Αριθμ. απόφ. 222/2/2.11.2023  

ΦΕΚ B’ 6438/10.11.2023 

Όροι και διαδικασία ίδρυσης υποκαταστημάτων σε τρίτες χώρες και ενημέρωση για ίδρυση υποκαταστημάτων στην Ελλάδα ή σε άλλα κράτη μέλη από τα πιστωτικά ιδρύματα με έδρα στην Ελλάδα - Κατάργηση της Πράξης Εκτελεστικής Επιτροπής 57/14.01.2016 (Β’ 171). 

Η ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ 

ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 

Αφού έλαβε υπόψη: 

α) τα άρθρα 28 και 55Α του Καταστατικού της Τράπεζας της Ελλάδος (Α’ 298/1927), 

β) τον ν. 4261/2014 «Πρόσβαση στη δραστηριότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων και προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2013/36/ΕΕ), κατάργηση του ν. 3601/2007 και άλλες διατάξεις» (Α’ 107), ιδίως τα άρθρα 3, 4, 19, 33, 36, 38, 65, 89 και 90 αυτού, 

γ) τον κατ’ Εξουσιοδότηση Κανονισμό (ΕΕ) 1151/2014 της Επιτροπής της 4ης Ιουνίου 2014 για τη συμπλήρωση της οδηγίας 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά ρυθμιστικά τεχνικά πρότυπα σχετικά με τις πληροφορίες που πρέπει να κοινοποιούνται κατά την άσκηση του δικαιώματος εγκαταστάσεως και της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών (ΕΕ L 309/1, 30.10.2014), 

δ) τον Εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) 926/2014 της Επιτροπής της 27ης Αυγούστου 2014 για τον καθορισμό εκτελεστικών τεχνικών προτύπων όσον αφορά τα τυποποιημένα έντυπα, υποδείγματα και διαδικασίες των κοινοποιήσεων σχετικά με την άσκηση του δικαιώματος εγκαταστάσεως και της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών, σύμφωνα με την οδηγία 2013/36/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 254/2, 28.8.2014), 

ε) τον Κανονισμό (ΕΕ) 1024/2013 του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της 15 Οκτωβρίου 2013 για την ανάθεση ειδικών καθηκόντων στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σχετικά με τις πολιτικές που αφορούν την προληπτική εποπτεία των πιστωτικών ιδρυμάτων (EE L 287/63, 29.10.2013), και ιδίως τα άρθρα 4 και 6 αυτού, 

στ) τον Κανονισμό (ΕΕ) 468/2014 της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας της 16ης Απριλίου 2014 που θεσπίζει το πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, των εθνικών αρμόδιων αρχών και των εθνικών εντεταλμένων αρχών εντός του ενιαίου εποπτικού μηχανισμού (κανονισμός για το πλαίσιο ΕΕΜ) (EE L 141/1, 14.5.2014), 

ζ) την ανάγκη εκσυγχρονισμού και απλοποίησης του πλαισίου για την ίδρυση υποκαταστημάτων σε τρίτες χώρες καθώς και για την επέκταση του δικτύου υποκαταστημάτων στην Ελλάδα και σε άλλα κράτη μέλη κατά την έννοια του άρθρου 3 του ν. 4261/2014 εκ μέρους των πιστωτικών ιδρυμάτων με έδρα στην Ελλάδα, 

η) ότι από τις διατάξεις της παρούσας Πράξης δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, αποφασίζει: 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Α. Ίδρυση υποκαταστημάτων σε τρίτη χώρα 

1. Για την ίδρυση υποκαταστημάτων σε τρίτη χώρα από πιστωτικό ίδρυμα με έδρα στην Ελλάδα απαιτείται άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος. Προς τούτο, το πιστωτικό ίδρυμα που προτίθεται να παρέχει υπηρεσίες για πρώτη φορά μέσω υποκαταστημάτων σε τρίτη χώρα υποβάλλει στη Διεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος σχετικό αίτημα, ξεχωριστά για κάθε τρίτη χώρα στην οποία επιθυμεί να ιδρύσει υποκατάστημα, συνοδευόμενο από τα απαιτούμενα στοιχεία και πληροφορίες του Παραρτήματος της παρούσας. 

