Μόνον με ουσιαστικά και ρηξικέλευθα κίνητρα όπως η πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ για τριετή απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος, θα «ανοίξουν» όλα τα διαθέσιμα κλειστά σπίτια, σε όποιον και αν ανήκουν χωρίς αποκλεισμούς, εισοδηματικά ή άλλα κριτήρια, και όχι με ημίμετρα ή με «τιμωρητικό» ΕΝΦΙΑ στους ιδιοκτήτες των παλαιών κλειστών διαμερισμάτων! Αυτό τόνισε με επιστολή της προς τον Πρωθυπουργό και τα συναρμόδια κυβερνητικά στελέχη η ΠΟΜΙΔΑ, ενόψει και της εξξαγγελίας σχετικών μέτρων στην ΔΕΘ, αναλύοντας την αναγκαία νομοθετική ρύθμιση και τα πολλαπλά οφέλη που θα προκύψουν για όλους τους εμπλεκομένους, και κυρίως τους νέους που αναζητούν κατοικία, αλλά και τους πυρόπληκτους της Αττικής.

"Το μέτρο που σας εισηγούμεθα κύριε Πρόεδρε, το οφείλετε ως Κυβέρνηση και το οφείλουμε ως Κοινωνία στη Νέα Γενιά, γι΄αυτό και πρέπει να παραμεριστεί κάθε αμφιβολία και κάθε αβάσιμος ουσιαστικά, δημοσιονομικός ενδοιασμός, ώστε να υιοθετηθεί χωρίς καμιά περαιτέρω καθυστέρηση!" τονίζει η ΠΟΜΙΔΑ στην επιστολή της, το πλήρες κείμενο της οποίας έχει ως εξής: 

Προς τον Πρόεδρο της Κυβέρνησης κ. Κυριάκο Μητσοτάκη

Προς τον Υπουργό Οικονομικών κ. Κωστή Χατζηδάκη

Προς τον Υπουργό Ανάπτυξης κ. Παναγιώτη Θεοδωρικάκο

Προς την Υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας κα Σοφία Ζαχαράκη

Προς την Υπουργό Τουρισμού κα Όλγα Κεφαλογιάννη

Προς τον Υφυπουργό Οικονομικών κ. Χρίστο Δήμα

Προς τον Υφυπουργό Οικονομικών κ. Θάνο Πετραλιά

ΚΟΙΝ. Τον Διοικητή της ΑΑΔΕ κ. Γιώργο Πιτσιλή

Αθήνα,  20 Αυγούστου 2024

ΘΕΜΑ: Μισθώσεις κατοικιών: Μόνον με ουσιαστικά κίνητρα όπως η πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ θα «ανοίξουν» τα σπίτια, όχι με ημίμετρα ή με «τιμωρητικό» ΕΝΦΙΑ! 

Αξιότιμε κε Πρόεδρε, κ.κ. Υπουργοί

Η Κυβέρνησή σας προς τιμήν της δεν έχει καταφύγει στην εύκολη πλην όμως καταστροφική λύση των ενοικιοστασιακών δεσμεύσεων σε βάρος των εκμισθωτών κατοικιών, γνωρίζοντας ότι θύματά της θα ήταν όχι μόνον οι ιδιοκτήτες, αλλά πολύ περισσότερο οι νέοι ενοικιαστές, και έχει νομοθετήσει σειρά αξιόλογων προγραμμάτων στέγασης. Επειδή όμως τα προγράμματα αυτά από τη φύση τους θα αποδώσουν μετά από πολλά χρόνια και το πρόβλημα οξύνεται συνεχώς, εν όψει κυβερνητικών εξαγγελιών σχετικά με το στεγαστικό κατά τα εγκαίνια της εφετινής ΔΕΘ, θεωρούμε υποχρέωσή μας να επαναφέρουμε υπόψη σας την γνωστή πρότασή μας, που αποτελεί τη μοναδική αξιόπιστη και αποτελεσματική λύση για όλους.

ΚΕΝΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ. Με κατάπληξη διαβάζουμε στον Τύπο ότι ως μέτρα για την αύξηση της προσφοράς ακινήτων για μίσθωση κύριας κατοικίας μελετώνται τόσο η αύξηση του ΕΝΦΙΑ στις κενές κατοικίες, όσο και ο περιορισμός της συνολικής διάρκειας των βραχυχρόνιων μισθώσεων στις 60-90 ημέρες ετησίως.

