ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ

ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑ

Η ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Συνεδρίαση 193/27.09.2021

Θέμα 2: Κανόνες προληπτικής εποπτείας εταιρειών χρηματοδοτικής μίσθωσης, παροχής πιστώσεων, πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων και ιδρυμάτων μικροχρηματοδοτήσεων του ν. 4701/2020

Η ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ, αφού έλαβε υπόψη:

α) τα άρθρα 28 και 55Α του Καταστατικού της Τράπεζας της Ελλάδος (ΦΕΚ Α' 298/1927),

β) τις διατάξεις του ν. 4261/2014 «Πρόσβαση στη δραστηριότητα των πιστωτικών ιδρυμάτων και προληπτική εποπτεία πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων επενδύσεων (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2013/36/ΕΕ), κατάργηση του ν.3601/2007 και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α' 107), και ιδίως τα άρθρα 4, 66, 68, 80, 83 και το άρθρο 153 και ιδίως την παρ. 8 αυτού,

γ) τις διατάξεις του άρθρου 2 του ν.1665/1986 «Συμβάσεις Χρηματοδοτικής Μίσθωσης» (ΦΕΚ Α' 194),

δ) τις διατάξεις των άρθρων 4 και 5 του ν.1905/1990 «Σύμβαση Πρακτορείας Επιχειρηματικών Απαιτήσεων και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α' 147),

ε) τις διατάξεις του ν. 4701/2020 «Πλαίσιο χορήγησης μικροχρηματοδοτήσεων, ρυθμίσεις χρηματοπιστωτικού τομέα και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ Α' 128), και ιδίως το άρθρο 4 αυτού,

στ) τις διατάξεις του ν. 4449/2017 «Υποχρεωτικός έλεγχος των ετήσιων και των ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, δημόσια εποπτεία επί του ελεγκτικού έργου και λοιπές διατάξεις» (ΦΕΚ Α' 7),

ζ) τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για πιστωτικά ιδρύματα και επιχειρήσεις επενδύσεων και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 (ΕΕ L 176/1, 27.6.2013), και ιδίως το άρθρο 26,

η) την Πράξη Εκτελεστικής Επιτροπής (ΠΕΕ) της Τράπεζας της Ελλάδος 193/1/27.09.2021 «Όροι και προϋποθέσεις για τη χορήγηση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας εταιρειών: α) χρηματοδοτικής μίσθωσης, β) παροχής πιστώσεων και γ) πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων - Ειδικές συμμετοχές - Κατάργηση Πράξης Διοικητή 2622/21.12.2009 "Προϋποθέσεις για την παροχή άδειας ίδρυσης και λειτουργίας και κανόνες εποπτείας των α) εταιρειών χρηματοδοτικής μίσθωσης, β) εταιρειών παροχής πιστώσεων και γ) εταιρειών πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων" και άλλων Πράξεων Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος»,

θ) την Πράξη Εκτελεστικής Επιτροπής (ΠΕΕ) της Τράπεζας της Ελλάδος 178/1/2.10.2020 «Όροι και προϋποθέσεις για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας των ιδρυμάτων μικροχρηματοδοτήσεων - Ειδικές Συμμετοχές» (ΦΕΚ Β' 4315),

ι) την Πράξη Εκτελεστικής Επιτροπής (ΠΕΕ) της Τράπεζας της Ελλάδος 178/5/2.10.2020 «Πλαίσιο εξωτερικής ανάθεσης λειτουργιών» (ΦΕΚ Β' 4410),

ια) την Πράξη Εκτελεστικής Επιτροπής (ΠΕΕ) της Τράπεζας της Ελλάδος 175/2/29.7.2020 «Υιοθέτηση των κατευθυντήριων γραμμών της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών σχετικά με τη διαχείριση μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και υπό ρύθμιση ανοιγμάτων (ΕΒΑ/ΌΙ/2018/06) - Κατάργηση της Πράξης Εκτελεστικής Επιτροπής 42/30.5.2014 «Πλαίσιο εποπτικών υποχρεώσεων για τη διαχείριση των ανοιγμάτων σε καθυστέρηση και των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (Β' 1582)», (ΦΕΚ Β’ 3550),

