Με μειωμένη δυναμική συνεχίζει να αναπτύσσεται η οικονομία της ευρωζώνης και της ΕΕ, σύμφωνα με τις φθινοπωρινές οικονομικές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, η ευρωπαϊκή οικονομία έχει χάσει φέτος τη δυναμική της, λόγω του υψηλού κόστους ζωής, της ασθενούς εξωτερικής ζήτησης και της νομισματικής σύσφιξης. Η Επιτροπή αναθεωρεί την αύξηση του ΑΕΠ της ΕΕ προς τα κάτω σε σύγκριση με τις καλοκαιρινές της προβλέψεις. Συνολικά, η Επιτροπή προβλέπει ανάπτυξη το 2023 σε 0,6% του ΑΕΠ τόσο στην ΕΕ όσο και στη ζώνη του ευρώ, 0,2 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από τις καλοκαιρινές προβλέψεις της.

Δέκα κράτη-μέλη της ΕΕ αναμένεται να καταγράψουν αρνητική ανάπτυξη το 2023, μεταξύ των οποίων και η Γερμανία (-0,3%).

Ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός, αν και σε φθίνουσα τροχιά, ενώ η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής είχαν βαρύτερο τίμημα από ό,τι αναμενόταν, μαζί με την αδύναμη εξωτερική ζήτηση. Η υποτονική οικονομική δραστηριότητα και το τέταρτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, εν μέσω αυξημένης αβεβαιότητας.

Η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να ανακάμψει σταδιακά μαζί με την ανάκαμψη και της κατανάλωσης, λόγω μιας σταθερά εύρωστης αγοράς εργασίας, της σταθερής αύξησης των μισθών και της συνεχιζόμενης χαλάρωσης του πληθωρισμού. Παρά την αυστηρότερη νομισματική πολιτική, οι επενδύσεις αναμένεται να συνεχίσουν να αυξάνονται. Το 2024, η ανάπτυξη της ΕΕ προβλέπεται να βελτιωθεί στο 1,3% του ΑΕΠ. Αυτή είναι ακόμα μια αναθεώρηση προς τα κάτω 0,1 π.μ. από το καλοκαίρι. Στην ευρωζώνη, η αύξηση του ΑΕΠ προβλέπεται να είναι ελαφρώς χαμηλότερη, στο 1,2%.

Το 2025, με τον πληθωρισμό να υποχωρεί, η ανάπτυξη αναμένεται να ενισχυθεί σε 1,7% του ΑΕΠ για την ΕΕ και σε 1,6% για τη ζώνη του ευρώ.

Ο πληθωρισμός, σύμφωνα με την Επιτροπή θα παραμείνει σε πτωτική τάση. Εκτιμάται ότι υποχώρησε στο 2,9% στη ζώνη του ευρώ τον Οκτώβριο, από το ανώτατο 10,6% πριν από ένα χρόνο. Αυτό σηματοδοτεί το χαμηλότερο επίπεδό του από τον Ιούλιο του 2021. Ενώ η συγκράτηση του πληθωρισμού το περασμένο έτος οφειλόταν κυρίως στην απότομη πτώση των τιμών της ενέργειας, τώρα έχει γίνει όλο και πιο ευρεία σε όλες τις κύριες κατηγορίες κατανάλωσης, πέρα από την ενέργεια και τα τρόφιμα.

O πληθωρισμός αναμένεται να συνεχίσει να μειώνεται, αν και με πιο ήπιο ρυθμό, αντανακλώντας μια πιο αργή, αλλά ευρύτερης βάσης, χαλάρωση των πληθωριστικών πιέσεων στα τρόφιμα, τα μεταποιημένα αγαθά και τις υπηρεσίες. Ο συνολικός πληθωρισμός στην ευρωζώνη προβλέπεται να μειωθεί από 5,6% το 2023 σε 3,2% το 2024 και 2,2% το 2025. Στην ΕΕ, ο ονομαστικός πληθωρισμός πρόκειται να μειωθεί από 6,5% το 2023 σε 3,5% το 2024 και 2,4% το 2024 2025.

