1084361/1606/Α0012/31.10.2006

ΘΕΜΑ: Φορολογική μεταχείριση πρακτορειακής εταιρίας.

Σε απάντηση της από 7.9.2005 αίτησής σας, αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας γνωρίζουμε τα εξής:

Α. Δ/ΝΣΗ ΦOPOΛOΓlAΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.1 του άρθρου 28 του ν.2238/94, εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις είναι το κέρδος που αποκτιέται από μια ή περισσότερες ατομικές ή εταιρικές επιχειρήσεις, εμπορικές βιομηχανικές ή βιοτεχνικές ή από την άσκηση οποιουδήποτε κερδοσκοπικού επαγγέλματος που δεν υπάγεται στα ελευθέρια επαγγέλματα τα οποία κατανομάζονται στο άρθρο 48 του ιδίου νόμου.

2. Το επάγγελμα του ασφαλιστικού συμβούλου δεν κατονομάζεται στις διατάξεις του άρθρου 48 του ν.2238/94 και κατά συνέπεια τα κέρδη από την άσκηση του επαγγέλματος θεωρούνται ως εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις.

3. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της περίπτωσης ε' της παρ.1 του άρθρου 55 του παραπάνω νόμου, στο εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις η παρακράτηση του φόρου ενεργείται από δημόσιες επιχειρήσεις, κοινωφελή ιδρύματα, οργανισμούς και επιχειρήσεις κοινής ωφελείας, δημόσιες επιχειρήσεις, τράπεζες και πιστωτικά lδρύματα ή πιστωτικούς οργανισμούς και ενώσεις τους, συλλόγους γενικά και ενώσεις προσώπων ανεξάρτητα από το σκοπό τους, καθώς και επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες, που τηρούν βιβλία δεύτερης ή τρίτης κατηγορίας του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, όταν για την επαγγελματική τους εξυπηρέτηση ή για την εκτέλεση του σκοπού τους καταβάλλουν σε τρίτους, εκτός από τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ.3 του άρθρου 2 του π.δ. 186/1992, προμήθειες, μεσιτείες, αμοιβές ή άλλες κάθε είδους παροχές μη έμμισθης υπηρεσίας, ενοίκια αυτοκινήτων, μηχανημάτων ή άλλων κινητών πραγμάτων, εφόσον σε αυτές. τις περιπτώσεις δεν ορίζεται από το π.δ. 186/1992 η έκδοση θεωρημένου αποδεικτικού στοιχείου από το δικαιούχο των αμοιβών αυτών, οφείλουν να παρακρατούν κατά την καταβολή της αμοιβής φόρο, ο οποίος υπολογίζεται με συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%) στο ακαθάριστο ποσό αυτής. Εξαιρούνται από την παρακράτηση οι προμήθειες που καταβάλλονται από ασφαλιστικές εταιρίες στους νόμιμους αντιπροσώπους ή εξουσιοδοτημένους γενικούς ή απλούς πράκτορές τους.

4. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 του ν.2170/1993 ορίζεται ο ασφαλιστικός πράκτορας είναι το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει ως αποκλειστικό έργο την ανάληψη με σύμβαση, έναντι προμήθειας, ασφαλιστικών εργασιών στο όνομα και για λογαριασμό μιας ή περισσοτέρων ασφαλιστικών επιχειρήσεων.

5. Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι τα κέρδη από την άσκηση του ασφαλιστικού συμβούλου θεωρούνται ως εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις. Περαιτέρω, η Πρακτοριακή Εταιρία δεν ταυτίζεται με την έννοια της ασφαλιστικής εταιρίας και

συνεπώς δεν δύναται να εφαρμοστεί η εξαίρεση του άρθρου 55 του ν.2238/1994. Τέλος, όταν από τον δικαιούχο των αμοιβών δεν εκδίδεται θεωρημένο αποδεικτικό στοιχείο του ΚΒ.Σ. γίνεται παρακράτηση με συντελεστή 20%. Σε αντίθετη περίπτωση (όταν εκδίδεται θεωρημένο αποδεικτικό στοιχείο του Κ. Β. Σ.) δεν γίνεται παρακράτηση.

Β. Δ/ΝΣΗ Φ.Π.Α.

Σύμφωνα με το άρθρο 22 παρ.1 περ.ιθ' του Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης

Αξίας (Ν.2859/2000) απαλλάσσονται από Φ.Π.Α. οι ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές εργασίες, καθώς και οι συναφείς με αυτές εργασίες που παρέχονται από ασφαλειομεσίτες και ασφαλιστικούς πράκτορες.

Η έννοια των όρων «ασφαλιστικές εργασίες» και «ασφαλιστικοί πράκτορες» οι οποίοι χρησιμοποιούνται στις προαναφερθείσες διατάξεις δεν ορίζονται ρητά.

