Θέμα: «Παροχή οδηγιών σχετικά με την έναρξη της δυνατότητας ηλεκτρονικής υποβολής του μηνύματος ΙΕ590 “Γνωστοποίηση εξόδου” για τη γνωστοποίηση της εξόδου των εμπορευμάτων από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης.»

Σχετ.: (1) Η αριθμ. ΔΤΔ Α 1068392 ΕΞ 2016/26.04.2016 (ΑΔΑ: ΩΨΜ6Η-ΔΡΧ) Εγκύκλιος με την οποία δόθηκαν οδηγίες σχετικά με τη διαδικασία εξαγωγής και εξόδου εμπορευμάτων από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης στο πλαίσιο του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα.

2) Η αριθμ. Ε.2153/19.07.2021 (ΑΔΑ: 6ΨΟΨ46ΜΠ3Ζ-Φ7Φ) Εγκύκλιος με την οποία δόθηκαν οδηγίες σχετικά με την τήρηση διατυπώσεων εξόδου εμπορευμάτων που εξάγονται από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης στο πλαίσιο Ενιαίας Σύμβασης Μεταφοράς.

3) Η αριθμ. ΔΤΔ Α 1106275 ΕΞ 2017/05.07.2017 (ΑΔΑ: ΨΓ9ΥΗ-3ΥΣ) Εγκύκλιος με την οποία δόθηκαν οδηγίες για την έξοδο των εμπορευμάτων από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, την υποβολή Συνοπτικής Διασάφησης Εξόδου (ΕΧδ) για σκοπούς ασφάλειας και προστασίας και την κατάθεση Γνωστοποίησης Επανεξαγωγής στο πλαίσιο του Ενωσιακού Τελωνειακού Κώδικα.

4) H αριθμ. ΔΤΔ Α 1094213 ΕΞ 2017/21.06.2017 (ΑΔΑ: Ψ96ΚΗ-ΜΡΔ) Εγκύκλιος με την οποία δόθηκαν οδηγίες εφαρμογής της αριθμ. ΔΤΔ Α 1181957 ΕΞ 2016/09.12.2016 (B' 4092) Κοινής Υπουργικής Απόφασης με θέμα «Τελωνειακός διαδικασίες για τις ταχυδρομικές αποστολές μέσω του Φορέα Παροχής Καθολικής Υπηρεσίας».

5) Η αριθμ. ΔΤΔ Α 5016701 ΕΞ 2015/31.07.2015 (ΒΊ698) Απόφαση «Υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή των υποστηρικτικών της διασάφησης εξαγωγής εγγράφων - Τήρηση αρχείου» & η αριθμ. ΔΤΔ Α 5022456 ΕΞ 2015/23.10.2015 (ΑΔΑ: ΒΜΞΠΗ-ΡΥ0) Εγκύκλιος με την οποία κοινοποιήθηκε η εν λόγω Απόφαση.

I. Εισαγωγή

Στο πλαίσιο της διευκόλυνσης του θεμιτού εξαγωγικού εμπορίου και της μείωσης του διοικητικού φόρτου των τελωνείων με παράλληλη διασφάλιση της απαιτούμενης τελωνειακής επιτήρησης και κατόπιν υλοποίησης των αναγκαίων μηχανογραφικών προσαρμογών στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Τελωνείων (ICISnet), παρέχεται από 05/07/2024 η δυνατότητα υποβολής του ηλεκτρονικού μηνύματος ΙΕ590 “Γνωστοποίηση εξόδου” από τους εμπλεκόμενους μεταφορείς ή από άλλα πρόσωπα εξουσιοδοτημένα από τους μεταφορείς στο πλαίσιο της τήρησης των διατυπώσεων εξόδου των εμπορευμάτων από το τελωνειακό έδαφος τηςΈνωσης.

Από 05/07/2024 έως και 01/09/2024 η υποβολή του μηνύματος ΙΕ590 δεν είναι υποχρεωτική. Για τη συγκεκριμένη μεταβατική περίοδο και εφόσον δεν υποβάλλεται το μήνυμα ΙΕ590, οι μεταφορείς γνωστοποιούν την έξοδο των εμπορευμάτων σύμφωνα με την υφιστάμενη διαδικασία (δηλαδή με την προσκόμιση των φορτωτικών εγγράφων στο τελωνείο εξόδου όταν τα εμπορεύματα εγκαταλείπουν το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης διά θαλάσσης ή αεροπορικώς).

Από 02/09/2024, η υποβολή του ηλεκτρονικού μηνύματος ΙΕ590 στο Υποσύστημα Εξαγωγών του ICISnet καθίσταται υποχρεωτική για τα ακόλουθα εμπορεύματα:

• ενωσιακά εμπορεύματα που υπάγονται σε καθεστώς οριστικής εξαγωγής ή προσωρινής εξαγωγής ενόψει μεταγενέστερης επανεισαγωγής στην αρχική τους κατάσταση ή τελειοποίησης προς επανεισαγωγή και εξέρχονται διά θαλάσσης ή αεροπορικώς από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης,
• ενωσιακά εμπορεύματα που εξέρχονται διά θαλάσσης ή αεροπορικώς από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης αφού έχουν υπαχθεί σε καθεστώς ειδικού προορισμού,
• ενωσιακά εμπορεύματα που παραδίδονται για τον εφοδιασμό αεροσκαφών ή πλοίων απαλλασσόμενα από ΦΠΑ ή ειδικό φόρο κατανάλωσης με την τήρηση διατυπώσεων εξαγωγής,
• ενωσιακά εμπορεύματα που μεταφέρονται διά θαλάσσης ή αεροπορικώς σε τμήματα του ειδικού φορολογικού εδάφους της Ένωσης με την υποβολή διασάφησης αποστολής,
• μη ενωσιακά εμπορεύματα που εξέρχονται διά θαλάσσης ή αεροπορικώς από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης με την υποβολή διασάφησης επανεξαγωγής για την εκκαθάριση του ειδικού καθεστώτος,
• εμπορεύματα που εξέρχονται διά θαλάσσης ή αεροπορικώς από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης με την υποβολή συνοπτικής διασάφησης εξόδου.

Η εφαρμογή της υποβολής του μηνύματος ΙΕ590 για τους σκοπούς της γνωστοποίησης της εξόδου συμβάλλει στην πλήρη ψηφιοποίηση των τελωνειακών διατυπώσεων εξαγωγής και εξόδου με σημαντικά οφέλη για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις της χώρας μας δεδομένου ότι θα επιταχυνθεί η επιστροφή του ΦΠΑ προς τους δικαιούχους οικονομικούς φορείς, η διαδικασία έκδοσης του Ειδικού Διπλοτύπου Δελτίου Απαλλαγής από τον ΦΠΑ και η διαδικασία αποδέσμευσης των εγγυήσεων για τα προϊόντα ΕΦΚ. Καθιστά δυνατή την αυτόματη επιβεβαίωση της εξόδου των εμπορευμάτων από το τελωνείο εξόδου (δηλαδή την αυτόματη αποστολή του μηνύματος ΙΕ518 «Αποτελέσματα εξόδου» από το τελωνείο εξόδου στο τελωνείο εξαγωγής) χωρίς να απαιτείται πλέον χειροκίνητη ενέργεια του τελωνείου εξόδου, με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του απαιτούμενου χρόνου για την επακόλουθη πιστοποίηση της ολοκλήρωσης της εξαγωγής που παρέχεται από το τελωνείο εξαγωγής στους ενδιαφερόμενους εξαγωγείς μέσω του μηνύματος ΙΕ599 «Γνωστοποίηση ολοκλήρωσης εξαγωγής».

II. Εξαγωγή, Επανεξαγωγή και Συνοπτική Διασάφηση εξόδου

1. Νομικό πλαίσιο και περιπτώσεις υποχρεωτικής υποβολής του μηνύματος ΙΕ590

Στο πλαίσιο της τελωνειακής επιτήρησης και των διατυπώσεων κατά την έξοδο, o μεταφορέας υποχρεούται να γνωστοποιεί την έξοδο των εμπορευμάτων στο τελωνείο εξόδου παρέχοντας τις απαιτούμενες πληροφορίες που αναφέρονται στην παρ. 5 του άρθρου 332 του Εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2015/2447 της Επιτροπής της 24ης Νοεμβρίου 2015 για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής ορισμένων διατάξεων του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα 343).

Σύμφωνα με την περ. β) του στοιχείου 40) του άρθρου 5 του Κανονισμού (ΕΕ) 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 9ης Οκτωβρίου 2013 για τη θέσπιση του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα 269), ως μεταφορέας στο πλαίσιο της εξόδου ορίζεται το πρόσωπο που μεταφέρει τα εμπορεύματα ή που φέρει την ευθύνη για τη μεταφορά των εμπορευμάτων εκτός του τελωνειακού εδάφους της Ένωσης.

Επισημαίνεται ότι:

• στην περίπτωση συνδυασμένης μεταφοράς, όταν το ενεργό μέσο μεταφοράς που εγκαταλείπει το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης απλώς μεταφέρει ένα άλλο μέσο μεταφοράς το οποίο, μετά την άφιξη του ενεργού μέσου μεταφοράς στον προορισμό του, θα κυκλοφορεί αυτοδύναμα ως ενεργό μέσο μεταφοράς, ως μεταφορέας νοείται το πρόσωπο που θα εκμεταλλεύεται το μέσο μεταφοράς το οποίο θα κυκλοφορεί αυτόνομα, αφότου το μέσο μεταφοράς που εγκαταλείπει το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης έχει φθάσει στον προορισμό του,
• σε περίπτωση θαλάσσιας ή αεροπορικής μεταφοράς στο πλαίσιο συμφωνίας καταμερισμού ή ναύλωσης πλοίου/αεροσκάφους, ως μεταφορέας νοείται το πρόσωπο που συνάπτει σύμβαση και εκδίδει θαλάσσια ή αεροπορική φορτωτική για τη μεταφορά αυτή καθαυτή των εμπορευμάτων εκτός του τελωνειακού εδάφους της Ένωσης.

Από 02/09/2024 και με την επιφύλαξη των εξαιρέσεων που αναφέρονται στο Κεφάλαιο 6 του Μέρους ΙΙ της παρούσας, οι ανωτέρω πληροφορίες σχετικά με τη γνωστοποίηση της εξόδου θα παρέχονται από τους μεταφορείς υποχρεωτικά μέσω της υποβολής του ηλεκτρονικού μηνύματος ΙΕ590 για:

i) τα ακόλουθα εμπορεύματα που εξέρχονται από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης διά θαλάσσης ή αεροπορικώς με την υποβολή διασάφησης τύπου A, B, C, D, E, F ή R:

• ενωσιακά εμπορεύματα που υπάγονται σε καθεστώς οριστικής εξαγωγής ή προσωρινής εξαγωγής ενόψει μεταγενέστερης επανεισαγωγής στην αρχική τους κατάσταση ή τελειοποίησης προς επανεισαγωγή,
• ενωσιακά εμπορεύματα που εξέρχονται αφού έχουν υπαχθεί σε καθεστώς ειδικού προορισμού,
• μη ενωσιακά εμπορεύματα που εξέρχονται με την υποβολή διασάφησης επανεξαγωγής για την εκκαθάριση του ειδικού καθεστώτος,

ii) τα ενωσιακά εμπορεύματα που μεταφέρονται διά θαλάσσης ή αεροπορικώς σε τμήματα του ειδικού φορολογικού εδάφους της Ένωσης με την υποβολή διασάφησης αποστολής τύπου A, B, C, D, E, F ή R,

iii) τα εμπορεύματα που εξέρχονται διά θαλάσσης ή αεροπορικώς από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης με την υποβολή συνοπτικής διασάφησης εξόδου.

