ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

Νίκης 5-7

10180 Αθήνα

ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ                                                                           Tηλ.:  210-3332553/4

Fax: 210-3332559
e-mail: press@minfin.gr

Τετάρτη, 04 Σεπτεμβρίου 2013

Δελτίο Τύπου

Σημεία συνέντευξης του Υπουργού Οικονομικών, Γιάννη Στουρνάρα, στον Ρ/Σ  ΣΚΑΙ, στους δημοσιογράφους Άρη Πορτοσάλτε και Μπάμπη Παπαδημητρίου

Ερώτηση σχετικά με τις επιθέσεις προς τον Υπουργό, κυρίως από ενδοκυβερνητικά στελέχη:

Δεν γνωρίζω τους λόγους των επιθέσεων, ούτε με απασχολούν. Κάνω τη δουλειά μου, την οποία κλήθηκα να κάνω.

Εάν θεωρεί φυσιολογικό ότι ο ΥΠΟΙΚ θα δέχεται πιέσεις από  συναδέλφους την περίοδο που ξεκινά η σύνταξη του προϋπολογισμού:

Πάντα οι Υπουργοί Οικονομικών δέχονται πιέσεις από συναδέλφους. Η δυσκολία είναι ότι η Ελλάδα φέτος, όπως και τα τρία προηγούμενα χρόνια, είναι εκτός αγορών, άρα είναι πολύ συγκεκριμένα αυτά τα οποία μπορούμε να κάνουμε και να δώσουμε.

Για τα τελευταία στοιχεία, που δείχνουν ότι υπάρχει ένα πρωτογενές πλεόνασμα, και εάν υπάρχουν κάποια περιθώρια που δεν είχαμε τα προηγούμενα χρόνια:

Είμαστε σαφώς σε καλό δρόμο, ίσως καλύτερα από τις προβλέψεις. Αυτό δείχνουν τα στοιχεία επταμήνου. Αλλά ακόμη είναι πάρα πολύ νωρίς. Το επτάμηνο δεν είναι δωδεκάμηνο. Γι αυτό θα ήθελα να είμαστε συγκρατημένοι. Μην ξεχνάτε ότι καταρτίζουμε τώρα το νέο μεσοπρόθεσμο που φτάνει μέχρι το 2016-2017, άρα πρέπει να δούμε τη δημοσιονομική σταθερότητα της χώρας σε βάθος χρόνου. Το ότι έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα στο επτάμηνο είναι πολύ θετικό, δείχνει ότι οι θυσίες του ελληνικού λαού πιάνουν τόπο, αλλά δεν πρέπει, αυτή τη στιγμή, να ακυρώσουμε αυτές τις θυσίες.

Ερώτηση για το εάν το 70% μπορεί να διατεθεί για την ενίσχυση συμπολιτών μας:

Στο πρόγραμμα προβλέπεται, όντως, ότι υπέρβαση σε σχέση με το στόχο του πρωτογενούς ελλείμματος κατά ένα ποσοστό μπορεί να διατεθεί για κοινωνική πολιτική, όπως αποφασίσει  η κυβέρνηση. Αλλά θα ήθελα πρώτα να δούμε το νέο μεσοπρόθεσμο, πριν καταλήξουμε σε αυτά. Μην ξεχνάτε ότι η μεγάλη διαπραγμάτευση θα γίνει αφού πετύχουμε το πρωτογενές πλεόνασμα φέτος. Νομίζω ότι γύρω από αυτή την έννοια στηρίζεται όλη μας η στρατηγική. Δεν θα ήθελα, λοιπόν, να στερήσουμε όπλα από την κυβέρνηση, όταν θα έρθει η ώρα να γίνει η σημαντική διαπραγμάτευση τους επόμενους μήνες.

Ερώτηση για τη δέσμευση του Eurogroup, στις 27/11/2012, ότι θα βοηθήσουν την Ελλάδα με αυτή την προϋπόθεση:

Ένα πρόβλημα που δημιουργείται είναι ότι ουδείς περίμενε τότε ότι η Ελλάδα θα είχε πρωτογενές πλεόνασμα από φέτος. Άρα, ουδείς ήταν έτοιμος να συζητήσει το θέμα αυτό φέτος. Άρα, λοιπόν, ήταν μία ευχάριστη έκπληξη για εμάς, δυσάρεστη για άλλους.