2. Το πιστωτικό ίδρυμα δύναται να παρέχει μέσω υποκαταστήματος σε τρίτη χώρα μία ή περισσότερες από τις υπηρεσίες της παρ. 1 του άρθρου 11 του ν. 4261/2014, εφόσον αυτές καλύπτονται από την άδεια λειτουργίας του. Η εγκατάσταση υποκαταστημάτων σε κάθε τρίτη χώρα γίνεται σε τόπους επιλογής των πιστωτικών ιδρυμάτων. 

3. Η Τράπεζα της Ελλάδος αξιολογεί το αίτημα της παρ. 1 βάσει της Εποπτικής Διαδικασίας Εξέτασης και Αξιολόγησης (ΕΔΕΑ) των πιστωτικών ιδρυμάτων που προβλέπεται στα άρθρα 89 και 90 του ν. 4261/2014, λαμβάνοντας υπόψη και τα υποβαλλόμενα στοιχεία και πληροφορίες του Παραρτήματος, και αποφασίζει εντός τριών (3) μηνών από τη λήψη όλων των απαιτούμενων στοιχείων. Στο πλαίσιο αξιολόγησης του αιτήματος, η Τράπεζα της Ελλάδος δύναται να διαβουλεύεται με την αρμόδια αρχή καθώς και με οποιαδήποτε άλλη αρχή της τρίτης χώρας που κρίνει απαραίτητο. 

4. Η έναρξη λειτουργίας του πρώτου υποκαταστήματος πραγματοποιείται εντός δώδεκα (12) μηνών από την ημερομηνία χορήγησης της άδειας της Τράπεζας της Ελλάδος. Η παράταση της παραπάνω προθεσμίας δεν είναι δυνατή. 

5. Το πιστωτικό ίδρυμα γνωστοποιεί στη Διεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος την έναρξη ή την παύση λειτουργίας κάθε υποκαταστήματος σε τρίτη χώρα, περιλαμβανομένου του πρώτου και κάθε τυχόν επόμενου βάσει του επιχειρηματικού σχεδίου της παρ. 5 του Παραρτήματος, εντός δεκαπέντε (15) ημερολογιακών ημερών πριν από την πραγματοποίησή της. 

6. Η Τράπεζα της Ελλάδος δύναται να ζητά πρόσθετα στοιχεία και πληροφορίες για την αξιολόγηση του αιτήματος της παρ. 1. 

7. Η Τράπεζα της Ελλάδος δύναται να αρνηθεί τη χορήγηση άδειας ίδρυσης υποκαταστημάτων σε τρίτη χώρα στις εξής περιπτώσεις: 

α) το πιστωτικό ίδρυμα δεν υποβάλλει ή υποβάλλει ανακριβή ή ελλιπή στοιχεία και πληροφορίες σχετικά με τη συμμόρφωσή του προς τις υποχρεώσεις της παρούσας, 

β) από την αξιολόγηση της παρ. 3 η Τράπεζα της Ελλάδος έχει λόγους να αμφιβάλει ως προς την επάρκεια της διοικητικής οργάνωσης ή της οικονομικής κατάστασης του πιστωτικού ιδρύματος, 

γ) το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο στην τρίτη χώρα παρεμποδίζει την αποτελεσματική εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος. 

