ΘΕΜΑ: «Παροχή συμπληρωματικών οδηγιών και διευκρινίσεων για την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4308/2014 (ΦΕΚ Α΄ 251) περί των «Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων, συναφείς ρυθμίσεις και άλλες διατάξεις».

Σε συνέχεια της εγκυκλίου μας ΠΟΛ. 1003/2015, παρέχονται συμπληρωματικά οι ακόλουθες οδηγίες και διευκρινίσεις για την εφαρμογή των διατάξεων του ν. 4308/2014 (ΦΕΚ Α΄ 251). 

1. Στην παράγραφο 1.2.1 διαγράφονται οι τελευταίες λέξεις «, συμπεριλαμβανομένων και των αλλοδαπών νομικών προσώπων» καθώς η αναφορά σε «κάθε οντότητα» που προηγείται συμπεριλαμβάνει και τα αλλοδαπά νομικά πρόσωπα. 

2. Στην παράγραφο 2.3 προστίθεται εδάφιο ως ακολούθως: «Σημειώνεται ότι ο μέσος όρος προσωπικού αναφέρεται σε εργαζόμενους πλήρους ημερήσιας και ετήσιας απασχόλησης (ισοδύναμες μονάδες)». 

3. Στην ίδια παράγραφο 2.3 μετά το σχετικό πίνακα προστίθεται διευκρινιστική σημείωση ως ακολούθως: «Οι μικρές οντότητες του άρθρου 1 παρ 2γ (ΟΕ, ΕΕ, ατομικές, κλπ) παραμένουν μικρές εφόσον δεν υπερβαίνουν δύο από τα κριτήρια προσωπικό 50 άτομα, σύνολο ενεργητικού 4.000.000 και κύκλος εργασιών 8.000.000.». 

4. Στην παράγραφο 2.6 το αναφερόμενο όριο προσωπικού «≤50» γίνεται «10» Στο τέλος της ίδιας παραγράφου, η φράση «καθαρός κύκλος εργασιών >700.000» γίνεται «μέσος όρος προσωπικού >10». Η μεταβολή αυτή αφορά διόρθωση τυπογραφικού λάθους. 

5. Στην παράγραφο 2.12 προστίθεται διευκρινιστική φράση στο τρίτο εδάφιο πριν το τέλος «, αλλά κατά πάγια πρακτική προσμετρείται το σύνολο του κύκλου εργασιών για την αναγωγή σε ετήσια βάση». 

6. Στο τέλος των διευκρινίσεων επί του άρθρου 4 (Λοιπές επεξηγήσεις) προστίθεται η παράγραφος 4.2 ως ακολούθως:

«Διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση έντοκων απαιτήσεων ή υποχρεώσεων η οντότητα έχει υποχρέωση να τεκμηριώνει επαρκώς τους προκύπτοντες τόκους (που καταχωρούνται στο βιβλίο εσόδων-εξόδων), χωρίς ωστόσο να υπάρχει υποχρέωση καταχώρησης των σχετικών απαιτήσεων ή υποχρεώσεων στο βιβλίο αυτό. Για παράδειγμα, σε περίπτωση δανείου, η φύλαξη του extrait της τράπεζας και της σχετικής σύμβασης είναι επαρκής τεκμηρίωση των τόκων που έχει χρεώσει η τράπεζα και τους οποίους η οντότητα οφείλει να καταχωρήσει στα βιβλία της.». 

7. Η παράγραφος 5.8.8. αναριθμείται σε 5.9.1 και προστίθεται στο τέλος διευκρινιστικό εδάφιο ως ακολούθως:

«Το ότι ο νόμος δεν επιβάλλει νομική υποχρέωση για τήρηση «βιβλίου αποθήκης» προκύπτει από το γεγονός ότι η παράγραφος 9 εξειδικεύει με σαφήνεια τον τρόπο εκπλήρωσης της γενικής υποχρέωσης της παραγράφου 8 και επιβεβαιώνεται από σχετική ρητή αναφορά στην αιτιολογική έκθεση του νόμου.». 