Ερώτηση για τη συζήτηση σχετικά με το ενδεχόμενο να πάμε σε τρίτο μνημόνιο:

Υπάρχει ένα χρηματοδοτικό κενό σε περίπτωση που η Ελλάδα δεν μπορέσει να βρεθεί σε αγορές. Το πρωτογενές πλεόνασμα έχει να κάνει με την τρέχουσα δημοσιονομική διαχείριση. Έχουμε, όμως, και τα βάρη του παρελθόντος: να εξοφλήσουμε χρεολύσια, να πληρώσουμε τόκους. Όλο αυτό το ποσό, δηλαδή πρωτογενές, τόκοι και χρεολύσια είναι οι ακαθάριστες ανάγκες του ελληνικού δημοσίου. Αυτές είναι απόλυτα καλυμμένες μέχρι τον Ιούλιο του 2014. Θα χρειαστούμε περίπου 10-10,5 δισ. για το υπόλοιπο του 2014 και το 2015. Υπάρχουν δύο δυνατότητες: ή βγαίνουμε στις αγορές ή ζητάμε νέο χρηματοδοτικό πακέτο για την κάλυψη των 10,5 δισ., προκειμένου να εξυπηρετήσουμε τις ακαθάριστες ανάγκες του δημοσίου, το χρέος. Διότι τότε θα έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα σίγουρα, από ότι φαίνεται, επομένως θα είναι μόνο τόκοι και χρεολύσια.

Ερώτηση για το εάν υπάρχει τρόπος οι υποχρεώσεις για το 2014-2015 να μειωθούν:

Ήδη, η απόφαση του Νοεμβρίου συμπεριλάμβανε και το σκέλος της δραστικής μείωσης των τόκων των δανείων και μετατόπιση κατά 10 χρόνια χρεολυσίων. Άρα, έχουμε ήδη ελαφρύνει πολύ τις ακαθάριστες ανάγκες μας. Δεν ξεπερνούν σε ετήσια βάση τα επόμενα χρόνια τα 6 με 7 δισ. ευρώ. Πολύ χαμηλότερα δηλαδή από ότι ήταν κατά το παρελθόν.  Θα γίνει μία προσπάθεια -έχοντας τη νομική βάση που προαναφέρατε, δηλαδή της απόφασης του Eurogroup στις 27/11- να μειώσουμε περαιτέρω αυτές τις ανάγκες. Και μειώνοντας, ενδεχομένως, τα επιτόκια, αλλά και «σπρώχνοντας» τα χρεολύσια. Προϋπόθεση γι αυτό είναι πρώτον το πρωτογενές πλεόνασμα και δεύτερον να τηρήσουμε το πρόγραμμα. Γι αυτό ανησυχώ και δεν εφησυχάζω, παρά το πρωτογενές πλεόνασμα. Το πρόγραμμα έχει και ένα διαρθρωτικό κομμάτι.

Ερώτηση για τη βιωσιμότητα του χρέους:

Η βιωσιμότητα του χρέους εξαρτάται από τρία πράγματα. Πρώτον, από το τι έχουμε κληρονομήσει από το παρελθόν, από το ύψος δηλαδή του χρέους που έχουμε σήμερα, δεύτερον, από τα πρωτογενή πλεονάσματα, που θα μπορέσουμε να παράγουμε -και αυτό δεν είναι αποτέλεσμα μόνο δημοσιονομικό, αλλά συμπεριλαμβάνει και διαρθρωτικές αλλαγές- και από τρίτο, από το ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ. Αν δείτε τις προβολές του χρέους, κάνει μία κορυφή γύρω στο 170% του ΑΕΠ, και μετά αρχίζει και πέφτει ραγδαία. Εάν παράγουμε τα πρωτογενή πλεονάσματα.

