1119378/826/0015/13.12.2007

ΘΕΜΑ: Έλεγχος φορολογικών υποχρεώσεων σε επιτηδευματίες κατ’ εφαρμογή της αριθ. 1059817/458/ΠΟΛ. 1088/0015/27.6.2006 εγκυκλίου.

Σε απάντηση του από 30/10/2007 εγγράφου σας που διαβιβάστηκε στην Υπηρεσία μας με το αριθ. 1106192/5263/ΔΕ-Β/23-11-2007 έγγραφο της Διεύθυνσης Ελέγχου, με το οποίο διατυπώνετε τη δυσαρέσκεια φορολογουμένων για τα πρόστιμα που επιβάλλονται σε βάρος επιχειρήσεων που εντάσσονται στις διατάξεις των Α.Υ.Ο.Ο. ΠΟΛ. 1082/2003 και ΠΟΛ. 1083/2003 κατ’ εφαρμογή της αριθ. 1059817/458/ΠΟΛ. 1088/0015/27-6-2006 εγκυκλίου σας γνωρίζουμε τα εξής:

1. Με την 1059817/458/ΠΟΛ. 1088/0015/27.6.2006 εγκύκλιο, έγινε απλώς υπόμνηση του νομοθετικού πλαισίου, το οποίο ισχύει ήδη από το διαχειριστικό έτος 2004 (τρίτο έτος εφαρμογής) σχετικά με τον αυτοέλεγχο των επιτηδευματιών που εντάσσονται στο μέτρο έκδοσης στοιχείων με τη χρήση Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ. (Α.Υ.Ο.Ο. ΠΟΛ. 1082/2003) και στο μέτρο έκδοσης αθεώρητων στοιχείων (Α.Υ.Ο.Ο. ΠΟΛ. 1083/2003), όσον αφορά την εκπλήρωση των φορολογικών τους μόνον υποχρεώσεων που καθορίζονται με τις διατάξεις του άρθρου 36 παρ. 8 του Κ.Β.Σ. (π.δ. 186/1992) και τις ενέργειες των Δ.Ο.Υ. για την διαπίστωση της εκπλήρωσης ή μη των υποχρεώσεων αυτών, από τους ανωτέρω επιτηδευματίες.

Ειδικότερα, οι διατάξεις της παραγράφου 6.ε. της Α.Υ.Ο.Ο. ΠΟΛ. 1082/2003 και της παραγράφου 7.β. της Α.Υ.Ο.Ο. ΠΟΛ. 1083/2003 προβλέπουν τον αυτοέλεγχο των επιτηδευματιών που εμπίπτουν στις διατάξεις των εν λόγω αποφάσεων, στο τέλος του πέμπτου μήνα κάθε νέου διαχειριστικού έτους που αρχίζει μετά την 31/12/2003. Στην περίπτωση που δεν είναι συνεπείς, τους παρέχεται η ευχέρεια να τακτοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους αυτές με κάθε νόμιμο τρόπο το αργότερο μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα (έκτου μήνα) χωρίς καμία συνέπεια. Εφόσον δεν τακτοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους μέσα στο προαναφερόμενο «χαριστικό» διάστημα και εξακολουθεί η ύπαρξη αυτών και μετά την 1η του έβδομου μήνα, θεωρείται ότι οι επιτηδευματίες αυτοί είναι εκτός εφαρμογής των σχετικών αποφάσεων με συνέπεια τυχόν στοιχεία που εκδίδουν από την ημερομηνία αυτή και μετά να λογίζονται ως αθεώρητα.

Οι ανωτέρω ρυθμίσεις για τον αυτοέλεγχο των επιτηδευματιών για τις οποίες δεν μπορεί να γίνει λόγος «άγνοιάς» τους, αφού όπως προαναφέρθηκε έχουν εφαρμογή ήδη από το 2004, στοχεύουν στην απλοποίηση των διαδικασιών για τους υπόχρεους, στη μείωση του κόστους εξυπηρέτησης του φορολογικού συστήματος και του αντιπαραγωγικού χρόνου των επιχειρήσεων (κατάργηση υποβολής της επαναληπτικής κατάστασης της ΠΟΛ. 1166/2002 το πρώτο εικοσαήμερο κάθε νέου διαχειριστικού έτους – μείωση επισκέψεων στις Δ.Ο.Υ.) και κυρίως στη συνέχιση διασφάλισης της είσπραξης των χρεών και του ελέγχου υποβολής των δηλώσεων εν γένει, μέτρο, την αναγκαιότητα του οποίου πιστεύουμε ότι κατανοείτε.

2. Περαιτέρω, στις φορολογικές υποχρεώσεις της παραγράφου 8 του άρθρου 36 του Κ.Β.Σ., η εκπλήρωση των οποίων αποτελεί προϋπόθεση για τη σύννομη έκδοση των στοιχείων είτε αθεώρητων (ΠΟΛ. 1083/03) είτε με τη χρήση ΕΑΦΔΣΣ (ΠΟΛ. 1082/03), περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων και η υποβολή στη Δ.Ο.Υ. δηλώσεων απόδοσης οποιουδήποτε παρακρατούμενου ή επιρριπτόμενου φόρου.

