμο αρτιότητα της περιοχής σύμφωνα με τις πολεοδομικές διατάξεις).

ΠAPAΓPAΦOΣ 6 ------------

1. Με τις διατάξεις της παραγρ. 6 του άρθρου 2 του ν. 2520/1997, όπως αυτές αντικαταστάθηκαν με τις διατάξεις της παραγρ. 7 του άρθρου 70 του ν. 2538/1997 προβλέπεται τρετραπλασιασμός του ισχύοντος συντελεστή φόρου μεταβίβασης ακινήτων κατά την αγορά αγροτικών εκτάσεων κατά πλήρη κυριότητα ή κατ_ επικαρπία ή ποσοστού αυτών που πραγματοποιείται από φυσικά πρόσωπα μη αγρότες ή από νομικά πρόσωπα ή κατά την ανταλλαγή μεταξύ των ανωτέρω προσώπων, εφόσον οι εκτάσεις αυτές πρόκειται να χρησιμοποιηθούν έμμεσα ή άμεσα από τους αγοραστές ή τους ανταλλάσσοντες ή τρίτους για αγροτική χρήση. Εξαιρούνται του τετραπλασιασμού του φόρου οι περιπτώσεις μεταβίβασης αγροτικών εκμεταλλεύσεων από φυσικά πρόσωπα αγρότες, που πρόκειται να ενταχθούν στα προγράμματα πρόωρης συνταξιοδότησης αγροτών στα πλαίσια εφαρμογής του άρθρου 10 του καν. E.E. 950/1997, καθώς και η μεταβίβαση αγροτικών εκμεταλλεύσεων σε νομικά πρόσωπα κατά κύρια απασχόληση αγρότες, εφόσον σαν στόχο έχουν τη διαχείριση κοινής αγροτικής εκμετάλλευσης.

H ισχύς των διατάξεων αυτών, σύμφωνα με το άρθρο 30 του ν. 2520/1997, άρχιζε από 1.9.1997 (ημέρα δημοσίευσής του). Επειδή όμως τόσο οι φορολογούμενοι όσο και οι αρμόδιες υπηρεσίες ενημερώθηκαν καθυστερημένα για την έναρξη ισχύος των ανωτέρω διατάξεων, ήδη με την παραγρ. 9 του άρθρου 13 του ν. 2601/1998, ορίζεται ότι η ισχύς των διατάξεων της παρ. 6 του άρθρου 2 του ν. 2520/1997 αρχίζει από 1η Οκτωβρίου 1997. Συνεπώς για μεταβιβάσεις που πραγματοποιήθηκαν στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα από 1.9.1997 μέχρι και 30.9.1997 δεν θα ισχύει ο τετραπλασιασμός του φόρου.

2. Ηδη με τις διατάξεις της παραγρ. 2 του άρθρου _Τροποποίηση και συμπλήρωση διατάξεων του ν. 2520/1997 (ΦEK 173 A_)_ του σχεδίου νόμου _Σύσταση Οργανισμού Πιστοποίησης Λογαριασμών, Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων, Οργανισμού Πιστοποίησης και Επίβλεψης Γεωργικών Προϊόντων, Γενικών Διευθύνσεων και θέσεων προσωπικού στο Yπουργείο Γεωργίας και _Εταιρείας Αξιοποίησης Αγροτικής Γης_ A.E. και άλλες διατάξεις_ που κατατέθηκε στη Βουλή προς φήψιση, η πιο πάνω διάταξη αντικαθίσταται από τότε που ίσχυσε (δηλαδή από 1.10.1997) και έχει ως ακολούθως:

"κατά την αγορά αγροτικών εκτάσεων κατά πλήρη κυριότητα ή κατ_ επικαρπία από φυσικά πρόσωπα αγρότες για αγροτική χρήση, ή νομικά πρόσωπα κατά κύρια απασχόληση αγρότες, όπως η έννοια ορίζεται με απόφαση του Yπουργού Γεωργίας, εφόσον αυτά έχουν σαν στόχο τη διαχείριση κοινής αγροτικής εκμετάλλευσης, μειώνεται ο ισχύων συντελεστής φόρου μεταβίβασης ακινήτων στο ήμισυ αυτού.

H μείωση του προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζεται μετά τη συμπλήρωση του ανώτατου ορίου, είτε των απαλλασσόμενων στρεμμάτων είτε της απαλλασσόμενης αξίας, όπως προβλέπεται από την παράγραφο 2 του άρθρου 13 του ν. 634/1977 (ΦEK 186 A_), όπως ισχύει.

Oι διατάξεις των παραγράφων 4 και 5 του άρθρου 13 του ν. 634/1977, όπως ισχύει, εφαρμόζονται και για τις μεταβιβάσεις της παρούσας παραγράφου".

3. Για την εφαρμογή της πιο πάνω διάταξης, η έννοια του νομικού προσώπου κατά κύρια απασχόληση αγρότη, καθορίζεται με την αριθμ. 306312/19.2.98 (ΦEK 218/τ.B_/16.3.98) απόφαση του Υπουργού Γεωργίας την οποία και σας επισυνάπτουμε.

4. Σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 2 της ανωτέρω τροπολογίας, όταν η αγορά αγροτικών εκτάσεων πραγματοποιείται από φυσικά πρόσωπα αγρότες για αγροτική χρήση, επιβάλλεται συντελεστής ΦMA μειωμένο στο ήμισυ του ακεραίου που ισχύει (δηλαδή 4,5% ή 5,5%) εφόσον αυτοί (αγοραστές - αγρότες) έχουν εξαντλήσει το ανώτατο όριο απαλλαγής (σε στρέμματα ή αξία) με βάση τις διατάξεις του ν. 634/1977 όπως ισχύει.

Διευκρινίζεται ότι η διάταξη αυτή έχει εφαρμογή όχι μόνο σε αγορά αγροτικών εκτάσεων, αλλά και σε πλειστηριασμό αυτών, δεδομένου ότι ο πλειστηριασμός κατά πάγια νομολογία εξομοιούται με αγορά, επί του οποίου εφαρμόζονται οι περί αγοράς κανόνες.

Ενόψει της εφαρμογής της νέας διάταξης επισημαίνεται ότι αυτή καταλαμβάνει υποθέσεις ΦMA για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση (χρόνος σύνταξης του οριστικού συμβολαίου) γεννήθηκε από 1.10.1997, έστω και αν το οριστικό συμβόλαιο συντάσσεται σε εκτέλεση προσυμφώνου που έχει συνταγεί πριν από την ισχύ των διατάξεων αυτών και θα ισχύσει από την ημερομηνία δημοσίευσης στην Εφημερίδα της Kυβερνήσεως του νομοσχεδίου (την οποία θα σας γνωρίσουμε με νεώτερη εγκύκλιο).

Συνεπώς και για μεταβιβάσεις που πραγματοποιήθηκαν από 1.10.1997 και μέχρι τη δημοσίευση του υπό ψήφιση νομοσχεδίου, δεν θα ισχύει ο τετραπλασιασμός του φόρου και σε τυχόν υποθέσεις που έχει ήδη επιβληθεί φόρος με τετραπλάσιο συντελεστή ΦMA θα πρέπει να προβείτε οίκοθεν σε νέα εκκαθάριση και διαγραφή ή επιστροφή του τυχόν βεβαιωθέντος ή καταβληθέντος φόρου κατά περίπτωση. Επειδή ενδέχεται στο χρονικό διάστημα από 1.9.1997 (ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 2520/1997) μέχρι και 30.9.1997 να έχει επιβληθεί τετραπλάσιος φόρος σε υποθέσεις ΦMA θα πρέπει και σ_ αυτές να ενεργήσετε κατά τα ανωτέρω.

Σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παραγρ. 2 της ανωτέρω τροπολογίας ο μειωμένος συντελεστής ΦMA δεν θα εφαρμόζεται για τις αγροτικές εκτάσεις της παραγρ. 4 του άρθρου 13 του ν. 634/1977 όπως αυτή αντικαταστάθηκε με την παραγρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 2520/1997 (Λεπτομερείς οδηγίες για τις αγροτικές αυτές εκτάσεις παρέχονται στην παραγρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 2520/1997).

APΘPO 3 ------- Με τις διατάξεις του άρθρου αυτού προστίθεται νέο εδάφιο μετά το πρώτο εδάφιο της παραγρ. 2 του άρθρου 29 ν.δ. 118/1973, όπως ισχύει, που ορίζει ότι από την αξία των κληρονομικών μεριδίων και κληροδοσιών κληρονόμων που υπάγονται στις A_ και B_ κατηγορίες, εκπίπτει και δεν φορολογείται ποσό τριπλάσιο προς το ισχύον κάθε φορά αφορολόγητο, εφόσον συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α. η κληρονομική μερίδα ή κληροδοσία αποτελείται κατά το μισό της αξίας της τουλάχιστον από γεωργικά ή κτηνοτροφικά περιουσιακά στοιχεία, με συνυπολογισμό και όλων των προγενέστερων δωρεών, γονικών παρόχων και προικών που συστάθηκαν από τον κληρονομούμενο προς τον κληρονόμο ή κληροδόχο

β. ο κληρονομούμενος ήταν αγρότης

γ. ο κληρονόμος είναι νέος αγρότης και

δ. η περιουσία περιέρχεται σε κατιόντες, ανιόντες ή σύζυγο του κληρονομούμενου.