8. Οι παράγραφοι 5.8.9 έως 5.8.11 αναριθμούνται σε 5.9.2 έως 5.9.4, αντίστοιχα. 

9. Στο άρθρο 6 προστίθεται διευκρινιστική παράγραφος 6.1.4 ως ακολούθως:

«Διευκρινίζεται ότι δεν απαιτείται καταχώρηση στα λογιστικά βιβλία κατά τη διάρκεια της περιόδου, του κόστους κτήσης των αποθεμάτων, κατά την με οποιοδήποτε τρόπο ανάλωσή τους (πώληση, δωρεάν παράδοση, καταστροφές κλπ). Το κόστος κτήσης των αναλωθέντων αποθεμάτων της περιόδου, συμπεριλαμβανομένων των καταστροφών ή απωλειών, μπορεί να προσδιορίζεται συγκεντρωτικά, από τα στοιχεία των τηρούμενων αρχείων, μέχρι την ημερομηνία ολοκλήρωσης της σύνταξης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων.». 

10. Στο τέλος της παραγράφου 11.1.1 προστίθεται διευκρινιστικό εδάφιο ως ακολούθως:

«Σημειώνεται ότι ο καθοριζόμενος, για κάθε μία περίπτωση, χρόνος έκδοσης του τιμολογίου από το νόμο δεν είναι δυνατόν να παραταθεί από συμφωνία, έγγραφη ή προφορική, των εμπλεκόμενων μερών.». 

11. Στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 11.2.4 οι λέξεις «συμπλήρωση μιας περιοδικής δήλωσης ΦΠΑ» αντικαθίσταται από τις λέξεις «παροχή υπηρεσιών τήρησης λογιστικών αρχείων». 

12. Στο τέλος της παραγράφου 11.2.4 προστίθενται δύο εδάφια και οι περιπτώσεις (α) και (β) ως ακολούθως:

«Η αναφορά στο νόμο σε «μέρος της αμοιβής που καθίσταται απαιτητό για τα αγαθά ή τις υπηρεσίες που έχουν παρασχεθεί ή το μέρος του έργου που έχει ολοκληρωθεί», υποδηλώνει ότι, βάσει της σχετικής σύμβασης (προφορικής ή έγγραφης) των δύο μερών, γίνεται δεκτή τμηματική ολοκλήρωση της υπηρεσίας. Η περίπτωση αυτή δεν πρέπει να συγχέεται με την περίπτωση στην οποία: 

α) έχει συμφωνηθεί να καταβάλλεται χωρίς να συνδέεται με την πρόοδο της παροχής υπηρεσίας ή του έργου, στην έναρξη ή στη διάρκεια της σχετικής περιόδου, ποσό ή ποσά έναντι του συνολικού τιμήματος (προκαταβολή), ακόμη και μέχρι πλήρους εξόφλησης του τιμήματος, και 

β) έχει συμφωνηθεί ότι η υπηρεσία ή το έργο ολοκληρώνεται στο τέλος της σχετικής περιόδου.» 

13. Στην ίδια παράγραφο 11.2.4 μετά το παράδειγμα 11.2.1 προστίθεται το παράδειγμα 11.2.2 ως ακολούθως:

«Παράδειγμα 11.2.2 – Χρόνος έκδοσης παραστατικού πώλησης σε συνεχιζόμενη υπηρεσία.Μαθητής εγγράφεται σε εκπαιδευτήριο για να παρακολουθήσει την 2α  Γυμνασίου στις 5 Σεπτεμβρίου 20Χ1 με συνολικό κόστος ευρώ 10.000. Βάσει της σύμβασης, ο μαθητής καταβάλλει έναντι του συνολικού τιμήματος ευρώ 1.000 με την εγγραφή, ευρώ 3.000 στις 30 Νοεμβρίου, ευρώ 3.000 στις 10 Μαρτίου, ευρώ 1.000 στις 5 Μαΐου και ευρώ 2.000 στις 20 Ιουνίου. Με βάσει τα δεδομένα, το τιμολόγιο θα εκδοθεί μέχρι της 15 Ιουλίου 20Χ2 καθόσον η υπηρεσία βάσει της σύμβασης ολοκληρώνεται στις 20 Ιουνίου, οι δε καταβολές έχουν γίνει έναντι του συνολικού τιμήματος, δηλαδή ήταν προκαταβολές. Συνεπώς, δεν απαιτείται η έκδοση παραστατικού πώλησης για τις ενδιάμεσες εισπράξεις.». 

14. Στην παράγραφο 11.2.10, μετά τις εισαγωγικές λέξεις «Για το πιστωτικό τιμολόγιο,» προστίθεται η φράση «όπως και για τα παραστατικά της παραγράφου 10 του άρθρου 8 του νόμου αυτού (λ.χ. «τίτλος κτήσης», απόδειξη δαπάνης κλπ,) που εκδίδονται για την τεκμηρίωση συναλλαγής της υποκείμενης στο νόμο οντότητας με πρόσωπα μη υπόχρεα σε έκδοση τιμολογίου,». 

15. Στην περίπτωση (α) της παραγράφου 11.2.10 διαγράφεται η λέξη «κατά» και στη θέση της εισάγεται η φράση «μέχρι την 15η  ημέρα του επόμενου μήνα, από». 

16. Στην περίπτωση (γ) της παραγράφου 11.2.10 διαγράφεται η λέξη «με» και στη θέση της εισάγεται η φράση «μέχρι την 15η  ημέρα του επόμενου μήνα, από». 

17. Στην ίδια παράγραφο 11.2.10 μετά την περίπτωση (γ) προστίθενται νέες περιπτώσεις (δ) και (ε) ως ακολούθως: 

«δ) Τα παραστατικά της παραγράφου 10 του άρθρου 8 του νόμου («τίτλος κτήσης», απόδειξη δαπάνης κλπ.) εκδίδονται, από την οντότητα που συναλλάσσεται ως αγοραστής με πρόσωπα μη υπόχρεα σε έκδοση τιμολογίου, στο χρόνο που ορίζεται από το νόμο για τα εκδιδόμενα για τις συναλλαγές αυτές τιμολόγια, όταν ο συμβαλλόμενος είναι υπόχρεος σε έκδοση τιμολογίου. Ως ενδεικτικές περιπτώσεις, για τις οποίες εκδίδεται παραστατικό κατά τα ανωτέρω, είναι η καταβολή αμοιβών σε εισηγητές σεμιναρίων, συγγραφείς δημόσιους ή ιδιωτικούς υπαλλήλους ή συνταξιούχους κ.λπ. 

ε) Τα παραστατικά που εκδίδει, σύμφωνα με την παράγραφο 11 του άρθρου 8, υποκείμενη στο νόμο οντότητα όταν συναλλάσσεται ως αγοραστής με οντότητα η οποία επίσης υπόκειται στο νόμο αλλά για οποιοδήποτε λόγο δεν εκδίδει τιμολόγιο πώλησης, εκδίδονται μέχρι την 15η  ημέρα του επόμενου μήνα από τη διαπίστωση της άρνησης έκδοσης. Δηλαδή, για παράδειγμα, εάν η πωλήτρια οντότητα δεν εκδώσει το τιμολόγιο πώλησης μέχρι την 15η  Σεπτεμβρίου 20Χ1, η αγοράστρια οντότητα οφείλει να εκδώσει το προβλεπόμενο παραστατικό («τίτλος κτήσης», απόδειξη δαπάνης κλπ.) για την τεκμηρίωση της συναλλαγής μέχρι την 15η  Οκτωβρίου 20Χ1.». 