2. Διατυπώσεις εξόδου με την υποβολή του μηνύματος ΙΕ590

2.1 Διασάφηση εξαγωγής και επανεξαγωγής

Στην ενότητα αυτή περιγράφονται οι διατυπώσεις εξόδου των εμπορευμάτων που τηρούνται στις περιπτώσεις i) και ii) του Κεφαλαίου 1.

2.1.1 Βασικές διατυπώσεις εξόδου με διαφορετικά τελωνεία εξαγωγής και εξόδου

Μετά την ολοκλήρωση των διατυπώσεων στο τελωνείο εξαγωγής και την εκτύπωση του Συνοδευτικού Εγγράφου Εξαγωγής (Σ.Ε.Ε.), τα εμπορεύματα προσκομίζονται στο τελωνείο εξόδου.

Ο συναλλασσόμενος στην έξοδο γνωστοποιεί την άφιξη των εμπορευμάτων στο τελωνείο εξόδου με την υποβολή του ηλεκτρονικού μηνύματος ΙΕ507 “Άφιξη στην έξοδο”.

Υπενθυμίζεται ότι η υποβολή του μηνύματος ΙΕ507:

• είναι υποχρεωτική όταν το τελωνείο εξόδου είναι διαφορετικό από το τελωνείο εξαγωγής και τα εμπορεύματα προορίζονται να εγκαταλείψουν το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης διά θαλάσσης ή αεροπορικώς,
• δεν πρέπει να πραγματοποιείται νωρίτερα από την άφιξη των εμπορευμάτων στην έξοδο, καθώς δηλώνει την πραγματική άφιξη των εμπορευμάτων και τη διαθεσιμότητά τους για ενδεχόμενο τελωνειακό έλεγχο.

Μετά τη διενέργεια τυχόν απαιτούμενου ελέγχου και εφόσον το αποτέλεσμα ελέγχου είναι Α1 («Ικανοποιητικό») ή Α4 («Ελάσσονες Διαφορές») ή όταν δεν απαιτείται έλεγχος και επομένως τίθεται αποτέλεσμα ελέγχου Α2 («Θεωρείται ικανοποιητικό»), το τελωνείο εξόδου χορηγεί στον συναλλασσόμενο άδεια παραλαβής των εμπορευμάτων για έξοδο με την αποστολή του μηνύματος IE525 “Γνωστοποίηση απελευθέρωσης προς έξοδο”.

Η διασάφηση μεταβαίνει σε κατάσταση «Άμεση απελευθέρωση» στο τελωνείο εξόδου και «Προϊόντα έτοιμα για εξαγωγή» στην οθόνη του συναλλασσόμενου.

Όταν τα εμπορεύματα εγκαταλείψουν το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, ο μεταφορέας γνωστοποιεί την έξοδό τους στο τελωνείο εξόδου με την υποβολή του μηνύματος ΙΕ590.

Το τελωνείο εξόδου ενημερώνει το τελωνείο εξαγωγής για την έξοδο των εμπορευμάτων με την αυτόματη αποστολή του μηνύματος ΙΕ518 “Αποτελέσματα εξόδου” που περιλαμβάνει τα αποτελέσματα ελέγχου στην έξοδο (ανά περίπτωση Α1, Α2 ή Α4).

Το τελωνείο εξαγωγής πιστοποιεί την ολοκλήρωση της εξαγωγής στον εξαγωγέα/διασαφιστή με την αποστολή του μηνύματος ΙΕ599 “Γνωστοποίηση ολοκλήρωσης της εξαγωγής” όπως ισχύει μέχρι σήμερα, δηλαδή είτε αυτόματα (εφόσον έχει παραληφθεί ΙΕ518 με ένδειξη αποτελεσμάτων ελέγχου Α1 ή Α2) είτε χειροκίνητα κατόπιν αξιολόγησης των διαφορών που διαπιστώθηκαν από το τελωνείο εξόδου (εφόσον έχει παραληφθεί ΙΕ518 με ένδειξη αποτελεσμάτων ελέγχου Α4), σύμφωνα με τις οδηγίες που παρέχονται στο Μέρος Α' -Κεφάλαιο 3.11 της υπό σημείο (1) σχετικής εγκυκλίου.

2.1.2 Ειδικές περιπτώσεις

2.1.2.1 Έξοδος μετά από αποθήκευση

Αν τα εμπορεύματα προορίζονται να αποθηκευτούν πριν από την έξοδο, ο συναλλασσόμενος στην έξοδο επιλέγει την ένδειξη [1] «Ναι» στο πεδίο «Αποθήκευση» του μηνύματος ΙΕ507.