Τα προσαυξημένα αφορολόγητα όρια ισχύουν και στη φορολογία δωρεών και γονικών παροχών, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγρ. 1 του άρθρου 44 του ν.δ. 118/1973 και της παραγρ. 1 του δεύτερου άρθρου του ν. 1329/1983.

APΘPO 4 ------- ΠAPAΓPAΦOΣ 1 ------------ Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού του κοινοποιούμενου νόμου προστίθενται νέα εδάφια στο τέλος της παραγρ. 1 του άρθρου 40 ν. 814/1978, όπως ισχύει, που ορίζουν ότι από την αγοραία αξία κάθε στρέμματος γεωργικής ή κτηνοτροφικής έκτασης που μεταβιβάζεται αιτία θανάτου, μαζί με τις εγκαταστάσεις που βρίσκονται πάνω σε αυτήν και εξυπηρετούν αποκλειστικά την εκμετάλλευσή της, δεν φορολογείται ποσό ίσο με το 75% της ανά στρέμμα αξίας μεταβιβαζόμενης έκτασης για κάθε κληρονόμο - κληροδόχο και συνολικά για ποσό μέχρι 150.000.000 δραχμές και για μέχρι 100 στρέμματα μεταβιβαζόμενης έκτασης, εφόσον συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

α. οι κληρονόμοι - κληροδόχοι είναι νέοι αγρότες, έστω και αν χρησιμοποιούν επιβοηθητικά τα μέλη της οικογένειάς τους ή και ξένους εργάτες

β. οι κληρονόμοι - κληροδόχοι είναι τέκνα, σύζυγοι, γονείς ή αδέλφια του κληρονομουμένου και

γ. η έκταση χρησιμοποιείται αδιαλείπτως από τους κληρονόμους - κληροδόχους για 15 συναπτά έτη από την απόκτησή τους αποκλειστικά για αγροτική εκμετάλλευση.

Τονίζεται ότι η απαλλαγή της παραγράφου αυτής παρέχεται χωρίς να εξετάζεται η στρεμματική αξία των μεταβιβαζόμενων εκτάσεων, αντίθετα με τις παρεχόμενες στους λοιπούς αγρότες απαλλαγές του άρθρου 40 ν. 814/1978, στις οποίες η στρεμματική αξία δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 2.000.000 δρχ.

H καταλληλότητα και ο χαρακτήρας της έκτασης μαζί με τις εγκαταστάσεις της ως γεωργικής ή κτηνοτροφικής, αποδεικνύεται με βεβαίωση της αρμόδιας κατά τόπο υπηρεσίας του Yπουργείου Γεωργίας, που επισυνάπτεται στη δήλωση φόρου κληρονομίας.

Οταν αποκτάται αιτία θανάτου ιδανικό μερίδιο γεωργικής ή κτηνοτροφικής έκτασης, για την πιο πάνω απαλλαγή λαμβάνονται υπόψη τα ποσοστά κάθε μεριδίου που αντιστοιχούν σε έκταση μέχρι 100 στρέμματα.

Τα πιο πάνω όρια των αφορολογήτων ποσών μπορούν να αυξάνονται ή να μειώνονται, ανάλογα με την περιοχή που βρίσκεται η κληρονομιαία έκταση, με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Oικονομικών και Γεωργίας.

Παράδειγμα

O A αγρότης πεθαίνει στις 5.9.1997 και αφήνει μοναδικούς εξ αδιαθέτου κληρονόμους τη σύζυγό του B άνω των 40 χρόνων κατά ποσοστό 1/4 και το γιό του Γ κάτω των 40 χρόνων κατά ποσοστό 3/4, ο οποίος είναι νέος αγρότης. Το 1996 ο A είχε συστήσει γονική παροχή προς τονΓ ένα διαμέρισμα αξίας 15.000.000 δρχ. και είχε καταβληθεί φόρος 262.500 δρχ. H κληρονομιαία περιουσία αποτελείται από μία γεωργική έκταση 280 στρεμμάτων, στρεμματικής αξίας 2.500.000 δρχ.

ΠEPIOYΣIA της B`-ΣYZYΓOY

(280 στρέμματα X 1/4) X 2.500.000 = αξία συνολική 175.000.000 δρχ.

Δε δικαιούται την απαλλαγή του άρθρου 40 του ν. 814/1978 αν και συντρέχουν όλες οι προϋποθέσεις, δεδομένου ότι η στρεμματική αξία υπερβαίνει τα 2.000.000 δρχ.

Δικαιούται όμως η B_ την έκπτωση του διπλασίου αφορολογήτου του άρθρου 29 του ν.δ. 118/1973 δηλαδή έκπτωση 9.000.000 δρχ. Το υπόλοιπο των 166.000.000 δρχ. υπόκειται σε φόρο κληρονομίας που ανέρχεται σε 33.775.000 δρχ.

ΠEPIOYΣIA του Γ`-YIOY

(280 στρέμματα X 3/4) X 2.500.000 = αξία συνολική 525.000.000 δρχ.

_ Αναλογικά στο μερίδιο του Γ_ αντιστοιχούν (280 X 3/4) = 210 στρέμματα.

_ Απαλλασσόμενη στρεμματική αξία 2.500.000 X 75% = 1.875.000 δρχ.

_ Απαλλασσόμενα στρέμματα: 100

_ Συνολική αξία απαλ/νων στρεμ.: 100 X 1.875.000 = 187.500.000 > 150.000.000

_ Επειδή η αξία των απαλλασσομένων στρεμμάτων είναι μεγαλύτερη του ανώτατου απαλλασσόμενου ορίου των 150.000.000, η παρεχόμενη απαλλαγή περιορίζεται στην αξία των 150.000.000 δρχ.

ΠAPAΓPAΦOΣ 2 ------------ A. Με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 4 του κοινοποιούμενου νόμου αντικαθίστανται τα δύο πρώτα εδάφια της παραγράφου 4 του άρθρου 40 του ν. 814/1978, όπως τροποποιήθηκε με την παράγραφο 8 του ν. 2538/1997 και ορίζεται, ότι οι γεωργικές απαλλαγές του άρθρου 40 του ν. 814/1978 ισχύουν τόσο στις κληρονομιές, όσο και στις κτήσεις αιτία δωρεάς και γονικής παροχής. Στην περίπτωση διαδοχικών μεταβιβάσεων γεωργικών κτηνοτροφικών εκτάσεων από τον ίδιο δικαιοπάροχο προς τον ίδιο δικαιοδόχο, κάθε μεταγενέστερη κτήση δεν υπόκειται σε φόρο, αν κατά τις προγενέστερες μεταβιβάσεις δεν είχε συμπληρωθεί το ανώτατο όριο της απαλλαγής της παραγρ. 2 του άρθρου 40 του ν. 814/1978.

Στην πραγματικότητα η διάταξη αυτή της παραγρ. 4 του άρθρου 40 του ν. 814/1978 έχει εφαρμογή από την έναρξη ισχύος της απαλλαγής του ίδιου αυτού άρθρου (40 ν. 814/1978). Απλώς αναδιατυπώθηκε ούτως ώστε να καλύπτει όλες τις πιθανές τροποποιήσεις της παραγρ. 2 του άρθρου 40 του ν. 814/1978.

B. Με τις διατάξεις της παραγράφου 9 του άρθρου 70 του ν. 2538/1997 προστίθεται νέο εδάφιο μετά το τέλος της παραγράφου 2 του άρθρου 40 του ν. 814/1978, η οποία αφορά όλες τις περιπτώσεις απαλλαγών του άρθρου αυτού (40 ν. 814/1978), είτε αφορούν τους αγρότες είτε αφορούν τους νέους αγρότες.

Σύμφωνα με τη νέα αυτή διάταξη, οι απαλλαγές του άρθρου 40 του ν. 814/1978 δεν αίρονται στην περίπτωση αναγκαστικού πλειστηριασμού ή αναγκαστικής απαλλοτρίωσης για δημόσια ωφέλεια ολόκληρης της έκτασης ή τμήματος αυτής ή σε περίπτωση θανάτου του αγρότη, εφόσον η δεκαπενταετία συμπληρωθεί στο πρόσωπο των κληρονόμων αυτού. Επίσης ορίζεται ότι σε περίπτωση ανέγερσης κτισμάτων που δεν εξυπηρετούν την αγροτική εκμετάλλευση επί της αγροτικής έκτασης που έτυχε της απαλλαγής, μέσα στην 15ετία από την κτήση, για την έκδοση της αρμόδιας ΔOY ότι υποβλήθηκε η οικεία δήλωση και καταβλήθηκε ολόκληρος ο φόρος που επιμεριστικά αναλογεί.