8. Η Τράπεζα της Ελλάδος μπορεί να ανακαλεί την άδεια ίδρυσης υποκαταστημάτων σε τρίτη χώρα όταν δεν εκπληρώνονται πλέον οι όροι σύμφωνα με τους οποίους χορηγήθηκε η άδεια αυτή ή όταν συντρέχει οποιαδήποτε από τις περιπτώσεις του άρθρου 19 του ν. 4261/2014. Μετά την ανάκληση της άδειας ίδρυσης απαγορεύεται η παροχή οποιασδήποτε μορφής τραπεζικής εργασίας εκ μέρους όλων των υποκαταστημάτων που λειτουργούν στην εν λόγω τρίτη χώρα. Η απόφαση ανάκλησης λαμβάνεται βάσει της Εποπτικής Διαδικασίας Εξέτασης και Αξιολόγησης (ΕΔΕΑ) των πιστωτικών ιδρυμάτων που προβλέπεται στα άρθρα 89 και 90 του ν. 4261/2014, και, εφόσον συντρέχει περίπτωση, λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία και πληροφορίες του Παραρτήματος. 

9. Οι αποφάσεις της Τράπεζας της Ελλάδος των παρ. 1 και 8 δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και στον ιστότοπο της Τράπεζας της Ελλάδος και κοινοποιούνται αμελλητί στο πιστωτικό ίδρυμα. Η απόφαση ανάκλησης της άδειας ίδρυσης κοινοποιείται επιπλέον στην αρμόδια αρχή της τρίτης χώρας καθώς και στο υποκατάστημα ή στα υποκαταστήματα που αφορά. 

10. Σε περίπτωση που στοιχεία και πληροφορίες που έχουν υποβληθεί για τη χορήγηση άδειας ίδρυσης υποκαταστημάτων μεταβάλλονται κατά τη διάρκεια της λειτουργίας τους συμπεριλαμβανομένης της πρόθεσης λειτουργίας νέων υποκαταστημάτων πέραν αυτών που προβλέπονται στο επιχειρηματικό σχέδιο που έχει υποβληθεί για σκοπούς της αρχικής αδειοδότησης γνωστοποιείται αμελλητί η σχετική μεταβολή από το πιστωτικό ίδρυμα. 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β. Ίδρυση υποκαταστημάτων - παροχή υπηρεσιών χωρίς εγκατάσταση σε άλλα κράτη μέλη 

1. Τα πιστωτικά ιδρύματα με έδρα στην Ελλάδα που θεωρούνται σημαντικά βάσει των κριτηρίων που προβλέπονται στον Κανονισμό (ΕΕ) 1024/2013 και εξειδικεύονται με τον Κανονισμό (ΕΕ) 468/2014, σε περίπτωση που επιθυμούν να ιδρύσουν υποκατάστημα σε άλλο κράτος μέλος ή να παράσχουν υπηρεσίες για πρώτη φορά σε άλλο κράτος μέλος χωρίς να εγκατασταθούν σε αυτό, προβαίνουν στη σχετική γνωστοποίηση της παρ. 2 του άρθρου 33 ή της παρ. 1 του άρθρου 38 αντίστοιχα του ν. 4261/2014 στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ηλεκτρονικά, μέσω της ακόλουθης ειδικής διαδικτυακής πύλης: banking supervision portal (europa.eu) 

2. Τα πιστωτικά ιδρύματα με έδρα στην Ελλάδα που δεν εμπίπτουν στην περίπτωση της παρ. 1, προβαίνουν στις ανωτέρω γνωστοποιήσεις στην Τράπεζα της Ελλάδος γραπτώς ή/και στην ηλεκτρονική διεύθυνση: dep.bankingsupervision@bankofgreece.gr 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ. Ίδρυση νέων υποκαταστημάτων στην Ελλάδα 

1. Πιστωτικό ίδρυμα με έδρα στην Ελλάδα γνωστοποιεί την έναρξη ή την παύση λειτουργίας υποκαταστημάτων στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο επιχειρηματικό του σχέδιο, εντός δεκαπέντε (15) ημερολογιακών ημερών πριν από την πραγματοποίησή της στη Διεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος. 

