Αριθμ. 2514

ΦΕΚ B' 7584/31.12.2023

16η τροποποίηση της υπ’ αρ. 13158/2017 απόφασης του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με τίτλο «Καθορισμός πλαισίου εφαρμογής των Δράσεων 4.1.1 «Υλοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στην ανταγωνιστικότητα της εκμετάλλευσης» και 4.1.3 «Υλοποίηση επενδύσεων που συμβάλλουν στη χρήση ΑΠΕ καθώς και στην προστασία του περιβάλλοντος» του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) της Ελλάδας 2014-2020» (Β’ 4302).

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

Έχοντας υπόψη:

Α. Τους κανονισμούς και αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης:

1. Τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί καθορισμού κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής, το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ταμείο Συνοχής και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας και Αλιείας και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006, όπως κάθε φορά ισχύει.

2. Τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2013 για τη στήριξη της Αγροτικής Ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και την κατάργηση του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1698/2005 του Συμβουλίου όπως κάθε φορά ισχύει.

3. Τον Κανονισμό (ΕΕ) 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2013 σχετικά με τη χρηματοδότηση, τη διαχείριση και την παρακολούθηση της κοινής γεωργικής πολιτικής και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 352/78, (ΕΚ) αριθ. 165/94, (ΕΚ) αριθ. 2799/98, (ΕΚ) αριθ. 814/2000, (ΕΚ) αριθ. 1290/2005 και (ΕΚ) αριθ. 485/2008 του Συμβουλίου.

4. Τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Δεκεμβρίου 2013 για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθ. 234/79, (ΕΚ) αριθ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου.

5. Τον κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 807/ 2014 της Επιτροπής της 11ης Μαρτίου 2014 για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) και για τη θέσπιση μεταβατικών διατάξεων όπως κάθε φορά ισχύει.

6. Τον Εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 808/2014 της Επιτροπής της 17ης Ιουλίου 2014 σχετικά με τη θέσπιση κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) όπως κάθε φορά ισχύει.

7. Τον Εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) 809/2014 της Επιτροπής της 17ης Ιουλίου 2014 για τη θέσπιση κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου, τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης και την πολλαπλή συμμόρφωση όπως κάθε φορά ισχύει.

8. Τον Εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) 532/2020 της Επιτροπής της 16ης Απριλίου 2020 σχετικά με παρέκκλιση, για το έτος 2020, από τους εκτελεστικούς κανονισμούς (ΕΕ) αριθ. 809/2014, (ΕΕ) αριθ. 180/2014, (ΕΕ) αριθ. 181/2014, (ΕΕ) 2017/892, (ΕΕ) 2016/1150, (ΕΕ) 2018/274, (ΕΕ) 2017/39, (ΕΕ) 2015/1368 και (ΕΕ) 2016/1240 όσον αφορά ορισμένους διοικητικούς και επιτόπιους ελέγχους που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής.

9. Τον κατ’ εξουσιοδότηση Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 640/2014 της Επιτροπής της 11ης Μαρτίου 2014 για τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης και ελέγχου και τους όρους απόρριψης ή ανάκτησης πληρωμών καθώς και τις διοικητικές κυρώσεις που εφαρμόζονται στις άμεσες ενισχύσεις, τη στήριξη της αγροτικής ανάπτυξης και την πολλαπλή συμμόρφωση.

10. Την υπ’ αρ. C (2015) 9170/11.12.2015 απόφαση της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, για την έγκριση του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας 2014-2020.

11. Την Ειδική Έκθεση (2014) του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου με θέμα «Εφαρμόζοντας την αρχή της οικονομίας: συγκράτηση των δαπανών για τις συγχρηματοδοτούμενες από την Ε.Ε. επιχορηγήσεις έργων αγροτικής ανάπτυξης».

Β. Τις διατάξεις νόμων και π.δ.:

1. Τον Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999, Α’ 45).

2. Τον ν. 3508/2006 «Ρυθμίσεις θεμάτων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων» (Α’ 249), και ιδίως το άρθρο 3 αυτού.

3. Το ν. 3874/2010 «Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων» (Α’ 151).

4. Το ν. 4314/2014 «Α) Για τη διαχείριση, τον έλεγχο και την εφαρμογή αναπτυξιακών παρεμβάσεων για την προγραμματική περίοδο 2014-2020, Β) Ενσωμάτωση της Οδηγίας 2012/17 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 13ης Ιουνίου 2012 (ΕΕ L 156/16.6.2012) στο ελληνικό δίκαιο, τροποποίηση του ν. 3419/2005 (Α’ 297) και άλλες διατάξεις» (Α’ 265) και ιδίως την παράγραφο 2 του άρθρου 69 αυτού.