Όπως έχουμε κατ΄επανάληψη εξηγήσει, η αύξηση του αριθμού κενών κατοικιών οφείλεται κατά κύριο λόγο στην παλαίωση του κτιριακού δυναμικού και στην οικονομική αδυναμία των ιδιοκτητών τους να ανακαινίσουν, λειτουργικά και ενεργειακά, τα διαμερίσματα των προηγουμένων δεκαετιών, ώστε να μπορεί να προσφερθούν αξιοπρεπώς στην αγορά για νέες μισθώσεις κύριας κατοικίας. Η επιβολή τιμωρητικά αυξημένου ΕΝΦΙΑ σε αυτή την μεγάλη κατηγορία οικονομικά αδύνατων ιδιοκτητών κατοικιών, επειδή δεν μπορούν να ανακαινίσουν τις κατοικίες, θα τους φέρει σε απόγνωση και θα τους αναγκάσει ακόμη και να τις εκποιήσουν πριν τις χάσουν στις κατασχέσεις που θα ακολουθήσουν, αλλά αυτό που θα αυξηθεί κατακόρυφα δεν θα είναι η προσφορά τους για εκμίσθωση, αλλά η οργή και η αγανάκτησή τους εναντίον ενός τέτοιου απάνθρωπου μέτρου φορολογικής βαρβαρότητας. Εξάλλου, ένα τέτοιο μέτρο πάσχει από προφανή αντισυνταγματικότητα, δεδομένου ότι η συνήθως δικαιολογημένη -αλλά ακόμα και η αδικαιολόγητη- αδυναμία ή άρνηση του εκάστοτε ιδιοκτήτη ή των περισσότερων συνιδιοκτητών στα δεκάδες χιλιάδες συνιδιόκτητα ακίνητα (τα οποία σημειωτέον μπορούν να εκμισθωθούν μόνο με απόφαση της πλειοψηφίας), να εκμισθώσουν τα ακίνητά τους, δεν συνιστά εύλογη αιτία, προκειμένου να διαφοροποιηθεί η φορολογική τους μεταχείριση και η συνεισφορά τους «χωρίς διακρίσεις, στα δημόσια βάρη, ανάλογα με τις δυνάμεις τους» σύμφωνα με το άρθρο 4 του Συντάγματος.

ΟΙ ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΕΣ ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ. Σε ότι αφορά τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, διαπιστώνουμε ότι και από κυβερνητικά στελέχη διαχέεται η αντίληψη ότι η χώρα μας υποφέρει δήθεν από «υπερτουρισμό», γι’ αυτό και πρέπει να «πατάξουμε» (κυριολεκτικά) την πιο πρόσφατη μορφή προσέλκυσης και διαμονής τουριστών, αυτή ακριβώς που έκανε την διαφορά στην άνοδο του αριθμού επισκεπτών, προς όφελος των παλαιοτέρων, που έχουν και την πολιτικά ισχυρότερη εκπροσώπηση... Φαντασιωνόμαστε δηλαδή ότι η Αθήνα και όλες οι άλλες περιοχές της χώρας μας εκτός από Μύκονο και Σαντορίνη, έγιναν δήθεν «Βαρκελώνη», η οποία έχει πράγματι πρόβλημα υπερτουρισμού, με ετήσιο αριθμό τουριστών 32 εκ., όσο δηλαδή έχει ολόκληρη η Ελλάδα, την στιγμή μάλιστα που η Αθήνα έχει μόνον 8 εκ., και γι΄αυτό πρέπει να βρούμε τρόπο να «διώξουμε» τους τουρίστες!

Αντίστοιχα, σε ότι αφορά τα φορολογικά έσοδα, θα ήταν ομοίως αυτοκτονικό να εξωθηθούν οι ιδιοκτήτες και οι διαχειριστές της βραχυχρόνιας μίσθωσης, μιας δραστηριότητας με πρωτοφανές υψηλό ποσοστό φορολογικής συμμόρφωσης που αγγίζει το 100/%, σε αναγκαστική φοροδιαφυγή, νομοθετώντας την μεθοδευμένη αχρήστευση των περιουσιών τους, ή να αυξηθεί τιμωρητικά και ο φορολογικός συντελεστής εισοδήματος, ενώ μόλις προ μηνών επιβαρύνθηκαν πολλαπλά με νέα τέλη, με κορυφαίο το εξωφθάλμως παράνομο «τέλος επιτηδεύματος παραρτημάτων», αλλά και νέα γραφειοκρατία, όταν μάλιστα τα περισσότερα ακίνητα που διατίθενται για βραχυχρόνια μίσθωση στο κέντρο της Αθήνας (όπου σύμφωνα με τα δημοσιεύματα υπάρχει δήθεν η μεγαλύτερη δυσκολία για την εύρεση κύριας κατοικίας), αποτελούσαν πρώην βιοτεχνικούς ή γραφειακούς χώρους που διαμορφώθηκαν και ανακαινίστηκαν για τον σκοπό αυτό, μέχρι τότε βρίσκονταν κυριολεκτικά στα αζήτητα και ουδέποτε διατέθηκαν για χρήση κύριας κατοικίας!