2. Τα πιστωτικά ιδρύματα με έδρα στην Ελλάδα γνωστοποιούν στη Διεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος τον αριθμό των λειτουργούντων υποκαταστημάτων, των ATMs (αυτόματων ταμειολογιστικών μηχανών), των APSs (αυτόματων μηχανών πληρωμής υποχρεώσεων) και των μονάδων άνευ σταθερής εγκατάστασης με στοιχεία 31ης Δεκεμβρίου κάθε έτους, εντός τριάντα (30) ημερολογιακών ημερών από την παρέλευση της εν λόγω ημερομηνίας. 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ. Λοιπές διατάξεις. 

1. Οι διατάξεις της παρούσας ισχύουν από την ημερομηνία δημοσίευσής της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. 

2. Για την αξιολόγηση εκκρεμών, κατά το χρόνο έναρξης ισχύος της παρούσας, αιτημάτων, εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρούσας. 

3. Η έγχαρτη υποβολή του αιτήματος για την ίδρυση υποκαταστημάτων σε τρίτη χώρα και των συνυποβαλλόμενων στοιχείων και πληροφοριών του Παραρτήματος συνοδεύεται από μέσο αποθήκευσης ηλεκτρονικών αρχείων της προτίμησης του πιστωτικού ιδρύματος (π.χ. usb), στο οποίο θα βρίσκεται αποθηκευμένο (σε μορφή pdf) το σύνολο των, κατά περίπτωση, υποβαλλόμενων στοιχείων και εγγράφων σε σαρωμένη μορφή. Τα ανωτέρω υποβάλλονται σε κλειστό φάκελο στην παρακάτω διεύθυνση: 

ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 
Διεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος 
Ελευθερίου Βενιζέλου 21 102 50 Αθήνα 
Tηλ. Επικοινωνίας: +30 210 3205019 
E-MAIL: dep.bankingsupervision@bankofgreece.gr
ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ: www.bankofgreece.gr 

4. Τα πιστοποιητικά ή έγγραφα που υποβάλλονται στην Τράπεζα της Ελλάδος για τους σκοπούς της παρούσας πρέπει να έχουν εκδοθεί νομίμως από εξουσιοδοτημένα προς τούτο πρόσωπα, κατ’ απώτατο όριο τρεις μήνες πριν την υποβολή του αιτήματος, να έχουν επικυρωθεί αρμοδίως και να έχουν επισήμως μεταφρασθεί στην ελληνική ή αγγλική γλώσσα. 

5. Από την έναρξη ισχύος της παρούσας καταργείται η Πράξη Εκτελεστικής Επιτροπής της Τράπεζας της Ελλάδος 57/14.01.2016 «Κριτήρια και διαδικασία εξέτασης από την Τράπεζα της Ελλάδος αιτημάτων ίδρυσης από τα πιστωτικά ιδρύματα με έδρα στην Ελλάδα νέων υποκαταστημάτων στην Ελλάδα ή το εξωτερικό» (Β’ 171) και οποιαδήποτε υφιστάμενη αναφορά σε αυτήν νοείται στο εξής ως αναφορά στις αντίστοιχες διατάξεις της παρούσας. 

6. Εξουσιοδοτείται η Διεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος να παρέχει οδηγίες και διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή της παρούσας πράξης. 

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 

Στοιχεία και πληροφορίες για την αξιολόγηση του αιτήματος ίδρυσης υποκαταστημάτων πιστωτικού ιδρύματος με έδρα στην Ελλάδα σε τρίτες χώρες 

1. Κράτος υποδοχής στο οποίο πρόκειται να ιδρυθούν τα υποκαταστήματα. 

2. Ταχυδρομική διεύθυνση των υποκαταστημάτων στο κράτος υποδοχής. 

3. Απόφαση συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου κατά την οποία λήφθηκε η απόφαση για την ίδρυση των εν λόγω υποκαταστημάτων σε νομίμως επικυρωμένο αντίγραφο. 

4. Ταυτότητα των υπεύθυνων προσώπων που θα διευθύνουν τα υποκαταστήματα και προβλεπόμενος αριθμός του προσωπικού που θα τα στελεχώσει. 

