YΠOIK 1071908/1159/A0012/ΠOΛ. 1176/17.6.1998 Φορολογική μεταχείριση των χρηματικών ποσών, που καταβάλλονται από τους αγρότες για αγορά μηχανολογικού εξοπλισμού, για κατασκευή κτιριακού εξοπλισμού και γενικά για αγορά επενδυτικών αγαθών που προορίζονται για τις ανάγκες αγροτικής εκμετάλλευσης, για το οικονομικό έτος 1998 και επόμενα.

Με αφορμή ερωτήματα που μας έχουν υποβληθεί, σχετικά με το πιο πάνω θέμα, σας παρέχουμε τις ακόλουθες διευκρινίσεις:

1. Με τις διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 2238/1994 ορίζεται ότι, το συνολικό εισόδημα προσδιορίζεται, κατεξαίρεση, με βάση τις δαπάνες διαβίωσης και τις δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων του φορολογουμένου, όταν το συνολικό ποσό των δαπανών αυτών, που προσδιορίζεται με βάση τα άρθρα 16, 17 και 18 του νόμου αυτού, είναι ανώτερο από το συνολικό εισόδημα των κατηγοριών A' έως Z'.

2. Περαιτέρω, με τις διατάξεις του άρθρου 17 του πιο πάνω νόμου ορίζεται ότι ως ετήσια τεκμαρτή δαπάνη του φορολογουμένου, της συζύγου του και των προσώπων που τους βαρύνουν λογίζονται και τα χρηματικά ποσά που πραγματικά καταβάλλονται, μεταξύ των άλλων για αγορά ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων ή ανέργεση οικοδομών, καθώς και για αγορά κινητών πραγμάτων μεγάλης αξίας με εξαίρεση αυτά που αποτελούν αρδευτικό εξοπλισμό γεωργικής εκμετάλλευσης. H εξαίρεση αυτή τέθηκε με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 16 του ν. 2443/1996 και ισχύει για δαπάνες που πραγματοποιούνται από την 1η Ιανουαρίου 1996 και μετά.

3. Επίσης, με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 19 του πιο πάνω νόμου, ορίζεται ότι, ο προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, κατά τον προσδιορισμό της διαφοράς εισοδήματος, με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 1 του ίδιου άρθρου και νόμου, υποχρεούται να λάβει υπόψη του, μεταξύ των άλλων τα χρηματικά ποσά, με τα οποία καλύπτεται ή περιορίζεται η διαφορά που προκύπτει και τα οποία ιδίως είναι:

α) Πραγματικά εισοδήματα που απαλλάσσονται ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο.

β) Χρηματικά ποσά που δεν θεωρούνται εισόδημα.

γ) Χρηματικά ποσά που προέρχονται από τη διάθεση περιουσιακών στοιχείων.

δ) ................

ε) Δάνεια, τα οποία έχουν ληφθεί και αποδεικνύονται με έγγραφα στοιχεία που φέρουν βέβαιη χρονολογία.

στ) Δωρεά ή γονική παροχή χρηματικών ποσών για την οποία η οικεία φορολογική δήλωση έχει υποβληθεί μέχρι τη λήξη του έτους στο οποίο πραγματοποιήθηκε η σχετική δαπάνη.

ζ) Ανάλωση κεφαλαίου που αποδεδειγμένα έχει φορολογηθεί κατά τα προηγούμενα έτη ή νόμιμα έχει απαλλαγεί από το φόρο.

4. Πρόσφατα, με τις διατάξεις του ν. 2520/1997, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα με τις διατάξεις των νόμων 2538/1997 και 2601/1997, διευρύνθηκε η έννοια του αγρότη και της αγροτικής επιχείρησης. λτσι αγρότες θεωρούνται και όσοι πέραν της γεωργικής εκμετάλλευσης ασχολούνται συμπληρωματικά με τον αγροτουρισμό, αγροτοβιομηχανία, παραδοσιακή βιοτεχνία και προστασία του φυσικού χώρου, εφόσον οι δραστηριότητες αυτές ασκούνται στα όρια της αγροτικής εκμετάλλευσης και στα πλαίσια εγκεκριμένου προγράμματος του Υπουργείου Γεωργίας. Oι πιο πάνω αγρότες, για την αγορά ή κατασκευή επενδυτικών αγαθών που χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες γεωργικής εκμετάλλευσης και των προαναφερομένων συμπληρωματικών δραστηριοτήτων τους, λαμβάνουν οικονομικές ενισχύσεις, εθνικές ή κοινοτικές, καθώς και χαμηλότοκα δάνεια, με βάση κοινές αποφάσεις των Υπουργών Oικονομικών και Γεωργίας (σχετικές οι 376719/10302/16.5.1997 ΦEK B' 399, 333757/4220/29.4.1998, ΦEK B' 384) που εκδίδονται στα πλαίσια εφαρμογής των κανονισμών Συμβουλίου (καν. (EOK) 2328/91 του Συμβουλίου, 3669/93, 2343/94, 2019/93 κτλ).

Σημειώνεται ότι σημαντικό ποσοστό, που δεν μπορεί να είναι μικρότερο του τριάντα τοις εκατό (30%) της συνολικής οικονομικής ενίσχυσης χορηγείται μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης, μετά δηλαδή της παραλαβή του έργου σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται από τον Yπουργό Γεωργίας.

5. Εξάλλου, όπως πάγια έχει γίνει δεκτό από τη Διοίκηση, τα χρηματικά ποσά των επιδοτήσεων ή επιχορηγήσεων γενικά που καταβάλλονται από το Δημόσιο σε επιχειρήσεις γενικά, για αγορά πάγιων περιουσιακών στοιχείων (ανέργεση οικοδομών, αγορά μηχανημάτων κτλ.), δεν θεωρούνται προσθετικά στοιχεία των ακαθάριστων εσόδων, δηλαδή δεν προσαυξάνουν τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης, δεν θεωρούνται εισόδημα και δεν υπόκεινται σε φόρο αλλά αποτελούν μειωτικά στοιχεία του κόστους των παγίων αυτών στοιχείων (Σχετική η 1040321/10238/B0012/ΠOΛ. 1093/5.5.1992).

6. Συνεπώς, τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται από τους αγρότες για αγορά γεωργικού μηχανολογικού εξοπλισμού όπως, αυτοκινούμενων αγροτικών οχημάτων, γεωργικού μηχανολογικού εξοπλισμού πλην αρδευτικού, κτλ., καθώς και για αγορά ή κατασκευή κτιριακού εξοπλισμού όπως αποθήκες, υπόστεγα, βουστάσια, θερμοκήπια κτλ., λογίζονται ως ετήσια τεκμαρτή δαπάνη αγοράς κατ' εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου 2 του παρόντος, η οποία μειώνεται ισόποσα με τα χρηματικά ποσά των οικονομικών ενισχύσεων, κοινοτικών ή εθνικών, που τους καταβάλλονται για την απόκτηση των πιο πάνω επενδυτικών αγαθών του αγροτικού τομέα, με τα ποσά των χαμηλότοκων δανείων, καθώς και με οποιοδήποτε άλλο ποσό από τα αναφερόμενα στην παράγραφο 3 του παρόντος.

7. Περαιτέρω, διαπιστώθηκε ότι σε πολλές περιπτώσεις, σημαντικό ποσοστό της συνολικής οικονομικής ενίσχυσης καταβάλλεται σε έτος μεταγενέστερο εκείνου της απόκτησης του επενδυτικού αγαθού, δηλαδή μετά την ολοκλήρωση της επένδυσης στα πλαίσια εφαρμογής των προγραμμάτων των γεωργικών διαρθρώσεων. Το πραγματικό αυτό γεγονός έχει σαν συνέπεια το πιο πάνω ποσό να μην λαμβάνεται υπόψη για την κάλυψη της τεκμαρτής δαπάνης αγοράς του επενδυτικού αγαθού, καθόσον από τις φορολογικές διατάξεις ως προϋπόθεση αναγνώρισής του απαιτείται η είσπραξη του ποσού αυτού να έχει συντελεστεί στο έτος πραγματοποίησης της σχετικής δαπάνης.

8. κατόπιν των ανωτέρω και για λόγους δίκαιης φορολογικής μεταχείρισης, στις περιπτώσεις απόκτησης επενδυτικών αγαθών από τους αγρότες για τα οποία τους χορηγούνται οικονομικές ενισχύσεις, γίνεται δεκτό, ως τεκμήριο δαπάνης να λαμβάνεται το ποσό που απομένει αφού αφαιρεθεί από το ποσό της αγοράς του επενδυτικού αγαθού, το συνολικό ποσό της οικονομικής ενίσχυσης ανεξάρτητα αν το ποσό αυτό εισπράττεται από τον αγρότη στο ίδιο έτος που έγινε η αγορά του επενδυτικού αγαθού ή σε μεταγενέστερο έτος, με την ακόλουθη διαδικασία:

α) Με την υποβολή των αρχικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος από τους αγρότες, για την κάλυψη της τεκμαρτής δαπάνης αγοράς του επενδυτικού αγαθού που αποκτήθηκε στην κρινόμενη χρήση, θα λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό της οικονομικής ενίσχυσης, που θα έχει εισπράξει ο δικαιούχος μέχρι την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης.

β) Με την υποβολή ανακλητικής δήλωσης μέσα στο οικείο οικονομικό έτος, στις περιπτώσεις που η οικονομική ενίσχυση ή ποσοστό αυτής εισπράττεται μετά την ημερομηνία υποβολής των αρχικών δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος. Με τη δήλωση αυτή, θα ανακαλείται ποσό τεκμαρτής δαπάνης αγοράς επενδυτικού αγαθού ισόποσο με το ύψος της οικονομικής ενίσχυσης, που εισπράττεται στο συγκεκριμένο αυτό χρόνο.

9. Ενόψει των ανωτέρω, τα οποία ισχύουν για υποθέσεις οικονομικού έτους 1998 και επόμενων, σε όσες περιπτώσεις, η εκκαθάριση των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, οικονομικού έτους 1998, των αγροτών έγινε κατά διάφορο τρόπο από τον πιο πάνω αναφερόμενο, θα ενεργείται, κατά περίπτωση, νέα εκκαθάριση του φόρου από τις αρμόδιες Δημόσιες Oικονομικές Υπηρεσίες, σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παρούσα.