ΟΙ ΑΙΤΙΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΕΙΨΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ. Σπίτια υπάρχουν, η προσφορά τους όμως δεν μειώθηκε από την άρνηση, αλλά από την αδυναμία των ιδιοκτητών τους να τα ανακαινίσουν, από το ότι επί 15 χρόνια δεν κτίστηκαν σπίτια με αντιπαροχή (γιατί αυτή ήταν ο τροφοδότης μισθωμένης κατοικίας στις πόλεις μας), από την ασυδοσία και ατιμωρησία μικρής αλλά δραστήριας μερίδας δήθεν «ενοικιαστών» που εγκαθίστανται στα σπίτια του κόσμου με το εξαρχής σχέδιο να μην πληρώσουν απολύτως τίποτε, και διαφεύγουν ατιμώρητοι προς την κατοικία του επόμενου θύματός τους, χωρίς η Πολιτεία να κάνει ποτέ το παραμικρό για την πρόληψη, μέσω συστήματος αξιολόγησης της συναλλακτικής συνέπειας των υποψήφιων ενοικιαστών, ή έστω την κατασταλτική αντιμετώπιση αυτού του φαινομένου. Έτσι ορισμένοι ιδιοκτήτες αναγκάστηκαν να στραφούν στη βραχυχρόνια μίσθωση που παρά τα έξοδα και την πρόσθετη εργασία που συνεπάγεται, εξασφαλίζει την είσπραξη του ενοικίου, καθώς πρακτικά δεν υπάρχει κανένα πλαίσιο προστασίας των ιδιοκτητών αυτών, από τους επαγγελματίες «μπαταχτσήδες» δήθεν «ενοικιαστές».

Η ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ. Τέλος η εκτός λογικής πολλαπλή φορολογία των ακινήτων είναι μια από τις βασικές αιτίες που πιέζει προς τα πάνω τα ενοίκια. Αν η Κυβέρνηση θέλει να βοηθήσει τους ενοικιαστές πρέπει να μειώσει το φόρο εισοδήματος και τον ΕΝΦΙΑ και όχι να μελετά αυξήσεις τους. Και πρώτα απ’ όλα να μειώσει την κλίμακα του φόρου εισοδήματος, που δεν μειώθηκε όπως έγινε με τις άλλες κλίμακες, και που σε συνδυασμό με τον ΕΝΦΙΑ και όλα τα παραπάνω, λειτουργεί αποτρεπτικά στο να ανακαινιστούν τα δεκάδες χιλιάδες διαμερίσματα στις παλαιές συνοικίες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης και να νοικιαστούν στα νέα ζευγάρια που αναζητούν αγωνιωδώς κατοικίες. Δεν είναι συνεπώς ούτε ηθικό, αλλά ούτε και αποτελεσματικό, να τιμωρήσετε τους ιδιοκτήτες αυτούς, κυρίως άτομα μεγάλης ηλικίας, με πρόσθετους φόρους, πιστεύοντας ότι έτσι θα βρουν σπίτι τα νέα παιδιά, που σήμερα ταλαιπωρούνται στο θέμα αυτό.

Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΤΗΣ ΠΟΜΙΔΑ. Χωρίς να παραιτούμεθα από το εκκρεμές βασικό μας αίτημα που είναι η μείωση των φορολογικών συντελεστών για όλα τα κάθε είδους μισθώματα ακινήτων,  προτείνουμε την τριετή φορολογική απαλλαγή των ιδιοκτητών από το φόρο εισοδήματος, των νέων μισθώσεων κατοικιών που ήταν κενές καθόλο το 2023 αλλά και όσων κατοικιών, που σήμερα έχουν διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση, εκμισθωθούν ως κύρια κατοικία, για μια τουλάχιστον τριετία, όποιος και να είναι ο ιδιοκτήτης τους.