Μετά τη διενέργεια τυχόν απαιτούμενου ελέγχου και εφόσον το αποτέλεσμα ελέγχου είναι Α1 («Ικανοποιητικό») ή Α4 («Ελάσσονες Διαφορές») ή όταν δεν απαιτείται έλεγχος και επομένως τίθεται αποτέλεσμα ελέγχου Α2 («Θεωρείται ικανοποιητικό»), το τελωνείο εξόδου χορηγεί στον συναλλασσόμενο άδεια παραλαβής των εμπορευμάτων με την αποστολή του μηνύματος ΙΕ525 που επιβεβαιώνει ότι τα εμπορεύματα μπορούν να αποθηκευτούν πριν από την έξοδο.

Μετά την αποθήκευση των εμπορευμάτων, διακρίνονται οι ακόλουθες περιπτώσεις.

Περίπτωση 1. Ολική έξοδος με την προσκόμιση ενός καταλόγου ειδών

Στην περίπτωση αυτή, ο μεταφορέας ενημερώνει το τελωνείο εξόδου ότι όλα τα αποθηκευμένα είδη εμπορευμάτων που περιλαμβάνονται στη διασάφηση έχουν φορτωθεί στο τελικό μέσο που θα τα μεταφέρει εκτός του τελωνειακού εδάφους της Ένωσης υποβάλλοντας το μήνυμα ΙΕ547 “Προσκόμιση καταλόγου ειδών διασάφησης εξαγωγής” με την ένδειξη «Ολική» στο πεδίο «Ολική ή μερική αποστολή», σύμφωνα με τις οδηγίες που παρέχονται στο Μέρος Α' -Κεφάλαιο 5.4 της υπό σημείο (1) σχετικής εγκυκλίου.

Μετά την επιτυχή παραλαβή του ΙΕ547, η διασάφηση μεταβαίνει σε κατάσταση «Άμεση Απελευθέρωση» στο τελωνείο εξόδου. Στην οθόνη του συναλλασσόμενου η κατάσταση της διασάφησης είναι «Προϊόντα έτοιμα για εξαγωγή».

Όταν τα εμπορεύματα εγκαταλείψουν το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, ο μεταφορέας γνωστοποιεί την έξοδό τους στο τελωνείο εξόδου με την υποβολή του μηνύματος ΙΕ590.

Το τελωνείο εξόδου ενημερώνει το τελωνείο εξαγωγής για την έξοδο των εμπορευμάτων με την αυτόματη αποστολή του μηνύματος ΙΕ518.

Το τελωνείο εξαγωγής πιστοποιεί την ολοκλήρωση της εξαγωγής στον εξαγωγέα/διασαφιστή με την αυτόματη ή χειροκίνητη αποστολή του μηνύματος ΙΕ599, όπως αναφέρθηκε στην ενότητα 2.1.1.

Περίπτωση 2. Τμηματική έξοδος με την προσκόμιση πολλών καταλόγων ειδών

Στην περίπτωση αυτή, ο μεταφορέας ενημερώνει το τελωνείο εξόδου ότι μέρος των αποθηκευμένων ειδών εμπορευμάτων που περιλαμβάνονται στη διασάφηση έχει φορτωθεί στο τελικό μέσο που θα τα μεταφέρει εκτός του τελωνειακού εδάφους της Ένωσης υποβάλλοντας ένα αρχικό μήνυμα ΙΕ547 με την ένδειξη «Μερική» στο πεδίο «Ολική ή μερική αποστολή». Η διασάφηση μεταβαίνει σε κατάσταση «Άμεση Τμηματική Απελευθέρωση» στο τελωνείο εξόδου. Στην οθόνη του συναλλασσόμενου η κατάσταση της διασάφησης είναι «Προϊόντα έτοιμα για εξαγωγή».

Όταν τα συγκεκριμένα είδη που αναφέρονται στο αρχικό μήνυμα ΙΕ547 εγκαταλείψουν το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, ο μεταφορέας γνωστοποιεί την έξοδό τους στο τελωνείο εξόδου με την υποβολή ενός αντίστοιχου αρχικού μηνύματος ΙΕ590.

Ο μεταφορέας υποβάλλει ένα δεύτερο μήνυμα (ή περισσότερα μηνύματα) ΙΕ547 για να ενημερώσει το τελωνείο εξόδου ότι τα υπόλοιπα είδη (ή μέρος των υπόλοιπων ειδών) της διασάφησης έχουν φορτωθεί στο τελικό μέσο μεταφοράς.

Κάθε μήνυμα ΙΕ547 ακολουθείται από ένα μήνυμα ΙΕ590 με το οποίο ο μεταφορέας γνωστοποιεί την έξοδο των ειδών που αναφέρονται στο αντίστοιχο ΙΕ547.

Μετά την παραλαβή του τελευταίου μηνύματος ΙΕ590, με το οποίο ο μεταφορέας γνωστοποιεί την έξοδο όλων των εναπομεινάντων αποθηκευμένων ειδών, το τελωνείο εξόδου ενημερώνει το τελωνείο εξαγωγής για την έξοδο όλων των εμπορευμάτων με την αυτόματη αποστολή ενός μηνύματος ΙΕ518.

Το τελωνείο εξαγωγής πιστοποιεί την ολοκλήρωση της εξαγωγής στον εξαγωγέα/διασαφιστή με την αυτόματη ή χειροκίνητη αποστολή του μηνύματος ΙΕ599, όπως αναφέρθηκε στην ενότητα 2.1.1.