Έχουν δοθεί με τις ΕΔΥΟ Ε.8318/3002/1493/ΠΟΛ.333/1.12.1987 και ΕΔΥΟ 1035862/1680/445/ΑΟ014/ΠΟΛ.1087/16.3.1998 διευκρινίσεις για το ποιες πράξεις από αυτές που διενεργούν οι ασφαλιστικοί σύμβουλοι (που αντικατέστησαν τους παραγωγούς ασφαλίσεων), καθώς και οι συντονιστές παραγωγών ασφαλίσεων ζωής, απαλλάσσονται από Φ.Π.Α. Μεταξύ των πράξεων που απαλλάσσονται από Φ.Π.Α. είναι και οι προμήθειες που λαμβάνουν οι παραγωγοί ασφαλίσεων από την ασφαλιστική επιχείρηση κατά το μέρος που αυτές απορρέουν από τη σχετική σύμβαση ή απόφαση του Υπουργού Εμπορίου κατά περίπτωση.

Ενόψει των ανωτέρω και εφόσον οι προμήθειες και οι υπερπρομήθειες (bonus) που καταβάλλει η εταιρεία σχετίζονται με την παροχή υπηρεσιών ασφαλιστικών συμβούλων (υπηρεσίες διαμεσολάβησης στην παροχή ασφαλιστικών υπηρεσιών) απαλλάσσονται από Φ.Π.Α. σύμφωνα με το άρθρο 22 παρ.1 περ.ιθ' του Κώδικα Φ.Π.Α.

Σε ό, τι αφορά τις αμοιβές που καταβάλλονται από την εταιρεία για τη σύσταση πελατείας σημειώνουμε τα εξής:

• Κατ'αρχάς αντικείμενο του Φ.Π.Α. είναι η παράδοση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών, από επαχθή αιτία, στο εσωτερικό της χώρας, από υποκείμενο που ενεργεί με την ιδιότητα αυτή (άρθρο 2 του Κώδικα Φ.Π.Α.).

• Υποκείμενος εξάλλου στο φόρο θεωρείται όποιος ασκεί κατά τρόπο

ανεξάρτητο οικονομική δραστηριότητα (άρθρο 3 του Κώδικα Φ.Π.Α.).

• Η έννοια της οικονομικής δραστηριότητας γίνεται δεκτό ότι στοιχειωδώς σημαίνει κάθε οικονομική δραστηριότητα που αποσκοπεί στη κτήση εισοδήματος σε μια διαρκή και περιοδική βάση.

Εν όψει των ανωτέρω, όποιος συστήνει πελατεία στην ασφαλιστική εταιρεία σε μόνιμη σχετικά βάση, αποκτά την ιδιότητα του υποκειμένου στο φόρο, καθώς η δραστηριότητα αυτή συνιστά οικονομική δραστηριότητα υπό την ανωτέρω έννοια.

Η απλή σύσταση πελατείας ως αυτοτελής πράξη δεν εμπίπτει στην απαλλακτική διάταξη αλλά υπάγεται σε Φ.Π.Α. με συντελεστή 19%.

Αντίθετα εάν η σύσταση πελατείας πραγματοποιείται από ιδιώτες σε ευκαιριακή βάση, θέμα το οποίο διαπιστώνεται από την αρμόδια Δ.Ο.Υ., δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Φ.Π.Α.

Τέλος η διανομή διαφημιστικού υλικού συνιστά μία αυτοτελή υπηρεσία για την οποία ερευνητέο είναι αν τα πρόσωπα που την παρέχουν ενεργούν στα πλαίσια ελεύθερης οικονομικής δραστηριότητας, οπότε και οι υπηρεσίες τους υπάγονται σε Φ.Π.Α. ή αν απασχολούνται από την εταιρεία με σχέση εξαρτημένης εργασίας ή με όρους που προσομοιάζουν σε αυτή, οπότε και εξαιρούνται από το πεδίο του Φ.Π.Α. (άρθρο 3 παρ.1 του ίδιου ως άνω Κώδικα).

Σε κάθε περίπτωση ο έλεγχος των πραγματικών περιστατικών ανήκει στην αρμοδιότητα της Δ.Ο.Υ.

Γ. Δ/ΝΣΗ ΚΩΔΙΚΑ ΒΙΒΛΙΩΝ & ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

1. Με την εγκύκλιο διαταγή Α 9934/197 ΠΟΛ 176/1977 έχει δοθεί η ευχέρεια στους πράκτορες, παραγωγούς ασφαλειών και ασφαλειομεσίτες να μην εκδίδουν τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών προς τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις για τις προμήθειες και λοιπά δικαιώματα που λαμβάνουν από αυτές για τη σύναψη για λογαριασμό τους ασφαλιστηρίων συμβολαίων ή πρόσθετων πράξεων, αλλά να εκδίδονται το βραδύτερο εντός του μηνός Φεβρουαρίου από τις ως άνω ασφαλιστικές επιχειρήσεις θεωρημένες εκκαθαρίσεις για τις προμήθειες και λοιπά δικαιώματα που παρασχέθηκαν προς τον κάθε ένα πράκτορα, παραγωγό ή ασφαλειομεσίτη κατά το προηγούμενο ημερολογιακό έτος. Στην περίπτωση αυτή οι ως άνω εκκαθαρίσεις επέχουν θέση τιμολογίων και συνεπώς παρέλκει η έκδοση τιμολογίων παροχής υπηρεσιών από τους λήπτες των προμηθειών και λοιπών δικαιωμάτων.

2. Όπως αναφέρετε στην αίτησή σας, η εταιρεία σας έχει αντικείμενο εργασιών την πρακτόρευση ασφαλιστικών εταιριών, χρησιμοποιεί δε συνεργάτες ασφαλιστικούς συμβούλους στους οποίους καταβάλλει προμήθειες, καθώς και bonus για τις ασφαλιστικές εργασίες που πραγματοποιούν, ρωτάτε δε για το είδος του παραστατικού που θα εκδώσει η ως άνω εταιρία τόσο για τις προμήθειες όσο και για τις υπερπρομήθειες (bonus), που καταβάλλει στους ασφαλιστικούς συμβούλους, καθώς και το χρόνο έκδοσης αυτού.

3. Λαμβάνοντας υπόψη τα προαναφερόμενα σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

Από τα διαλαμβανόμενα στην ως άνω εγκύκλιο διαταγή με θέμα τα εκδιδόμενα στοιχεία από τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, προκύπτει ότι, η δυνατότητα καταβολής αμοιβών με την έκδοση εκκαθαρίσεων παρέχεται αποκλειστικά και μόνο στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις για τις υπηρεσίες που τους παρέχουν οι πράκτορες, παραγωγοί ασφαλειών, ασφαλειομεσίτες κλπ. από τους οποίους και παρέλκει η έκδοση Τ.Π.Υ. προς αυτές. Κατά συνέπεια, επειδή η «πρακτορειακή εταιρία» δεν ταυτίζεται με την έννοια της ασφαλιστικής εταιρίας, για την καταβολή αμοιβών από τους πράκτορες, ασφαλειομεσίτες κ.λ.π. σε περαιτέρω συνεργάτες τους για ασφαλιστικές υπηρεσίες που τους παρέχουν (ασφαλιστικοί σύμβουλοι κ.λ.π.) δεν παρέχεται τέτοια δυνατότητα (με την έκδοση εκκαθαρίσεων) και ως εκ τούτου τα πρόσωπα που παρέχουν υπηρεσίες προς την επιχείρησή σας έναντι προμήθειας δυνάμει σύμβασης (ασφαλιστικοί σύμβουλοι) οφείλουν για την παροχή των υπηρεσιών τους να εκδίδουν τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών προς την επιχείρησή σας, κατά το χρόνο που ορίζεται από τις διατάξεις του άρθρου 12 του π.δ. 186/92 (Κ.Β.Σ.) και σε περίπτωση που οι δικαιούχοι των αμοιβών δεν είναι υπόχρεοι σε τήρηση βιβλίων και στοιχείων του Κ. Β. Σ. επειδή συντρέχουν αθροιστικά οι προϋποθέσεις (περιστασιακά απασχολούμενοι που τους καταβάλλονται μικροποσά μέχρι 4.000 ευρώ ετησίως και δεν είναι επιτηδευματίες από άλλη αιτία- θέμα πραγματικό), θα καταβάλλετε τις αμοιβές τους με την έκδοση απόδειξης δαπάνης σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα με τις διατάξεις του άρθρου 15 του ίδιου ως άνω νομοθετήματος.

4. Τέλος, για την καταβολή αμοιβών σε ιδιώτες που αφορούν παρεχόμενες υπηρεσίες τους, είτε για σύσταση πελατείας είτε για διανομή διαφημιστικού υλικού της εταιρίας σας, όπως αναφέρετε, εφόσον συντρέχουν για τα πρόσωπα αυτά αθροιστικά οι προϋποθέσεις που αναφέρονται στο τέλος της προηγούμενης παραγράφου (θέμα πραγματικό), εκδίδονται επίσης αποδείξεις δαπανών σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα με τις διατάξεις του άρθρου 15 του Κ. Β. Σ.

Σημειώνουμε ότι, για τις αμοιβές αυτές υποχρεούται ο καταβάλλων, σε υποβολή συγκεντρωτικής κατάστασης σύμφωνα με τα οριζόμενα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 20 του ιδίου Κώδικα, αναγράφοντας στην συγκεκριμένη καταχώρηση στη θέση επάγγελμα τον κωδικό «1» δεδομένου ότι οι εισπράξαντες τις αμοιβές αυτές δεν έχουν υποχρέωση υποβολής τέτοιων καταστάσεων, αναγράφοντας στην συγκεκριμένη καταχώρηση στη θέση επάγγελμα τον Κωδικό «1», δεδομένου ότι οι εισπράξαντες τις αμοιβές αυτές δεν έχουν υποχρέωση υποβολής τέτοιων καταστάσεων.