Η αγορά εργασίας παραμένει ανθεκτική, συνεχίζοντας τις ισχυρές επιδόσεις το πρώτο εξάμηνο του 2023, παρά την επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης. Το δεύτερο τρίμηνο, τα ποσοστά δραστηριότητας και απασχόλησης στην ΕΕ έφθασαν στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί και τον Σεπτέμβριο το ποσοστό ανεργίας παρέμεινε στο 6% του εργατικού δυναμικού, κοντά στο ιστορικό χαμηλό του. Η αύξηση της απασχόλησης στην ΕΕ προβλέπεται σε 1% φέτος, πριν υποχωρήσει στο 0,4% τόσο το 2024 όσο και το 2025. Το ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ αναμένεται να παραμείνει γενικά σταθερό στο 6% το 2023 και το 2024 και να μειωθεί σε 5,9% το 2025. Οι πραγματικοί μισθοί αναμένεται να γίνουν θετικοί από το επόμενο έτος λόγω της συνεχιζόμενης αύξησης των ονομαστικών μισθών και της μείωσης του πληθωρισμού.

Τα δημόσια ελλείμματα μειώνονται καθώς σταδιακά καταργούνται τα προσωρινά μέτρα που σχετίζονται με την πανδημία και η μείωση των επιδοτήσεων στις ιδιωτικές επενδύσεις. Παράλληλα, ο χαμηλότερος καθαρός δημοσιονομικός αντίκτυπος των μέτρων που σχετίζονται με την ενέργεια αναμένεται να αντισταθμίσουν την πίεση στα δημοσιονομικά ισοζύγια από το λιγότερο ευνοϊκό οικονομικό περιβάλλον και τις υψηλότερες δαπάνες για τόκους. Κατά συνέπεια, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης της ΕΕ προβλέπεται να μειωθεί ελαφρά το 2023, στο 3,2% του ΑΕΠ, στο 2,8% του ΑΕΠ το 2024 και στο 2,7% το 2025. Ο κύριος μοχλός αυτής της μείωσης θα είναι η σημαντική μείωση των μέτρων που σχετίζονται με την ενέργεια το επόμενο έτος και τη σταδιακή κατάργησή τους το 2025.

Ο δείκτης χρέους της ΕΕ προς το ΑΕΠ προβλέπεται να συνεχίσει να μειώνεται το 2023, στο 83%. Αυτό υποστηρίζεται από τον υψηλό πληθωρισμό, ενώ τα υψηλότερα επιτόκια για νέες εκδόσεις χρέους αυξάνουν τις δαπάνες για τόκους μόνο σταδιακά, δεδομένης της μεγάλης μέσης διάρκειας των δημόσιων χρεών στην ΕΕ. Το 2024 και το 2025, ο δείκτης χρέους προβλέπεται να σταθεροποιηθεί σε γενικές γραμμές πάνω από το επίπεδο του 2019 γύρω στο 79%.

H Επιτροπή επισημαίνει ότι η αβεβαιότητα και οι καθοδικοί κίνδυνοι για τις οικονομικές προβλέψεις έχουν αυξηθεί τους τελευταίους μήνες εν μέσω του παρατεταμένου επιθετικού πολέμου της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή. Μέχρι στιγμής, ο αντίκτυπος στις ενεργειακές αγορές έχει περιοριστεί, αλλά υπάρχει κίνδυνος διαταραχών στον ενεργειακό εφοδιασμό που θα μπορούσαν ενδεχομένως να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις τιμές της ενέργειας, στην παγκόσμια παραγωγή και στο συνολικό επίπεδο τιμών. Οι οικονομικές εξελίξεις στους κύριους εμπορικούς εταίρους της ΕΕ, ιδίως στην Κίνα, θα μπορούσαν επίσης να εγκυμονούν κινδύνους.

Σε ό,τι αφορά, τέλος, τους κινδύνους εντός της ΕΕ, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η νομισματική σύσφιξη μπορεί να επιβαρύνει την οικονομική δραστηριότητα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι προβλέπεται, καθώς η προσαρμογή των επιχειρήσεων, των νοικοκυριών και των κρατικών οικονομικών στο περιβάλλον των υψηλών επιτοκίων θα μπορούσε να αποδειχθεί πιο δύσκολη. Τέλος, τα ακραία καιρικά φαινόμενα όπως οι καύσωνες, οι πυρκαγιές, οι ξηρασίες και οι πλημμύρες, που μαίνονται σε όλη την ήπειρο και πέρα από αυτήν με αυξανόμενη συχνότητα και εμβέλεια, απεικονίζουν τις δραματικές συνέπειες που μπορεί να έχει η κλιματική αλλαγή όχι μόνο για το περιβάλλον και τους ανθρώπους που πλήττονται, αλλά και για την οικονομία.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