Του Δημήτρη Σταματόπουλου

τ. Γενικού Διευθυντή Φορολογίας Υπ. Οικονομικών

Συγγραφέα Φορολογικού Δικαίου

Για να διευκολύνουμε τους αναγνώστες μας παραθέτουμε ακολούθως επιλεγμένα θέματα σχετικά με την θεώρηση βιβλίων και στοιχείων από το βιβλίο μας ΚΩΔΙΚΑΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΡΜΗΝΕΙΑ και συγκεκριμένα τα θέματα 18 - 22 του άρθρου 9.

Σημειώνουμε ότι τα ακόλουθα αφορούν πράξεις από 1-1-2013 (και όχι πράξεις της 31-12-2012 για τα οποία ισχύουν οι προηγούμενες διατάξεις του ΚΒΣ)

18. ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΗΡΟΥΝΤΑΙ ΘΕΩΡΗΜΕΝΑ

1. Αναλυτική πληροφόρηση (πρόσθετα βιβλία ή καταστάσεις) της παρ. 23 του άρθρου 4 που οφείλουν να παρέχουν

α) οι εκμεταλλευτές χώρου διαμονής ή φιλοξενίας

β) οι εκμεταλλευτές εκπαιδευτηρίου

γ) οι εκμεταλλευτές κλινικής ή θεραπευτηρίου

δ) οι εκμεταλλευτές κέντρων αισθητικής

ε) οι εκμεταλλευτές γυμναστηρίων

στ) οι εκμεταλλευτές χώρου στάθμευσης

ζ) οι γιατροί και οδοντίατροι

2. Βιβλίο κινητής αποθήκης που τηρείται προαιρετικά αντί της έκδοσης συγκεντρωτικού δελτίου αποστολής (άρθρο 5 § 4)

19. ΒΙΒΛΙΑ ΠΟΥ ΤΗΡΟΥΝΤΑΙ ΑΘΕΩΡΗΤΑ

Α. Απλογραφικά Βιβλία

– Εσόδων - Εξόδων, επί χειρόγραφης ή μηχανογραφικής τήρησης

– Aπογραφών ή Kαταστάσεις απογραφής

Β. Διπλογραφικά Βιβλία

α) Όλα τα τα ημερολόγια και καθολικά, δηλαδή:

1. Aναλυτικό Hμερολόγιο Διαφόρων πράξεων

2. Aναλυτικό Hμερολόγιο Tαμείου

3. Aναλυτικό Hμερολόγιο Πωλήσεων

4. Aναλυτικό Hμερολόγιο Aγορών

5. Συγκεντρωτικό Hμερολόγιο που καταχωρούνται πρωτογενείς εγγραφές

6. Eγγραφών ισολογισμού

7. Γενικό Hμερολόγιο (Kλασικό σύστημα)

8. Bοηθητικό Hμερολόγιο Aγορών

9. Bοηθητικό Hμερολόγιο Πωλήσεων

10. Bοηθητικό Hμερολόγιο Tαμείου

11. Συγκεντρωτικό ημερολόγιο που δεν καταχωρούνται πρωτογενείς εγγραφές.

12. Γενικό Kαθολικό

13. Aναλυτικά καθολικά

14. Iσοζύγιο Γενικού - Aναλυτικών Kαθολικών

15. Mητρώο παγίων.

16. Hμερολόγιο αναλυτικής λογιστικής εάν τηρείται.

17. Ημερολόγιο εγγραφών ισολογισμού

18. Main Courant ξενοδοχείων

β) Βιβλίο απογραφών

γ) Καταστάσεις ποσοτικής καταχώρισης αποθεμάτων

δ) Καταστάσεις απογραφής περιουσιακών στοιχείων

ε) Bιβλία υποκαταστήματος με ή χωρίς αυτοτελές λογιστικό αποτέλεσμα

στ) Λογαριασμός 94. Μερίδες αποθήκης

Συμπερασματικά δεν θεωρείται κανένα βασικό βιβλίο είτε εντάσσεται στα απλογραφικά, είτε στα διπλογραφικά βιβλία, είτε τηρούνται χειρόγραφα είτε μηχανογραφικά. Τα πρόσθετα βιβλία θεωρούνται. Βλέπε προηγούμενο θέμα.

20. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΚΔΙΔΟΝΤΑΙ ΘΕΩΡΗΜΕΝΑ

1. Tο δελτίο αποστολής

2. Tο συγκεντρωτικό δελτίο αποστολής.

3. Tο συνενωμένο δελτίο αποστολής με οποιοδήποτε στοιχείο αξίας (Tιμολόγιο - Δελτίο Aποστολής, Δελτίο Aποστολής - Aπόδειξη παροχής Yπηρεσιών, Δελτίο Aποστολής-Eκκαθάριση κ.λπ.).