Ερώτηση για το μέγεθος του χρέους:

Δεν αυξήθηκε διότι αυτή τη στιγμή έχουμε βάλει και χρήματα στις τράπεζες, τα οποία θα πάρουμε πίσω. Άρα σε καθαρή βάση είναι περίπου το ίδιο. Μην ξεχνάτε, όμως, ότι η Ελλάδα πέρασε πολύ δύσκολα. Μπήκε σε πολύ μεγάλη ύφεση, αποκλείσθηκε από τις αγορές. Άρα, θα έλεγα, ότι μάλλον τυχεροί είμαστε που είναι εκεί και δεν είναι παραπάνω. Εάν τα πράγματα πάνε καλά, θα κορυφωθεί φέτος ή στα μέσα του επόμενου χρόνου και θα αρχίσει μετά να αποκλιμακώνεται δραστικά, αναλογικά με το πρωτογενές πλεόνασμα που θα δημιουργήσουμε και με το ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης. Εμείς θα προσπαθήσουμε, στηριζόμενοι στη νομική βάση της απόφασης της 27/11, εξωγενώς να το μειώσουμε και άλλο, όσο μπορούμε. Όπως αντιλαμβάνεστε, η ονομαστική μείωση δεν είναι εύκολη. Διότι ονομαστική μείωση για να γίνει εθελοντικά πρέπει να θέλει και η άλλη πλευρά, που, από ότι φαίνεται δεν θέλει. Υπάρχουν όμως και οι έμμεσοι τρόποι, δηλαδή να γίνει σε παρούσα αξία μειώνοντας επιτόκια, «σπρώχνοντας» χρεολύσια προς τα πίσω. Επομένως, υπάρχουν έμμεσοι τρόποι να κάνουμε το χρέος πιο βιώσιμο ακόμη, ανεξαρτήτως του πρωτογενούς πλεονάσματος και του ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης. Γι αυτό, όμως, χρειαζόμαστε τη βοήθεια και τη συναίνεση των εταίρων μας, διότι κοινοβούλια θα αποφασίσουν και εκεί.

Ερώτηση για την αντίρρηση της Γερμανίας για μετάθεση στον ESM του κομματιού που αφορά τις τράπεζες και αν υπάρχει κάτι θα μπορούσε να γίνει κάτι στο μέλλον:

Βεβαίως, υπάρχει. Στο Eurogroup πριν από μερικούς μήνες αποφασίσαμε ότι θα υπάρχει δυνατότητα αναδρομικής εφαρμογής του κανόνα που αναφέρατε κατά περίπτωση. Έχουν βάλει συνολικό πλαφόν γύρω στα 60 δισ. για όλες τις χώρες, αφορούν κυρίως τρεις: Ελλάδα, Ιρλανδία, Ισπανία. Εμείς, θυμίζω, για τις τράπεζες σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, όχι συνολική εξυγίανση, έχουμε δώσει, αν δεν απατώμαι, γύρω στα 28 δισ.  Έστω και ένα κομμάτι από αυτό να μπορέσουμε να το περάσουμε στο ESM, θα είναι μία σημαντική ελάφρυνση του χρέους.

Ερώτηση για τη μείωση του ειδικού φόρου στο πετρέλαιο και τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν:

Οποιαδήποτε μείωση του φόρου είναι θετική. Βελτιώνει την ευημερία του κόσμου. Από την άλλη μεριά, όμως, η κυβέρνηση χάνει έσοδα. Αυτή τη στιγμή, δυστυχώς, πρωταρχικό πρόβλημα είναι το δημοσιονομικό. Άρα, δεν πρέπει τώρα να κάνουμε οποιαδήποτε κίνηση. Ενόψει κατάρτισης του νέου μεσοπρόθεσμου προγράμματος να δούμε τι δημοσιονομικό κενό έχουμε τα επόμενα χρόνια, αν έχουμε. Θα ήθελα όλα αυτά να γίνουν σε μία συγκροτημένη συζήτηση, έχοντας τη συνολική εικόνα.