5. Το ν. 4384/2016 «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί, μορφές συλλογικής οργάνωσης του αγροτικού χώρου και άλλες διατάξεις» (Α’ 78).

6. Το ν. 4622/2019 «Επιτελικό κράτος, οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης» (Α’ 133).

7. Το ν. 4914/2022 «Διαχείριση, έλεγχος και εφαρμογή αναπτυξιακών παρεμβάσεων για την Προγραμματική Περίοδο 2021-2027, σύσταση Ανώνυμης Εταιρείας «Εθνικό Μητρώο Νεοφυών Επιχειρήσεων Α.Ε.» και άλλες διατάξεις» (Α’ 61).

8. Το άρθρο 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και Κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α’ 98), το οποίο διατηρήθηκε σε ισχύ με την περ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019.

9. Το π.δ. 97/2017 «Οργανισμός του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων» (Α’ 138).

10. Το π.δ. 77/2023 «Σύσταση Υπουργείου και μετονομασία Υπουργείων - Σύσταση, κατάργηση και μετονομασία Γενικών και Ειδικών Γραμματειών - Μεταφορά αρμοδιοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων, θέσεων προσωπικού και εποπτευόμενων φορέων» (Α’ 130).

11. Το π.δ. 79/2023 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 131).

12. Το π.δ. 82/2023 «Μετονομασία Υπουργείου - Σύσταση και μετονομασία Γενικών Γραμματειών - Μεταφορά αρμοδιοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων και θέσεων προσωπικού - Τροποποίηση και συμπλήρωση του π.δ. 77/2023 (Α’ 130) - Μεταβατικές διατάξεις» (Α’ 139).

Γ. Τις αποφάσεις:

1. Την υπ’ αρ. 282966/09-07-2007 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Έγκριση του Κανονισμού διαδικασίας πληρωμών του Ν.Π.Ι.Δ. με την επωνυμία ΟΠΕΚΕΠΕ των ενισχύσεων που βαρύνουν τον ΕΛΕΓΕΠ» (Β’ 1205).

2. Την υπ’ αρ. 24944/20-09-2016 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Αναδιάρθρωση, των Ειδικών Υπηρεσιών του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020» (Β’ 3066).

3. Την υπ’ αρ. 2545/17-10-2016 κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Εκχώρηση αρμοδιοτήτων της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης (ΕΥΔ ΠΑΑ) του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 (ΠΑΑ 2014-2020) Α. Στις Ειδικές Υπηρεσίες Διαχείρισης Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (ΕΠ) Περιφερειών και Β. Στις Γενικές Διευθύνσεις Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής των Περιφερειών, ως Ενδιάμεσοι Φορείς Διαχείρισης (ΕΦΔ) Πράξεων ΠΑΑ» (Β’ 3447).

4. Την υπ’ αρ. 3495/17-8-2023 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Διονύσιο Σταμενίτη.» (Β’ 5114).

5. Την υπ’ αρ. 104/7056/21-1-2015 απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Εθνικές επιλογές, διοικητικά μέτρα και διαδικασίες εφαρμογής των άμεσων ενισχύσεων κατ’ εκτέλεση του Καν. (ΕΕ) 1307/2013 και του Καν. (ΕΕ) 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου» (Β’ 147).

6. Την υπ’ αρ. 1065/19-4-2016 απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Θέσπιση διαδικασιών του Συστήματος Διαχείρισης και Ελέγχου του Προγράμματος «Αγροτική Ανάπτυξη της Ελλάδας 20142020» (Β’ 1273).

7. Την υπ’ αρ. 397/18235/16-02-2017 απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Αρμόδια Αρχή, διαδικασία και δικαιολογητικά αναγνώρισης των Οργανώσεων Παραγωγών (Ο.Π.) και των Ενώσεων τους (Ε.Ο.Π.), καθώς και των Ομάδων Παραγωγών (Ομ.Π.)» (Β’ 601).

8. Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας 2014-2020 (ΠΑΑ 2014-2020) και ειδικότερα το σημείο 8.2.4 «Μ04 - Επενδύσεις σε υλικά στοιχεία του ενεργητικού (άρθρο 17)».

9. Την υπ’ αρ. 3539/19-12-2023 σύμφωνη γνώμη της ΕΥΔ ΣΣ ΚΑΠ.