ιβ) την Πράξη Εκτελεστικής Επιτροπής (ΠΕΕ) της Τράπεζας της Ελλάδος 190/2/16.06.2021 «Υιοθέτηση των κατευθυντήριων γραμμών της Ευρωπαϊκής Αρχής Τραπεζών (ΕΒΑ/ΌΙ/2019/04) σχετικά με τη διαχείριση κινδύνων Τεχνολογίας Πληροφορικής & Επικοινωνιών (ΤΠΕ) και Ασφάλειας» (ΦΕΚ Β' 2893),

ιγ) την Πράξη Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος (ΠΔ/ΤΕ) 2651/20.1.2012 «Στοιχεία και πληροφορίες που οφείλουν να υποβάλλουν σε περιοδική βάση στην Τράπεζα της Ελλάδος τα εποπτευόμενα ιδρύματα για σκοπούς άσκησης εποπτείας - Καθορισμός προσώπων που έχουν ειδική σχέση (ΦΕΚ Β' 199),

ιδ) την Πράξη Διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος (ΠΔ/ΤΕ) 2577/9.3.2006 «Πλαίσιο αρχών λειτουργίας και κριτηρίων αξιολόγησης της οργάνωσης και των Συστημάτων Εσωτερικού Ελέγχου των πιστωτικών και χρηματοδοτικών ιδρυμάτων και σχετικές αρμοδιότητες των διοικητικών τους οργάνων» (ΦΕΚ Α' 59),

ιε) την Πράξη Διοικητή της Τράπεζας Ελλάδος (ΠΔ/ΤΕ) 2501/31.10.2002 «Ενημέρωση των συναλλασσόμενων με τα πιστωτικά ιδρύματα για τους όρους που διέπουν τις συναλλαγές τους» (ΦΕΚ Α' 277),

ιστ) ότι από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,

ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ

να διαμορφώσει το καθεστώς προληπτικής εποπτείας των:

α) ανωνύμων εταιρειών χρηματοδοτικής μίσθωσης, κατά την έννοια του στοιχείου α) της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν.1665/1986,

β) ανωνύμων εταιρειών παροχής πιστώσεων, οι οποίες έχουν ως κύριο σκοπό την παροχή πιστώσεων σε φυσικά πρόσωπα για την κάλυψη καταναλωτικών και προσωπικών αναγκών, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 153 του ν.4261/2014,

γ) ανωνύμων εταιρειών πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων, κατά την έννοια του στοιχείου β) της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 1905/1990,

δ) ιδρυμάτων μικροχρηματοδοτήσεων, κατά την έννοια του στοιχείου β) του άρθρου 2 του ν. 4701/2020, από κοινού αναφερόμενα εφεξής, για τους σκοπούς της παρούσας, ως «ιδρύματα», ως εξής:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α. ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗ ΕΠΟΠΤΕΙΑ

1. Εταιρική Διακυβέρνηση

1. Τηρουμένων των προβλεπόμενων στο άρθρο 153 του ν. 4261/2014, τα ιδρύματα της παρούσας εφαρμόζουν επιπλέον τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 66 και των άρθρων 68, 80 και 83 του νόμου αυτού.

2. Τηρουμένων των προβλεπόμενων στο άρθρο 66 του ν. 4261/2014, τα ιδρύματα της παρούσας εφαρμόζουν αναλόγως τις διατάξεις της ΠΔ/ΤΕ 2577/9.3.2006, με εξαίρεση τις διατάξεις των παρ. 6 και 6 Α του Κεφ. ΙΙ και του Παραρτήματος 9 της ΠΔ/ΤΕ 2577/9.3.2006.

3. Οι αναφερόμενες στην ΠΔ/ΤΕ 2577/9.3.2006 αρμοδιότητες και υποχρεώσεις των Επιτροπών Ελέγχου και Διαχείρισης Κινδύνων μπορούν να ασκούνται και να εκπληρώνονται από μη εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ιδρύματος, όταν δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις συγκρότησής τους. Η Τράπεζα της Ελλάδος διατηρεί την ευχέρεια να απαιτεί τη σύσταση διακριτής Επιτροπής Ελέγχου ή Διαχείρισης Κινδύνων, αν το κρίνει σκόπιμο με βάση την αρχή της αναλογικότητας και με κριτήριο το μέγεθος του ιδρύματος και το εύρος των δραστηριοτήτων.

4. Τα ιδρύματα οφείλουν να διασφαλίζουν τη συμμετοχή στο Διοικητικό Συμβούλιο τουλάχιστον ενός μη εκτελεστικού και ανεξάρτητου μέλους κατά την έννοια του άρθρου 5 του ν. 4706/2020.

