1093689/620/0015/2.11.2007

ΘΕΜΑ: Τρόπος τήρησης του βιβλίου μεταχειρισμένων αγαθών και του βιβλίου πελατών – Έκδοση φορολογικού στοιχείου για την ακύρωση δικαιώματος λήψης υπηρεσιών από ιδιώτη κατά τη διάρκεια της παροχής τους.

Απαντώντας στις από 5/10/2007 αιτήσεις σας και στα θέματα που άπτονται της αρμοδιότητάς μας, σας γνωρίζουμε τα εξής:

1. Με τις διατάξεις της περίπτωσης ιε΄ της παραγράφου 5 του άρθρου 10 του Κ.Β.Σ. (π.δ.186/1992) ορίζεται μεταξύ των άλλων ότι ο επιτηδευματίας που διατηρεί επιχείρηση πώλησης μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, για λογαριασμό του ή για λογαριασμό τρίτου, τηρεί βιβλίο μεταχειρισμένων αγαθών, στο οποίο καταχωρεί για κάθε αγαθό που αγοράζει ή παραλαμβάνει από τρίτο για πώληση τη χρονολογία εισόδου και εξόδου, το ονοματεπώνυμο ή την επωνυμία και τη διεύθυνση του κατόχου και τον αριθμό κυκλοφορίας του οχήματος και εφόσον δεν υπάρχει τέτοιος αριθμός, το είδος του οχήματος.

2. Περαιτέρω με τις διατάξεις της περίπτωσης ιη΄ της παραγράφου 10 του άρθρου 17 του ίδιου Κώδικα ορίζεται ότι το βιβλίο μεταχειρισμένων αγαθών ενημερώνεται με την παραλαβή των αγαθών.

3. Από τις προαναφερόμενες διατάξεις προκύπτει ότι το βιβλίο μεταχειρισμένων αγαθών ενημερώνεται με την παραλαβή κάθε αυτοκινήτου, ανεξάρτητα από την ημερομηνία έκδοσης του στοιχείου πώλησης από τον πωλητή.

4. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 4 της Α.Υ.Ο.Ο. 1034280/271/0015/5.4.2006 (Φ.Ε.Κ. Β΄464), στις συγκεντρωτικές καταστάσεις της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 20 του Κ.Β.Σ. αναγράφεται η αξία του εσόδου ή της δαπάνης χωρίς Φ.Π.Α., ακόμη και στην περίπτωση που ο Φ.Π.Α. δεν εκπίπτεται από τον αγοραστή και εμπεριέχονται οι λοιπές φορολογικές ή μη επιβαρύνσεις.

Περαιτέρω, για τις επιχειρήσεις μεταπώλησης μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, για τις οποίες ο αποδοτέος Φ.Π.Α. υπολογίζεται κατ’ ειδικό τρόπο (άρθρο 45 ν. 2859/2000 – Φ.Ε.Κ. Α΄ 248), διευκρινίζεται ότι οι καταστάσεις για τις συγκεκριμένες συναλλαγές θα υποβάλλονται τόσο από τον πωλητή των αγαθών (επιχείρηση μεταπώλησης), όσο και από τον αγοραστή αυτών, για τη συνολική τιμή πώλησης, δηλαδή το σύνολο του αντιτίμου που έλαβε (ή πρόκειται να λάβει) ο υποκείμενος στο φόρο μεταπωλητής από τον αγοραστή περιλαμβανομένου και του Φ.Π.Α. δηλαδή για τη συνολική αξία που εμφανίζεται στο εκδοθέν στοιχείο.

5. Επίσης με τις διατάξεις της περίπτωσης ε’ της παραγράφου 5 του άρθρου 10 του Κ.Β.Σ. ορίζεται ότι ο εκμεταλλευτής κέντρου αισθητικής ή γυμναστηρίου τηρεί βιβλίο πελατών, στο οποίο καταχωρεί για κάθε μία επίσκεψη το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση του πελάτη, το είδος της υπηρεσίας που του παρέχει, τη χρονολογία επίσκεψής του και, όταν εκδοθεί η απόδειξη παροχής υπηρεσιών, τον αριθμό αυτής. Επί διαρκούς παροχής υπηρεσίας καταχωρεί το ονοματεπώνυμο, τη διεύθυνση του πελάτη, το συμφωνούμενο ποσό, τη χρονολογία έναρξης και διακοπής της παροχής υπηρεσίας.