5. Πρόγραμμα δραστηριοτήτων που θα περιλαμβάνει πλήρη και λεπτομερή περιγραφή των εργασιών που σχεδιάζουν να ασκήσουν τα υποκαταστήματα στο κράτος υποδοχής, κατά κατηγορία δραστηριότητας, με αναλυτική απαρίθμηση των κύριων επενδυτικών υπηρεσιών κατά την έννοια του ν. 4514/2018 που τυχόν θα παρέχουν τα υπό ίδρυση υποκαταστήματα, καθώς και λεπτομερές και αρκούντως τεκμηριωμένο επιχειρηματικό σχέδιο κατά τα πρώτα τρία (3) έτη της λειτουργίας τους, με αναφορά στον επιθυμητό χρόνο έναρξης των εργασιών, στο αρχικό κόστος, στον προσδιορισμό των πηγών άντλησης των κεφαλαίων, στην εκτιμώμενη εξέλιξη των αποτελεσμάτων και των ταμειακών ροών του καθώς και στον συνολικό αριθμό των υποκαταστημάτων που θα λειτουργήσουν. Το εν λόγω πρόγραμμα δραστηριοτήτων θα στηρίζεται στη διερεύνηση της χρηματοοικονομικής αγοράς της τρίτης χώρας, λαμβανομένου υπόψη του ανταγωνισμού που πρόκειται να αντιμετωπίσουν τα υποκαταστήματα, και θα αναφέρεται στη γεωγραφική περιοχή και στην κατηγορία πελατείας όπου το πιστωτικό ίδρυμα πρόκειται να απευθυνθεί. 

6. Πληροφόρηση σχετικά με τη συμμόρφωση των υποκαταστημάτων με το θεσμικό πλαίσιο του κράτους υποδοχής. 

7. Γενική περιγραφή των μακροοικονομικών συνθηκών, του επενδυτικού κλίματος και του τραπεζικού συστήματος στο κράτος υποδοχής. 

8. Λεπτομερή και τεκμηριωμένα στοιχεία για τη διαχείριση του κινδύνου του κράτους υποδοχής. 

9. Περιγραφή της οργανωτικής δομής των υποκαταστημάτων, τρόπος ενσωμάτωσής τους στην εταιρική δομή και στην εταιρική διακυβέρνηση του πιστωτικού ιδρύματος, καθώς και γραμμές αναφοράς προς την κεντρική διοίκηση. 

10. Περιγραφή σχετικά με τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου και την τυχόν εξωτερική ανάθεση δραστηριοτήτων σε τρίτους (outsourcing). 

11. Πληροφορίες σε σχέση με τη διασφάλιση της πλήρους συμμόρφωσης των υπό ίδρυση υποκαταστημάτων με τις απαιτήσεις της εποπτικής αρχής της τρίτης χώρας και την εν γένει νομοθεσία της τρίτης χώρας καθώς και διαβεβαίωση ότι το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο στην τρίτη χώρα δεν παρεμποδίζει την αποτελεσματική εποπτεία της Τράπεζας της Ελλάδος. 

12. Πληροφορίες σε σχέση με τη διασφάλιση της πλήρους συμμόρφωσης των υπό ίδρυση υποκαταστημάτων με τις απαιτήσεις της νομοθεσίας της τρίτης χώρας σχετικά με την πρόληψη και την καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, καθώς και τις σχετικές διαδικασίες που θα εφαρμόζονται στα υπό ίδρυση υποκαταστήματα, περιλαμβανομένης της γνωστοποίησης της ταυτότητας του αρμόδιου για την τήρηση των εν λόγω διατάξεων διευθυντικού στελέχους των υπό ίδρυση υποκαταστημάτων (εφόσον προβλέπεται από την νομοθεσία του κράτους υποδοχής). 

Η πράξη αυτή και το Παράρτημα αυτής, που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της, να δημοσιευθούν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και να αναρτηθούν στον ιστότοπο της Τράπεζας της Ελλάδος. 

Ο Πρόεδρος 

ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