ΘΕΜΑ : Παροχή οδηγιών για τις διενεργούμενες τελωνειακές διατυπώσεις, κατά τη διακίνηση ή χρήση εμπορευμάτων, με χρήση εντύπων 302, στο πλαίσιο στρατιωτικών δραστηριοτήτων

ΣΧΕΤ: α) Το αριθμ. πρωτ. Τ851/12/Β0019/09.02.2007 έγγραφο

β) Το αριθμ. ΔΤΔ Β 1085464 ΕΞ 2020 /17.07.2020 έγγραφο

1. ΕΙΣΑΓΩΓΉ

Με τους Καν. (ΕΕ) 2020/877 (L 203) και 2020/893 (L 206) που έχουν τεθεί σε ισχύ από τις 16 και 20 Ιουλίου 2020, αντίστοιχα, και κοινοποιήθηκαν με το αριθμ. πρωτ. ΔΤΔ Β 1085464 ΕΞ 2020 /17.07.2020 έγγραφο με θέμα «Κοινοποίηση κειμένων κανονισμών (ΕΕ) 2020/877 και 2020/893» επικαιροποιείται το θεσμικό πλαίσιο [ο κατ’ εξουσιοδότηση Καν. (ΕΕ) 2015/2446 – εφεξής DA - και ο εκτελεστικός Καν. (ΕΕ) 2015/2447 – εφεξής IA] που αφορά στη στρατιωτική κινητικότητα και πιο συγκεκριμένα στην απλούστευση των τελωνειακών διατυπώσεων για τα εμπορεύματα που διακινούνται ή χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο στρατιωτικών δραστηριοτήτων. Προς εφαρμογή αυτών, με την παρούσα παρέχονται οδηγίες για τις διενεργούμενες τελωνειακές διατυπώσεις και τη χρήση των εντύπων 302 (του ΝΑΤΟ ή της ΕΕ), τα οποία επέχουν θέση εντύπων τελωνειακής διασάφησης, υποβαλλόμενα σε φυσική μορφή.

2. ΓΕΝΙΚΆ ΣΤΟΙΧΕΊΑ

Το έντυπο 302 είναι έγγραφο που προορίζεται για τελωνειακούς σκοπούς και χρησιμοποιείται μόνο στην περίπτωση διασυνοριακών μετακινήσεων στρατιωτικού υλικού ή ειδών που διακινούνται προς χρήση στο πλαίσιο στρατιωτικών δραστηριοτήτων και υποβάλλεται ως τελωνειακή διασάφηση, αντί για τις συνήθεις φόρμες και έντυπα (Ενιαίο Διοικητικό Έγγραφο – ΕΔΕ).

Με τον όρο «διασυνοριακή μετακίνηση» χαρακτηρίζεται η πράξη διακίνησης (μεταφορά) του στρατιωτικού υλικού, είτε εντός, είτε εκτός του τελωνειακού εδάφους της ΕΕ, με διέλευση από χερσαία εξωτερικά σύνορα ή με αναχώρηση από λιμένες ή αεροδρόμια που βρίσκονται εντός της ΕΕ, ανεξάρτητα από το αν η κίνηση είναι εισερχόμενη ή εξερχόμενη.

Με τον όρο «στρατιωτικό υλικό» νοείται οποιοδήποτε είδος (εμπόρευμα) πρόκειται να διακινηθεί ή να χρησιμοποιηθεί στο πλαίσιο στρατιωτικών δραστηριοτήτων (ιματισμός, οχήματα, εξοπλισμός, τροφοδοσία, κ.λπ.).

Το έντυπο 302 αναφέρεται αποκλειστικά και μόνο σε μία κίνηση («εισιτήριο απλής μετάβασης») και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για κάποια από τις ακόλουθες τελωνειακές διαδικασίες στο πλαίσιο στρατιωτικών δραστηριοτήτων, εξαιρουμένων των εμπορικών σκοπών (αγορά/πώληση):

• εξαγωγή και προσωρινή εξαγωγή εκτός ΕΕ
• επανεισαγωγή στην ΕΕ μετά την προσωρινή εξαγωγή (θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία με απαλλαγή από εισαγωγικούς δασμούς ως επιστρεφόμενα εμπορεύματα)
• προσωρινή εισαγωγή στην ΕΕ
• επανεξαγωγή από την ΕΕ με εκκαθάριση της προσωρινής εισαγωγής
• εσωτερική ή εξωτερική διαμετακόμιση
• απόδειξη του τελωνειακού χαρακτήρα του στρατιωτικού υλικού ως ενωσιακού.

Σημειώνεται ότι, τα εμπορεύματα που διακινούνται ή χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο στρατιωτικών δραστηριοτήτων βάσει εντύπου 302 του ΝΑΤΟ ή εντύπου 302 ΕΕ απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής συνοπτικής διασάφησης εισόδου (ENS) και διασάφησης πριν από την αναχώρηση (άρθρο 104 παρ.1 στοιχείο η) και άρθρο 245 παρ. 1 στοιχείο θ) DA).

Το έντυπο 302 δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί στις παρακάτω περιπτώσεις:

• προμήθεια (αγορά) στρατιωτικού υλικού ή εξοπλισμού από τρίτη χώρα, από ή για λογαριασμό των στρατιωτικών αρχών ενός ΚΜ της ΕΕ (π.χ. αναλώσιμα υλικά, νέα ή μεταχειρισμένα όπλα, που αγοράστηκαν από χώρα εκτός της ΕΕ).
• πώληση στρατιωτικού υλικού ή εξοπλισμού σε τρίτη χώρα, από ή για λογαριασμό των στρατιωτικών αρχών ενός ΚΜ της ΕΕ (π.χ. αναλώσιμα υλικά, μεταχειρισμένα στρατιωτικά άρματα μάχης, που πωλούνται σε χώρα εκτός της ΕΕ).

Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι το έντυπο 302 (ΕΕ ή ΝΑΤΟ) χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο από στρατιωτικές δυνάμεις, ενώ η μεταφορά του στρατιωτικού υλικού μπορεί να πραγματοποιηθεί, είτε με ίδια μέσα (από τις στρατιωτικές δυνάμεις), είτε από εμπορικό μεταφορέα και για λογαριασμό των στρατιωτικών δυνάμεων, ενώ η διακίνηση του στρατιωτικού υλικού θα πρέπει να είναι σύννομη με όλες τις διατάξεις που αφορούν σε απαγορεύσεις και περιορισμούς, στην προστασία της υγείας των πολιτών, του περιβάλλοντος και της αρχαιολογικής και πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας. Περαιτέρω, το διακινούμενο στρατιωτικό υλικό παραμένει υπό τελωνειακή παρακολούθηση, έως ότου περατωθεί η διακίνηση ή αναλωθεί/καταστραφεί ή εξέλθει από το έδαφος της χώρας.

Σύμφωνα με τους ορισμούς στο άρθρο 1, σημεία 50 και 51 του DA, διατίθενται δύο εκδόσεις του εντύπου 302: το έντυπο 302 ΝΑΤΟ και το έντυπο 302 ΕΕ.

Τα έντυπα 302 ΕΕ χρησιμοποιούνται από στρατιωτικές δυνάμεις της χώρας ή κράτη - μέλη της ΕΕ που σταθμεύουν στη χώρα μας για την πραγματοποίηση διασυνοριακών μετακινήσεων στρατιωτικού υλικού, ανεξάρτητα από το αν οι διακινήσεις αφορούν σε δραστηριότητες στο πλαίσιο της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας (ΚΠΑΑ) της Ένωσης ή σε δραστηριότητες στο πλαίσιο άλλων υποχρεώσεων εκτός του ΝΑΤΟ (π.χ. ειρηνευτικές επιχειρήσεις των Ηνωμένων Εθνών).

Τα έντυπα 302 ΝΑΤΟ χρησιμοποιούνται από στρατιωτικές δυνάμεις της χώρας ή κρατών μελών του ΝΑΤΟ που σταθμεύουν στη χώρα μας, για την πραγματοποίηση διασυνοριακών μετακινήσεων στρατιωτικού υλικού σε δραστηριότητες στο πλαίσιο της συμμετοχής στο ΝΑΤΟ.

Στο Παράρτημα ΙΙΙ διατίθεται πίνακας στον οποίο αποτυπώνεται το σύνολο των διαθέσιμων εναλλακτικών τελωνειακών διατυπώσεων που μπορούν να πραγματοποιηθούν με χρήση των εντύπων 302, ανάλογα και με τον προορισμό των αποστολών. Σημειώνεται ότι στον πίνακα περιέχονται μόνο οι εναλλακτικοί συνδυασμοί που επιτρέπουν τη χρήση των εντύπων 302 για τελωνειακές διατυπώσεις. Η χρήση των εντύπων 302 για οποιοδήποτε άλλο εναλλακτικό συνδυασμό απαγορεύεται ρητά.

3. ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΈΣ ΑΡΧΈΣ

Το τελωνείο αναχώρησης είναι το τελωνείο, στο οποίο ξεκινά η στρατιωτική δραστηριότητα επί του τελωνειακού εδάφους της Ένωσης. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για το τελωνείο που έχει τη χωρική αρμοδιότητα για την περιοχή στην οποία εδράζεται η στρατιωτική βάση, από την οποία εκκινούν οι δραστηριότητες που παρουσιάζουν τελωνειακό ενδιαφέρον.

Το τελωνείο διέλευσης (εισόδου/εξόδου) είναι το τελωνείο που εντοπίζεται στα εξωτερικά σύνορα του τελωνειακού εδάφους της Ένωσης, όταν η διασυνοριακή μετακίνηση του στρατιωτικού υλικού είναι είτε εξερχόμενη (αναχώρηση από ΕΕ και προορισμός εκτός ΕΕ), είτε εισερχόμενη (αναχώρηση εκτός ΕΕ και προορισμός στην ΕΕ).

Σημειώνεται ότι για κάποιες τελωνειακές διαδικασίες, που γίνονται με χρήση του εντύπου 302 ΕΕ, όπως η προσωρινή εισαγωγή ή η επανεισαγωγή, το τελωνείο εισόδου στο τελωνειακό έδαφος της ΕΕ λειτουργεί ως τελωνείο αναχώρησης, ενώ στην περίπτωση της (προσωρινής) εξαγωγής, το τελωνείο εξόδου από το τελωνειακό έδαφος της ΕΕ λειτουργεί ως τελωνείο προορισμού.

Το τελωνείο προορισμού είναι το χωρικά αρμόδιο τελωνείο για την περιοχή, στην οποία εδράζεται η παραλήπτρια στρατιωτική αρχή (βάση), στην οποία τερματίζουν οι δραστηριότητες που παρουσιάζουν τελωνειακό ενδιαφέρον (παραδίδεται το στρατιωτικό υλικό).

4. ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΑ ΧΡΉΣΗΣ ΕΝΤΎΠΩΝ 302

Στις ακόλουθες ενότητες περιγράφεται η διαδικασία χρήσης των εντύπων 302 ΕΕ και ΝΑΤΟ. Στο Παράρτημα Ι παρουσιάζεται υπόδειγμα της φόρμας του εντύπου 302 ΕΕ και στο Παράρτημα ΙΙ παρουσιάζεται υπόδειγμα της φόρμας του εντύπου 302 ΝΑΤΟ.

4.1. ΕΚΔΟΣΗ ΕΝΤΎΠΟΥ

Τα έντυπα 302 τυπώνονται από τις υπηρεσιακές μονάδες του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας που κάνουν χρήση των εντύπων, σύμφωνα με τα πρότυπα που παρουσιάζονται στο παράρτημα Ι και στο παράρτημα ΙΙ.

Σημειώνεται ότι στην περίπτωση εισερχόμενων κινήσεων ενδέχεται η εκδούσα αρχή να διαφέρει από χώρα σε χώρα και μπορεί να είναι, είτε μία αρμόδια τελωνειακή υπηρεσία, είτε μία στρατιωτική αρχή.

4.2. ΣΥΜΠΛΉΡΩΣΗ ΕΝΤΎΠΟΥ

Όταν το στρατιωτικό υλικό είναι έτοιμο για αποστολή, το έντυπο 302 συμπληρώνεται από την αποστέλλουσα στρατιωτική αρχή και προσκομίζεται στο τελωνείο αναχώρησης πριν από την αναχώρηση της αποστολής. Σε περίπτωση που τη μετακίνηση του στρατιωτικού υλικού αναλαμβάνει εμπορικός μεταφορέας για λογαριασμό των στρατιωτικών αρχών, τότε η προσκόμιση του εντύπου 302, τόσο στο τελωνείο αναχώρησης, όσο και στο τελωνείο προορισμού, είναι δυνατόν να διενεργηθεί από τον μεταφορέα. Η συμπλήρωσή του γίνεται στην αγγλική ή στη γαλλική γλώσσα, είτε ηλεκτρονικά, είτε χειρόγραφα με χρήση μπλε ή μαύρου μελανιού. Αν το έντυπο συμπληρώνεται χειρόγραφα, οι καταχωρίσεις πρέπει να είναι ευανάγνωστες. Τονίζεται ότι οποιαδήποτε αλλοίωση των στοιχείων του εντύπου 302 (είτε σβησίματα/διαγραφές, είτε προσθήκες) καθιστούν το έντυπο άκυρο.

Σημειώνεται ότι στην περίπτωση ακύρωσης του εντύπου 302, οι διαδικασίες διαχείρισης και καταστροφής των αντιτύπων αποτελούν αντικείμενο της αποστέλλουσας στρατιωτικής αρχής. Επομένως, αν μία τελωνειακή αρχή διαπιστώσει επί του εντύπου οποιαδήποτε αλλοίωση οφείλει να επικοινωνήσει με την αποστέλλουσα στρατιωτική αρχή, με οποιοδήποτε πρόσφορο μέσο, προκειμένου να επιστραφούν τα προσκομισθέντα, μη έγκυρα, αντίτυπα.

Κάθε έντυπο 302 αποτελείται από τουλάχιστον 5 αντίτυπα - φύλλα τυπωμένα μπρος-πίσω. Στο παράρτημα IV παρατίθεται επεξηγηματικός πίνακας των πεδίων που αναφέρονται παρακάτω.

Κάθε αντίτυπο αριθμείται στο πεδίο 1, το οποίο λαμβάνει τιμές από το 1 έως και το 5. Η αρίθμηση γίνεται από την αρχή έκδοσης των εντύπων 302.

Κάθε αντίτυπο-φύλλο έχει διαφορετική χρήση και παραλήπτη:

• Το αντίτυπο 1 προορίζεται για την παραλήπτρια στρατιωτική αρχή
• Το αντίτυπο 2 επιστρέφεται στην αποστέλλουσα στρατιωτική αρχή από την παραλήπτρια στρατιωτική αρχή μαζί με απόδειξη παραλαβής.
• Το αντίτυπο 3 προορίζεται για επεξεργασία και διατήρηση από το τελωνείο αναχώρησης.
• Το αντίτυπο 4 προορίζεται για διατήρηση από το τελωνείο προορισμού. Σημειώνεται ότι αν απαιτηθεί η διέλευση εξωτερικών συνόρων (είτε ως εισερχόμενη, είτε ως εξερχόμενη κίνηση), τότε το αντίτυπο 4 θα πρέπει να αναπαράγεται τόσες φορές όσες είναι οι αναμενόμενες διελεύσεις και τα αντίγραφά του αριθμούνται ως 4a, 4b, 4c, κ.ο.κ. Τα αντίγραφα αυτά διατηρούνται από τα τελωνεία των χωρών διέλευσης. Η αποστέλλουσα στρατιωτική αρχή ενημερώνει το τελωνείο αναχώρησης, ώστε να εκδίδεται το ορθό πλήθος των αντιγράφων του αντιτύπου 4 για κάθε μία πράξη.

• Το αντίτυπο 5 προορίζεται για διατήρηση από την αρχή έκδοσης του εντύπου 302. Σημειώνεται ότι τα ανωτέρω αφορούν τα έντυπα 302 της ΕΕ. Για τα έντυπα 302 του ΝΑΤΟ ο αριθμός του αντιτύπου που προορίζεται για κάθε εμπλεκόμενο τελωνείο και κάθε εμπλεκόμενη στρατιωτική αρχή δύναται να διαφέρει.

Στο πεδίο 2 αναγράφεται ο αριθμός αναφοράς του εντύπου 302. Το πεδίο συμπληρώνεται από το τελωνείο αναχώρησης ως ακολούθως. Κάθε έντυπο φέρει μοναδικό αριθμό αναφοράς της ακόλουθης μορφής

ZZEEEEMMHHXDΥΥΥΥΥΥ

όπου

ΖΖ: Ο κωδικός της χώρας κατά ISO 3166-1 alpha-2 του κράτους που πραγματοποιεί την αποστολή.

EEEEMMHH: Η ημερομηνία (έτος/μήνας/μέρα) έκδοσης του εντύπου

X: Ο τελωνειακός χαρακτήρας του υλικού που θα διακινηθεί/χρησιμοποιηθεί. Οι διαθέσιμες εναλλακτικές είναι οι ακόλουθες:

U για ενωσιακά υλικά

N για μη ενωσιακά υλικά

D: Η στρατιωτική δραστηριότητα για την οποία θα χρησιμοποιηθεί το έντυπο. Οι διαθέσιμες εναλλακτικές είναι οι ακόλουθες:

Ε - δραστηριότητα στο πλαίσιο υποχρεώσεων της ΚΠΑΑ της ΕΕ.

N - δραστηριότητα στο πλαίσιο υποχρεώσεων του ΝΑΤΟ

Ο - δραστηριότητα στο πλαίσιο άλλων υποχρεώσεων.

ΥΥΥΥΥΥ Μοναδική αρίθμηση του εντύπου από το τελωνείο αναχώρησης για τις ανάγκες παρακολούθησης των ανοικτών πράξεων.