Σημειώνεται ότι η απαλλαγή αίρεται για το τμήμα της έκτασης που μεταβιβάζεται, εκμισθώνεται ή αλλάζει χρήση και όχι για το σύνολο της έκτασης που έτυχε απαλλαγής. Ειδικά στην περίπτωση που η αλλαγή της χρήσης συνίσταται στην ανέγερση κτισμάτων που δεν εξυπηρετούν την αγροτική εκμετάλλευση, η απαλλαγή αίρεται για το τμήμα της έκτασης που απαιτείται για την ανέγερση του κτίσματος (κατά νόμο αρτιότητα της περιοχής σύμφωνα με τις πολεοδομικές διατάξεις).

APΘPO 5 ------- ΠAPAΓPAΦOΣ 1 ------------

A. Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού του κοινοποιούμενου νόμου προστίθενται νέα εδάφια στο τέλος της παραγρ. 2 του άρθρου 13 του ν. 634/1977, όπως ισχύει, που έχουν ως εξής:

Σε συμβάσεις αγοράς ή ανταλλαγής κυριότητα γεωργικών και κτηνοτροφικών εκτάσεων μαζί με τις εγκαταστάσεις τους που εξυπηρετούν αποκλειστικά την εκμετάλλευσή τους, απαλλάσσεται από το φόρο μεταβίβασης ακινήτων ποσό ίσο με το εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) της ανά στρέμμα αξίας της μεταβιβαζόμενης έκτασης και μέχρι εκατό (100) στρέμματα και κατά ανώτατο όριο παρεχόμενης απαλλαγής εκατόν πενήντα εκατομμύρια (150.000.000) δρχ. για κάθε αγοραστή. H απαλλαγή αυτή παρέχεται είτε οι συμβάσεις γίνονται με μία είτε με περισσότερες συμβολαιογραφικές πράξεις, με την προϋπόθεση ότι η μεταβίβαση γίνεται σε νέο κατά κύρια απασχόληση αγρότη ηλικίας μέχρι σαράντα (40) ετών.

H προϋπόθεση της ηλικίας πρέπει να συντρέχει κατά το χρόνο γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης δηλ. της σύνταξης του οριστικού συμβολαίου.

Για τον υπολογισμό της ηλικίας ως ημερομηνία γέννησης θα λαμβάνεται υπόψη η 1η Ιανουαρίου του έτους γέννησης. Τονίζεται ότι η απαλλαγή της παραγράφου αυτής παρέχεται χωρίς να εξετάζεται η στρεμματική αξία της αγοραζόμενης έκτασης, αντίθετα με την απαλλαγή που παρέχεται με τις ισχύουσες προγενέστερες διατάξεις του ν. 634/1977, σύμφωνα με τις οποίες η στρεμματική αξία δεν πρέπει να υπερβαίνει το 1.000.000 δρχ.

Επίσης η απαλλαγή αυτή παρέχεται και στην περίπτωση που ο δικαιούχος αγοραστής είναι κύριος γεωργικής ή κτηνοτροφικής έκτασης άνω των εκατό (100) στρεμμάτων. Δεν εξετάζεται δηλαδή εάν ο αγοραστής έχει στην κυριότητά του αγροτική έκταση μεγαλύτερη των εκατό (100) στρεμμάτων συνολικά, όπως αυτό απαιτείται (ως προϋπόθεση) για τη χορήγηση απαλλαγής, με τις προϊσχύουσες διατάξεις του ν. 634/1977.

κατά την αγορά ομόρων προς την ιδιοκτησία του αγοραστή εκτάσεων, η συνολική για κάθε αγοραστή απαλλασσόμενη έκταση αυξάνεται σε εκατόν είκοσι (120) στρέμματα.

Σε περίπτωση μεταβίβασης ιδανικού μεριδίου γεωργικής ή κτηνοτροφικής έκτασης προς ένα από τους συγκυρίους, η απαλλαγή από το φόρο μεταβίβασης παρέχεται για ολόκληρο το μεταβιβαζόμενο μερίδιο.

και στις δύο πιο πάνω περιπτώσεις η απαλλαγή παρέχεται με την προϋπόθεση ότι η απαλλασσόμενη αξία δεν υπερβαίνει τα εκατόν πενήντα εκατομμύρια (150.000.000) δρχ.

Oι διατάξεις των προηγουμένων εδαφίων της παραγράφου αυτής δεν έχουν εφαρμογή στις περιπτώσεις κύρωσης ανωμάλων δικαιοπραξιών που προβλέπει το άρθρο 12 του ν. 634/1977.

O χαρακτηρισμός της μεταβιβαζόμενης έκτασης ως γεωργικής ή κτηνοτροφικής θα αποδεικνύεται με βεβαίωση της αρμόδιας κατά τόπο υπηρεσίας του Yπουργείου Γεωργίας, που θα συνυποβάλλεται με τη δήλωση φόρου μεταβίβασης ακινήτων.

B. Με τις διατάξεις της παραγράφου 11 του άρθρου 70 του ν. 2538/1997 προστίθεται εδάφιο στο τέλος του ογδόου εδαφίου της παραγρ. 2 του άρθρου 13 του ν. 634/1977, όπως αυτή τροποποιήθηκε με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του ν. 2520/1997, που έχει ως ακολούθως:

κατά τη χορήγηση της απαλλαγής των νέων αγροτών, για την συμπλήρωση του απαλλασσόμενου ορίου των εκατό (100) και εκατόν είκοσι (120) στρεμμάτων, συνυπολογίζονται και οι προγενέστερες μεταβιβάσεις (αγορές ή ανταλλαγές) γεωργικών ή κτηνοτροφικών εκτάσεων για τις οποίες οι δικαιούχοι έτυχαν απαλλαγής τόσο ως αγρότες όσο και ως νέοι αγρότες. Συνεπώς, όταν ο νέος αγρότης έχει τύχει απαλλαγής με τις προγενέστερες διατάξεις του ν. 634/1977 μπορεί να τύχει απαλλαγής με τις νέες διατάξεις (του ν. 2520/1997) μέχρι συμπλήρωση του ορίου των εκατό (100) ή εκατόν είκοσι (120) στρεμμάτων χωρίς να εξετάζεται αν το συνολικό εμβαδόν των αγροτικών εκτάσεων που έχει στην κυριότητά του υπερβαίνει τα εκατό (100) στρέμματα.

Για πληρέστερη κατανόηση σας παραθέτουμε τα ακόλουθα παραδείγματα:

1. O A κατά κύριο επάγγελμα αγρότης γεννήθηκε στις 10.7.1959 και προέβη σε αγορά αγροτικής έκτασης (97) στρεμμάτων στις 11.1.1998 (σύνταξη οριστικού συμβολαίου) με στρεμματική αξία 2.500.000 δρχ.

κατ` εφαρμογή των πιο πάνω διατάξεων, ως αφετηρία για τον υπολογισμό της ηλικίας του λαμβάνεται η 1.1.1959, άρα έχει την ιδιότητα του νέου αγρότη, διότι κατά το χρόνο της αγοράς 11.1.1998 δεν έχει υπερβεί το 40ο έτος της ηλικίας του (39 ετών). Συνεπώς θα απαλλαγεί κατά την αγορά των 97 στρεμμάτων για το 75% της στρεμματικής αξίας τους (των 2.500.000 δρχ.) και κατ_ ανώτατο όριο παρεχόμενης απαλλαγής το ποσό των 150.000.000 δρχ.

97 X 2.500.000 = 242.500.000 X 0,75 = 181.875.000 > 150.000.000.

Επειδή το 75% της στρεμματικής αξίας των 97 στρεμμάτων υπερβαίνει το ανώτατο όριο απαλλαγής των 150.000.000, η απαλλαγή που θα του χορηγηθεί είναι για 150.000.000 δρχ.

Συνεπώς η υπόλοιπη αξία των 92.500.000 (242.500.000 - 150.000.000 = 92.500.000) θα υποβληθεί σε φόρο.

2. O X ηλικίας 36 ετών (νέος αγρότης) αγοράζει σήμερα αγροτική έκταση 80 στρεμμάτων με στρεμματική αξία 2.000.000 δρχ. Στο παρελθόν έχει τύχει απαλλαγής από το Φ.M.A. ως αγρότης με τις προγενέστερες διατάξεις του ν. 634/1977 για 40 στρέμματα. H συνολική περιουσία του ανέρχεται σε 110 στρέμματα.

H απαλλαγή που θα του χορηγηθεί θα είναι για το εμβαδόν των 60 στρεμμάτων, δεδομένου ότι έχει ήδη τύχει απαλλαγής για τα 40 στρέμματα, τα οποία συνυπολογίζονται στην απαλλαγή.

80 X 2.000.000 = 160.000.000

60 X 2.000.000 = 120.000.000 X 0,75 = 90.000.000 < 150.000.000

Για την αξία των 90.000.000 δρχ. θα απαλλαγεί από το φόρο, ενώ για την υπόλοιπη αξία των 70.000.000 (150.000.000 - 90.000.000 = 70.000.000) θα υποβληθεί σε φόρο.

3. O B ηλικίας 28 ετών αγοράζει για πρώτη φορά αγροτική έκταση εμβαδού 30 στρεμμάτων με στρεμματική αξία 500.000 δρχ. Μπορεί να τύχει της απαλλαγής είτε ως νέος αγρότης με βάση τις νέες διατάξεις του ν. 2520/1997. Yποχρεούται όμως να επιλέξει μεταξύ των δύο απαλλαγών:

α. Απαλλαγή με τις προγενέστερες διατάξεις (του ν. 634/1977):

Συνολική αξία αγροτικής έκτασης: 30 X 500.000 = 15.000.000 παρέχεται απαλλαγή για ολόκληρο το ποσό των 15.000.000 δρχ., δεδομένου ότι η στρεμματική αξία δεν υπερβαίνει το 1.000.000 δρχ.

β. Απαλλαγή με τις νέες διατάξεις (του ν. 2520/1997):

30 X 500.000 = 15.000.000 X 0,75 = 11.250.000 < 150.000.000 παρέχεται απαλλαγή για το ποσό των 11.250.000 δρχ. Για το υπόλοιπο ποσό των 3.750.000 θα καταβληθεί φόρος.

Συνεπώς ο B θα επιλεξεί την απαλλαγή του με την ιδιότητα του αγρότη βάσει των προγενέστερων διατάξεων, ως συμφέρουσα γι_ αυτόν.

ΠAPAΓPAΦOΣ 2 ------------ Με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 5 του κοινοποιούμενου νόμου αντικαθίσταται η παραγρ. 4 του άρθρου 13 του ν. 634/1977 ως εξής:

H παράγρ. 2 του άρθρου 13 του ν. 634/1977 που προβλέπει απαλλαγή από το φόρο μεταβίβασης κατά την αγορά ή ανταλλαγή αγροτικών εκτάσεων, τόσο με τις προγενέστερες όσο και με τις διατάξεις του κοινοποιούμενου νόμου, δεν εφαρμόζεται για τις γεωργικές εκτάσεις, όταν αυτές βρίσκονται ολικά ή μερικά σε ζώνη ακτίνας τριακοσίων (300) μέτρων από τον αιγιαλό και για τις κτηνοτροφικές, όταν αυτές βρίσκονται σε ζώνη ακτίνας χιλίων (1000) μέτρων ή όταν αυτές (γεωργικές και κτηνοτροφικές) εφάπτονται στο ρυμοτομικό σχέδιο πόλης ή κωμόπολης ή κοινότητας ή σε οικισμό.

Για τα μικρά νησιά, όπως αυτά προσδιορίζονται στην αριθμ. 310547/19.3.98 (ΦEK 321/τ.B/3.4.98) απόφαση του Υπουργού Γεωργίας, η οποία επισυνάπτεται στην παρούσα, ισχύουν διαφορετικές αποστάσεις και συγκεκριμένα για μεν την γεωργία έως διακόσια (200) μέτρα για δε την κτηνοτροφία τετρακόσια (400) μέτρα.

ΠAPAΓPAΦOΣ 3 ------------ A. Με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 5 του κοινοποιούμενου νόμου αντικαθίσταται η παράγρ. 5 του άρθρου 13 του ν. 634/1977, ως εξής:

H προβλεπόμενη από την παράγρ. 2 του άρθρου 13 του ν. 634/1977 φορολογική απαλλαγή αίρεται, αν μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ετών από τη μεταβίβαση ο αγοραστής, ή σε περίπτωση θανάτου αυτού οι κληρονόμοι του αλλάξουν χρήση ή εκμισθώσουν ή δεν καλλιεργήσουν την αγροτική έκταση για δύο (2) συνεχόμενα έτη, στα οποία δεν υπολογίζεται η αναγκαστική αγρανάπαυση.

Στις περιπτώσεις αυτές, ο αγοραστής ή οι κληρονόμοι του υποχρεούνται, μέσα σε προθεσμία (30) ημερών από την αλλαγή της χρήσης, την εκμίσθωση ή τη συμπλήρωση της διετίας, να υποβάλλουν δήλωση και να καταβάλουν ολόκληρο το φόρο που αναλογεί στην αγοραία αξία της έκτασης κατά το χρόνο αυτό.

Σε περίπτωση μεταβίβασης, εκμίσθωσης, ή αλλαγής της χρήσης τμήματος μόνο της αγοραζόμενης έκτασης, η άρση της απαλλαγής θα αφορά μόνο το τμήμα αυτό.

Δεν αίρεται η απαλλαγή επί αναγκαστικής απαλλοτρίωσης για δημόσια ωφέλεια ολόκληρης της εν λόγω έκτασης ή τμήματος αυτής.

Εάν η αλλαγή της χρήσης συνίσταται σε ανέγερση κτισμάτων που δεν εξυπηρετούν την αγροτική εκμετάλλευση, για την έκδοση άδειας από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η προσκόμιση πιστοποιητικού της αρμόδιας ΔOY, ότι υποβλήθηκε δήλωση και καταβλήθηκε ολόκληρο το ποσό του αναλογούντος φόρου και προστίμου. Στην περίπτωση αυτή σημειώνουμε ότι η απαλλαγή αίρεται για το τμήμα της έκτασης που απαιτείται για την ανέγερση του κτίσματος (κατά νόμο αρτιότητα της περιοχής σύμφωνα με τις πολεοδομικές διατάξεις).

B. Με τις διατάξεις της παραγράφου 12 του άρθρου 70 του ν. 2538/97 αντικαθίσταται το προτελευταίο εδάφιο της παραγρ. 5 του άρθρου 13 του ν. 634/1977 όπως ισχύει και ορίζεται ότι δεν αίρεται η απαλλαγή σε περίπτωση αναγκαστικού πλειστηριασμού και αναγκαστικής απαλλοτρίωσης για δημόσια ωφέλεια ολόκληρης της έκτασης ή τμήματος αυτής.

APΘPO 8 -------

Δ/NΣH KΩΔIKA BIBΛIΩN KAI ΣTOIXEIΩN ----------------------------------

Με τις διατάξεις του άρθρου αυτού ορίζεται ότι, οι νέοι αγρότες υποχρεούνται στη τήρηση των βιβλίων και στοιχείων που προβλέπονται από τις διατάξεις του κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (π.δ. 186/1992). Δεν εισάγεται δηλαδή με τις διατάξεις αυτές καμία νέα υποχρέωση των νέων αγροτών.

Οδηγίες για τις υποχρεώσεις των αγροτών στην τήρηση βιβλίων και στοιχείων σας έχουν δοθεί με προγενέστερες εγκυκλίους μας (σχετ. 1083247/480/0015/ 6.8.97 ΠOΛ. 1222).

Δ/NΣH MHTPΩOY -------------

Oι νέοι αγρότες, που σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου αυτού υποχρεούνται στη τήρηση βιβλίων και στοιχείων του K.B.Σ., υποχρεούνται πριν από την θεώρησή τους να υποβάλουν στην αρμόδια ΔOY δήλωση ενάρξεως εργασιών, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγρ. 1α του άρθρου 29 του ν. 1642/1986 και την AYO 1068526/2620/ΠOΛ. 1169/Δ.M./9.6.98 (ΦEK τ.B_ 634).

Επίσης, οι νέοι αγρότες οι υπαγόμενοι στο ειδικό καθεστώς του άρθρου 33 του ν. 1642/1986 για τη θεώρηση φορολογικών στοιχείων του K.B.Σ. υποχρεούνται στην υποβολή δήλωσης απόδοσης AΦM, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγρ. 13 του άρθρου 2 της AYO 1027411/842/Δ.14/26.2.98 (ΦEK τ.B_ 193) και με τις οδηγίες που έχουν δοθεί με την εγκύκλιο 1050563/1800/Δ.M./ΠOΛ. 1120/27.4.98.

APΘPO 10 --------

Με τις διατάξεις του άρθρου αυτού όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 10 του άρθρου 70 του ν. 2538/1997 και ισχύει ορίζεται ότι, εφόσον κατά κύριο επάγγελμα αγρότης (όχι μόνο ο νέος αγρότης), που αποκτά με οποιαδήποτε αιτία (κληρονομιά, δωρεά, γονική παροχή, αγορά, διανομή, ή ανταλλαγή) κατά πλήρη κυριότητα ή επικαρπία ενιαία βιώσιμη αγροτική εκμετάλλευση σύμφωνα με τα κριτήρια βιωσιμότητας κατά περιοχή και μέσα σε έξι (6) μήνες από την απόκτησή της την εντάσσει σε λειτουργούσα αποτελεσματικά ομάδα παραγωγών ή αγροτικό συνεταιρισμό και εφόσον διασφαλίζεται η επί μία δεκαετία συνεχής λειτουργία αυτής, ο οικείος φόρος που βεβαιώθηκε ή καταβλήθηκε για την απόκτηση της (κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής ή μεταβίβασης) διαγράφεται ή επιστρέφεται κατά περίπτωση. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο αγρότης -κατά τα παραπάνω- να έχει αποκτήσει το πράσινο πιστοποιητικό, το οποίο χορηγείται από τον Υπουργό Γεωργίας μετά τη φοίτηση των αγροτών στον Οργανισμό Γεωργικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, κατάρτισης και Απασχόλησης (OΓEEKA) _ΔHMHTPA_ σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 11 και 12 του ν. 2520/1997. Τα κριτήρια βιωσιμότητας των αγροτικών εκμεταλλεύσεων κατά περιοχή ορίζονται κάθε φορά με κοινή απόφαση των Yπουργών Oικονομικών και Γεωργίας. Οαγρότης υποχρεούται να υποβάλει υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 στον προϊστάμενο της αρμόδιας ΔOY για την επί μία δεκαετία συνεχή λειτουργία της αγροτικής εκμετάλλευσης και συντάσσει συμπληρωματική συμβολαιογραφική πράξη δωρεάς, γονικής παροχής, μεταβίβασης με αντάλλαγμα ή αποδοχή κληρονομιάς, που μεταγράφεται νόμιμα, στην οποία αναγράφεται η χορήγηση της απαλλαγής από τον οικείο φόρο και ότι η αγροτική εκμετάλλευση δεν θα μεταβιβαστεί περαιτέρω και δεν θα συσταθούν εμπράγματα δικαιώματα επ_ αυτής πριν την παρέλευση της δεκαετίας.

