ΘΕΜΑ: Κοινοποίηση της υπ’ αριθ. 146/2024 γνωμοδότησης του Ε Τμήματος του Ν.Σ.Κ. σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων περί αυτοδίκαιης απαλλαγής των άρθρων 195 και 196 του ν. 4738/2020 σε κληρονόμους νομίμων εκπροσώπων/διοικούντων νομικών προσώπων που έχουν αποβιώσει πριν από την επέλευση της απαλλαγής

Σας κοινοποιούμε συνημμένα την υπ' αριθ. 146/2024 γνωμοδότηση του Ε Τμήματος του Ν.Σ.Κ., η οποία έγινε δεκτή από τον Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.

Η συνημμένη γνωμοδότηση εκδόθηκε σε απάντηση ερωτημάτων της Υπηρεσίας μας σχετικά με την εφαρμογή ή μη των διατάξεων περί αυτοδίκαιης απαλλαγής των άρθρων 195 και 196 του ν. 4738/2020 (σε συνδυασμό και με την παρ. 6 του άρθρου 263 του ίδιου νόμου) σε κληρονόμους νόμιμου εκπροσώπου/διοικούντος νομικού προσώπου που απεβίωσε πριν από την επέλευση της απαλλαγής.

Συγκεκριμένα, η συνημμένη γνωμοδότηση εκδόθηκε επί των κάτωθι ερωτημάτων:

α) Αν φυσικό πρόσωπο, που λόγω της ιδιότητάς του ως νόμιμου εκπροσώπου ή διοικούντος πτωχεύσαντος νομικού προσώπου έχει εκ του νόμου αλληλέγγυα ευθύνη για οφειλές του νομικού προσώπου προς το Δημόσιο που υπόκεινται σε απαλλαγή κατ' άρθρο 195 του ν. 4738/2020, αποβιώσει πριν από την επέλευση της απαλλαγής, η απαλλαγή κατά το άρθρο αυτό επέρχεται και υπέρ των κληρονόμων του;

β) Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης στο πρώτο ερώτημα, ο έχων έννομο συμφέρον πιστωτής, στην προκειμένη περίπτωση το Δημόσιο, δύναται να ασκήσει τα ένδικα βοηθήματα της προσφυγής και της αίτησης ανάκλησης σε βάρος των κληρονόμων του αποβιώσαντος κατ' επίκληση νόμιμων λόγων που αφορούν τον αποβιώσαντα ή στερείται σχετικής έννομης (δικαστικής) προστασίας;

Με την κοινοποιούμενη γνωμοδότηση κρίθηκε ομόφωνα:

1. Επί του πρώτου ερωτήματος, ότι, εάν φυσικό πρόσωπο, το οποίο λόγω της ιδιότητάς του ως νόμιμου εκπροσώπου ή διοικούντος νομικό πρόσωπο που πτώχευσε, ευθύνεται για οφειλές του νομικού προσώπου προς το Δημόσιο, αποβιώσει πριν την, κατά το άρθρο 195 του ν. 4738/2020, επέλευση της απαλλαγής, η απαλλαγή αυτή επέρχεται υπέρ των κληρονόμων του.

2. Επί του δεύτερου ερωτήματος, ότι ο έχων έννομο συμφέρον πιστωτής, στην προκειμένη περίπτωση το Δημόσιο, δύναται, κατ' αρχήν, να ασκήσει τα ένδικα βοηθήματα της προσφυγής και της αίτησης ανάκλησης σε βάρος των κληρονόμων του αποβιώσαντος κατ' επίκληση νόμιμων λόγων που αφορούν τον αποβιώσαντα, πλην όμως στην προκειμένη περίπτωση (Σημ: βάσει των πραγματικών δεδομένων της οποίας είχε υποβληθεί το ερώτημα) το Δημόσιο δεν δύναται να ασκήσει προσφυγή κατά της απαλλαγής, καθ' όσον η αποσβεστική προθεσμία για την άσκησή της έληξε στις 31.12.2021. Τούτου παρέπεται ότι το Δημόσιο δεν δύναται να ασκήσει αίτηση ανάκλησης της απαλλαγής, αφού η άσκησή της προϋποθέτει την έκδοση δικαστικής απόφασης επί ασκηθείσας προσφυγής.

Κατόπιν των ως άνω κριθέντων (επί του δεύτερου ερωτήματος) παρέλκει πλέον η υποβολή στο Ν.Σ.Κ. στοιχείων για την εξέταση της δυνατότητας άσκησης αίτησης ανάκλησης της απαλλαγής νομίμου εκπροσώπου/διοικούντος ν.π. στις περιπτώσεις που η απαλλαγή έχει επέλθει χωρίς έκδοση απόφασης επί ασκηθείσας προσφυγής (βλ. σχετική οδηγία στο κεφ. Δ. της εγκυκλίου Ε. 2003/2023).

Κατά τα λοιπά, για την αυτοδίκαιη απαλλαγή κατ' άρθρο 195 του ν. 4738/2020 ισχύουν τα οριζόμενα στις Ε. 2192/2021 (κεφ. 10.Β.), Ε. 2003/2023 (κεφ. Α-Γ) και Ε. 2008/2024 (κεφ. Α).

Συν: η υπ' αριθ. 146/2024 γνωμοδότηση του Ε' Τμήματος του Ν.Σ.Κ.

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