Στο ίδιο πεδίο το τελωνείο αναχώρησης συμπληρώνει τον κωδικό τελωνείου (πχ. GR002001). Κατ’ αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται η μοναδικότητα του εντύπου και η δυνατότητα επικοινωνίας μεταξύ των τελωνείων που συμμετέχουν στη διακίνηση.

Περαιτέρω, διευκρινίζεται ότι στα έντυπα 302 που προσκομίζονται στο τελωνείο αναχώρησης ενδέχεται το πεδίο 2 να είναι προσυμπληρωμένο από την εκδούσα αρχή. Σε αυτή την περίπτωση το τελωνείο καταχωρίζει τα στοιχεία του εντύπου 302 στο Βιβλίο Παραστατικών 302 χρησιμοποιώντας τον αριθμό αναφοράς της εκδούσας αρχής.

Το πεδίο 2a εμφανίζεται μόνο στη φόρμα 302 ΝΑΤΟ και αφορά στην ισχύ του εντύπου. Πιο συγκεκριμένα το έντυπο ισχύει για περίοδο έως και ένα (01) έτος από την ημερομηνία θεώρησής του από το τελωνείο αναχώρησης.

Το πεδίο 2b εμφανίζεται μόνο στη φόρμα 302 ΕΕ και συμπληρώνεται το είδος της στρατιωτικής δραστηριότητας (αποστολή, άσκηση, μετακίνηση κ.λπ.) ή και στοιχεία σχετικά με τη στρατιωτική δραστηριότητα.

Στο πεδίο 3 καταχωρίζονται τα χρησιμοποιούμενα μέσα μεταφοράς (π.χ. σιδηροδρομικά, οδικά, αεροπορικά, ακτοπλοϊκά μέσα, χρήση εσωτερικών πλωτών οδών ή πολυτροπικές/συνδυασμένες μεταφορές).

Το πεδίο 3a εμφανίζεται μόνο στη φόρμα 302 ΝΑΤΟ και συμπληρώνεται από την αποστέλλουσα στρατιωτική αρχή. Στο πεδίο αυτό καταχωρίζονται τα στοιχεία του (των) μεταφορικού(-ών) μέσου(-ων). Σημειώνεται ότι σε περίπτωση πολυτροπικών μεταφορών που χρησιμοποιούνται εμπορευματοκιβώτια τα οποία φέρουν μοναδικούς διακριτικούς αριθμούς καταχωρίζεται ο αριθμός του εμπορευματοκιβωτίου.

Το πεδίο 3b εμφανίζεται μόνο στη φόρμα 302 ΕΕ και συμπληρώνεται από την αποστέλλουσα στρατιωτική αρχή στην περίπτωση που το έντυπο χρησιμοποιείται για την κάλυψη μη ενωσιακών εμπορευμάτων για προσωρινή εισαγωγή στην ΕΕ.

Στο πεδίο 4 συμπληρώνονται τα στοιχεία του φορέα (δημόσιου ή ιδιωτικού) που αναλαμβάνει τη διακίνηση του υλικού, και ο οποίος οφείλει να προσκομίσει το έντυπο 302 στο τελωνείο αναχώρησης και στο τελωνείο προορισμού.

Το πεδίο 5 εμφανίζεται μόνο στη φόρμα 302 ΝΑΤΟ και συμπληρώνεται από την αποστέλλουσα στρατιωτική αρχή.

Στο πεδίο 6 συμπληρώνεται το όνομα και η διεύθυνση της τοποθεσίας από την οποία θα εκκινήσει η αποστολή

Στο πεδίο 7 αναφέρεται το όνομα και η διεύθυνση της τοποθεσίας στην οποία θα παραδοθεί το στρατιωτικό υλικό και θα τερματιστεί η διακίνηση.

Στο πεδίο 8 αναφέρεται ο τελικός προορισμός του διακινούμενου υλικού. Το πλήρες όνομα της χώρας προορισμού είναι επαρκές.

Στο πεδίο 9 διαγράφεται, από την αποστέλλουσα στρατιωτική αρχή, η φράση που δεν ισχύει. Σημειώνεται ότι η απόφαση για σφράγιση των υλικών σε αυτό το στάδιο λαμβάνεται από τις στρατιωτικές δυνάμεις και όχι από τον ιδιωτικό φορέα που ενεργεί εκ μέρους των στρατιωτικών δυνάμεων. Ωστόσο αν το τελωνείο αναχώρησης κρίνει απαραίτητο ότι το (τα) μεταφορικό(-ά) μέσο(-ά) ή το διακινούμενο υλικό πρέπει να σφραγιστεί, τότε πριν την αναχώρηση το τελωνείο θα σφραγίσει είτε το (τα) μεταφορικό(-ά) μέσο(-ά), είτε το διακινούμενο υλικό.

Το πεδίο 10 εμφανίζεται μόνο στο έντυπο 302 ΕΕ. Σε αυτό αναγράφονται όλα τα συνοδευτικά έγγραφα της αποστολής (π.χ. κατάλογος ειδών) με τους αριθμούς αναγνώρισης αυτών. Σημειώνεται ότι όλα τα συνοδευτικά έγγραφα θα πρέπει να μνημονεύουν τον αριθμό αναφοράς του εντύπου 302 ΕΕ στο οποίο αναφέρονται.

Τα συνοδευτικά έγγραφα και παραστατικά, πέραν της ρητής μνείας στον αριθμό αναφοράς του εντύπου 302 ΕΕ, οφείλουν να αναφέρουν στοιχεία που θα επιτρέπουν στο τελωνείο αναχώρησης να προσδιορίζει/ αναγνωρίζει επαρκώς τα διακινούμενα υλικά. Ενδεικτικά, αλλά όχι αποκλειστικά τέτοια στοιχεία μπορεί να είναι:

• ο αριθμός των δεμάτων,
• η περιγραφή των δεμάτων (πχ. χαρτοκιβώτια, παλέτες, ξύλινα κιβώτια, κ.λπ.)
• τυχόν διακριτικά σήματα ή σειριακοί αριθμοί επί των διακινούμενων δεμάτων ή υλικών,
• η περιγραφή του περιεχομένου των δεμάτων ή των υλικών,
• το μικτό ή/και το καθαρό βάρος των διακινούμενων υλικών, κ.α.