Η εξίσωση πετρελαίου θέρμανσης –κίνησης είναι αίτημα πολλών ετών για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου. Από ό,τι φαίνεται από τα πρώτα στοιχεία που έχουμε υπάρχει καταπολέμηση του λαθρεμπορίου, δηλαδή «ξεφούσκωσε» το πετρέλαιο θέρμανσης, το οποίο χρησιμοποιείτο σε μεγάλο βαθμό ως πετρέλαιο κίνησης και στον αγροτικό τομέα και στον αστικό, και αλλού. Από ότι φαίνεται ο στόχος αυτός επιτυγχάνεται. Από την άλλη μεριά, μην ξεχνάτε ότι η κυβέρνηση θεσμοθέτησε το επίδομα θέρμανσης. Αναγνωρίσαμε ότι αυτό το μέτρο – εξυγιαντικό μεν όσον αφορά τα έσοδα και το λαθρεμπόριο- στις ασθενέστερες εισοδηματικές τάξεις.

Σκοπεύουμε να ελαφρύνουμε τα κριτήρια, να δούμε τι δεν πήγε καλά, μήπως δεν υπήρχε ενημέρωση. Διότι, όντως μού λένε ότι σε γειτονιές ένα νοικοκυριό πήρε το επίδομα, ένα άλλο όμως όχι. Θέλουμε να δούμε ακριβώς τι συνέβη και γιατί από τα περίπου 260 εκ. ευρώ που είχαμε για επίδομα θέρμανσης η απορρόφηση ήταν πολύ μικρή, περίπου 80 εκ. ευρώ. Βέβαια, δεν ήταν βαρύς ο χειμώνας που πέρασε. Πολύς κόσμος χρησιμοποίησε  υποκατάστατα μέσα, ίσως λίγο περιβαλλοντικά επικίνδυνα. Θα δούμε πώς μπορούμε να ελαστικοποιήσουμε τα κριτήρια για το επίδομα θέρμανσης  και να τα κάνουμε περισσότερο ελκυστικά στον κόσμο.      

Ερώτηση για τους φορολογικούς ελέγχους σε όσους δεν πλήρωσαν ΦΑΠ και την καθυστέρηση στην αποστολή των εκκαθαριστικών:

Ούτε εγώ  έχω πάρει το εκκαθαριστικό μου για φέτος. Θα ελεγχθούν αυτοί που όφειλαν να πάνε να πληρώσουν και δεν πλήρωσαν και θα δούμε πού οφείλεται αυτό. Αν οφείλεται σε φτώχεια τότε υπάρχει άλλη λύση.

Ερώτηση για τις αντοχές της κοινωνίας και τη φοροδοτική ικανότητα των φορολογουμένων:

Έχουμε προχωρήσει σε ρυθμίσεις και γι αυτό οι ΔΟΥ έχουν πάγιες εντολές, όταν ο φορολογούμενος αποδεικνύει την αδυναμία να πληρώσει, να προχωρούν σε ρυθμίσεις. Ακόμη και χθες ο ΓΓΔΕ έβγαλε εγκύκλιο προς τις ΔΟΥ.  Άρα, το λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη.

Ερώτηση για το εάν  θα υπάρξει άλλος φόρος:    

Άλλος φόρος δεν υπάρχει. Αυτή τη στιγμή, όπως ξέρετε, προσπαθούμε να καταργήσουμε τον ΕΕΤΗΔΕ και να κάνουμε τον Ενιαίο  Φόρος Ακινήτων. Αυτή είναι η μόνη αλλαγή, θα είναι όμως ισοδύναμη.

Ερώτηση για το εάν θα υπάρξει ελάφρυνση στους φόρους κληρονομιάς, γονικής παροχής, μεταβίβασης των ακινήτων:

Ορισμένα πράγματα δεν προαναγγέλλονται, διότι θα έχουν επίδραση στη συμπεριφορά. Θα κάνουμε εξαγγελίες όταν είμαστε έτοιμοι.

Ερώτηση για τον εάν υπάρχει ικανότητα διαπραγμάτευσης για διάφορα ζητήματα:

Να σας θυμίσω πώς παραλάβαμε την ελληνική οικονομία ένα χρόνο πριν: εκτός προγράμματος, εκτός χρηματοδότησης, με πιθανότητα εξόδου από το ευρώ 70%. Συγκρίνετε το τότε με το τώρα και ας μιλήσουμε μετά για ικανότητα διαπραγμάτευσης .  Όσον αφορά του όρους του δανείου, σας θυμίζω ότι τα επιτόκια έχουν πέσει πλέον κάτω από 3%, τα χρεολύσια έχουν μεταφερθεί προς τα πίσω γύρω στα 15 χρόνια. Έχουμε πάρει τη ρήτρα μείωσης χρέους, εφόσον πετύχουμε πρωτογενές πλεόνασμα. Έχουμε, ήδη, πετύχει μείωση του ΕΕΤΗΔΕ κατά 15%, μείωση έστω και σε δοκιμαστική περίοδο του ΦΠΑ στην εστίαση. Όποιος έχει δημιουργικές προτάσεις ας έρθει να τις καταθέσει στο τραπέζι. Γίνεται διαπραγμάτευση και Κοινοβούλια αποφασίζουν να «ελαφρύνουν» την Ελλάδα. Η Ελλάδα έχει κάνει μια σημαντική προσαρμογή, είμαστε σε αρκετά καλό σημείο, έχουμε καλύψει τη μεγαλύτερη απόσταση προς το τέλος.

Όσον αφορά ΕΑΣ, ΕΛΒΟ και ΛΑΡΚΟ, αυτές οι τρεις εταιρείες έχουν δύο προβλήματα: Πρώτον, είναι μη βιώσιμες. Όπως είναι σήμερα κοστίζουν στο φορολογούμενο, και οι τρεις μαζί σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου από το Δημόσιο, γύρω στα 150 εκ. το χρόνο – αν δεν απατώμαι- δηλ. για κάλυψη ζημιών υπό μορφή μετοχικού κεφαλαίου. Απασχολούν περίπου 2.100 ανθρώπους. Δεύτερον, τα ΕΑΣ και η ΛΑΡΚΟ βαρύνονται με κρατικές ενισχύσεις. Για τη μεν ΛΑΡΚΟ έχω λάβει επιστολή από δύο Επιτρόπους με συγκεκριμένο ποσό. Για τα δε ΕΑΣ έχει ανοίξει φάκελος για ένα σημαντικό ποσό που υπερβαίνει το 1 δισ. ευρώ. Άρα, έχουμε μια πολύ δύσκολη διαπραγμάτευση. Έχουμε να λύσουμε δύο προβλήματα την ίδια στιγμή. Το πρόβλημα βιωσιμότητας και το πρόβλημα κρατικών ενισχύσεων. Εμείς στο Υπουργείο Οικονομικών προτείναμε μια λύση: για τις δύο εκκαθάριση εν λειτουργία, ενώ  για τη ΛΑΡΚΟ – επειδή θεωρητικά τουλάχιστον υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον – είναι διαφορετικό το πρόβλημα. Πώς θα πείσουμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή – γιατί δεν είναι τόσο θέμα της τρόικας, είναι  θέμα της Επιτροπής Ανταγωνισμού: Πρέπει να τους αποδείξουμε ότι η μέθοδος που  προτείνουμε, εκκαθάριση εν λειτουργία, αφήνει στο Δημόσιο, σε βάθος 5 ετών, μεγαλύτερη αξία απ΄ ό,τι θα άφηνε η εκκαθάριση, η πτώχευση. Αυτό προσπαθούμε να κάνουμε τώρα και αυτό διαπραγματευόμαστε. 

Ερώτηση για τα επιχειρήματα του «αδύναμου» Στουρνάρα έναντι του «δυνατού» Τσίπρα:

Σας είπα τι έχει πετύχει ο «αδύναμος» Στουρνάρας.  Ας κρίνει ο κόσμος αυτά που έχουμε πετύχει και εάν έχουν αλλάξει οι προοπτικές και η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας σε σχέση με αυτή που ήταν όταν ξεκίνησε αυτή η κυβέρνηση.  Από την αντιπολίτευση δεν έχω δει  κάτι συγκεκριμένο. Όλοι θα θέλαμε να μην ήταν 240 δισ. ευρώ η βοήθεια που έχουμε πάρει μέχρι τώρα, με επιτόκια κάτω του 3%- ίσως από τα χαμηλότερα με τα οποία δανείζονται χώρες στην Ευρωζώνη – και για παράδειγμα να παίρναμε 500 δισ. ευρώ ή να μας διάγραφαν το χρέος. Αυτό δεν γίνεται! Διότι και εκεί Κοινοβούλια αποφασίζουν. Έχω κάνει άπειρες συζητήσεις στο  Eurogroup με συναδέλφους και μου έχουν μεταφέρει το πρόβλημα που έχουν να πείσουν την κοινή γνώμη για μία χώρα που έχει, ήδη, πάρει τόσα χρήματα να της δώσουν και άλλα. Παρόλα αυτά το  κουβεντιάζουμε  και είπαν ότι εάν πετύχουμε πρωτογενές πλεόνασμα θα δούμε τι θα κάνουμε. Από κει και πέρα, όμως, να έρθεις και να πεις ότι εγώ μονομερώς θα διαγράψω χρέος ισοδυναμεί με έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ. Πρέπει να σταματήσουμε τα αστεία. Δεν  μπορείς μονομερώς να διαγράψεις χρέος και να πιστεύεις ότι η ΕΚΤ θα έρθει την επόμενη μέρα και θα συνεχίσει να στηρίζει ελληνικές τράπεζες.

Ερώτηση για το πότε τελειώνει το  μνημόνιο:  

Η χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή  τελειώνει το 2014, οπότε μέχρι τέλος του 2015.

Ερώτηση για τις πιθανότητες νέας βοήθειας:   

Δεν είναι σκόπιμο να αναφερθώ σε πιθανότητες. Θα αναφέρω δύο προϋποθέσεις που πραγματικά θα αλλάξουν την εικόνα της χώρας στις αγορές: η πρώτη είναι επίτευξη ενός βιώσιμου πρωτογενούς πλεονάσματος από φέτος και η δεύτερη είναι στο πρώτο ή δεύτερο τρίμηνο του επόμενου             έτους να έχουμε θετικό ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης.  Προς τα εκεί πάμε απ΄ό,τι φαίνεται.          

Ερώτηση για το πώς θα ήταν το μεσοπρόθεσμο εάν το «γράφαμε» μόνοι μας, χωρίς την τρόικα:         

Στο πώς  «γράφουμε» το μεσοπρόθεσμο, η τελευταία γραμμή είναι τι έλλειμμα έχουμε. Εξαρτάται, λοιπόν, εάν μπορείς να το χρηματοδοτήσεις. Εάν δεν μπορείς, απλώς χρεοκοπείς.  Άρα, το ερώτημά σας είναι εάν είχαμε πρόσβαση σε κεφάλαια παραπάνω από αυτά που έχουμε. Σαφώς, θα ήταν ένα πρόγραμμα ηπιότερο.  Η δημοσιονομική προσαρμογή έπρεπε να γίνει ούτως ή άλλως, αλλά θα ήταν ηπιότερη. Θα την πηγαίναμε, ίσως, περισσότερα χρόνια πίσω. Τα ίδια κεφάλαια θα φτάσουν όταν παράγουμε σημαντικά πρωτογενή πλεονάσματα. Αλλά και πάλι δεν φτάνουν για να πληρώσουμε τα παλαιά χρέη. Τα χρεολύσια, παρά το «κούρεμα, το PSI που έγινε, παραμένουν χρεολύσια προς τον επίσημο τομέα, δηλ. προς κράτη, το ΔΝΤ και την ΕΚΤ.

Ερώτηση για το εάν θα «περισσέψει» κάτι για τους ιδιώτες ομολογιούχους:   

Αυτή τη στιγμή είναι δύσκολο, γιατί εάν δώσεις σε έναν πρέπει να δώσεις και σε άλλους και αυτή τη στιγμή, δυστυχώς, δεν έχουμε μέσα για να τα ικανοποιήσουμε αυτά.