2.1.2.2 Διατυπώσεις εξαγωγής και εξόδου στο ίδιο τελωνείο

Με την ολοκλήρωση των διατυπώσεων εξαγωγής, το τελωνείο αποστέλλει στον διασαφιστή το μήνυμα ΙΕ529 “Απελευθέρωση προς εξαγωγή” και εκτυπώνεται το Σ.Ε.Ε. Η διασάφηση μεταβαίνει σε κατάσταση «Παραλαβή προς εξαγωγή» στο τελωνείο και «Απελευθέρωση για έξοδο» στην οθόνη του συναλλασσομένου.

Όταν τα εμπορεύματα εγκαταλείψουν το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, ο μεταφορέας γνωστοποιεί την έξοδό τους στο τελωνείο με την υποβολή του μηνύματος ΙΕ590.

Το τελωνείο πιστοποιεί την ολοκλήρωση της εξαγωγής στον εξαγωγέα/διασαφιστή με την αυτόματη αποστολή του μηνύματος ΙΕ599.

Επισημαίνεται ότι οι διατυπώσεις που περιγράφονται στην παρούσα ενότητα 2.1.2.2 εφαρμόζονται όταν τα εμπορεύματα δεν προορίζονται να αποθηκευτούν πριν από την έξοδο. Αν τα εμπορεύματα προορίζονται να αποθηκευτούν πριν από την έξοδο και το τελωνείο εξαγωγής είναι το ίδιο με το τελωνείο εξόδου, μετά την ολοκλήρωση των διατυπώσεων εξαγωγής και την εκτύπωση του Σ.Ε.Ε. ακολουθεί η υποβολή του μηνύματος ΙΕ507 με την ένδειξη [1] «Ναι» στο πεδίο «Αποθήκευση». Στη συνέχεια εφαρμόζονται οι διατυπώσεις εξόδου που περιγράφονται στην ενότητα 2.1.2.1 παραπάνω.

2.2 Συνοπτική διασάφηση εξόδου

Στην ενότητα αυτή περιγράφονται οι διατυπώσεις εξόδου των εμπορευμάτων που τηρούνται στην περίπτωση ¡¡¡) του Κεφαλαίου 1.

Όταν έχει υποβληθεί συνοπτική διασάφηση εξόδου, τηρούνται καταρχάς οι διατυπώσεις εξόδου που προβλέπονται στην υπό σημείο (3) σχετική εγκύκλιο μέχρι και τη χορήγηση άδειας παραλαβής των εμπορευμάτων από το τελωνείο εξόδου.

Ειδικότερα, μετά τη διενέργεια τυχόν απαιτούμενου ελέγχου και εφόσον το αποτέλεσμα ελέγχου είναι Α1 («Καλώς χωρίς διαφορές» ή «Καλώς με διαφορές») ή όταν δεν απαιτείται έλεγχος και επομένως τίθεται αποτέλεσμα ελέγχου Α2 («Θεωρείται ικανοποιητικό»), το τελωνείο εξόδου χορηγεί στον συναλλασσόμενο άδεια παραλαβής των εμπορευμάτων με την αποστολή του μηνύματος IE525 “Γνωστοποίηση απελευθέρωσης προς έξοδο”. Η συνοπτική διασάφηση εξόδου μεταβαίνει σε κατάσταση «Άμεση απελευθέρωση» στο τελωνείο εξόδου και «Προϊόντα έτοιμα για εξαγωγή» στην οθόνη του συναλλασσόμενου.

Όταν τα εμπορεύματα εγκαταλείψουν το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, ο μεταφορέας γνωστοποιεί την έξοδό τους στο τελωνείο εξόδου με την υποβολή του μηνύματος ΙΕ590.

3. Πρόσωπο που υποβάλλει το ΙΕ590

Υπεύθυνο πρόσωπο για την υποβολή του ηλεκτρονικού μηνύματος ΙΕ590 είναι ο μεταφορέας.

Για τους σκοπούς υποβολής του μηνύματος ΙΕ590, οι εμπλεκόμενοι μεταφορείς οφείλουν να λάβουν -αν δεν έχουν ήδη- έναν μοναδικό αριθμό καταχώρισης και αναγνώρισης οικονομικών φορέων (αριθμό EORI) υποβάλλοντας αίτηση στην αρμόδια τελωνειακή αρχή σύμφωνα με τις οδηγίες που παρέχονται στην αριθμ. Ε.2217/19.11.2021 Εγκύκλιο (ΑΔΑ: ΨΩΤΟ46ΜΠ3Ζ-ΕΒΛ).

Ο μεταφορέας μπορεί να εξουσιοδοτήσει άλλο πρόσωπο (π.χ. ναυτικό πράκτορα, εταιρεία επίγειας εξυπηρέτησης αεροσκαφών (handler), διαχειριστή ελεύθερης ζώνης, διαχειριστή αποθήκης προσωρινής εναπόθεσης (για EXS) κ.λπ.) να υποβάλλει το μήνυμα ΙΕ590 για λογαριασμό του. Το εξουσιοδοτούμενο πρόσωπο οφείλει επίσης να μεριμνήσει για την κατοχή αριθμού EORI.

Η εξουσιοδότηση που αναφέρεται στην προηγούμενη παράγραφο παρέχεται ηλεκτρονικά στην ψηφιακή πύλη myAADE στη διαδρομή Εφαρμογές > Τελωνειακές Υπηρεσίες > Ηλεκτρονικές Συναλλαγές > Authorisations-Εξουσιοδοτήσεις με αντικείμενο εξουσιοδότησης τις «Εξαγωγές».