Επιπλέον στο πεδίο 10 είναι δυνατό, αλλά όχι υποχρεωτικό, να καταχωριστεί ο τελωνειακός χαρακτήρας των διακινούμενων υλικών. Υπενθυμίζεται ότι δεν είναι δυνατή η διακίνηση μικτών στρατιωτικών υλικών (ορισμένα υλικά με ενωσιακό χαρακτήρα και άλλα υλικά με μη ενωσιακό χαρακτήρα) με ένα έντυπο 302. Σε περίπτωση που η στρατιωτική δύναμη επιθυμεί τη διακίνηση μικτών στρατιωτικών υλικών, τότε θα πρέπει να χρησιμοποιήσει δύο (2) ξεχωριστά έντυπα 302: ένα για τα ενωσιακά υλικά και ένα για τα μη ενωσιακά υλικά. Ως εκ τούτου κάθε έντυπο 302 θα συνοδεύεται με ξεχωριστά έγγραφα και παραστατικά.

Στην περίπτωση που το έντυπο 302 χρησιμοποιείται για την απόδειξη του τελωνειακού χαρακτήρα των διακινούμενων υλικών ως ενωσιακά, τότε θα πρέπει να αναγράφεται ο κωδικός T2L (ή T2LF, όταν η διακίνηση γίνεται μεταξύ της ΕΕ και ειδικών φορολογικών εδαφών) μαζί με την υπογραφή του εξουσιοδοτημένου αντιπροσώπου της αποστέλλουσας στρατιωτικής δύναμης, προκειμένου να είναι δυνατή η πιστοποίηση του τελωνειακού χαρακτήρα αυτών (άρθρα 127 DA και 207 ΙΑ).

Το πεδίο 11 εμφανίζεται μόνο στο έντυπο 302 ΕΕ και σε αυτό αναφέρονται οι αριθμοί αναγνώρισης των σφραγίδων, εφόσον έχουν τεθεί σφραγίδες. Σημειώνεται ότι αν το τελωνείο αναχώρησης κρίνει ότι απαιτείται σφράγιση του (των) μεταφορικού(-ών) μέσου(-ων), τότε το τελωνείο οφείλει να αναγράψει στο πεδίο τους αριθμούς αναγνώρισης των τελωνειακών σφραγίδων (βλ. ενότητα 4.3.1).

Τα πεδία 12, 13, 14, 15 και 16 εμφανίζονται μόνο στο έντυπο 302 ΝΑΤΟ συμπληρώνονται κατάλληλα από την αποστέλλουσα στρατιωτική αρχή ενώ στο πεδίο 16 μπορεί να προβεί σε καταχώριση και το τελωνείο αναχώρησης (βλ. ενότητα 4.3.1). Σημειώνεται ότι στην περίπτωση που διακινείται στρατιωτικό υλικό με ενωσιακό χαρακτήρα με χρήση εντύπου 302 ΝΑΤΟ στο πεδίο 14 αναγράφεται ο κωδικός T2L (ή T2LF, όταν η διακίνηση γίνεται μεταξύ της ΕΕ και ειδικών φορολογικών εδαφών) μαζί με την υπογραφή του εξουσιοδοτημένου αντιπροσώπου της αποστέλλουσας στρατιωτικής δύναμης, προκειμένου να είναι δυνατή η πιστοποίηση του τελωνειακού χαρακτήρα αυτών.

Στο πεδίο 17 τίθεται η σφραγίδα του αποστέλλοντα στρατιωτικού οργανισμού – στρατιωτικής δύναμης.

Στα πεδία 18, 19, 20 και 21 αναγράφονται το ονοματεπώνυμο του εξουσιοδοτημένου αντιπροσώπου της αποστέλλουσας στρατιωτικής δύναμης, η υπογραφή του, ο βαθμός του και η διεύθυνση της μονάδας που αποστέλλει τα υλικά και η ημερομηνία κατά την οποία τα υλικά είναι έτοιμα για τη διακίνηση.

Στα πεδία 22, 23, 24 και 25 συμπληρώνονται το ονοματεπώνυμο του εξουσιοδοτημένου αντιπροσώπου της παραλήπτριας στρατιωτικής δύναμης, η υπογραφή του, ο βαθμός του και η διεύθυνση της μονάδας που παραλαμβάνει τα υλικά και η ημερομηνία κατά την οποία τα υλικά έχουν παραληφθεί.

4.3. ΔΙΑΤΥΠΏΣΕΙΣ

(Άρθρα 286, 286α, 287, 287α ΙΑ)

4.3.1. ΤΕΛΩΝΕΊΟ ΑΝΑΧΏΡΗΣΗΣ

Το συμπληρωμένο έντυπο 302 (και τα, τουλάχιστον, πέντε αριθμημένα φύλλα [1] ), τα συνοδευτικά έγγραφα μεταφοράς (κατάλογος ειδών, φορτωτικές, κ.λπ.) και το προς διακίνηση ή χρήση στρατιωτικό υλικό προσκομίζονται στο τελωνείο αναχώρησης, προκειμένου να ελεγχθούν τα έγγραφα ως προς την πληρότητα των στοιχείων τους και τη διεξαγωγή των τυχόν φυσικών ελέγχων και σφράγισης.

Το τελωνείο έχει το δικαίωμα να προβεί σε ελέγχους (εγγράφων ή/και φυσικό), διατηρώντας την ευχέρεια να ενημερώσει ή να μην ενημερώσει τις στρατιωτικές αρχές σχετικά με την πρόθεσή τους να επιθεωρήσει. Οι επιθεωρήσεις συνήθως περιορίζονται σε εξέταση των τελωνειακών εγγράφων και σύγκριση των αριθμών σφραγίδων που αναγράφονται στα έγγραφα με τους αριθμούς σφραγίδων στην αποστολή. Αν το τελωνείο λάβει απόφαση για μη έλεγχο του στρατιωτικού υλικού, τότε οφείλει να κάνει έλεγχο εγγράφων και να αναγράφει τη φράση “Documents controlled” στο πεδίο 10 για το έντυπο 302 ΕΕ ή στο πεδίο 16 για το έντυπο 302 ΝΑΤΟ. Αν πραγματοποιηθεί φυσικός έλεγχος, τότε σε περίπτωση θετικού αποτελέσματος (όλα έχουν καλώς) αναγράφει στα προαναφερόμενα πεδία τη φράση “Goods controlled”, ειδάλλως σε περίπτωση αρνητικού αποτελέσματος (διαπιστώνονται πλεονάζουσες ή επί έλαττον ποσότητες στρατιωτικού υλικού) οφείλει να διακόψει τη διακίνηση.

Αν τα έντυπα 302 που προσκομίζονται στο πλαίσιο μίας αποστολής φέρουν τη σήμανση «ΔΙΑΒΑΘΜΙΣΜΕΝΗ ΑΠΟΣΤΟΛΗ» ή «ΑΠΟΡΡΗΤΟ ΥΛΙΚΟ» και η αποστολή διεξάγεται υπό στρατιωτική συνοδεία που διαθέτει έγγραφη σχετική εντολή για τη συνοδεία του μεταφερόμενου υλικού (η εντολή θα πρέπει να είναι στην αγγλική και στην ελληνική γλώσσα), τότε συνιστάται να μην επιθεωρείται η αποστολή.

Αν στο πεδίο 10 για το έντυπο 302 ΕΕ ή στο πεδίο 14 για το έντυπο 302 ΝΑΤΟ έχει συμπληρωθεί ο τελωνειακός χαρακτήρας των διακινούμενων υλικών (T2L ή Τ2LF), το τελωνείο αναχώρησης θέτει σφραγίδα και υπογραφή στη συγκεκριμένη θέση.

Αν το τελωνείο κρίνει ότι απαιτείται η χρήση τελωνειακής(-ών) σφραγίδας(-ων) [2] , τότε προβαίνει στη σφράγιση του (των) μεταφορικού(-ών) μέσου(-ων) ή του διακινούμενου υλικού και οφείλει να αναγράψει τους αριθμούς αναγνώρισης των τελωνειακών σφραγίδων στο πεδίο 11 του εντύπου 302 ΕΕ ή στο πεδίο 16 του εντύπου 302 ΝΑΤΟ.

Με την ολοκλήρωση των ελέγχων (των εγγράφων ή/και τυχόν φυσικών ελέγχων) και τυχόν σφραγίσεων, τίθεται η σφραγίδα του τελωνείου και η υπογραφή του τελωνειακού υπαλλήλου στο πεδίο 2, σε κάθε αντίτυπο του εντύπου 302 και καταχωρίζονται τα στοιχεία του εντύπου 302 στο Βιβλίο Παραστατικών 302 (για την καλύτερη παρακολούθηση των εκκρεμοτήτων συνιστάται η τήρηση βιβλίου παραστατικών 302 χειρόγραφου ή ηλεκτρονικού π.χ. φύλλα excel).

Το τελωνείο αναχώρησης διατηρεί το αντίτυπο με αριθμό 3 στην κατοχή του και παραδίδει το υπόλοιπα αντίτυπα του εντύπου 302 στο πρόσωπο που το προσκόμισε στο τελωνείο. Από αυτό το σημείο και μετά, δεν επιτρέπεται για κανένα λόγο η φόρτωση επιπρόσθετου στρατιωτικού υλικού ή η εκφόρτωση τμήματος του υπό διακίνηση στρατιωτικού υλικού, υπό την κάλυψη αυτού του εγκεκριμένου εντύπου 302.

4.3.2. ΤΕΛΩΝΕΊΟ ΔΙΈΛΕΥΣΗΣ (ΕΙΣΌΔΟΥ/ΕΞΌΔΟΥ)

Κάθε φορά που η αποστολή στρατιωτικού υλικού εκτελεί διέλευση (είσοδο ή έξοδο) στα εξωτερικά σύνορα του τελωνειακού εδάφους της ΕΕ, ο μεταφορέας υποχρεούται να προσκομίσει στο τελωνείο διέλευσης (εισόδου ή εξόδου) το διακινούμενο στρατιωτικό υλικό, το έντυπο 302 καθώς και όλα τα συνοδευτικά έγγραφα και παραστατικά. Σημειώνεται ότι κατά τη διέλευση των εσωτερικών συνόρων της ΕΕ (π.χ. διέλευση συνόρων Ελλάδας-Βουλγαρίας), δεν πραγματοποιούνται τελωνειακές διατυπώσεις.

Το πρόσωπο που προσκομίζει τα εμπορεύματα στο τελωνείο διέλευσης οφείλει να έχει συμπληρώσει τα πεδία 26 και 27 του εντύπου 302. Τα στοιχεία των πεδίων πρέπει να είναι αναγεγραμμένα στην αγγλική ή στη γαλλική γλώσσα με ευανάγνωστο τρόπο.

Το τελωνείο διέλευσης ελέγχει την πληρότητα και την ορθότητα όσων αναγράφονται στα έγγραφα που προσκομίζονται (έντυπο 302 και λοιπά συνοδευτικά παραστατικά), ενώ δύναται να προβεί και σε τυχαίους φυσικούς ελέγχους, όπως αναφέρεται και στην ενότητα 4.3.1. Συνιστάται το τελωνείο διέλευσης να προβαίνει σε έλεγχο εγγράφων αν από τα προσκομιζόμενα έγγραφα διαπιστωθεί ότι έχει πραγματοποιηθεί φυσικός έλεγχος κατά την αναχώρηση. Αν το τελωνείο πραγματοποιήσει φυσικό έλεγχο συμπληρώνει κατάλληλα τη στήλη 31 του πίνακα “Αποκλειστικά για τελωνειακή χρήση” (For Customs Only / Partie Réservée à La Douane), όπως περιγράφεται παρακάτω. Αν κατά τον έλεγχο απαιτηθεί η ρήξη σφραγίδων (είτε τελωνειακών, είτε στρατιωτικών), τότε με την ολοκλήρωση των ελέγχων στη στήλη 31 σημειώνονται και οι αριθμοί αναγνώρισης των νέων τελωνειακών σφραγίδων.

Για την ολοκλήρωση των διατυπώσεων το τελωνείο συμπληρώνει τα πεδία των στηλών 28, 29, 30, 31 και 32 στον πίνακα “Αποκλειστικά για τελωνειακή χρήση” (For Customs Only / Partie Réservée à La Douane), στην πρώτη διαθέσιμη κενή γραμμή, ανάλογα με το ρόλο του (είσοδος ή έξοδος), και σφραγίζει. Η συμπλήρωση και η σφράγιση επαναλαμβάνεται σε όλα τα αντίτυπα που υποβάλλει το πρόσωπο που προσκόμισε τα εμπορεύματα στο τελωνείο διέλευσης.

Αναλυτικότερα:

• στη στήλη 28 συμπληρώνεται ο κωδικός της χώρας κατά ISO 3166-1 alpha-2 του κράτους (πχ. GR).
• στη στήλη 29 συμπληρώνεται ο κωδικός του τελωνείου σε εξαψήφια μορφή (πχ. 001332).
• στη στήλη 30 συμπληρώνεται η ημερομηνία προσκόμισης στο τελωνείο του εντύπου 302 (ή και του διακινούμενου υλικού) με την ακόλουθη μορφή EEEEMMHH.
• στη στήλη 31 συμπληρώνεται η υπογραφή του αρμόδιου τελωνειακού υπαλλήλου, τα αποτελέσματα τυχόν ελέγχων που διενεργήθηκαν, όπως αναφέρεται και στην ενότητα 4.3.1, καθώς και τους αριθμούς αναγνώρισης τυχόν τελωνειακών σφραγίδων που τέθηκαν.
• στη στήλη 32 τίθεται η σφραγίδα του τελωνείου.

Σημειώνεται ότι στην στήλη 32 του πίνακα ο τελωνειακός υπάλληλος συμπληρώνει επιπλέον τον αριθμό καταχώρισης του εντύπου 302 στο Βιβλίο Παραστατικών 302 του τελωνείου διέλευσης. Το τελωνείο διέλευσης διατηρεί το αντίτυπο με αριθμό 4 στην κατοχή του. Σημειώνεται ότι το αντίτυπο με αριθμό 4 μπορεί να φέρει αρίθμηση 4a, 4b, 4c, κ.ο.κ. Σε αυτή την περίπτωση διατηρεί το πρώτο κατά σειρά αρίθμησης αντίτυπο. Όλα τα υπόλοιπα αντίτυπα του εντύπου 302 επιστρέφονται στο πρόσωπο που προσκόμισε τα εμπορεύματα στο τελωνείο.

4.3.3. ΤΕΛΩΝΕΊΟ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΎ

Το στρατιωτικό υλικό που διακινείται με χρήση εντύπου 302 φτάνει στον προορισμό του, όταν το πρόσωπο που εκτελεί τη μεταφορά το παραδίδει στην παραλήπτρια στρατιωτική αρχή.

Η παραλήπτρια στρατιωτική αρχή αποσφραγίζει το διακινούμενο στρατιωτικό υλικό. Αν το τελωνείο αναχώρησης ή διέλευσης είχε σφραγίσει την αποστολή με τελωνειακές σφραγίδες, αυτές μετά τη ρήξη τους προσκομίζονται στο τελωνείο προορισμού. Αφού διαπιστωθεί η ορθή και πλήρης παραλαβή ο εντεταλμένος της στρατιωτικής δύναμης συμπληρώνει κατάλληλα το έντυπο 302 στα πεδία 22, 23, 24 και 25, καταχωρίζοντας το ονοματεπώνυμό του, την υπογραφή του, το βαθμό του, τη διεύθυνση της μονάδας που παραλαμβάνει τα υλικά και την ημερομηνία παραλαβής, και σφραγίζει με τη σφραγίδα της παραλήπτριας στρατιωτικής δύναμης. Η διαδικασία επαναλαμβάνεται σε όλα τα φύλλα του εντύπου 302 που έχουν απομείνει κατά τη διαδρομή.

Το έντυπο 302 και τα συνοδευτικά παραστατικά του, καθώς και οι όποιες τελωνειακές σφραγίδες είχαν τεθεί στην αποστολή, προσκομίζονται στο τελωνείο προορισμού. Σημειώνεται ότι ενδέχεται, βάσει συμφωνίας μεταξύ των τελωνειακών αρχών της στρατιωτικής δύναμης της χώρας προορισμού να απαιτείται πρώτα η προσκόμιση στο τελωνείο προορισμού και του διακινούμενου υλικού, ενώ είναι δυνατό να προβλέπεται και η δυνατότητα εκ νέου διενέργειας φυσικών ελέγχων στο διακινούμενο υλικό.

Το τελωνείο προορισμού, αφού διαπιστώσει την πληρότητα και ορθότητα των στοιχείων σφραγίζει όλα τα αντίτυπα του εντύπου 302 στο κενό στο πάνω μέρος, σημειώνοντας τον αριθμό καταχώρισης του εντύπου 302 στο Βιβλίο Παραστατικών 302 που τηρεί (σε οποιαδήποτε μορφή). Το τελωνείο προορισμού διατηρεί το αντίτυπο 4 (για τα έντυπα 302 της ΕΕ) και οφείλει να ενημερώσει, με την επιστροφή ενός αντιτύπου άμεσα το τελωνείο αναχώρησης, που αναφέρεται στο έντυπο 302, για τη λήξη της διακίνησης. Σημειώνεται ότι, η τελωνειακή αρχή που είναι αρμόδια για τον τόπο αποστολής των εμπορευμάτων αναφέρεται ως η τελωνειακή αρχή στην οποία πρέπει να επιστραφεί το αντίτυπο 5.