2. Απαίτηση Εποπτικών Ιδίων Κεφαλαίων

1. Τα εποπτικά ίδια κεφάλαια των ιδρυμάτων, περιλαμβάνουν ένα ή περισσότερα από τα στοιχεία που αναφέρονται στις περιπτώσεις (α) έως (ε) της παρ. 1 του άρθρου 26 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013, όπως προκύπτουν βάσει του ισχύοντος λογιστικού πλαισίου.

2. Το ύψος των εποπτικών ιδίων κεφαλαίων των ιδρυμάτων της παρούσας, δεν επιτρέπεται να υπολείπεται του προβλεπόμενου, κατά περίπτωση, ελάχιστου αρχικού κεφαλαίου καθ' όλη τη διάρκεια της λειτουργίας τους.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β. ΥΠΟΒΟΛΗ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

1. Τα ιδρύματα της παρούσας, υποβάλλουν στη Διεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος τα ακόλουθα στοιχεία και πληροφορίες του Κεφαλαίου Ι της ΠΔ/ΤΕ 2651/20.1.2012, σε ατομική και ενοποιημένη βάση (εφόσον το ίδρυμα υπάγεται σε ενοποιημένη εποπτεία), εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά:

1.1 Στοιχεία μετοχικής διάρθρωσης, ειδικών συμμετοχών και ειδικών σχέσεων

1.1.1 Ανάλυση μετοχικής διάρθρωσης (Υπόδειγμα Α01) τριμηνιαίως, εντός είκοσι (20) εργάσιμων ημερών από τη λήξη του τριμήνου σε ατομική βάση.

1.1.2 Ειδικές συμμετοχές σε ιδρύματα εντός του χρηματοπιστωτικού τομέα (Υπόδειγμα Α02) τριμηνιαίως, εντός είκοσι (20) εργάσιμων ημερών από τη λήξη του τριμήνου σε ατομική βάση και εντός σαράντα (40) εργάσιμων ημερών από τη λήξη του τριμήνου σε ενοποιημένη βάση.

1.1.3 Ειδικές συμμετοχές σε επιχειρήσεις εκτός του χρηματοπιστωτικού τομέα (Υπόδειγμα Α03) τριμηνιαίως, εντός είκοσι (20) εργάσιμων ημερών από τη λήξη του τριμήνου σε ατομική βάση και εντός σαράντα (40) εργάσιμων ημερών από τη λήξη του τριμήνου σε ενοποιημένη βάση.

1.1.4 Στοιχεία για τις απαιτήσεις από πελάτες, φυσικά ή νομικά πρόσωπα που έχουν ειδική σχέση με το ίδρυμα (Υπόδειγμα Α04) τριμηνιαίως, εντός είκοσι (20) εργάσιμων ημερών από τη λήξη του τριμήνου σε ατομική βάση.

1.2 Στοιχεία λογιστικών/οικονομικών καταστάσεων

1.2.1 Λογιστική κατάσταση βάσει των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς για τη δραστηριότητά τους σύμφωνα με τα Υποδείγματα Η01-Η04 τριμηνιαίως, εντός είκοσι (20) εργάσιμων ημερών από τη λήξη του τριμήνου σε ατομική βάση και εντός σαράντα (40) εργάσιμων ημερών από τη λήξη του τριμήνου σε ενοποιημένη βάση.

1.2.2 Ετήσιες και ενδιάμεσες, εφόσον υπάρχουν, δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις (κωδικός Η05), εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών από τη δημοσίευσή τους.

1.3 Λοιπά στοιχεία

1.3.1 Ετήσιες εκθέσεις για τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου (κωδικός Ι101 ετησίως, εντός του πρώτου εξαμήνου από τη λήξη του έτους, κωδικός Ι102 ετησίως εντός του πρώτου τριμήνου από τη λήξη του έτους και κωδικός Ι103 ανά τριετία, εντός του πρώτου εξαμήνου από τη λήξη της τριετίας).