Όπως σας είναι άλλωστε γνωστό, στο ίδιο μέτρο του ελέγχου των υποχρεώσεων της παραγράφου 8 του άρθρου 36 του Κ.Β.Σ. υπόκεινται και οι επιτηδευματίες που θεωρούν τα στοιχεία τους μέσω των Δ.Ο.Υ. (κλασσικός τρόπος), οι οποίοι μάλιστα ελέγχονται και για τα ασφαλιστικά τους χρέη ή τις οφειλές τους προς τα Επιμελητήρια, κάθε φορά που προσέρχονται για θεώρηση μη δυνάμενοι να θεωρήσουν στοιχεία, όταν δεν είναι συνεπείς, κατ’ ουσίαν δηλαδή μη δυνάμενοι να συνεχίσουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα, εκτός εάν τακτοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους αυτές τη δεδομένη χρονική στιγμή.

Είναι επομένως σαφές ότι οι επιτηδευματίες που εντάσσονται στο μέτρο έκδοσης στοιχείων με βάση τις διατάξεις των Α.Υ.Ο.Ο. ΠΟΛ. 1082/2003 και ΠΟΛ. 1083/2003, τυγχάνουν ευνοϊκής μεταχείρισης όσον αφορά τον έλεγχο των σχετικών υποχρεώσεών τους, αφού ο έλεγχος αυτός ενεργείται από τους ίδιους μόνο για τις φορολογικές τους υποχρεώσεις, μία φορά ανά διαχειριστική περίοδο και μάλιστα ετεροχρονισμένα (μετά την πάροδο πέντε μηνών) ενώ συγχρόνως τους παρέχεται επιπλέον διάστημα ενός μηνός για την τακτοποίηση των υποχρεώσεών τους.

Στο σημείο αυτό επισημαίνεται ότι όπως έχει γίνει δεκτό, η έκδοση αθεώρητων φορολογικών στοιχείων λόγω ύπαρξης κωλυμμάτων θεώρησης (μη υποβολή δηλώσεων, ληξιπρόθεσμα χρέη) δεν θεωρείται έκδοση εκ παραδρομής και ως εκ τούτου έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του πρώτου εδαφίου της περίπτωσης α’ της παραγράφου 8 του άρθρου 5 του ν. 2523/1997 (Εγγ. 1062927/19/0015/29.7.2002, 10400676/111/0015/19.4.2006).

Περαιτέρω και όσον αφορά τον καταλογισμό των προστίμων, διευκρινίζεται ότι το πρόστιμο είναι κύρωση διοικητική και για την επιβολή του δεν απαιτείται η ύπαρξη δόλου (πρόθεσης), αλλά αρκεί η διαπίστωση της παράβασης (ερμηνευτική εγκύκλιος 3/1992, Άρθρο 32.0).

3. Συμπερασματικά, με την εγκύκλιο 1059817/458/ΠΟΛ. 1088/0015/27.6.2006 έγινε υπόμνηση του νομοθετικού πλαισίου που ήδη ισχύει τόσο για τον αυτοέλεγχο των επιτηδευματιών που εντάσσονται στις σχετικές Υπουργικές Αποφάσεις και τις ενέργειες των Δ.Ο.Υ. για την διαπίστωση της εκπλήρωσης ή μη των υποχρεώσεων αυτών από τους ανωτέρω επιτηδευματίες, όπως ήδη αναφέρθηκε στην παράγραφο 1 του παρόντος εγγράφου, όσο και για τον καταλογισμό των διαπιστούμενων παραβάσεων και το ύψος του επιβλητέου προστίμου σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του ν. 2523/1997.

4. Από τα προαναφερθέντα γίνεται κατανοητό, ότι η ρύθμιση για τον αυτοέλεγχο των επιτηδευματιών, στοχεύει στην απλοποίηση των διαδικασιών για τους υπόχρεους, στη μείωση του κόστους εξυπηρέτησης του φορολογικού συστήματος και του αντιπαραγωγικού χρόνου των υπόχρεων (μη προσέλευση στη Δ.Ο.Υ. για τον έλεγχο των επιχειρήσεων) και βέβαια στη συνέχιση της είσπραξης των χρεών και του ελέγχου υποβολής δηλώσεων εν γένει, μέτρο, την αναγκαιότητα του οποίου πιστεύουμε ότι κατανοούν όλοι. Ως εκ τούτου τυχόν διαφορετική αντιμετώπιση για τους συγκεκριμένους επιτηδευματίες, πέραν του ότι στερείται νομικού ερείσματος, θα συνιστούσε αντισυνταγματική και άνιση μεταχείριση των φορολογουμένων.