6. Εξάλλου με τις διατάξεις της περίπτωσης η’ της παραγράφου 10 του άρθρου 17 του Κ.Β.Σ. ορίζεται ότι η ενημέρωση του βιβλίου πελατών γίνεται, μόλις αρχίσει η παροχή υπηρεσίας.

7. Με βάση τις παραπάνω διατάξεις προκύπτει ότι όταν ο εκμεταλλευτής γυμναστηρίου παρέχει σε πελάτη του διαρκή υπηρεσία, τότε η ενημέρωση του πρόσθετου βιβλίου πελατών με τα αναγκαία στοιχεία γίνεται μόνο μια φορά, όταν δηλαδή αρχίσει η παροχή υπηρεσίας στον πελάτη. Περαιτέρω ως παροχή διαρκούς υπηρεσία σε πελάτη νοείται η περίπτωση κατά την οποία συμφωνείται ότι εντός τακτού χρονικού διαστήματος ο πελάτης μπορεί να προσέρχεται στο γυμναστήριο όσες φορές επιθυμεί έναντι συγκεκριμένης αμοιβής. Π.χ. συμφωνείται ότι έναντι 500 ευρώ ο πελάτης μπορεί να προσέρχεται στο γυμναστήριο όσες φορές επιθυμεί στο χρονικό διάστημα από 1.11.2007 – 30.11.2007. Στις λοιπές περιπτώσεις, όταν δηλαδή δεν παρέχεται στον πελάτη διαρκής υπηρεσία, η ενημέρωση του βιβλίου αυτού με τα αναγκαία στοιχεία γίνεται κάθε φορά που αρχίζει η παροχή υπηρεσιών στον πελάτη. Επομένως στην περίπτωση που σας ενδιαφέρει, κατά την οποία συμφωνείται ότι έναντι συγκεκριμένης αμοιβής πελάτης θα προσέλθει στο γυμναστήριο 12 φορές εντός αόριστου χρονικού διαστήματος, η ενημέρωση του βιβλίου πελατών με τα αναγκαία στοιχεία πρέπει να γίνεται κάθε φορά που αρχίζει η παροχή υπηρεσιών στον πελάτη. Επιπλέον αν ο εν λόγω πελάτης προσέλθει στο γυμναστήριο μόνο 5 φορές και συμφωνηθεί ότι τις υπόλοιπες θα προσέλθει άλλο πρόσωπο, τότε το βιβλίο πελατών πρέπει να ενημερώνεται με τα αναγκαία δεδομένα κάθε φορά που θα αρχίζει η παροχή υπηρεσιών στο νέο πελάτη και βεβαίως με τα στοιχεία του νέου πελάτη.

8. Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις του προτελευταίου εδαφίου της παραγράφου 14 του άρθρου 12 του Κ.ΒΣ., ειδικά σε περίπτωση παροχής σε πελάτη δικαιώματος λήψης υπηρεσιών, για συγκεκριμένο ή μη χρονικό διάστημα, έναντι προκαθορισμένης αμοιβής, ανεξάρτητα αν αυτή αφορά συγκεκριμένο ή μη πλήθος υπηρεσιών, το τιμολόγιο εκδίδεται κατά το χρόνο που η αμοιβή είναι απαιτητή και ο πελάτης αποκτά το σχετικό δικαίωμα λήψης των υπηρεσιών και όχι αργότερα από το τέλος της διαχειριστικής περιόδου των συμβαλλομένων.

Επίσης, με την εγκύκλιό μας ΠΟΛ. 1022/2004 διευκρινίστηκε ότι σε περίπτωση ακύρωσης από πελάτη δικαιώματος λήψης υπηρεσιών (όπως είχε δικαίωμα από σχετικό συμφωνητικό), όπου η πληρωμή για τις υπηρεσίες που επρόκειτο να του παρασχεθούν είχε γίνει με τη μορφή προεξόφλησης μέσω σύμβασης της επιχείρησης με τραπεζικό ίδρυμα, το οποίο με αίτηση του πελάτη προβαίνει σε ακύρωση της συναλλαγής και του επιστρέφει τα χρήματα με πίστωση του λογαριασμού όψεως που τηρεί για το λόγο αυτό η επιχείρηση, μπορεί να εκδίδεται απόδειξη επιστροφής (αθεώρητη) για τη λογιστική τακτοποίηση του υπολοίπου της αξίας των υπηρεσιών που δεν παρασχέθηκαν, καθώς και του Φ.Π.Α. που αναλογεί, με την προϋπόθεση ότι, θα διαφυλάσσονται ως απαραίτητα δικαιολογητικά για την έκδοσή της τα σχετικά έγγραφα (αίτηση του πελάτη, συμφωνητικό, τραπεζικά) που αποδεικνύουν το πραγματικό γεγονός. Ανάλογη εφαρμογή έχουν τα προηγούμενα και στη περίπτωση που η πληρωμή των υπηρεσιών που επρόκειτο να παρασχεθούν δεν έχει γίνει μέσω τραπεζικού ιδρύματος και ο πελάτης προβαίνει σε ακύρωση της συναλλαγής και συμφωνείται μεταξύ των αντισυμβαλλομένων μερών επιστροφή ποσού, με την προϋπόθεση ότι το ποσό επιστρέφεται μέσω τραπεζικού ιδρύματος (κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό, έμβασμα, επιταγή κ.λπ.)

