YΠOIK 1125061/4157/ΠOΛ. 1313/1.12.1997 κρίση επί του κύρους των βιβλίων επιχειρήσεων που υπέβαλαν αρχικές ή συμπληρωματικές δηλώσεις σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 21 ν. 2443/1996 και 13 ν. 2198/1994

Αναφορικά με το παραπάνω θέμα, σας γνωρίζουμε ότι από την Ολομέλεια του Νομικού Συμβουλίου του κράτους, εκδόθηκε η αριθ. 594/1997 γνωμοδότηση, με την οποία έγινε δεκτό, κατά πλειοψηφία, ότι εφόσον με την υποβο λή αρχικής ή συμπληρωματικής δήλωσης κατ` εφαρμογή των άρθρων 21 ν. 2443/1996 και 13 ν. 2198/1994, η δήλωση του φορολογούμενου κρίνεται ύστερα από έλεγχο ειλικρινής, εμφανίζεται δηλαδή στο σύνολό της η φορολογητέα ύλη που αρχικά είχε αποκρυθεί, τότε είναι αδικαιολόγητη από κάθε πλευρά η απόρριψη των βιβλίων και η διενέργεια εξωλογιστικού προσδιορισμού της φορολογητέας ύλης.

Το σκεπτικό της λύσης αυτής, η οποία έγινε αποδεκτή από τον Υφυπουργό Oικονομικών, είναι ότι επειδή ο εξωλογιστικός προσδιορισμός αποτελεί τον έσχατο τρόπο εξεύρεσης των καθαρών κερδών σε περίπτωση αδυναμίας προσδιορισμού τους από τη συνολική εκτίμηση των λογιστικών βιβλίων και στοιχείων, για το λόγο αυτό δεν έχει νόμιμη βάση η διενέργεια εξωλογιστικού προσδιορισμού στις παραπάνω περιπτώσεις, δεδομένου ότι μετά και την υποβολή της αρχικής ή συμπληρωματικής δήλωσης είναι πλέον δεδομένη στις περιπτώσεις αυτές η φορολογητέα ύλη.

Σύμφωνα όμως με την ίδια γνωμοδότηση, είναι αυτονόητο ότι αν και μετά την υποβολή της αρχικής ή συμπληρωματικής δήλωσης σύμφωνα με τις πιο πάνω αναφερόμενες διατάξεις, αυτή κρίνεται μετά το διενεργούμενο έλεγχο ανακριβής, τότε θα εφαρμοστούν χωρίς περιορισμό οι προβλεπόμενες από τις οικείες διατάξεις ελεγκτικές διαδικασίες.

Συνεπώς, κατά τον έλεγχο των επιχειρήσεων που έκαναν χρήση των πιο πάνω διατάξεων των άρθρων 21 ν. 2443/1996 και 13 ν. 2198/1994, θα ερευνάται σχολαστικά αν με τις υποβληθείσες αρχικές ή συμπληρωματικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος δηλώθηκε το σύνολο της φορολογητέας ύλης που αρχικά είχε απομακρυβεί και εφόσον διαπιστωθεί ότι τούτο έγινε, τότε τα βιβλία και στοιχεία δεν θα απορρίπτονται.

Αντίθετα, αν διαπιστωθεί ότι υπάρχει φορολογητέα ύλη η οποία αρχικά είχε αποκρυβεί και η οποία δεν δηλώθηκε με τις κατά τα πιο πάνω υποβληθείσες αρχικές ή συμπληρωματικές δηλώσεις και οι αιτίες στις οποίες στηρίζεται αυτή η διαπίστωση συνιστούν λόγο απόρριψης των βιβλίων και στοιχείων, τότε τα τελευταία θα απορρίπτονται και θα ενεργείται εξωλογιστικός προσδιορισμός της φορολογητέας ύλης (ακαθάριστων εσόδων και καθαρών κερδών).

Είναι ευνόητο ότι στην περίπτωση που δεν απορρίπτονται τα βιβλία και από τον έλεγχο προκύπτουν λογιστικές διαφορές που δεν καλύφθηκαν με την υποβληθείσα κατά τις ως άνω διατάξεις αρχική ή συμπληρωματική δήλωση φορολογίας εισοδήματος, τότε οι διαφορές αυτές καταλογίζονται κανονικά.

Με την ευκαιρία υπενθυμίζεται ότι σε ότι αφορά τις παραβάσεις του KBΣ σε σχέση με τις υπόψη διατάξεις των άρθρων 21 ν. 2443/1996 και 13 ν. 2198/1994, ισχύει η αριθ. 726/1996 γνωμοδότηση του Δ` Τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του κράτους, που ήδη σας κοινοποιήθηκε με την αριθ. 1000210/2/ΠOΛ. 1001/ 2.1.97 διαταγή στην οποία και παραπέμπουμε.