18. Η παράγραφος 30.1α.1 αναριθμείται σε 30.1.1 και αναδιατυπώνεται ως ακολούθως: «Με την παράγραφο 1 [περιπτώσεις (α) έως (ιθ)] παρέχονται απλοποιήσεις και απαλλαγές για τις πολύ μικρές οντότητες της περίπτωσης (γ) της παραγράφου 2 του άρθρου 1 (ετερόρρυθμη εταιρεία, ομόρρυθμη εταιρεία, ατομική επιχείρηση, κλπ) που επιλέγουν σύμφωνα με το νόμο, να συντάσσουν μόνο Κατάσταση Αποτελεσμάτων με το υπόδειγμα Β.6. Ορισμένες από αυτές τις απλοποιήσεις και απαλλαγές παρέχονται σε προαιρετική βάση, ενώ σε άλλες περιπτώσεις εισάγεται απαγόρευση χρήσης ορισμένων λογιστικών χειρισμών ή κανόνων.». 

19. Μετά την παράγραφο 30.1ι.1, η οποία αναριθμείται σε 30.1.2, προστίθεται παράγραφος 30.1.3 ως ακολούθως: 

«30.1.3 Οίκοθεν νοείται ότι οι πρόνοιες της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου ισχύουν και για εκείνες τις πολύ μικρές οντότητες της περίπτωσης (γ) της παραγράφου 2 του άρθρου 1 που επιλέγουν προαιρετικά να συντάξουν ισολογισμό, χωρίς να υποχρεούνται.». 

20. Στο τέλος του δευτέρου εδαφίου της παραγράφου 30.3.2 προστίθεται η φράση «,αλλά κατά πάγια πρακτική προσμετράται το σύνολο του κύκλου εργασιών για την αναγωγή σε ετήσια βάση». 

21. Στην παράγραφο 30.5.1 στο προτελευταίο εδάφιο, μετά τις λέξεις «οι αγορές της περιόδου» προστίθεται η φράση «μειωμένες με την αξία του τελικού αποθέματος». 

22. Στο άρθρο 30 προστίθενται νέοι παράγραφοι 30.7.1 και 30.7.2 ως ακολούθως: 

«30.7.1 Με την παράγραφο 7 [περιπτώσεις (α) έως (γ)] παρέχονται απλοποιήσεις και απαλλαγές για τις πολύ μικρές οντότητες των παραγράφων 2(α) και 2(β) του άρθρου 1 (Α.Ε., Ε.Π.Ε., Ι.Κ.Ε., κλπ.) που κάνουν χρήση της επιλογής της παραγράφου 7 του άρθρου 16 (σύνταξη συνοπτικού Ισολογισμού και συνοπτικής Κατάστασης Αποτελεσμάτων). 

30.7.2 Οίκοθεν νοείται ότι οι πρόνοιες της παραγράφου 7 του παρόντος άρθρου ισχύουν και για εκείνες τις πολύ μικρές οντότητες των περιπτώσεων (α), (β) και (γ) της παραγράφου 2 του άρθρου 1, που επιλέγουν προαιρετικά να συντάξουν πλήρεις και όχι συνοπτικές καταστάσεις (Ισολογισμό και Κατάσταση Αποτελεσμάτων), χωρίς να υποχρεούνται.». 

23. Στο τέλος του προτελευταίου εδαφίου της παραγράφου 39.1.2 προστίθεται η φράση «, σύμφωνα με τα οριζόμενα όρια στο Ν. 2859/2000». Στην ίδια παράγραφο διαγράφεται το τελευταίο εδάφιο. 

24. Στο τέλος της παραγράφου 39.1.7 προστίθεται διευκρινιστικό εδάφιο ως ακολούθως: «Οίκοθεν νοείται ότι η ρύθμιση αυτή καταλαμβάνει και τα μέλη ΔΕΠ ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, καθώς και τους δημόσιους ή ιδιωτικούς υπαλλήλους ή συνταξιούχους, μέλη του Συνεργαζόμενου Εκπαιδευτικού Προσωπικού (Σ.Ε.Π.) του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου (Ε.Α.Π).». 

ΣΥΝΗΜΜΕΝΑ: Επισυνάπτεται το αρχικό κείμενο της ΠΟΛ. 1003/2014 με ενσωματωμένες τις τροποποιήσεις που έχουν επέλθει με τις εγκυκλίους ΠΟΛ. 1024/2015 και ΠΟΛ. 1261/2015.