10. Την υπ’ αρ. 71205/20-12-2023 σύμφωνη γνώμη του ΟΠΕΚΕΠΕ.

11. Το γεγονός ότι από την εφαρμογή των διατάξεων της παρούσας απόφασης δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

Την τροποποίηση της υπ’ αρ. 13158/28-11-2017 απόφασης του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ως εξής:

Άρθρο 1

1. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 21 του άρθρου 4 ήτοι, «Σημειώνεται ότι η διάρκεια ολοκλήρωσης υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου δεν μπορεί να υπερβαίνει τους 45 μήνες από την ημερομηνία κατά την οποία το επενδυτικό σχέδιο συμπεριληφθεί σε απόφαση ένταξης.», διαγράφεται.

2. Η παρ. 10 του άρθρου 35 αντικαθίσταται ως εξής:

«10. Ολοκλήρωση του φυσικού αντικειμένου και υποβολή του τελικού αιτήματος πληρωμής εντός 51 μηνών από την ημερομηνία κατά την οποία το επενδυτικό σχέδιο συμπεριλαμβάνεται σε απόφαση ένταξης. Για την Περιφέρεια Θεσσαλίας και τις Περιφερειακές Ενότητες Έβρου, Φθιώτιδας, Εύβοιας και Ρόδου το ανωτέρω διάστημα ορίζεται στους 54 μήνες.».

3. Η παρ. 3 του άρθρου 37 αντικαθίσταται ως εξής:

«3. Οι περιπτώσεις ανωτέρας βίας και οι εξαιρετικές περιστάσεις εξετάζονται μόνο στην περίπτωση που κοινοποιούνται εγγράφως στην οικεία ΔΑΟΚ της Περιφέρειας μαζί με τα αποδεικτικά στοιχεία που κρίνονται ικανοποιητικά από τον εν λόγω φορέα.».

4. Η παρ. 4 του άρθρου 37 αντικαθίσταται ως εξής:

«4. Με την επιφύλαξη του άρθρου 37α, με απόφαση του Περιφερειάρχη, μετά από εισήγηση της ΔΑΟΚ και αποδοχή της από τη ΔΑΟ της Περιφέρειας, αναγνωρίζονται οι περιπτώσεις ανωτέρας βίας ή εξαιρετικές περιπτώσεις και εκδίδονται οι σχετικές αποφάσεις.».

Άρθρο 2

Μετά το άρθρο 37, προστίθεται άρθρο 37α ως εξής:

«Άρθρο 37α

Ειδικά για τις καταστροφές που συνέβησαν από τις καταιγίδες Daniel και Elias στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, στην ΠΕ Φθιώτιδας και στην ΠΕ Εύβοιας και από τις πυρκαγιές του έτους 2023 στις ΠΕ Έβρου και Ρόδου, και λόγω του γεγονότος ότι η ένταση και έκτασή τους ήταν τέτοια που έπληξαν το σύνολο της οικονομίας αυτών των περιοχών, εφαρμόζονται οι επόμενες προβλέψεις:

1. Εγκεκριμένα επενδυτικά αγαθά τα οποία είχαν υλοποιηθεί και τιμολογηθεί έως την επέλευση του επιζήμιου γεγονότος παραλαμβάνονται από τις αρμόδιες επιτροπές ακόμα και αν έχουν καταστραφεί εξ αιτίας των ανωτέρω επιζήμιων γεγονότων και ανεξάρτητα από το στάδιο ολοκλήρωσής τους κατά την στιγμή της καταστροφής. Για την παραλαβή πρέπει α) να προσκομισθεί έγγραφο δημόσιας υπηρεσίας με το οποίο πιστοποιείται ότι η καταστροφή του επενδυτικού αγαθού οφείλεται στα ανωτέρω γεγονότα και β) να ακολουθηθεί η διαδικασία του άρθρου 26, εξαιρουμένων των προβλέψεων περί λειτουργικότητας της επένδυσης.

2. Οι δικαιούχοι μπορούν να αιτηθούν την απαλλαγή τους από τις δεσμεύσεις του μέτρου για λόγους ανώτερης βίας εφόσον έχουν υποστεί, αθροιστικά, σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% ως προς το σύνολο της τυπικής απόδοσης εισόδου της εκμετάλλευσης στο μέτρο τις εξής ζημιές:

2.1. Απώλεια ζωικού κεφαλαίου ή/και φυτικού κεφαλαίου (μόνιμες δενδρώδεις/θαμνώδεις καλλιέργειες) ή/ και ολοσχερή καταστροφή θερμοκηπιακών εγκατάστασεων/προσβάσιμων τολ/ή/και απώλεια της δυναμικότητας των χειμερινών σταβλικών εγκαταστάσεων ή/και απώλεια μελισσοσμηνών.