Όλα τα άλλα φύλλα επιστρέφονται στην παραλήπτρια στρατιωτική αρχή, η οποία με τη σειρά της διατηρεί το αντίτυπο 1 και επιστρέφει το αντίτυπο 2 στην αποστέλλουσα στρατιωτική αρχή.

Για τα έντυπα 302 του ΝΑΤΟ, όπως προαναφέρθηκε, ο αριθμός του αντιτύπου που προορίζεται για κάθε εμπλεκόμενο τελωνείο και κάθε εμπλεκόμενη στρατιωτική αρχή δύναται να διαφέρει.

Σημειώνεται ότι, κατά την άφιξη των εμπορευμάτων, δύο αντίτυπα του εντύπου 302 του ΝΑΤΟ κατατίθενται στο καθορισμένο τελωνείο που είναι αρμόδιο για τις τελωνειακές διατυπώσεις και τους ελέγχους που αφορούν τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ προορισμού. Το εν λόγω καθορισμένο τελωνείο φυλάσσει ένα αντίτυπο του εντύπου 302 του ΝΑΤΟ και επιστρέφει το δεύτερο αντίτυπο στο τελωνείο που είναι αρμόδιο για τις τελωνειακές διατυπώσεις και τους ελέγχους που αφορούν τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ οι οποίες αποστέλλουν τα εμπορεύματα ή για λογαριασμό των οποίων αποστέλλονται τα εμπορεύματα (άρθρο 287 ΙΑ).

Αντίστοιχα, κατά την άφιξη των εμπορευμάτων, δύο αντίτυπα του εντύπου 302 της ΕΕ κατατίθενται στο καθορισμένο τελωνείο που είναι αρμόδιο για τις τελωνειακές διατυπώσεις και τους ελέγχους που αφορούν τις δυνάμεις του κράτους μέλους προορισμού. Το εν λόγω καθορισμένο τελωνείο φυλάσσει ένα αντίτυπο του εντύπου 302 της ΕΕ και αποστέλλει το δεύτερο αντίτυπο στο τελωνείο που είναι αρμόδιο για τις τελωνειακές διατυπώσεις και τους ελέγχους που αφορούν τις δυνάμεις του κράτους μέλους, οι οποίες αποστέλλουν τα εμπορεύματα ή για λογαριασμό των οποίων αποστέλλονται τα εμπορεύματα (άρθρο 287α ΙΑ).

5. ΛΟΙΠΈΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΊΕΣ

Η χρήση των εντύπων 302 (ΕΕ ή ΝΑΤΟ) από τις στρατιωτικές αρχές της χώρας ή τις στρατιωτικές αρχές που σταθμεύουν στο έδαφος της χώρας, σε καμία περίπτωση δεν απαλλάσσει τα τελωνεία αναχώρησης και προορισμού από την παρακολούθηση των σχετικών πράξεων.

Οι στρατιωτικές αρχές, που εκτελούν τις πράξεις με χρήση εντύπων 302 (ΕΕ ή ΝΑΤΟ), και κατ’ επέκταση οι οικονομικοί φορείς που ενεργούν για λογαριασμό των στρατιωτικών αρχών, απαλλάσσονται από την υποχρέωση σύστασης εγγύησης για ενδεχόμενη ή υπάρχουσα τελωνειακή οφειλή. Ωστόσο, και ειδικά σε ότι αφορά στην υπαγωγή του στρατιωτικού υλικού στο καθεστώς της διαμετακόμισης, το τελωνείο αναχώρησης δύναται να εκκινήσει διαδικασίες έρευνας, ενημερώνοντας σχετικά τις στρατιωτικές αρχές που πραγματοποίησαν τη διακίνηση (ή που εκ μέρους αυτών πραγματοποιήθηκε η διακίνηση από ιδιωτικό φορέα) και αποστέλλοντας στο τελωνείο προορισμού δελτίο έρευνας, σύμφωνα με τη διαδικασία και τα έντυπα που προβλέπονται και στην Ε.2003/2019 (ΑΔΑ : ΩΣΘΠ46ΜΠ3Ζ-4ΛΟ) εγκύκλιο του Διοικητή της ΑΑΔΕ.

Σημειώνεται ότι οι διαδικασίες έρευνας για «εκκρεμείς» πράξεις με χρήση εντύπων 302 είναι δυνατό να εκκινήσουν και από την αποστέλλουσα στρατιωτική αρχή και να ζητηθεί η συνδρομή των τελωνειακών αρχών. Αυτό συνεπάγεται την ενεργοποίηση της διαδικασίας έρευνας από το τελωνείο αναχώρησης.

Η «εκκαθάριση» πράξεων με χρήση εντύπων 302 που φαίνονται, ως «εκκρεμείς», στα τελωνεία αναχώρησης, διότι τα σχετικά αντίτυπα των εντύπων, είτε χάθηκαν, είτε καταστράφηκαν, μπορεί να γίνει, εναλλακτικά, από τις αποστέλλουσες στρατιωτικές αρχές, με αποστολή εγγράφου που θα περιέχει τα στοιχεία των «εκκρεμών» πράξεων. Το έγγραφο αυτό θα λειτουργεί, ως απόδειξη παράδοσης του στρατιωτικού υλικού και θα μνημονεύει ότι τα φορτία των αποστολών παρελήφθησαν από τις παραλαβούσες στρατιωτικές αρχές (άρθρο 312 παρ. 2 ΙΑ).

6. ΠΗΓΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ – ΛΟΙΠΑ ΘΕΜΑΤΑ

Εκτός από τα προαναφερόμενα στην ΕΙΣΑΓΩΓΗ νομικά κείμενα, σχετικές πηγές πληροφοριών αποτελούν το εγχειρίδιο διαμετακόμισης της Ε.Ε. (transit manual) και οι κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

https://taxation-customs.ec.europa.eu/system/files/2021-02/ guidance_document_on_customs_formalities_in_the_eu_for_military_goods.pdf

Από την έκδοση της παρούσας παύει να ισχύει το με αριθμ. πρωτ. Τ851/12/Β0019/09.02.2007 έγγραφο με θέμα «Καθεστώς διαμετακόμισης – Έντυπο 302

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΙΤΣΙΛΗΣ