Απογραφή 31-12-2014 για επιχειρήσεις με απλογραφικά βιβλία (Εσόδων – Εξόδων). Απαλλασσόμενοι απογραφής. Απαλλασσόμενοι βιβλίων.

Σημείωμα του Δημήτρη Σταματόπουλου

τ. Γενικού Διευθυντή Φορολογίας
του Υπουργείου Οικονομικών
Διδάκτορα του Παντείου Πανεπιστημίου
Συγγραφέα Φορολογικού Δικαίου

Με αφορμή το τελευταίο σεμινάριο της ΕΦΕΕΑ και μια συζήτηση που είχαμε για το θέμα της απογραφής, παραθέτουμε για το θέμα αυτό τα ακόλουθα:

Α.  Απαλλαγή απογραφής  για τους τηρούντες απλογραφικά βιβλία

Α.1. Με τις διατάξεις της παρ. 32 του άρθρου 72 του ΚΦΕ, η οποία προστέθηκε με το άρθρο  89 του ν.4316/2014, ορίζονται τα εξής:

«Ειδικά οι επιχειρήσεις που τηρούν απλογραφικά βιβλία και οι οποίες για τον προσδιορισμό των αποτελεσμάτων τους του οικονομικού έτους 2014 (χρήση 2013) εφάρμοσαν τις διατάξεις του δευτέρου εδαφίου της περίπτωσης γ΄ της παρ. 1 του άρθρου 31 του ν. 2238/1994 (Α΄ 151), δύνανται, αποκλειστικά για τον προσδιορισμό του φορολογητέου εισοδήματος του φορολογικού έτους 2014, ως απογραφή έναρξης να λάβουν ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) των αγορών της διαχειριστικής χρήσης του 2013 και ως απογραφή λήξης το δέκα τοις εκατό (10%) των αγορών του φορολογικού έτους 2014, ανεξαρτήτως υποχρέωσης σύνταξης απογραφής εμπορεύσιμων περιουσιακών στοιχείων.

Οι διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου εφαρμόζονται αναλόγως για τους αγρότες που πριν την 1.1.2014 τηρούσαν βιβλία και εξέδιδαν στοιχεία του Κ.Φ.Α.Σ..

Οι αγρότες και λοιποί επιτηδευματίες που δεν έχουν υποχρέωση τήρησης βιβλίων, δύνανται να εξάγουν το λογιστικό αποτέλεσμα του φορολογικού έτους 2014, είτε χωρίς απογραφές έναρξης και λήξης είτε να προβούν σε αποτίμηση των εμπορεύσιμων περιουσιακών στοιχείων τους της 1.1.2014 με οποιονδήποτε αξιόπιστο τρόπο και σε σύνταξη απογραφής λήξης της 31.12.2014 με τον ίδιο τρόπο, όπως και της απογραφής έναρξης σε καταστάσεις τις οποίες διαφυλάσσουν έως το χρόνο παραγραφής.»

Α.2. Με την εισηγητική έκθεση στη Βουλή για την διάταξη αυτή αναφέρονται τα ακόλουθα:

«Με την προτεινόμενη διάταξη θεσπίζεται μεταβατική ρύθμιση σύμφωνα με την οποία όλες οι επιχειρήσεις οι οποίες έως 31.12.2013 υπάγονταν στις διατάξεις της περ. γ' της παρ.1 του άρθρου 31 του ν.2238/1994 και είχαν απαλλαγή από την υποχρέωση σύνταξης απογραφής, είτε βάσει ακαθαρίστων εσόδων, είτε βάσει Υπουργικών Αποφάσεων, μπορούν, αποκλειστικά και μόνο για τον προσδιορισμό των αποτελεσμάτων του φορολογικού έτους 2014, ως απογραφή έναρξης να λάβουν ποσοστό 10% επί των αγορών της χρήσης 2013 (την οποία χρησιμοποίησαν ως απογραφή λήξης για τον προσδιορισμό των αποτελεσμάτων της διαχειριστικής χρήσης 2013) και ως απογραφή λήξης να λάβουν ποσοστό 10% των αγορών του φορολογικού έτους 2014.

Την 1.1.2015 όμως ως απογραφή έναρξης θα χρησιμοποιηθούν τα δεδομένα πραγματικής απογραφής. Η διάταξη αυτή κρίνεται απαραίτητη για την ομαλή μετάβαση των μικρών επιχειρήσεων και αγροτών από τις παλαιές στις νέες διατάξεις της φορολογίας εισοδήματος, έτσι ώστε να μην προκύψουν εξωπραγματικά αποτελέσματα (κέρδη/ζημιές) στις υπόψη επιχειρήσεις.»

Α.3. Από τα προαναφερόμενα προκύπτει ότι οι διατάξεις χορηγούν την δυνατότητα σε μια επιχείρηση καθώς και αγρότη του κανονικού καθεστώτος, που δεν είχε νόμιμα διενεργήσει απογραφή την 31-12-2013 και έχει λάβει ως απογραφή έναρξης για το 2014 το 10% των αγορών του προηγούμενου έτους, ακόμα και εάν έχει υποχρέωση και συντάξει απογραφή την 31-12-2014, να λάβει ως απογραφή λήξης την 31-12-2014 το 10% των αγορών της χρήσης 2014. Στην περίπτωση που το πρόσωπο αυτό συντάξει πραγματική απογραφή κατά την 31-12-2014, μπορεί  τα αποτελέσματά της να τα λάβει υπόψη του για την απογραφή έναρξης του 2015.

Τα παραπάνω αποτελούν δυνατότητα και επιλογή, εάν όμως ένας επιτηδευματίας διενεργήσει απογραφή προαιρετική ή υποχρεωτική και επιθυμεί να την λάβει υπόψη του και κατά την 31-12-2014  σαφώς έχει αυτή τη δυνατότητα.

Α. 4. Υπενθυμίζουμε ότι απαλλασσόμενοι απογραφής για την 31-12-2014, σύμφωνα με την παρ. 16 του άρθρου 4 του ΚΦΑΣ, είναι οι τηρούντες Βιβλίο Εσόδων Εξόδων, εφόσον τα ετήσια ακαθάριστα έσοδά τους από την πώληση αγαθών δεν υπερέβησαν το όριο των εκατόν πενήντα χιλιά­δων (150.000) ευρώ. Τα έσοδα της πρώτης διαχειριστι­κής περιόδου δεν ανάγονται σε ετήσια βάση.

Ακόμα απαλλάσσονται της απογραφής οι τηρούντες βιβλίο Εσόδων Εξόδων εφόσον δραστηριοποιούνται στους 52 κλάδους επιτηδευματιών, έστω και εάν υπερβαίνουν το ανωτέρω όριο, με τους όρους και προϋποθέσεις βέβαια που ορίζονται στην απόφαση ΠΟΛ. 1134/2004, όπως ισχύει με τις κατ’ επανάληψη τροποποιήσεις της. Μπορείτε να την δείτε κωδικοποιημένη εδώ στο forin.gr.

Β.  Απαλλαγή απογραφής με τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα

Με την ευκαιρία του σημειώματος αυτού σημειώνουμε τις διατάξεις των παρ.3-6 του άρθρου 30 του Ν.4308/2014 (ΕΛΠ) που ισχύουν για το 2015:

1. Οι οντότητες, των οποίων ο ετήσιος καθαρός κύκλος εργασιών δεν υπερβαίνει το ποσό των 150.000 ευρώ από πωλήσεις αγαθών, δύνανται να μην διενεργούν απογραφή των αποθεμάτων τους και να αντιμετωπίζουν τις αγορές της περιόδου ως έξοδο. (παρ. 3 άρθρου 30 ΕΛΠ)

2. Οι οντότητες , που επιλέγουν να διενεργήσουν απογραφή για τον προσδιορισμό των αποτελεσμάτων μιας περιόδου, ενώ δεν διενεργούσαν, υποχρεούνται σε διενέργεια απογραφής για τις τρεις (3) τουλάχιστον επόμενες ετήσιες περιόδους. (παρ. 4 άρθρου 30 ΕΛΠ)

3. Όταν οι οντότητες , επιλέγουν να διενεργήσουν φυσική απογραφή στο τέλος της περιόδου, ενώ δεν διενεργούσαν, για τον υπολογισμό του κόστους πωληθέντων της ίδιας περιόδου το απόθεμα έναρξης θεωρείται μηδέν.  (παρ. 5 άρθρου 30 ΕΛΠ)

4. Όταν οι οντότητες , επιλέγουν σε μια περίοδο να παύσουν να διενεργούν φυσική απογραφή, ενώ διενεργούσαν, το απόθεμα τέλους της τελευταίας περιόδου δεν λαμβάνεται υπόψη στον υπολογισμό των αποτελεσμάτων της πρώτης περιόδου στην οποία δεν διενεργείται απογραφή. (παρ. 6 άρθρου 30 ΕΛΠ)

5. Υπενθυμίζουμε ότι και, κατ' εξουσιοδότηση των διατάξεων των ΕΛΠ, εκδόθηκε η απόφαση ΠΟΛ.1019/2015 με κατηγορίες και κλάδους επιχειρήσεων που απαλλάσσονται της απογραφής. Την απόφαση μπορείτε να δείτε εδώ.

Γ. Απαλλασσόμενοι βιβλίων. Φορολογία έσοδα μείον έξοδα με βάση τα παραστατικά αγοράς και πώλησης

Δεδομένου ότι  από  τη χρήση 2014 με το νέο ΚΦΕ, όλοι οι ασκούντες επιχειρηματική δραστηριότητα, ακόμα και οι απαλλασσόμενοι τήρησης βιβλίων, φορολογούνται λογιστικά, δηλαδή  έσοδα μείον έξοδα, με βάση τα στοιχεία και παραστατικά αγοράς και πώλησης , σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 32 του άρθρου 72 του Ν.4172/2013 (που παραθέσαμε πιο πάνω), ρητά ορίζεται ότι:

Οι αγρότες και λοιποί επιτηδευματίες που δεν έχουν υποχρέωση τήρησης βιβλίων, δύνανται να εξάγουν το λογιστικό αποτέλεσμα του φορολογικού έτους 2014,

• είτε χωρίς απογραφές έναρξης και λήξης,
• είτε να προβούν σε αποτίμηση των εμπορεύσιμων περιουσιακών στοιχείων τους της 1.1.2014 με οποιονδήποτε αξιόπιστο τρόπο και σε σύνταξη απογραφής λήξης της 31.12.2014 με τον ίδιο τρόπο, όπως και της απογραφής έναρξης σε καταστάσεις τις οποίες διαφυλάσσουν έως το χρόνο παραγραφής.