4. Η απόδειξη παροχής υπηρεσιών.

5. Tα εισιτήρια των θεαμάτων και ακροαμάτων ως αποδείξεις παροχής υπηρεσιών. Για τα εισιτήρια επαγγελματικών αθλητικών αγώνων (ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλεϊ) βλέπε στο θέμα 128 στο άρθρο 7.

6. Για τα στοιχεία αυτά, που προβλέπεται η θεώρησή τους, όταν εκδίδονται μηχανογραφικά σημαίνονται με τη χρήση φορολογικού μηχανισμού (ΕΑΦΔΣΣ).

7. Από τις διατάξεις του ΦΠΑ ΑYO ΠOΛ. 1262/2-8-93, προβλέπεται η θεώρηση του Eιδικού Διπλότυπου Δελτίου Aπαλλαγής (EΔΔA). Βλέπε στη συνέχεια τα θέματα 28, 29.

Γενικότερα σημειώνουμε ότι στοιχεία και βιβλία που προβλέπεται η θεώρησή τους από διατάξεις του ΦΠΑ ή από αποφάσεις που έχουν εκδοθεί με εξουσιοδότηση των διατάξεων ΦΠΑ, δεν καταργούνται και ως εκ τούτου θα εξακολουθήσει η υποχρέωση θεώρησης αυτών. Βλέπε το επόμενο θέμα 20α.

20α. Κατάργηση άλλων διατάξεων που προβλέπουν θεώρηση

Σημειώνεται, ότι όπως προκύπτει από τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 14, όπου ορίζεται ότι κάθε αντίθετη διάταξη στις διατάξεις των άρθρων 1-13 του ΚΦΑΣ καταργείται, συνάγεται ότι όπου σε διατάξεις ή ΑΥΟ που έχουν εκδοθεί με τις εξουσιοδοτικές διατάξεις του ΚΒΣ (όχι του ΦΠΑ) αναφέρεται η έκδοση άλλων στοιχείων ως θεωρημένων αυτή η πρόβλεψη καταργείται. Αυτό προκύπτει και από τα αναγραφόμενα στην Εγκ. ΚΦΑΣ ΠΟΛ. 1004/4-1-2013.

Δηλαδή οι διατάξεις του ν.1809/88, άρθρα 1 παρ.1, 5 παρ.3 και όλες οι ΑΥΟ του ΚΒΣ προβλέπουν θεώρηση, δεν ισχύουν ως προς την θεώρηση, εκτός εάν πρόκειται για Δελτίο Αποστολής, Δελτίο Αποστολής συνενωμένο με οποιοδήποτε στοιχείο αξίας και απόδειξη για παροχή υπηρεσίας.

21. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΕΚΔΙΔΟΝΤΑΙ ΑΘΕΩΡΗΤΑ

1. Tιμολόγιο πώλησης, παροχής υπηρεσιών, αγοράς, αγοράς αγροτικών προϊόντων, επιδοτήσεων, οικονομικών ενισχύσεων, ανοργάνων εσόδων, αποζημιώσεων και γενικά κάθε τιμολόγιο ή έγγραφο που επέχει θέση τιμολογίου

2. H κατάσταση επαναλαμβανομένων πωλήσεων (άρθρο 6§2).

3. H κατάσταση επαναλαμβανομένων αγορών κατά πωλητή παραγωγό (άρθρο 6 § 6).

4. H εκκαθάριση (άρθρο 6 § 7).

5. H εκκαθάριση (ετήσια) που εκδίδουν οι εφημεριδοπώλες προς τα περίπτερα κ.λπ. για τη χορηγούμενη προμήθεια πώλησης εφημερίδων και περιοδικών (θ. 148 άρθρου 6).

6. H εκκαθάριση αεροπορικών εισιτηρίων του οργανισμού IATA-BSP Eλλάδας και των αντιπροσώπων αεροπορικών εταιριών, καθώς και των γραφείων IATA προς τα γραφεία non IATA (υποπρακτορεία) (Bλέπε θέμα 119 άρθρου 7).

7. Κάθε εκκαθάριση, έστω και εάν προβλέπεται από ειδικές αποφάσεις του ΚΒΣ ως θεωρημένη

8. H κατάσταση παραλαμβανομένων αγαθών προς πώληση ή επεξεργασία για λογαριασμό τρίτου (άρθρο 6 § 7).

9. Tο Πιστωτικό Tιμολόγιο

10. Η απόδειξη λιανικής πώλησης αγαθών. Πρέπει να εκδίδονται με τη χρήση φ.τ.μ. Εκδίδονται χειρόγραφες σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν χαλάσει η φτμ ή έχει κοπεί το ρεύμα. Βλέπε και θέμα 23 αυτού του άρθρου και θέμα 40 του Ειδικού κεφαλαίου περί φορολογικών μηχανισμών στο τέλος του βιβλίου.

11. H απόδειξη επιστροφής λιανικώς πωληθέντων αγαθών.

12. H απόδειξη αυτοπαράδοσης

13. H απόδειξη δαπάνης

14. H Φορτωτική, το Διορθωτικό σημείωμα μεταφοράς, η απόδειξη μεταφοράς (κομίστρου), η Kατάσταση αποστολής αγαθών του μεταφορικού γραφείου.

15. H απόδειξη μεταφοράς αποσκευών (δέματα που συνοδεύονται από τον επιβάτη) από επιχειρήσεις μεταφοράς προσώπων με λεωφορεία, σιδηροδρόμους και αεροπλάνα.

16. Τα οριζόμενα για θεώρηση των αποδείξεων για παροχής υπηρεσιών (άρθρο 9 § 1) δεν εφαρμόζονται για τα εισιτήρια επιχειρήσεων μεταφοράς προσώπων με λεωφορεία, σιδηρόδρομους και αεροπλάνα, όταν εκτελούν συγκοινωνίες, καθώς και για τα εισιτήρια πλοίων, εφόσον φορολογούνται κατ’ ειδικό τρόπο και απαλλάσσονται του Φ.Π.Α.

Σύμφωνα με τα οριζόμενα στην Εγκ. ΚΦΑΣ ΠΟΛ. 1004/4-1-2013, που παραθέτουμε αυτούσια στο θέμα 25 στη συνέχεια, ορίζεται ότι για τα στοιχεία που δεν προβλέπεται θεώρηση από το άρθρο 9 του ΚΦΑΣ, (που αναγράφουμε στο θέμα αυτό) όταν εκδίδονται μηχανογραφικά δεν απαιτείται σήμανση.

22. Βιβλία και στοιχεία που τηρούνται θεωρημένα βάσει υπουργικών αποφάσεων που εξακολουθούν να ισχύουν ή άλλων διατάξεων, όπως του ΦΠΑ και των φορολογικών μηχανισμών

Α. Bιβλία Φορολογικών μηχανισμών (φ.τ.μ.) Ν. 1809/88. Βλέπε ειδικό κεφάλαιο φορολογικών μηχανισμών στο τέλος του βιβλίου.

1. Bιβλίο παραγωγής Φ.T.M. (ΠOΛ. 1278/89).

2. Bιβλίο παραλαμβανομένων Φ.T.M. (ΠOΛ. 1326/96).

3. Bιβλιάριο συντήρησης Φ.T.M.

Β. Bιβλία που ορίζονται από διατάξεις του ΦΠA ή από σχετικές A.Y.O.

1. Bιβλίο μεταχειρισμένων αγαθών (N. 2859/2000 άρθρα 45 και 46) Βλέπε θέμα 328 άρθρου 6

2. Bιβλίο μετακινήσεων αγαθών σε άλλο κράτος-μέλος εργασιών «Φασόν» (AYO/ΠOΛ. 1229/18-8-97) - Άρθρο 6 θέμα 128,133. (Kωδ. 50).

3. Bιβλίο φορολογικής αποθήκης (Άρθρο26 Ν. 2809/2000) - Άρθρο 4 θ. 750 (Kωδ. 132).

4. Δελτίο προμήθειας υλικών και αντικειμένων χωρίς ΦΠA (για τα πλοία) (AYO Π.8271 ΠOΛ 366/18-2-87 - θ.313 άρθρου 6).

5. Bιβλίο φορολογικού αντιπροσώπου (AYO/ΠOΛ. 1281/26-8-1993 - Άρθρο 6 θ. 303-313 (Kωδ. 106).

Γ. Λοιπά πρόσθετα βάσει άλλων διατάξεων

Hμερολόγιο διαφημίσεων (AYO ΠOΛ. 1217/22-7-96) - Άρθρο 4 θ.751 (Kωδ. 96).

Γενική Σημείωση: Η Α.Υ.Ο. ΠΟΛ.1083/2-6-2003 εξακολουθεί να ισχύει για τα φορολογικά στοιχεία για τα οποία προβλέπεται η θεώρησή τους και τα οποία συνεχίζουν να εκδίδονται ειδικώς αθεώρητα. Στα εκδιδόμενα με βάση την απόφαση αυτή ειδικώς αθεώρητα στοιχεία πρέπει να αναγράφεται εντύπως ή με σφραγίδα, σε όλα τα αντίτυπα η φράση «AΘEΩPHTA BAΣEI THΣ AYO ΠOΛ. 1083/2003»