Αν ο αγρότης, που έτυχε των απαλλαγών που προαναφέρθηκαν, μέσα στη δεκαετία από την κτήση μεταβιβάσει περαιτέρω με οποιαδήποτε αιτία την αγροτική εκμετάλλευση, για την οποία έτυχε της απαλλαγής, ή συστήσει εμπράγματα δικαιώματα σ_ αυτή ή σταματήσει τη λειτουργία της, οι απαλλαγές αίρονται. Στις περιπτώσεις αυτές ο αγρότης υποχρεούται μέσα σε 30 ημέρες από τη διακοπή της λειτουργίας ή πριν την περαιτέρω μεταβίβαση ή τη σύσταση εμπράγματων δικαιωμάτων να υποβάλει την οικεία δήλωση (κληρονομιάς, δωρεάς, γονικής παροχής ή μεταβίβασης) και να καταβάλει το φόρο που έτυχε απαλλαγής. Ως αξία για την επιβολή του οικείου φόρου λαμβάνεται η αξία της αγροτικής εκμετάλλευσης κατά το χρόνο άρσης της απαλλαγής, ενώ φορολογικές κλίμακες λαμβάνονται εκείνες του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης (δηλαδή του θανάτου ή της σύνταξης του συμβολαιογραφικού εγγράφου δωρεάς ή γονικής παροχής). Στα συμβόλαια που συντάσσονται κατά τα παραπάνω (μεταβίβασης της κυριότητας ή σύστασης εμπράγματων δικαιωμάτων σε εκτάσεις που έτυχαν απαλλαγής) πρέπει να προσαρτάται από το συμβολαιογράφο πιστοποιητικό της αρμόδιας ΔOY ότι υποβλήθηκαν οι οικείες δηλώσεις και καταβλήθηκε ολόκληρο το ποσό του φόρου που αναλογεί. Δεν αίρονται οι απαλλαγές στις περιπτώσεις αναγκαστικής απαλλοτρίωσης για δημόσια ωφέλεια ολόκληρης της έκτασης ή τμήματος αυτής ή σε περίπτωση θανάτου του αγρότη που έχει αποκτήσει το πράσινο πιστοποιητικό, εφόσον όμως η δεκαετία συμπληρωθεί στο πρόσωπο των κληρονόμων αυτού.

APΘPO 25 -------- ΠAPAΓPAΦOΣ 1 ------------ Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 25 του κοινοποιούμενου νόμου ορίζεται ότι, απαλλάσσονται από το φόρο μεταβίβασης οι αγροτικές εκτάσεις τόσο κατά την αγορά τους από τις εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης, όσο και κατά την οριστική μεταβίβαση της κυριότητας των αγροτικών εκτάσεων από τις εταιρείες αυτές προς τους αγρότες στη λήξη της χρηματοδοτικής μίσθωσης.

APΘPO 30 -------- ENAPΞH IΣXYOΣ ------------- Ολες οι διατάξεις που προαναφέρθηκαν ισχύουν από 1η Σεπτεμβρίου 1997, ημερομηνία δημοσίευσης του ν. 2520/1997 στην Εφημερίδα της Kυβερνήσεως, σύμφωνα με το άρθρο 30 του ν. 2520/1997 και το άρθρο 70 παρ. 14 του ν. 2538/1997. καταλαμβάνουν δηλαδή όλες τις υποθέσεις φορολογίας κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών και μεταβίβασης ακινήτων για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση (θάνατος, σύνταξη οικείου συμβολαίου) γεννιέται από την ημερομηνία αυτή και μεταγενέστερα. κατ_ εξαίρεση, οι διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 2 του ν. 2520/1997 ισχύουν για τις υποθέσεις που η φορολογική υποχρέωση γεννιέται από 1η Οκτωβρίου 1997 (παρ. 9 άρθρου 13 του ν. 2601/1998).

Ολες οι διατάξεις των άρθρων 2, 3, 4 και 5 του ν. 2520/1997 είναι περιορισμένης διάρκειας και θα ισχύουν για επτά (7) χρόνια από την έναρξη ισχύος τους, δηλαδή για υποθέσεις που η φορολογική υποχρέωση θα γεννηθεί μέχρι και την 1η Σεπτεμβρίου 2004.

Oι διατάξεις του άρθρου 10 του ν. 2520/1997 θα ισχύουν για δέκα (10) χρόνια από την έναρξη ισχύος τους, δηλαδή για υποθέσεις που η φορολογική υποχρέωση θα γεννηθεί μέχρι και την 1η Σεπτεμβρίου 2007.

Oι ΔOY, στις οποίες κοινοποιείται η παρούσα, παρακαλούνται να έχουν τα προαναφερθέντα υπόψη τους κατά την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων νόμου. Επισημαίνεται ότι για τη χορήγηση των απαλλαγών στους αγρότες (νέους και μη) θα εφαρμόζονται τα αναφερόμενα στην παρούσα. κάθε άλλη προγενέστερη εγκύκλιός μας για θέματα γεωργικών απαλλαγών δεν ισχύει κατά το μέρος που έρχεται σε αντίθεση με την παρούσα.

Επίσης το YΠEXΩΔE, στο οποίο κοινοποιείται η παρούσα, παρακαλείται να ενημερώσει τις αρμόδιες περιφερειακές Yπηρεσίες του για την εφαρμογή των σχετικών διατάξεων της αρμοδιότητάς του.

KΩΔIKOΠOIHΣH APΘPOY 29 N.Δ. 118/1973 ------------------------------------ APΘPO 29 N.Δ. 118/1973 ----------------------

2. Από την αξία των κληρονομικών μερίδων και κληροδοσιών, κληρονόμων που υπάγονται στις A και B κατηγορίες, εκπίπεται και δεν φορολογείται ποσό διπλάσιο προς το αφορολόγητο, εφόσον συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις: α) η κληρονομική μερίδα ή κληροδοσία αποτελείται, κατά το μισό τουλάχιστον της αξίας της, από γεωργικά ή κτηνοτροφικά περιουσιακά στοιχεία, με συνυπολογισμό και όλων των προγενέστερων δωρεών, γονικών παροχών και προικών που συστάθηκαν από τον κληρονομούμενο προς τον κληρονόμο ή κληροδόχο, β) ο κληρονομούμενος ασχολιόταν κατά κύριο επάγγελμα σε γεωργικές γενικώς εργασίες, γ) ο κληρονόμος είναι ανήλικος ή ασχολείται κατά κύριο επάγγελμα σε γεωργικές γενικώς εργασίες και δ) η περιουσία περιέρχεται σε κατιόντες ή ανιόντες ή σύζυγο του κληρονομουμένου (Βλ. σημείωση 1).

Από την αξία των κληρονομικών μερίδων και κληροδοσιών, κληρονόμων που υπάγονται στις A και B κατηγορίες, δεν φορολογείται ποσό τριπλάσιο προς το αφορολόγητο, εφόσον συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις: α. H κληρονομική μερίδα ή κληροδοσία αποτελείται κατά το μισό τουλάχιστον της αξίας της από γεωργικά ή κτηνοτροφικά περιουσιακά στοιχεία, με συνυπολογισμό και όλων των προγενέστερων δωρεών, γονικών παροχών και προικών, που συστάθηκαν από τον κληρονομούμενο προς τον κληρονόμο ή κληροδόχο, β. O κληρονομούμενος ήταν αγρότης, γ. O κληρονόμος είναι νέος αγρότης και δ. H περιουσία περιέρχεται σε κατιόντες ή ανιόντες ή σύζυγο του κληρονομουμένου (Βλ. Σημείωση 2).

ΣHMEIΩΣEIΣ:

1. Το πρώτο εδάφιο τέθηκε όπως έχει αντικατασταθεί με το άρθρο 114 παρ. 3 ν. 2362/95 και ισχύει από 2/10/95 για κληρονομιές και από 9/11/95 για δωρεές και γονικές παροχές.

2. Το δεύτερο εδάφιο προστέθηκε με το άρθρο 3 ν. 2520/1997 και ισχύει από 1/9/1997.

KΩΔIKOΠOIHΣH APΘPOY 40 N.Δ. 814/1978 ------------------------------------

APΘPO 40 N.Δ. 814/1978 ----------------------

Εξαιρέσεις εκ του φόρου κληρονομιών, δωρεών, προικών ----------------------------------------------------

1. Από την αγοραία αξία κάθε στρέμματος μεταβιβαζόμενης αιτίας θανάτου γεωργικής ή κτηνοτροφικής έκτασης μαζί με τις εγκαταστάσεις που βρίσκονται πάνω σ_ αυτήν και εξυπηρετούν αποκλειστικά την εκμετάλλευσή της και εφόσον η αξία αυτή δεν υπερβαίνει 2.000.000 δραχμές, δεν φορολογείται το μέχρι 1.000.000 δραχμές τμήμα της, για κάθε κληρονόμο ή κληροδόχο και συνολικά για ποσό μέχρι 30.000.000 δραχμές και μέχρι 80 στρέμματα μεταβιβαζόμενης έκτασης, εάν:

α) Oι κληρονόμοι ή κληροδόχοι είναι τέκνα (εκ νομίμου γάμου, εξώγαμα έναντι της μητρός, αναγνωρισθέντα έναντι του πατρός, νομιμοποιηθέντα έναντι αμφοτέρων των συζύγων, θετά), σύζυγος, γονείς ή αδελφοί του κληρονομουμένου.

β) Oι κληρονόμοι ή κληροδόχοι ασχολούνται προσωπικώς και κατά κύριον επάγγελμα εις την γεωργίαν ή κτηνοτροφίαν, έστω και αν έτι ούτοι χρησιμοποιούν επιβοηθητικώς τα μέλη της οικογενείας των ή και ξένους εργάτας.

H καταλληλότης εκτάσεώς τινος, μετά των επ_ αυτής εγκαταστάσεων, δια γεωργικήν ή κτηνοτροφικήν εκμετάλλευσιν, αποδεικνύεται διά βεβαιώσεως της αρμοδίας Διευθύνσεως του Yπουργείου Γεωργίας, εκδιδομένης ατελώς και επισυναπτομένης εις την δήλωσιν κληρονομίας.

γ) H έκτασις χρησιμοποιείται υπό των κληρονόμων ή κληροδόχων αδιαλείπτως επί δεκαπέντε (15) συναπτά έτη, από της κτήσεώς της, αποκλειστικώς δια γεωργικήν ή κτηνοτροφικήν εκμετάλλευσιν.

Προκειμένου περί κτήσεως ιδανικού μεριδίου γεωργικής ή κτηνοτροφικής εκτάσεως, δια την μη υπαγωγήν εις φόρον, λαμβάνονται υπ_ όψιν τα ποσοστά εκάστου μεριδίου, τα αντιστοιχούντα εις έκτασιν μέχρι τεσσαράκοντα (40) στρεμμάτων (Βλ. Σημείωση 1).

Από την αγοραία αξία κάθε στρέμματος μεταβιβαζόμενης λόγω κληρονομικής διαδοχής γεωργικής ή κτηνοτροφικής έκτασης, μαζί με τις εγκαταστάσεις που βρίσκονται πάνω σε αυτήν και εξυπηρετούν αποκλειστικά την εκμετάλλευσή της δεν φορολογείται ποσό που ισούται με το εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) της ανά στρέμμα αξίας μεταβιβαζόμενης έκτασης για κάθε κληρονόμο ή κληροδόχο και συνολικά για μέχρι ποσό εκατόν πενήντα εκατομμύρια (150.000.000) δραχμές και για μέχρι εκατό (100) στρέμματα μεταβιβαζόμενης έκτασης, εφόσον συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις:

α) Oι κληρονόμοι ή κληροδόχοι είναι νέοι αγρότες, έστω και αν χρησιμοποιούν επιβοηθητικά τα μέλη της οικογένειάς τους ή και ξένους εργάτες.

β) Oι κληρονόμοι ή κληροδόχοι είναι τέκνα, σύζυγοι, γονείς ή αδελφοί του κληρονομουμένου και

γ) H έκταση χρησιμοποιείται αδιαλείπτως από τους κληρονόμους ή κληροδόχους για δεκαπέντε (15) συναπτά έτη από την απόκτησή της, αποκλειστικά για αγροτική εκμετάλλευση.

H καταλληλότητα και ο χαρακτήρας της έκτασης, μαζί με τις εγκαταστάσεις της, ως γεωργικής ή κτηνοτροφικής, αποδεικνύεται με βεβαίωση της αρμόδιας κατά τόπο υπηρεσίας του Yπουργείου Γεωργίας, που επισυνάπτεται στη δήλωση κληρονομίας.

Προκειμένου περί κτήσεως ιδανικού μεριδίου γεωργικής ή κτηνοτροφικής έκτασης, για την υπαγωγή σε φόρο λαμβάνεται υπόψη τα ποσοστά εκάστου μεριδίου που αντιστοιχούν σε έκταση μέχρι εκατό (100) στρέμματα.

Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Oικονομικών και Γεωργίας, που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Kυβερνήσεως, μπορεί, ανάλογα με την περιοχή που βρίσκεται η κληρονομούμενη έκταση, να αυξάνονται ή να μειώνονται τα όρια των αφορολόγητων ποσών της παρούσας παραγράφου (Βλ. Σημείωση 2).

2. Εν περιπτώσει, εν όλω ή εν μέρει, αλλαγής της χρήσεως ή εκμισθώσεως εκτάσεων, αίτινες δεν υπήχθησαν εις φόρον κατά την παράγραφον 1 του παρόντος άρθρου ή μη καλλιεργείας τούτων επί δύο συναπτά έτη υπό του κληρονόμου ή κληροδόχου, προ της παρόδου των δεκαπέντε (15) ετών, ο κληρονόμος ή κληροδόχος υποχρεούται, εντός προθεσμίας τριάκοντα (30) ημερών από της αλλαγής της χρήσεως ή της εκμισθώσεως ή της λήξεως της διετούς προθεσμίας, εις την υποβολήν δηλώσεως με την κατά τον χρόνον τούτον αγοραίαν αξίαν των και την καταβολήν του επιμεριστικώς αναλογούντος επί των εκτάσεων τούτων φόρου κληρονομίας.

H διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν έχει εφαρμογή επί αναγκαστικού πλειστηριασμού ή επί αναγκαστικής απαλλοτρίωσης για δημόσια ωφέλεια ολόκληρης της έκτασης ή τμήματος αυτής ή σε περίπτωση θανάτου του νέου αγρότη, εφόσον η δεκαπενταετία συμπληρωθεί στο πρόσωπο των κληρονόμων αυτού (Βλ. Σημείωση 3).

Αν η κατά το πρώτο εδάφιο αλλαγή χρήσης συνίσταται σε ανέγερση κτισμάτων που δεν εξυπηρετούν την αγροτική εκμετάλλευση, για την οποία απαιτείται έκδοση άδειας της αρμόδιας πολεοδομικής υπηρεσίας, η άδεια αυτή δεν χορηγείται αν δεν προσκομιστεί το πιστοποιητικό της αρμόδιας Δ.O.Y. ότι υποβλήθηκε η οικεία δήλωση και καταβλήθηκε ολόκληρος ο φόρος (Βλ. Σημείωση 3).

3. Απαγορεύεται η μεταβίβασις γεωργικής ή κτηνοτροφικής εκτάσεως, ήτις δεν υπήχθη εις φόρον κατά την παράγραφον 1 του παρόντος άρθρου, πλην της αιτίας δωρεάς ή προικός τοιαύτης, προς τα εν τη αύτη παραγράφω πρόσωπα, προς της παρόδου της προθεσμίας των δεκαπέντε (15) ετών, άνευ υποβολής δηλώσεως με την κατά τον χρόνον τούτον αγοραίαν αξίαν της και καταβολής ολοκλήρου του επιμεριστικώς αναλογούντος φόρου επί της αξίας της εκτάσεως ταύτης.

4. Oι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται ανάλογα και επί γεωργικών ή κτηνοτροφικών εκτάσεων που αποκτώνται αιτία δωρεάς (εν ζωή η αιτία θανάτου) ή γονικής παροχής ή προίκας που είχε συσταθεί κατά τα άρθρα 1406, 1412 έως και 1414 του Αστικού κώδικα. Για μεταβίβαση γεωργικών ή κτηνοτροφικών εκτάσεων αιτία δωρεάς, γονικής παροχής, προίκας και αιτία θανάτου, εφόσον οι μεταβιβάσεις έγιναν από τον ίδιο δικαιοπάροχο, προς τον ίδιο δικαιοδόχο, κάθε μεταγενέστερη αυτών δεν είχε συμπληρωθεί το κατά την παράγραφο 1 του άρθρου αυτού ανώτατο όριο απαλλαγής (Βλ. Σημείωση 4).

Το αυτό ισχύει και προκειμένου περί μεταβιβάσεων αιτία δωρεάς και προικός και θανάτου, εφ_ όσον αι μεταβιβάσεις εγένοντο υπό του αυτού προσώπου προς την υπέρ ης η προίξ.