Η μεταβατική αυτή φορολογική παρέμβαση, από την οποία το Υπουργείο Οικονομικών δεν έχει απολύτως τίποτε να χάσει, αφού τα σπίτια αυτά στην ολότητά τους θα παραμείνουν κλειστά και τα επόμενα χρόνια, θα φέρει άμεσα στην αγορά δεκάδες χιλιάδες σπίτια, απόλυτα αναγκαία μέχρι να αποδώσουν τα άλλα θετικά αλλά μακροπρόθεσμα κυβερνητικά μέτρα, λόγω της ομαδικής επανένταξης στην αγορά των μισθώσεων κύριας κατοικίας, πολλών χιλιάδων παλαιών και κενών κατοικιών, ανεξάρτητα αν ο ιδιοκτήτης τους είναι φυσικό ή νομικό πρόσωπο, αλλά και κάποιων ανακαινισμένων κατοικιών που έχουν διατεθεί για βραχυχρόνια μίσθωση χωρίς η απόδοσή τους να δικαιώσει τις προσδοκίες τους.

Ο αντίλογος ότι το μέτρο αυτό δεν φαίνεται να αποτελεί επαρκές κίνητρο για την ανακαίνιση και την εκμίσθωση των ακινήτων, δεδομένου ότι ο φόρος εισοδήματος «ποσοστού 15%» δεν θα έπρεπε να αποτρέπει τους ιδιοκτήτες να εκμισθώσουν τα ακίνητά τους επωφελούμενοι το υπόλοιπο 85% του μισθώματός τους, παραβλέπει το γεγονός ότι από αυτό το εναπομείναν εισόδημα θα πρέπει να καλυφθεί και ο ΕΝΦΙΑ, ενώ εξάλλου, μετά την υπέρβαση των πρώτων 12.000€ εισοδήματος από μισθώματα, ο φόρος εκτινάσσεται στο 35% και στο 45%, εξανεμίζοντας –συνδυαστικά και με τον ΕΝΦΙΑ- σχεδόν ολόκληρο το εισόδημα από μισθώματα και καθιστώντας σε πολλές περιπτώσεις την εκμίσθωση, απόλυτα ασύμφορη!

Η ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ. Έτσι στο επόμενο νομοσχέδιο οποιοδήποτε των συναρμοδίων υπουργείων, προτείνουμε να προστεθεί διάταξη που να προβλέπει τα εξής:

«Στο ισχύον εδάφιο υπό στοιχείο α) της παρ. 3 του άρθρο 38 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Ν. 4172/2013) (Σημ.: Αν ο εκμισθωτής ή ο παραχωρών είναι φυσικό πρόσωπο εκπίπτει ποσοστό πέντε τοις εκατό (5%) για δαπάνες επισκευής, συντήρησης, ανακαίνισης ή άλλες πάγιες και λειτουργικές δαπάνες του ακινήτου.) προστίθεται δεύτερη πρόταση ως εξής:

«Το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε 100% ανεξάρτητα αν ο παραχωρών είναι φυσικό ή νομικό πρόσωπο, αν το εισόδημα προέρχεται από νέα εκμίσθωση κατοικίας ελάχιστης τριετούς μισθωτικής διάρκειας με ημερομηνία έναρξης από την  1.9.2024 έως και 31.8.2027 και για τα πρώτα τρία (3) έτη της κάθε μίσθωσης, εφόσον η κατοικία εκμισθώνεται προς φυσικά πρόσωπα για χρήση ως κύρια κατοικία τους και ήταν κενή τουλάχιστον καθόλο το έτος 2023 ή διέθετε ενεργό ΑΜΑ βραχυχρόνιας μίσθωσης την 31.12.2023.».

ΚΑΙ ΟΙ ΠΥΡΟΠΛΗΚΤΟΙ. Η διάταξη που προτείνουμε θα μπορούσε κατάλληλα προσαρμοζόμενη, να καλύψει και την κοινωνική αναγκαιότητα της στέγασης των πυροπλήκτων των προσφάτων πυρκαγιών της Αττικής, στις νέες μισθώσεις κατοικιών από πυρόπληκτες οικογένειες, καθιστώντας τους προτιμητέους ενοικιαστές. Υπενθυμίζουμε ότι με παρόμοια ρύθμιση που προτάθηκε από την ΠΟΜΙΔΑ και υιοθετήθηκε από την τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ – (Κώστας Σημίτης - Ευάγγελος Βενιζέλος - Βάσω Παπανδρέου - Γεώργιος Δρυς) για το 15μηνο διάστημα Οκτωβρίου 1999 – Δεκεμβρίου 2000, αντιμετωπίστηκε άμεσα και αποτελεσματικά το στεγαστικό πρόβλημα των σεισμοπλήκτων της Πάρνηθας (7.9.1999).  

ΠΟΙΟΥΣ ΘΑ ΩΦΕΛΗΣΕΙ. Η υιοθέτηση του μέτρου αυτού αποτελεί μονόδρομο για την άμεση επίλυση του στεγαστικού γιατί θα αναστρέψει εντελώς την σημερινή εικόνα της αγοράς, κάνοντας τους ιδιοκτήτες να σπεύσουν να ανακαινίσουν και να εκμισθώσουν κάθε διαθέσιμη κατοικία προκειμένου να επωφεληθούν του μέτρου και θα ωφελήσει όλους τους εμπλεκόμενους:

• Τους ενοικιαστές γιατί θα προσφερθούν άμεσα πολλές χιλιάδες ανακαινισμένα, κυρίως, σπίτια στην αγορά και θα αποκλιμακωθούν τα ενοίκια.
• Τους ιδιοκτήτες με τις νέες μισθώσεις γιατί θα παρακινηθούν να αξιοποιήσουν τις κενές ή υποαπασχολούμενες περιουσίες τους προς όφελος των ιδίων αλλά και της κοινωνίας.
• Τους ιδιοκτήτες με τις παλαιές μισθώσεις γιατί η εξισορρόπηση προσφοράς και ζήτησης θα ομαλοποιήσει άμεσα την αγορά και θα καταστήσει άνευ αντικειμένου κάθε εκ του πονηρού πρόταση για επιβολή ενοικιοστασιακών μέτρων σε βάρος τους.
• Το Κράτος γιατί είναι ο μόνος τρόπος να λυθεί άμεσα και αποτελεσματικά το πρόβλημα στη στέγαση μισθωμένης κατοικίας, χωρίς ουσιαστική δημοσιονομική απώλεια!

Αντίθετα η υιοθέτηση μέτρων φορολογικής καταπίεσης των ιδιοκτητών των παλαιών κατοικιών με πολλαπλάσιο ΕΝΦΙΑ, ή ημερολογιακού «στραγγαλισμού» της βραχυχρόνιας μίσθωσης, όχι μόνον δεν θα έχουν το παραμικρό ορατό αποτέλεσμα, αλλά θα οξύνει περαιτέρω τη σημερινή δυσχερή για όλους κατάσταση και θα διαιωνίζει το πρόβλημα, σε βάρος κυρίως των νέων που είναι οι κύριοι ενδιαφερόμενοι για νέες μισθώσεις κύριας κατοικίας.

Ας το συνειδητοποιήσουμε λοιπόν όλοι, ώστε να μην χαθεί και άλλος χρόνος: Μόνον με ουσιαστικά και ρηξικέλευθα κίνητρα όπως η πρόταση της ΠΟΜΙΔΑ θα «ανοίξουν» όλα τα διαθέσιμα σπίτια, σε όποιον και αν ανήκουν χωρίς αποκλεισμούς, εισοδηματικά ή άλλα κριτήρια, και όχι με ημίμετρα ή με «τιμωρητικό» ΕΝΦΙΑ στους ιδιοκτήτες των παλαιών κλειστών διαμερισμάτων!

Το μέτρο που σας εισηγούμεθα κύριε Πρόεδρε, το οφείλετε ως Κυβέρνηση και το οφείλουμε ως Κοινωνία στη Νέα Γενιά, γι΄αυτό και πρέπει να παραμεριστεί κάθε αμφιβολία και κάθε αβάσιμος ουσιαστικά, δημοσιονομικός ενδοιασμός, ώστε να υιοθετηθεί χωρίς καμιά περαιτέρω καθυστέρηση!

Με εξαιρετική εκτίμηση

Ο Πρόεδρος
Στράτος Παραδιάς
Δικηγόρος Α.Π. - Πρόεδρος UIPI

Ο Γεν. Γραμματεύς                                                                            
Τάσος Βάππας
Δικηγόρος Α.Π. - υ.Δ.Ν.