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ. ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΣΥΝΑΛΛΑΣΣΟΜΕΝΩΝ

Οι διατάξεις της ΠΔ/ΤΕ 2501/31.10.2002 "Ενημέρωση των συναλλασσόμενων με τα πιστωτικά ιδρύματα για τους όρους που διέπουν τις συναλλαγές τους", εφαρμόζονται αναλόγως στα ιδρύματα της παρούσας.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ. ΛΟΙΠΕΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

1. Η Τράπεζα της Ελλάδος δύναται να εξαιρεί τα ιδρύματα της παρούσας από την εποπτεία σε ατομική βάση που προβλέπεται στην Ενότητα 1 του Κεφαλαίου Α καθώς και από τις υποχρεώσεις της υποπαρ. 1.1 και της υποπαρ. 1.3 της παρ. 1 του Κεφαλαίου Β της παρούσας πράξης, όταν αυτά είναι θυγατρικές πιστωτικών ιδρυμάτων και ισχύουν τα προβλεπόμενα του άρθρου 7 του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013.

2. Από την έναρξη ισχύος της παρούσας:

α) αντικαθίσταται η περ. γ) της παρ. 1 του Κεφ. Α της ΠΕΕ 175/2/29.7.2020 με την εξής:

«γ) από τις εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης, τις εταιρείες παροχής πιστώσεων, τις εταιρείες πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων και τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων με έδρα στην Ελλάδα, αποκλειστικά ως προς: (i) την εφαρμογή των διατάξεων των κεφαλαίων Β και Ε έως Θ και (ii) την υποβολή σε ατομική βάση του Υποδείγματος 1 με τίτλο «Κατηγοριοποίηση Χαρτοφυλακίου» και του Υποδείγματος 8 με τίτλο «Κώδικας Δεοντολογίας», του Παραρτήματος VI «Εποπτικές Αναφορές» της παρούσας, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο κεφάλαιο Θ», και

β) προστίθεται περίπτωση ι) στην παρ. 1 του Κεφαλαίου Ι της ΠΕΕ 178/5/2.10.2020 ως εξής:

«ι. τα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων με έδρα στην Ελλάδα.»

γ) οποιαδήποτε αναφορά στα κεφάλαια ΙΙ, ΙΙΙ και IV της ΠΔ/ΤΕ 2622/21.12.2009 "Προϋποθέσεις για την παροχή άδειας ίδρυσης και λειτουργίας και κανόνες εποπτείας των α) εταιρειών χρηματοδοτικής μίσθωσης, β) εταιρειών παροχής πιστώσεων και γ) εταιρειών πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων" (ΦΕΚ Β' 3), η οποία καταργήθηκε δυνάμει της ΠΕΕ 193/1/27.09.2021, νοείται ως αναφορά στην παρούσα.

3. Από την έναρξη ισχύος της παρούσας, καταργούνται:

α) η παρ. 2 της Ενότητας Ζ1 «Κίνδυνος ρευστότητας» του Κεφαλαίου Ι «Είδος Υποβαλλόμενων Στοιχείων ανά Εποπτικό Αντικείμενο» της ΠΔ/ΤΕ 2651/20.01.2012, και

β) οι παράγραφοι 1 έως 5 της Ενότητας Ε «Εταιρείες Χρηματοδοτικής Μίσθωσης, Πρακτορείας Επιχειρηματικών Απαιτήσεων και Παροχής Πιστώσεων» του Κεφαλαίου ΙΙΙ «Υπόχρεοι προς Υποβολή Εποπτικών Στοιχείων» της ΠΔ/ΤΕ 2651/20.01.2012.

4. Η Τράπεζα της Ελλάδος δύναται να ζητά πρόσθετα στοιχεία, πληροφορίες και διευκρινίσεις που εύλογα απαιτούνται για σκοπούς εποπτείας οποτεδήποτε κριθεί απαραίτητο, τα οποία της παρέχονται χωρίς καθυστέρηση.

5. Αν επέλθει οποιαδήποτε μεταβολή, η οποία επηρεάζει την ακρίβεια των πληροφοριών και των στοιχείων που προβλέπονται στην παρούσα Πράξη, το ίδρυμα ενημερώνει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση την Τράπεζα της Ελλάδος.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε. ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

1. Εξουσιοδοτείται η Διεύθυνση Εποπτείας Πιστωτικού Συστήματος της Τράπεζας της Ελλάδος να παρέχει οδηγίες και διευκρινίσεις για την εφαρμογή της παρούσας Πράξης.

2. Η παρούσα Πράξη δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και αναρτάται στον ιστότοπο της Τράπεζας της Ελλάδος.

Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΤΑ ΜΕΛΗ

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
Ιωάννης Στουρνάρας