9. Ενόψει των αναφερόμενων στην προηγούμενη παράγραφο και όσον αφορά τα ερωτήματά σας για την δυνατότητα έκδοσης ή μη «πιστωτικής» απόδειξης από την επιχείρηση εκμετάλλευσης του γυμναστηρίου στις περιπτώσεις που αναφέρεσθε, διευκρινίζονται κατά περίπτωση τα εξής:

α) είναι δυνατή η έκδοση απόδειξης επιστροφής (αθεώρητης) για την επιστροφή του χρηματικού ποσού (που αντιστοιχεί μέχρι το χρόνο λήξης της αρχικής διάρκειας της σύμβασης) από την επιχείρηση εκμετάλλευσης γυμναστηρίου σε πελάτη της, λόγω ακύρωσης του δικαιώματος από τον τελευταίο, τηρουμένων των όρων και των προϋποθέσεων που προαναφέρθηκαν (παρ. 8 του παρόντος),

β) στην περίπτωση που πελάτης διακόπτει το προπληρωμένο πρόγραμμα και το μεταβιβάζει, όπως χαρακτηριστικά αναφέρετε, σε άλλον (συγγενικό συνήθως πρόσωπο), θα πρέπει, κατ’ ανάλογη εφαρμογή των όσων έχουν γίνει δεκτά από τη διοίκηση (παρ. 8 ανωτέρω), να εκδοθεί απόδειξη επιστροφής (αθεώρητη) για την επιστροφή/τακτοποίηση του χρηματικού ποσού (που αντιστοιχεί μέχρι το λήξης της αρχικής διάρκειας της σύμβασης) ) από την επιχείρηση εκμετάλλευσης γυμναστηρίου στον αρχικό πελάτη, με την απαραίτητη προϋπόθεση ότι θα αναγράφεται σ’ αυτήν ο αριθμός της σχετικής Α.Π.Υ. που είχε εκδοθεί, τα στοιχεία του πελάτη, ο Α.Φ.Μ. ή ο αριθμός ταυτότητάς του και η ακριβής διεύθυνση κατοικίας του και στη συνέχεια να εκδοδεί από την υπόψη επιχείρηση Α.Π.Υ. προς τον νέο πελάτη ο οποίος πρόκειται να συνεχίσει το πρόγραμμα όπως έχει συμφωνηθεί.

Σημειώνεται ότι και στην εν λόγω περίπτωση θα διαφυλάσσονται ως απαραίτητα δικαιολογητικά για την έκδοσή της απόδειξης επιστροφής τα σχετικά έγγραφα (αίτηση του πελάτη, σύμβαση, τραπεζικά έγγραφα), που αποδεικνύουν το πραγματικό γεγονός, στο χρόνο που ορίζεται από τις διατάξεις του άρθρου 21 του Κ.Β.Σ. και με την επιπλέον προϋπόθεση, σύμφωνα με τη θέση της διοίκησης (έγγραφά 1101969/927π.ε./0015/21.4.2003 και 1113853/1364/0015/16.2.2004 και εγκύκλιος ΠΟΛ.1022/2004) η επιστροφή του ποσού να έχει γίνει μέσω τραπεζικού ιδρύματος (κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό, έμβασμα, επιταγή κ.λ.π.).

Επισημαίνεται όμως ότι η εν λόγω περίπτωση εξαρτάται απόλυτα από την εξέταση πραγματικών περιστατικών και δεδομένων και επομένως κρίνεται τελικά από το φορολογικό έλεγχο.

Τέλος η Δ/νση Ελέγχου στην οποία κοινοποιείται το παρόν με συνημμένη φωτοτυπία της υπόψη αίτησης να απαντήσει στα θέματα της αρμοδιότητάς της.