Τα πρόσωπα που επιβεβαιώνουν την έξοδο των εμπορευμάτων μέσω της υποβολής του μηνύματος ΙΕ590 (δηλαδή οι ίδιοι οι μεταφορείς ή άλλα πρόσωπα εξουσιοδοτημένα από τους μεταφορείς σύμφωνα με τα ανωτέρω) καταχωρίζονται σε Πίνακα Αναφοράς που έχει δημιουργηθεί για τον σκοπό αυτό και περιλαμβάνει τους αριθμούς EORI των εν λόγω προσώπων.

Ο Πίνακας Αναφοράς έχει δημιουργηθεί καταρχάς με βάση τους αριθμούς EORI των μεταφορέων που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα στην υποβολή συνοπτικών διασαφήσεων εισόδου και εξόδου στο ICISnet.

Στην περίπτωση υποβολής του μηνύματος ΙΕ590 από πρόσωπο του οποίου ο αριθμός EORI δεν έχει καταχωριστεί στον Πίνακα Αναφοράς, το μήνυμα δεν γίνεται αποδεκτό και ο αποστολέας ενημερώνεται για τον λόγο της απόρριψης μέσω του ηλεκτρονικού μηνύματος ΙΕ591.

Προκειμένου να καταχωριστεί στον Πίνακα Αναφοράς ένας μεταφορέας που δεν περιλαμβάνεται ήδη στον εν λόγω Πίνακα ή ένα άλλο πρόσωπο εξουσιοδοτημένο από τον μεταφορέα σύμφωνα με τα ανωτέρω, αποστέλλει στην αρμόδια Τελωνειακή Περιφέρεια Αττικής (e-mail: telp.attikis@aade.gr) μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου με θέμα «Αίτηση ένταξης στον Πίνακα Αναφοράς για την υποβολή του ΙΕ590».

Κάθε πρόσωπο που αιτείται την καταχώρισή του στον Πίνακα Αναφοράς δηλώνει στο προαναφερόμενο μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου:

i) τον αριθμό EORI που κατέχει,

ii) την επωνυμία ή το ονοματεπώνυμό του και

iii) την ιδιότητα υπό την οποία αιτείται να ενταχθεί στον εν λόγω Πίνακα (δηλαδή αν είναι μεταφορέας ή πρόσωπο που κατέχει την προαναφερόμενη ηλεκτρονική εξουσιοδότηση από μεταφορέα να γνωστοποιεί την έξοδο των εμπορευμάτων μέσω του μηνύματος ΙΕ590).

Η Τελωνειακή Περιφέρεια Αττικής καταχωρίζει τα αιτούντα πρόσωπα στον Πίνακα Αναφοράς σύμφωνα με τις οδηγίες της Διεύθυνσης Επιχειρησιακών Διαδικασιών.

Τονίζεται ότι κάθε πρόσωπο διαφορετικό από τον μεταφορέα που πρόκειται να υποβάλλει το μήνυμα ΙΕ590 οφείλει πρώτα να κατέχει την προαναφερόμενη ηλεκτρονική εξουσιοδότηση από τον μεταφορέα και στη συνέχεια να αιτηθεί την ένταξή του στον Πίνακα Αναφοράς αποστέλλοντας το εν λόγω μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στην Τελωνειακή Περιφέρεια Αττικής.

4. Προθεσμία υποβολής του μηνύματος ΙΕ590

Σύμφωνα με τον γενικό κανόνα που καθορίζεται στο πρώτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 333 του ανωτέρω Εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2015/2447, το τελωνείο εξόδου ενημερώνει το τελωνείο εξαγωγής (μέσω του μηνύματος ΙΕ518) για την έξοδο των εμπορευμάτων το αργότερο την πρώτη εργάσιμη ημέρα μετά την ημέρα εξόδου των εμπορευμάτων από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης.

Προκειμένου να καθίσταται δυνατή η έγκαιρη επιβεβαίωση της εξόδου σύμφωνα με την ανωτέρω προθεσμία, εφιστάται η προσοχή στους υπόχρεους μεταφορείς να γνωστοποιούν χωρίς καθυστερήσεις την έξοδο των εμπορευμάτων στο τελωνείο εξόδου υποβάλλοντας ή διασφαλίζοντας την υποβολή του ηλεκτρονικού μηνύματος ΙΕ590 αμέσως μετά την έξοδο των εμπορευμάτων από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης.

5. Τρόπος συμπλήρωσης του μηνύματος ΙΕ590

Σχετικές οδηγίες συμπλήρωσης του μηνύματος ΙΕ590 έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ, στην ενότητα Τελωνεία/ Ηλεκτρονικές Συναλλαγές - e Customs/ ECS- Σύστημα Ελέγχου Εξαγωγών/ Οδηγίες χρήσης e- Υπηρεσιών.

6. Εξαιρέσεις από την υποχρέωση υποβολής του μηνύματος ΙΕ590

Ο μεταφορέας απαλλάσσεται από την υποχρέωση υποβολής του μηνύματος ΙΕ590 στις ακόλουθες περιπτώσεις:

i) όταν η έξοδος των εμπορευμάτων πραγματοποιείται οδικώς (μέσω χερσαίου τελωνείου εξόδου της χώρας μας)·

Στην περίπτωση αυτή, το τελωνείο εξόδου ενημερώνει το τελωνείο εξαγωγής για την έξοδο των εμπορευμάτων με τη χειροκίνητη αποστολή του μηνύματος ΙΕ518, όπως ισχύει μέχρι σήμερα. Αν το τελωνείο εξαγωγής είναι το ίδιο με το τελωνείο εξόδου, πιστοποιεί την έξοδο των εμπορευμάτων στον εξαγωγέα/διασαφιστή με τη χειροκίνητη αποστολή του μηνύματος ΙΕ599, όπως ισχύει μέχρι σήμερα.

ii) όταν η έξοδος των εμπορευμάτων πραγματοποιείται στο πλαίσιο ενιαίας σύμβασης μεταφοράς·

Στην περίπτωση αυτή, οι διατυπώσεις εξαγωγής και εξόδου διεκπεραιώνονται σύμφωνα με τις οδηγίες που παρέχονται στο Μέρος Α της υπό σημείο (2) σχετικής εγκυκλίου, όπως ισχύει μέχρι σήμερα.

iii) όταν τα εμπορεύματα εξάγονται μέσω ταχυδρομείου (ΕΛΤΑ ΑΕ), δεδομένου ότι η ταχυδρομική μεταφορά εμπίπτει στις διατάξεις περί ενιαίας σύμβασης μεταφοράς·

Στην περίπτωση αυτή, η διαδικασία εξαγωγής και εξόδου των ταχυδρομικών αντικειμένων διεκπεραιώνεται σύμφωνα με τις οδηγίες που παρέχονται στην υπό σημείο (4) σχετική εγκύκλιο, όπως ισχύει μέχρι σήμερα.

iv) όταν, μετά την παράδοσή τους για εξαγωγή, τα εμπορεύματα υπάγονται σε καθεστώς διαμετακόμισης.

Στην περίπτωση αυτή, οι διατυπώσεις εξαγωγής και εξόδου διεκπεραιώνονται σύμφωνα με τις οδηγίες που παρέχονται στο Μέρος Γ - Κεφάλαιο 3 της υπό σημείο (1) σχετικής εγκυκλίου, όπως ισχύει μέχρι σήμερα.

Στις ανωτέρω εξαιρούμενες περιπτώσεις ¡) έως ¡¡¡) και εφόσον δεν έχει ήδη επιβεβαιωθεί η έξοδος των εμπορευμάτων με την αποστολή του μηνύματος ΙΕ518 (όταν το τελωνείο εξόδου είναι διαφορετικό από το τελωνείο εξαγωγής) ή δεν έχει ήδη πιστοποιηθεί η έξοδος των εμπορευμάτων με την αποστολή του μηνύματος ΙΕ599 (όταν το τελωνείο εξόδου είναι το ίδιο με το τελωνείο εξαγωγής), ο μεταφορέας δύναται να υποβάλλει προαιρετικά το μήνυμα ΙΕ590 για τη γνωστοποίηση της εξόδου προκειμένου να επιταχύνει τη διαδικασία ολοκλήρωσης της εξαγωγής.

Διευκρινίζεται ότι στην περίπτωση τήρησης των διατυπώσεων εξόδου με τη χρήση ενιαίας σύμβασης μεταφοράς σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 329 του ανωτέρω Εκτελεστικού Κανονισμού (ΕΕ) 2015/2447, ο μεταφορέας δύναται να υποβάλλει το μήνυμα ΙΕ590 αμέσως μετά την παραλαβή των εμπορευμάτων βάσει της ενιαίας σύμβασης μεταφοράς για τη μετέπειτα διακίνησή τους προς το πραγματικό σημείο εξόδου (δηλαδή πριν από τη φυσική έξοδο των εμπορευμάτων από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης).

Όσον αφορά ειδικότερα τις εξαγωγές εμπορευμάτων μέσω ταχυδρομείου (ΕΛΤΑ Α.Ε.), εξυπακούεται ότι η δυνατότητα υποβολής του μηνύματος ΙΕ590 εφαρμόζεται στις περιπτώσεις όπου τηρούνται διατυπώσεις εξαγωγής με την υποβολή συνήθους διασάφησης και όχι στις περιπτώσεις όπου τα εμπορεύματα υπάγονται σε καθεστώς εξαγωγής μόνο με την υποβολή τελωνειακής δήλωσης CN22/CN23.

III. Εφοδιασμοί πλοίων και αεροσκαφών με διατυπώσεις εξαγωγής

Σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 269 του Κανονισμού (ΕΕ) 952/2013, όταν ενωσιακά εμπορεύματα απαλλασσόμενα από Φ.Π.Α. ή Ε.Φ.Κ. παραδίδονται για εφοδιασμό πλοίων ή αεροσκαφών, ανεξαρτήτως προορισμού του πλοίου ή του αεροσκάφους, για τα οποία απαιτείται απόδειξη του εφοδιασμού, τηρούνται οι διατυπώσεις για την τελωνειακή διασάφηση εξαγωγής όπως προβλέπονται στην τελωνειακή νομοθεσία.

Η υλοποίηση του μηνύματος ¡Ε590 εφαρμόζεται και στη διαδικασία του εφοδιασμού πλοίων και αεροσκαφών με ενωσιακά εμπορεύματα απαλλασσόμενα από ΦΠΑ ή ΕΦΚ, με χρήση διασάφησης εξαγωγής τύπου Α, Β.

Το μήνυμα ΙΕ590 αποστέλλεται από την εφοδιαστική επιχείρηση που υποβάλλει τη διασάφηση ή το εξουσιοδοτούμενο πρόσωπο σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο Κεφάλαιο 3 του Μέρους ΙΙ της παρούσας, μετά την ολοκλήρωση της φόρτωσης των εφοδίων και αφού το τελωνείο εξόδου έχει καταχωρίσει τα κατάλληλα αποτελέσματα βάσει της πραγματικά παραδοθείσας ποσότητας εφοδίου που αναγράφεται στο κατάλληλα υπογεγραμμένο Σ.Ε.Ε.

Ειδικότερα:

i) Όταν το τελωνείο εξαγωγής είναι διαφορετικό από το τελωνείο εξόδου

Μετά την ολοκλήρωση της φόρτωσης των εφοδίων στο εφοδιαζόμενο πλοίο, το τελωνείο εξόδου /φόρτωσης επιλέγει την κατάλληλη ένδειξη αποτελέσματος ελέγχου σύμφωνα με την ισχύουσα διαδικασία με βάση το Κεφάλαιο 5 της υπό σημείο (1) σχετικής εγκυκλίου.

Η εφοδιαστική επιχείρηση, κατόπιν ενημέρωσής της από το τελωνείο εξόδου για την ολοκλήρωση της καταχώρισης των αποτελεσμάτων ελέγχου, υποβάλλει το ΙΕ590 «Γνωστοποίηση εξόδου».

Μετά την αποστολή έγκυρου ΙΕ590 αποστέλλεται αυτόματα το μήνυμα ΙΕ518 «Αποτελέσματα Ελέγχου στην Έξοδο» στο τελωνείο εξαγωγής ενημερώνοντάς το για την ολοκλήρωση του εφοδιασμού.

Στην περίπτωση που στο μήνυμα ΙΕ518 υπάρχει η ένδειξη Α1 (Ικανοποιητικό) ή Α2 (Θεωρείται ικανοποιητικό), αποστέλλεται αυτόματα από το τελωνείο εξαγωγής στον εφοδιαστή/διασαφιστή το μήνυμα ΙΕ599 «Γνωστοποίηση ολοκλήρωσης της εξαγωγής», όπως ισχύει σήμερα.

Στην περίπτωση που στο μήνυμα ΙΕ518 υπάρχει η ένδειξη Α4 (Ελάσσονες διαφορές), λόγω ύπαρξης τυχόν διαφορών στην τελική παραδοθείσα ποσότητα, όπως προκύπτουν από την δεόντως υπογεγραμμένη από τον πλοίαρχο και τον εφοδιαστή πράξη παράδοσης παραλαβής επί του Σ.Ε.Ε., ή λόγω τυχόν άλλων διαφορών, το ΙΕ590 απορρίπτεται αυτόματα και αποστέλλεται στον συναλλασσόμενο αρνητικό ΙΕ591 γνωστοποιώντας την αιτιολογία απόρριψης. Το ΙΕ518 αποστέλλεται στο τελωνείο εξαγωγής, από τον αρμόδιο τελωνειακό υπάλληλο του τελωνείου εξόδου.

Στη συνέχεια αποστέλλεται το ΙΕ599 από το τελωνείο εξαγωγής προς την εφοδιαστική επιχείρηση.

ii) Όταν το τελωνείο εξαγωγής και εξόδου είναι το ίδιο

Μετά την ολοκλήρωση της φόρτωσης των εφοδίων στο εφοδιαζόμενο πλοίο η εφοδιαστική επιχείρηση υποβάλλει το μήνυμα ΙΕ590. Μετά την υποβολή του μηνύματος ΙΕ590, αποστέλλεται αυτόματα το μήνυμα ΙΕ599 «Γνωστοποίηση ολοκλήρωσης της εξαγωγής», όπως ισχύει μέχρι σήμερα.

Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες προκύπτουν διαφορές στην τελική παραδοθείσα ποσότητα εφοδίου και οι οποίες περιέχονται στην πράξη παράδοσης-παραλαβής επί του Σ.Ε.Ε., το τελωνείο προβαίνει σε διόρθωση της ποσότητας με τη διαδικασία του εκ των υστέρων ελέγχου με βάση τα προβλεπόμενα στο Κεφάλαιο 5 της υπό σημείο (1) σχετικής εγκυκλίου.

IV. Εκ των υστέρων έλεγχοι και κυρώσεις

1. Εκ των υστέρων έλεγχοι

Οι τελωνειακές αρχές διενεργούν εκ των υστέρων ελέγχους για την επαλήθευση της ορθής τήρησης της διαδικασίας που προβλέπεται στην παρούσα εγκύκλιο και τη διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου.

Στο πλαίσιο διενέργειας των εν λόγω ελέγχων και κατόπιν σχετικής πρόσκλησης, ο εξαγωγέας/διασαφιστής ή ο τελωνειακός αντιπρόσωπος που τηρεί το αρχείο των υποστηρικτικών εγγράφων της διασάφησης υποβάλλει ηλεκτρονικά στο ICISnet τα φορτωτικά έγγραφα, βάσει των οποίων έχει γνωστοποιηθεί η έξοδος των εμπορευμάτων, μέσω του μηνύματος ΙΕ590, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην υπό σημείο (5) σχετική Απόφαση και εγκύκλιο, καθώς και κάθε άλλο επιπλέον στοιχείο που κρίνεται σκόπιμο να υποβληθεί ηλεκτρονικά από την αρμόδια για τον έλεγχο τελωνειακή αρχή.

2. Κυρώσεις

Με την επιφύλαξη των περί λαθρεμπορίας διατάξεων, σε περίπτωση παράλειψης υποβολής του μηνύματος ΙΕ590, επιβάλλεται το πρόστιμο της παρ. 5 του άρθρου 147 του Εθνικού Τελωνειακού Κώδικα (ν. 2960/2001, Α'265).

Παρακαλούνται τα πρόσωπα που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παρούσας για την τήρηση των ανωτέρω και οι αρμόδιες Τελωνειακές Περιφέρειες για τη σχετική συνδρομή τους στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς τους.

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΑΔΕ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