Επί προικός, αι προϋποθέσεις των περιπτώσεων β_ και γ_ της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου δέον να συντρέχουν εν τω προσώπω του προικολήπτου.

5. Απαγορεύεται η σύνταξις συμβολαιογραφικού εγγράφου μεταβιβάζοντος την κυριότητα ή συνιστώντος εμπράγματα δικαιώματα επί γεωργικής ή κτηνοτροφικής εκτάσεως, ήτις δεν υπήχθη εις φόρον κατά την παράγραφον 1 του παρόντος άρθρου, αν δεν προσαρτηθή υπό του συμβολαιογράφου εις το παρ_ αυτού συντασσόμενον συμβόλαιον, βεβαίωσις του αρμοδίου Oικον. Εφόρου, περί υποβολής δηλώσεως και καταβολής ολοκλήρου του ποσού του επιμεριστικώς αναλογούντος επί της εκτάσεως φόρου.

6. Oι συμβολαιογράφοι υποχρεούνται, όπως, το πρώτον πενθήμερον εκάστου μηνός, αποστέλλουν εις την αρμοδίαν Διεύθυνσιν του Yπουργείου Γεωργίας αντίγραφον ατελώς, δαπάναις των συμβαλλομένων, των εντός του αμέσως προηγούμενου μηνός καταρτισθέντων υπ_ αυτών, κατά τα άνω, συμβολαίων και πράξεων αποδοχής κληρονομίας.

7. Προκειμένου περί κτήσεων γεωργικών ή κτηνοτροφικών εκτάσεων, μη υποκειμένων κατά τις διατάξεις του παρόντος άρθρου εις φόρον, εν τη υποβαλλομένη υπό του υποχρέου φορολογική δηλώσει γίνεται ρητή μνεία ότι η κτηθείσα έκτασις είναι γεωργική ή κτηνοτροφική και ότι θα χρησιμοποιηθεί αδιαλείπτως και κατά αποκλειστικότητα δια γεωργικήν ή κτηνοτροφικήν εκμετάλλευσιν επί δεκαπέντε (15) συναπτά έτη από της κτήσεώς της. Ωσαύτως, η ρητή αύτη μνεία, δέον απαραιτήτως να περιλαμβάνηται και εις τα συντασσόμενα συμβόλαια δωρεάς ή προικός, ως και εις τας πράξεις αποδοχής της κληρονομίας ή κληροδοσίας.

8. κατά των παραβατών των διατάξεων του παρόντος άρθρου επιβάλλονται αι υπό των διατάξεων του άρθρου 55 του N. 1641/1919 _περί φορολογίας των κληρονομιών, δωρεών, προικών και κερδών εκ λαχείων_ ως επανετέθησαν εν ισχύι δια του άρθρου 1 του N.Δ. 81/1974 _περί καταργήσεως του N.Δ. 248/1973, επαναφοράς και συμπληρώσεως διατάξεων φορολογικών τινων νόμων και παροχής φορολογικών διευκολύνσεων_ ως και αι υπό του άρθρου 117 του N.Δ. 118/1973 _περί κώδικος Φορολογίας κληρονομιών, δωρεών, προικών και κερδών εκ λαχείων_ προβλεπόμεναι κυρώσεις.

9. Επί των υποθέσεων του παρόντος άρθρου και διά θέματα μη ρυθμιζόμενα υπ_ αυτού εφαρμόζονται αι διατάξεις του N.Δ. 118/1973, ως αύται τροποποιηθείσαι ισχύουν.

ΣHMEIΩΣEIΣ: ----------

1. Το πρώτο μέρος του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 1 μέχρι τη λέξη _εάν_ αντικαταστάθηκε με το άρθρο 35 παρ. 2 ν. 2065/92 και ισχύει από 30.6.1992.

2. Τα τελευταία εδάφια της παρ. 1 προστέθηκαν με το άρθρο 4 παρ. 1 του ν. 2520/1997 και ισχύουν από 1/9/1997.

3. Τα δύο τελευταία εδάφια της παρ. 2 προστέθηκαν με το άρθρο 70 παρ. 9 ν. 2538/1997 και ισχύουν από 1/9/1997.

4. Τα δύο πρώτα εδάφια της παρ. 4 τέθηκαν όπως αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 70 παρ. 8 ν. 2538/1997.

5. H προθεσμία των 15 ετών τέθηκε με το άρθρο 16 παρ. 2 του ν. 1591/1986 και ισχύει από 24/4/1986.

KΩΔIKOΠOIHΣH APΘPOY 13 N. 634/1977 ----------------------------------

APΘPO 13 N. 634/77 ------------------

2. Συμβάσεις αγοράς ή ανταλλαγής κυριότητας γεωργικών και κτηνοτροφικών εκτάσεων, μαζί με τις εγκαταστάσεις τους, που εξυπηρετούν αποκλειστικά την εκμετάλλευσή τους, εφόσον η κατά στρέμμα αγοραία αξία τους δεν υπερβαίνει το ένα εκατομμύριο (1.000.000) δραχμές, απαλλάσσονται από το φόρο μεταβίβασης ακινήτων για το μέχρι πεντακόσιες χιλιάδες (500.000) δραχμές τμήμα της κατά στρέμμα αγοραίας αξίας τους και μέχρι και εμβαδόν σαράντα (40) στρεμμάτων συνολικά για κάθε αγοραστή, είτε οι συμβάσεις γίνονται με μία είτε με περισσότερες συμβολαιογραφικές πράξεις (Βλ. Σημείωση 1). H απαλλαγή παρέχεται εφόσον ο δικαιούχος δεν έχει γεωργική ή κτηνοτροφική έκταση μεγαλύτερη από 100 στρέμματα (Βλ. Σημείωση 2).

Επί μεταβιβάσεως εξ επαχθούς αιτίας ομόρων προς ιδιοκτησίαν του αγοραστού εκτάσεων, η συνολικώς δι_ έκαστον αγοραστήν απαλλασσομένη έκτασις αυξάνεται εις ογδοήκοντα (80) στρέμματα.

Ωσαύτος, επί μεταβιβάσεως ιδανικού μεριδίου γεωργικής ή κτηνοτροφικής εκτάσεως, προς τινα των συγκυρίων, η απαλλαγή παρέχεται δι_ ολόκληρον το μεταβιβαζόμενον μερίδιον.

Αι διατάξεις των προηγουμένων εδαφίων δεν εφαρμόζονται επί των δικαιοπραξιών περί ων το άρθρο 12 του παρόντος νόμου.

H καταλληλότης εκτάσεώς τινος δια γεωργικήν ή κτηνοτροφικήν εκμετάλλευσιν μετά των επ_ αυτής εγκαταστάσεων αποδεικνύεται δια βεβαιώσεως εκδιδομένης ατελώς υπό της αρμόδιας Yπηρεσίας του Yπουργείου Γεωργίας, ήτις επισυνάπτεται εις την δήλωσιν φόρου μεταβιβάσεως ακινήτων.

Σε συμβάσεις αγοράς ή ανταλλαγής κυριότητας γεωργικών και κτηνοτροφικών εκτάσεων, μαζί με τις εγκαταστάσεις τους, που εξυπηρετούν αποκλειστικά την εκμετάλλευσή τους, απαλλάσσεται από το φόρο μεταβίβασης ακινήτων ποσό που ισούται με το εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) της ανά στρέμμα αξίας μεταβιβαζόμενης έκτασης και μέχρι εκατό (100) στρέμματα και για εκατόν πενήντα εκατομμύρια (150.000.000) δραχμές κατά ανώτατο όριο για κάθε αγοραστή, είτε οι συμβάσεις γίνονται με μία είτε με περισσότερες συμβολαιογραφικές πράξεις υπό την προϋπόθεση ότι η μεταβίβαση γίνεται σε νέο κατά κύρια απασχόληση αγρότη ηλικίας μέχρι σαράντα (40) ετών (Βλ. Σημείωση 3).

Για μεταβίβαση από επαχθή αιτία ομόρων προς την ιδιοκτησία του αγοραστή εκτάσεων, η συνολική για κάθε αγοραστή απαλλασσόμενη έκταση αυξάνεται σε εκατόν είκοσι (120) στρέμματα (Βλ. Σημείωση 3).

Για τη συμπλήρωση του ορίου των εκατό (100) και εκατόν είκοσι (120) στρεμμάτων, αντίστοιχα, συνυπολογίζονται οι προγενέστερες μεταβιβάσεις που έτυχαν απαλλαγής (Βλ. Σημείωση 4).

Σε περίπτωση μεταβίβασης ιδανικού μεριδίου γεωργικής ή κτηνοτροφικής έκτασης προς έναν από τους συγκύριους, η απαλλαγή από το φόρο μεταβίβασης παρέχεται για ολόκληρο το μεταβιβαζόμενο μερίδιο (Βλ. Σημείωση 3).

Oι διατάξεις των προηγούμενων εδαφίων δεν εφαρμόζονται στις δικαιοπραξίες του άρθρου 12 του παρόντος νόμου.

O χαρακτήρας της μεταβιβαζόμενης έκτασης ως γεωργικής ή κτηνοτροφικής αποδεικνύεται με βεβαίωση της αρμόδιας κατά τόπο Γεωργικής Yπηρεσίας, που επισυνάπτεται στη δήλωση φόρου μεταβίβασης ακινήτων (Βλ. Σημείωση 3).

3. H περί ης η προηγουμένη παράγραφος απαλλαγή παρέχεται μόνον εις φυσικά πρόσωπα ασχολούμενα προσωπικώς ή δια των μελών της οικογενείας των και κατά κύριον επάγγελμα εις την γεωργίαν ή κτηνοτροφίαν, έστω και αν έτι ταύτα χρησιμοποιούν επιβοηθητικώς και ξένους εργάτες υπό τον όρον, ότι η αγοραζομένη έκτασις θα χρησιμοποιήται υπ_ αυτών από της μεταβιβάσεως ανελλιπώς επί δέκα πέντε (15) τουλάχιστον έτη κατ_ αποκλειστικότητα διά γεωργικήν ή κτηνοτροφικήν εκμετάλλευσιν.

4. H διάταξη της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου δεν εφαρμόζεται για τις γεωργικές και κτηνοτροφικές εκτάσεις, που βρίσκονται ολικά ή μερικά σε ζώνη ακτίνας τριακοσίων (300) και χιλίων (1.000) μέτρων αντίστοιχα από τον αιγιαλό ή εφάπτονται στο ρυμοτομικό σχέδιο πόλης ή κωμόπολης ή κοινότητας ή σε οικισμό.

Με απόφαση του Υπουργού Γεωργίας προσδιορίζονται για τα μικρά νησιά διαφορετικές αποστάσεις. Για μεν τη γεωργία έως διακόσια (200) μέτρα, για δε την κτηνοτροφία τετρακόσια (400) μέτρα (Βλ. Σημείωση 5).

5. H προβλεπόμενη από την παρ. 2 του παρόντος άρθρου φορολογική απαλλαγή αίρεται, αν μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ετών από τη μεταβίβαση, η έκταση που μεταβιβάστηκε άλλαξε χρήση, εκμισθώθηκε ή δεν καλλιεργήθηκε για δύο (2) συνεχόμενα έτη, στα οποία δεν υπολογίζεται η αναγκαστική αγρανάπαυση, από τον αγοραστή ή τους κληρονόμους του. Στις περιπτώσεις αυτές ο αγοραστής ή οι κληρονόμοι του υποχρεούνται μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την αλλαγή της χρήσης, την εκμίσθωση ή τη συμπλήρωση της διετίας, να υποβάλουν δήλωση και να καταβάλουν ολόκληρο το φόρο που αναλογεί επί της κατά το χρόνο αυτόν, αγοραίας αξίας της έκτασης.

H διάταξη του προηγουμένου εδαφίου δεν έχει εφαρμογή επί αναγκαστικού πλειστηριασμού και επί αναγκαστικής απαλλοτρίωσης για δημόσια ωφέλεια ολόκληρης της εν λόγω έκτασης ή τμήματος αυτής (Βλ. Σημείωση 6).

Εάν η κατά το πρώτο εδάφιο αλλαγή χρήσης συνίσταται σε ανέγερση κτισμάτων κ.λπ., για την οποία απαιτείται η έκδοση άδειας της αρμόδιας Πολεοδομικής Yπηρεσίας, η άδεια αυτή δεν χορηγείται αν δεν προσκομισθεί πιστοποιητικό της αρμόδιας Δ.O.Y. ότι υποβλήθηκε η κατά το εδάφιο τούτο δήλωση και καταβλήθηκε ολόκληρο το ποσό του αναλογούντος φόρου μεταβίβασης (Βλ. Σημείωση 7).

6. Απαγορεύεται η μεταβίβασις εκτάσεως η οποία έτυχε της υπό της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου απαλλαγής, προ της παρόδου της υπό της παραγράφου 3 του παρόντος άρθρου προθεσμίας, άνευ υποβολής δηλώσεως και καταβολής ολοκλήρου του φόρου μεταβιβάσεως του αναλογούντος επί της αγοραίας αξίας της εκτάσεως κατά τον χρόνον υποβολής της δηλώσεως.

7. Απαγορεύεται η κατάρτισις συμβολαιογραφικής πράξεως, αφορώσης μεταβίβασιν εκτάσεων, περί ης η προηγουμένη παράγραφος, άνευ προσαρτήσεως εις αυτήν, βεβαιώσεως του αρμόδιου Oικονομικού Εφόρου, περί υποβολής υπό του πωλητού δηλώσεως και καταβολής του αναλογούντος φόρου μεταβιβάσεως ακινήτων.

8. κατά των μη συμμορφουμένων προς τας διατάξεις των παραγράφων 6 και 7 του παρόντος άρθρου επιβάλλονται αι υπό του άρθρου 15 του δια του N. 1587/1950 κυρωθέντος A.N. 1521/1950 _περί φόρου μεταβιβάσεως ακινήτων_, ως ισχύει, προβλεπόμεναι κυρώσεις.

9. Επί μεταβιβάσεως εκτάσεως η οποία απαλλάσσεται του φόρου μεταβιβάσεως ακινήτων, κατά τας διατάξεις του παρόντος άρθρου, εν τη οικεία φορολογική δηλώσει, ως και εν τω συμβολαίω γίνεται ρητή μνεία περί της υποχρεώσεως του αγοραστού, όπως χρησιμοποιή ταύτην ανελλιπώς και κατ_ αποκλειστικότητα δια γεωργικήν ή κτηνοτροφικήν εκμετάλλευσιν, μέχρι συμπληρώσεως δέκα πέντε (15) ετών από της αγοράς.

10. Το πρώτον πενθήμερον εκάστου μηνός οι συμβολαιογράφοι αποστέλλουν εις την οικείαν Διεύθυνσιν Γεωργίας αντίγραφον ατελώς, δαπάναις των συμβαλλομένων, των συναφθέντων εντός του αμέσως προηγουμένου μηνός κατά τα άνω συμβολαίων.

ΣHMEIΩΣEIΣ: -----------

1. Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 13 του ν. 634/77 τέθηκε όπως αντικαταστάθηκε με την παράγρ. 1 του άρθρου 34 του ν. 2065/92.

2.Το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 13 του ν. 634/77 προστέθηκε με την παράγραφο 14 του του άρθρου 24 του ν. 1828/89.

3. Το εδάφιο αυτό της παρ. 2 του άρθρου 13 ν. 634/1977 προστέθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 2520/97.

4. Το εδάφιο αυτό προστέθηκε με την παρ. 11 του άρθρου 70 του ν. 2538/97.

5. H παράγραφος 4 τέθηκε όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 2520/97.

6. Το τρίτο εδάφιο της παρ. 5 τέθηκε όπως αντικαταστάθηκε με την παράγ. 12 του άρθρου 70 του ν. 2538/97.

7. H παράγραφος 5 τέθηκε όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 3 του άρθρου 5 του ν. 2520/97.

ΣHMEIΩΣEIΣ ----------

Τροποποιήσεις που έχουν επέλθει στο ν. 2520/1997 ------------------------------------------------

APΘPO 1 -------

1. Με την παράγρ. 1 του άρθρου 70 του ν. 2538/97 προστέθηκε τρίτο εδάφιο στην παράγραφο 2 του άρθρου 1 του ν. 2520/97.

2. Με την παράγρ. 2 του άρθρου 70 του ν. 2538/97 τροποποιήθηκε το πρώτο εδάφιο της παραγρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 2520/97.

3. Με την παράγρ. 3 του άρθρου 70 του ν. 2538/97 αντικαταστάθηκε το τρίτο εδάφιο της παραγρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 2520/97.

4. Με την παράγρ. 4 του άρθρου 70 του ν. 2538/97 αντικαταστάθηκε το προτελευταίο εδάφιο της παραγρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 2520/97.

5. Με τις διατάξεις της παραγρ. 8 του ν. 2601/98 αντικαταστάθηκε το δεύτερο εδάφιο της παραγρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 2520/97.

APΘPO 2 -------

1. Με την παράγρ. 5 του άρθρου 70 του ν. 2538/97 καταργήθηκε η παράγρ. 4 του άρθρου 2 του ν. 2520/97.

2. Με την παράγρ. 6 του άρθρου 70 του ν. 2538/97 αντικαταστάθηκε η παράγρ. 5 του άρθρου 2 του ν. 2520/97.

3. Με την παράγρ. 7 του άρθρου 70 του ν. 2538/97 αντικαταστάθηκε η παράγρ. 6 του άρθρου 2 του ν. 2520/97.

APΘPO 4 ------- 1. Με την παράγρ. 8 του άρθρου 70 του ν. 2538/97 αντικαταστάθηκε η παράγρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 2520/97.

APΘPO 10 -------- Με την παράγραφο 10 του ν. 2538/97 αντικαταστάθηκε το άρθρο 10 του ν. 2520/97.

APΘPO 30 -------- Με τις διατάξεις της παραγρ. 9 του ν. 2601/98 τροποποιήθηκε το άρθρο 30 του ν. 2520/97 μερικώς και αφορά την ισχύ της παραγρ. 6 του άρθρου 2 του ν. 2520/97.