2.2. Απώλεια καλλιεργήσιμων εκτάσεων, μισθωμένων ή ιδιόκτητων, λόγω μόνιμης παραμονής υδάτων στις Παρακάρλιες περιοχές ή/και διάβρωσης ή/και επικάθισης φερτών υλικών.

3. Εφόσον οι δικαιούχοι έχουν υποστεί α) απώλεια της αναμενόμενης φυτικής ή/και ζωικής παραγωγής της εκμετάλλευσης σε ποσοστό άνω του 50% ως προς το σύνολο της τυπικής απόδοσης εισόδου της εκμετάλλευσης στο μέτρο ή β) καταστροφή ιδιόκτητων ή μισθωμένων παγίων της εκμετάλλευσης (φυτικό και ζωικό κεφάλαιο, θερμοκηπιακές εγκαταστάσεις, προσβάσιμα τολ, σταβλικές εγκαταστάσεις, κυψέλες) συμπεριλαμβανομένης της απώλειας καλλιεργήσιμων εκτάσεων μισθωμένων ή ιδιόκτητων, λόγω διάβρωσης ή/και επικάθισης φερτών υλικών ή/και παραμονής υδάτων, για χρονικό διάστημα που ξεπερνά τους έξι μήνες, όπως στις Παρακάρλιες περιοχές, σε ποσοστό άνω του 25% ως προς το σύνολο της τυπικής απόδοσης εισόδου της εκμετάλλευσης στο μέτρο,

3.1. Για τα έτη 2023 και 2024 μπορούν να αιτηθούν την επίτευξη μειωμένης τυπικής απόδοσης σε σχέση με αυτή που οφείλουν να πετύχουν κατά τα έτη αυτά. To ποσοστό της μείωσης δεν μπορεί να υπερβεί το 100% του ποσοστού ζημιάς.

3.2. Για τα έτη 2023 και 2024 μπορούν να αιτηθούν την απαλλαγή τους από την υποχρέωση να είναι κατά κύριο επάγγελμα γεωργοί. Ωστόσο για τα ανωτέρω έτη πρέπει να υποβάλουν δήλωση ΟΣΔΕ και να είναι τουλάχιστον κάτοχοι γεωργικής εκμετάλλευσης.

3.3. Απαλλάσσονται από την υποχρέωση διατήρησης της βαθμολογίας τους πάνω από το επίπεδο του πρώτου επιλαχόντα στην Περιφέρεια (παρ. 1 του άρθρου 35). Σε κάθε περίπτωση η βαθμολογία τους δεν μπορεί να διαμορφωθεί σε επίπεδο χαμηλότερο της βαθμολογικής βάσης.

4. Εφόσον οι δικαιούχοι έχουν υποστεί καταστροφή σε πάγιο στοιχείο για το οποίο έχει καταβληθεί στον δικαιούχο δημόσια οικονομική ενίσχυση, μπορούν να αιτηθούν με τη διαδικασία του άρθρου 25 την στήριξή του από το παρόν καθεστώς ενισχύσεων χωρίς να υπόκεινται στους περιορισμούς της απλής αντικατάστασης.

5. Για την υπαγωγή στις προβλέψεις του παρόντος άρθρου ακολουθούνται οι εξής ενέργειες:

5.1. Ο δικαιούχος υποβάλει αίτηση στη ΔΑΟΚ της ΠΕ μόνιμης κατοικίας του. Η αίτηση συνοδεύεται από τεχνική έκθεση του συμβούλου του. Η τεχνική έκθεση τεκμηριώνεται με πόρισμα του ΕΛΓΑ ή και άλλου αρμόδιου δημοσίου φορέα για τον προσδιορισμό της ζημιάς.

5.2. Η ΔΑΟΚ εξετάζει την αίτηση και υποβάλει την εισήγησή της μαζί με τα προσκομισθέντα δικαιολογητικά στη ΔΑΟ της Περιφέρειας.

5.3. Η ΔΑΟ της Περιφέρειας εξετάζοντας την εισήγηση της ΔΑΟΚ αποφασίζει για την αποδοχή της αίτησης ενημερώνοντας με αποστολή μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου τον δικαιούχο και τον σύμβουλό του για την απόφασή της.».

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 22 Δεκεμβρίου 2023

Ο Υφυπουργός

ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΤΑΜΕΝΙΤΗΣ