Αριθμ.: 9754/278816

ΦΕΚ B' 5509/18.09.2023

Θέσπιση των αναγκαίων συμπληρωματικών μέτρων για την εφαρμογή του άρθρου 12 του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/625 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 15ης Μαρτίου 2017, για τους επίσημους ελέγχους και τις άλλες επίσημες δραστηριότητες που διενεργούνται με σκοπό την εξασφάλιση της εφαρμογής της νομοθεσίας για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές και των κανόνων για την υγεία και την καλή μεταχείριση των ζώων, την υγεία των φυτών και τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα (L 95 και διορθωτικά L 137/2017 και L 310/2020), για τη θέσπιση διαδικασιών επαλήθευσης για τους ελέγχους υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων μέσα και επάνω σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης και τους ελέγχους των απαιτήσεων για τη διάθεση στην αγορά και τη χρήση φυτοπροστατευτικών προϊ όντων και της ορθολογικής χρήσης τους.

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

Έχοντας υπόψη

1. Τις διατάξεις:

α) Της παρ. 7 του άρθρου 23 του ν. 4691/2020 «Ρυθμίσεις αρμοδιότητας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό του αγροτικού τομέα και άλλες διατάξεις» (Α’ 108).

β) Του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά όργανα, (άρθρο πρώτο του π.δ. 63/2005, Α’98), όπως διατηρήθηκε σε ισχύ με την παρ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α’ 133).

2. Τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/625 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαρτίου 2017, για τους επίσημους ελέγχους και τις άλλες επίσημες δραστηριότητες που διενεργούνται με σκοπό την εξασφάλιση της εφαρμογής της νομοθεσίας για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές και των κανόνων για την υγεία και την καλή μεταχείριση των ζώων, την υγεία των φυτών και τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, για την τροποποίηση των Κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) υπ’ αρ. 999/2001, (ΕΚ) υπ’ αρ. 396/2005, (ΕΚ) υπ’ αρ. 1069/2009, (ΕΚ) υπ’ αρ. 1107/2009, (ΕΕ) υπ’ αρ. 1151/2012, (ΕΕ) υπ’ αρ. 652/2014, (ΕΕ) 2016/429 και (ΕΕ) 2016/2031, των Κανονισμών του Συμβουλίου (ΕΚ) υπ’ αρ. 1/2005 και (ΕΚ) υπ’ αρ. 1099/2009 και των Οδηγιών του Συμβουλίου 98/58/ΕΚ, 1999/74/ΕΚ, 2007/43/ΕΚ, 2008/119/ΕΚ και 2008/120/ΕΚ και για την κατάργηση των Κανονισμών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΚ) υπ’ αρ. 854/2004 και (ΕΚ) υπ’ αρ. 882/2004, των Οδηγιών του Συμβουλίου 89/608/ΕΟΚ, 89/662/ΕΟΚ, 90/425/ΕΟΚ, 91/496/ΕΟΚ, 96/23/ΕΚ, 96/93/ΕΚ και 97/78/ ΕΚ και της απόφασης 92/438/ΕΟΚ του Συμβουλίου (L 95 και διορθωτικά L 137/2017 και L 310/2020).

3. Την υπ’ αρ. 3336/2023 (ΥΟΔΔ 757) απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Διορισμός Γενικού Γραμματέα Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.».

4. Το π.δ. 79/2023 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 131).

5. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

Άρθρο 1

Σκοπός - πεδίο εφαρμογής

1. Με την παρούσα θεσπίζονται τα αναγκαία συμπληρωματικά μέτρα για την εφαρμογή του άρθρου 12 του κανονισμού (ΕΕ) 2017/625 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 15ης Μαρτίου 2017, για τους επίσημους ελέγχους και τις άλλες επίσημες δραστηριότητες που διενεργούνται με σκοπό την εξασφάλιση της εφαρμογής της νομοθεσίας για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές και των κανόνων για την υγεία και την καλή μεταχείριση των ζώων, την υγεία των φυτών και τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα (ΦΠΠ) (L 95 και διορθωτικά L 137/2017 και L 310/2020), σχετικά με τη θέσπιση διαδικασιών επαλήθευσης των ελέγχων υπολειμμάτων γεωργικών φαρμάκων μέσα και επάνω σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης, και των ελέγχων των απαιτήσεων για τη διάθεση στην αγορά και την ορθολογική χρήση φυτοπροστατευτικών προϊόντων, όπως αυτοί πραγματοποιούνται από τις αρμόδιες αρχές του άρθρου 8 του ν. 4036/2012 (Α’ 8) και του άρθρου 3 του π.δ. 159/2013 (Α’ 251).

2. Οι διατάξεις της παρούσας απόφασης εφαρμόζονται:

α) Στους ελέγχους που διενεργούνται στη χώρα από τις αρμόδιες αρχές, σύμφωνα με τα άρθρα 8 και 12 του ν. 4036/2012 (Α’ 8),

β) στους ελέγχους για τα υπολείμματα ΦΠΠ, που διενεργούνται σύμφωνα με τα άρθρα 19 και 47 του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/625 και τα οριζόμενα στους Κανονισμούς (ΕΚ) υπ’ αρ. 178/2002 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 28ης Ιανουαρίου 2002 (L 31) και (ΕΚ) υπ’ αρ. 396/2005.

γ) στους ελέγχους που διενεργούνται με σκοπό την εφαρμογή του Μέρους τρίτου του ν. 4036/2012 (Οδηγία 2009/128/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Οκτωβρίου 2009 [L 309 και διορθωτικά L 161/2010 και L 72/2015]),

δ) στους ελέγχους για τα ΦΠΠ, που διενεργούνται σύμφωνα με το άρθρο 24 του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/625 και τον Κανονισμό (ΕΕ) υπ’ αρ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Οκτωβρίου 2009 (L 309 και διορθωτικό L 45/2020).

Άρθρο 2

Ορισμοί

Για τους σκοπούς της παρούσας, ισχύουν οι ορισμοί των άρθρων 2 και 3 του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/625 του άρθρου 3 του Κανονισμού (ΕΚ) υπ’ αρ. 1107/2009 και του άρθρου 2 του Κανονισμού (ΕΕ) 178/2002.

Άρθρο 3

Αρμόδια αρχή

1. Αρμόδια αρχή για την άσκηση επαλήθευσης των επίσημων ελέγχων που διεξάγονται για την εξακρίβωση της συμμόρφωσης με τη νομοθεσία για τα ΦΠΠ και, ειδικότερα, με τους κανόνες που θεσπίζονται σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο για την υποπερ. αγ’ της περ. α’ και την περ. η’ της παρ. 1 καθώς και την υποπερ. δγ’ της περ. δ’ της παρ. 2 του άρθρου 23 του ν. 4691/2020 (Α’ 108), ορίζεται η Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ), (στο εξής κεντρική αρμόδια αρχή).

2. Η κεντρική αρμόδια αρχή επαληθεύει τους επίσημους ελέγχους που διενεργούνται στη χώρα μας σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 1, με σκοπό:

α) Να εξακριβώνει τη συμμόρφωση των επίσημων ελέγχων της διάθεσης στην αγορά ΦΠΠ, όπως αυτοί ορίζονται στα ετήσια προγράμματα ελέγχων ΦΠΠ, της ορθολογικής χρήσης και των υπολειμμάτων των ΦΠΠ, με την κείμενη εθνική και ενωσιακή νομοθεσία και με τις κατευθυντήριες οδηγίες της κεντρικής αρμόδιας αρχής,

β) να εξακριβώνει την αποτελεσματικότητα, την καταλληλόλητα, την ποιότητα και τη συνοχή των επισήμων ελέγχων, της διάθεσης στην αγορά ΦΠΠ, της ορθολογικής χρήσης και των υπολειμμάτων των ΦΠΠ σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης, για την τήρηση της κείμενης εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας,

γ) να αξιολογεί την ομοιόμορφη εφαρμογή από τις αρμόδιες αρχές των μεθόδων και των πρακτικών που χρησιμοποιούνται στους επίσημους ελέγχους της διάθεσης στην αγορά ΦΠΠ, της ορθολογικής χρήσης και των υπολειμμάτων των ΦΠΠ,

δ) να παρακολουθεί την εφαρμογή των δράσεων για την υλοποίηση των στόχων του εθνικού σχεδίου δράσης του άρθρου 18 του ν. 4036/2012 (Α’ 8),

ε) να εντοπίζει τις βέλτιστες πρακτικές ελέγχου και να τις ενσωματώνει στις τεκμηριωμένες διαδικασίες ελέγχου της παρ. 1 του άρθρου 12 του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/625,

στ) να διασφαλίζει τη λήψη των απαραίτητων διορθωτικών ενεργειών, όπου απαιτείται,

ζ) να συντάσσει το ετήσιο πρόγραμμα επαλήθευσης, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 4,

η) να παρακολουθεί την πορεία των απαιτούμενων ενεργειών διορθωτικών ή/και προληπτικών ενεργειών που περιγράφονται στις εκθέσεις επαλήθευσης της παρ. 6 άρθρου 4 και να αξιολογεί τα αποτελέσματα της επαλήθευσης.

Άρθρο 4

Διαδικασίες επαλήθευσης των επίσημων ελέγχων

1. Η επαλήθευση διεξαγωγής των επίσημων ελέγχων διεξάγεται με τακτικούς ελέγχους επαλήθευσης από την κεντρική αρμόδια αρχή, οι οποίοι περιλαμβάνονται στο ετήσιο πρόγραμμα επαλήθευσης της παρ. 2 και περιλαμβάνουν:

α) Τη δημιουργία εντύπου επαλήθευσης των επίσημων ελέγχων, το οποίο περιλαμβάνει όλες τις δραστηριότητες που ελέγχονται από την ομάδα επαλήθευσης της παρ. 3. Τα έντυπα επαλήθευσης των επίσημων ελέγχων δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του ΥΠΑΑΤ και αναθεωρούνται σε τακτική βάση,

β) τη σύνταξη και αποστολή ερωτηματολογίου στις αρμόδιες υπηρεσίες, το οποίο συμπληρώνεται και αποστέλλεται στην ομάδα επαλήθευσης της παρ. 3, τριάντα (30) ημέρες πριν την έναρξη του ελέγχου επαλήθευσης των επίσημων ελέγχων,

γ) το διοικητικό έλεγχο των εγγράφων των επίσημων ελέγχων, τα οποία αποστέλλονται από τις αρμόδιες αρχές,

δ) τον έλεγχο των αρχείων που τηρούν οι αρμόδιες αρχές σχετικά με τη συμμόρφωση τους με τα ετήσια προγράμματα ελέγχου υπολειμμάτων ΦΠΠ μέσα και επάνω σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης,

ε) τον έλεγχο των αρχείων που τηρούν οι αρμόδιες αρχές σχετικά με τη συμμόρφωση τους με τα ετήσια προγράμματα ελέγχου διάθεσης στην αγορά και χρήσης φυτοπροστατευτικών προϊόντων,

στ) τη συνέντευξη με τους αρμόδιους για τον έλεγχο υπαλλήλους των αρμοδίων αρχών,

ζ) την επίσκεψη για επιτόπιο έλεγχο δειγματοληψίας, όσον αφορά έλεγχο σε υπολείμματα φυτοπροστατευτικών προϊόντων πάνω ή μέσα σε τρόφιμα, περιεχόμενου, ετικέτας και διαφήμισης των ΦΠΠ,

η) την επίσκεψη για επιτόπιο έλεγχο σε βιομηχανίες ΦΠΠ ή/και εργοστάσια επένδυσης σπόρων με ΦΠΠ,

θ) την επίσκεψη για επιτόπιο έλεγχο εμπορίας ΦΠΠ,

ι) την επίσκεψη για επιτόπιο έλεγχο ορθολογικής χρήσης ΦΠΠ.

2. α) Μέχρι την 31η Μαρτίου κάθε έτους, η κεντρική αρμόδια αρχή καταρτίζει το ετήσιο πρόγραμμα επαλήθευσης για το τρέχον έτος, το οποίο περιλαμβάνει το ακριβές αντικείμενο και περιεχόμενο των τακτικών ελέγχων επαλήθευσης των επίσημων ελέγχων της παρ. 1 και το χρονοδιάγραμμα πραγματοποίησής τους. Το ετήσιο πρόγραμμα επαλήθευσης περιλαμβάνει τον έλεγχο επαλήθευσης σε τουλάχιστον τρεις (3) αρμόδιες αρχές της παρ. 1 του άρθρου 1 και κοινοποιείται σε όλες τις αρμόδιες αρχές.

β) Το ετήσιο πρόγραμμα επαλήθευσης καταρτίζεται βάσει ανάλυσης κινδύνου και λαμβάνει υπόψη τα παρακάτω βασικά κριτήρια:

βα) Τον αριθμό των ελέγχων που πραγματοποιήθηκαν κατά το προηγούμενο έτος σε σχέση με τα προβλεπόμενα στο ετήσιο πρόγραμμα ελέγχου ΦΠΠ,

ββ) τον αριθμό των ελέγχων που πραγματοποιήθηκαν κατά το προηγούμενο έτος, σε σχέση με τα προβλεπόμενα στο πρόγραμμα ελέγχου υπολειμμάτων ΦΠΠ της παρ. 1 του άρθρου 12 του ν. 4036/2012,

βγ) τον αριθμό των παραβάσεων που καταγράφηκαν κατά κατηγορία ελέγχου σε συνάρτηση με τον αριθμό των ελέγχων που πραγματοποιήθηκαν,

βδ) τον αριθμό των βιομηχανιών ΦΠΠ ή/και εργοστασίων επένδυσης σπόρων με ΦΠΠ που λειτούργησαν κατά το προηγούμενο έτος στην περιοχή αρμοδιότητας της ελεγχόμενης αρμόδιας αρχής,

βε) τον αριθμό των καταστημάτων εμπορίας γεωργικών φαρμάκων στην περιοχή αρμοδιότητας της ελεγχόμενης αρμόδιας αρχής,

βστ) τον όγκο χρήσης ΦΠΠ στην περιοχή αρμοδιότητας της ελεγχόμενης αρμόδιας αρχής,

βζ) τον αριθμό των ελέγχων που πραγματοποιήθηκαν σε σχέση με τους ελέγχους που προβλέπονται με βάση τον εκτελεστικό Κανονισμό (ΕΕ) 2019/1793 σε ό,τι αφορά τα υπολείμματα ΦΠΠ,

βη) τις πληροφορίες που παρέχονται από το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές (RASFF) του άρθρου 50 του Κανονισμού (ΕΚ) υπ’ αρ. 178/2002.

3. Για τους ελέγχους επαλήθευσης του ετήσιου πρόγραμματος επαλήθευσης, με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων συγκροτείται ομάδα επαλήθευσης, αποτελούμενη από τρεις (3) υπαλλήλους της κεντρικής αρμόδιας αρχής ή δύο (2) υπαλλήλους της κεντρικής αρμόδιας αρχής και έναν (1) υπάλληλο από τα Περιφερειακά Κέντρα Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού και Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου.

Τα άτομα της ομάδας εκτελούν τα καθήκοντά τους με αμερόληπτο, εχέμυθο, διαφανή και ανεξάρτητο τρόπο, διαχειρίζονται ως εμπιστευτική κάθε πληροφορία που περιέχεται στη γνώση τους κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους και δεν έχουν προσωπικό ή άλλο όφελος που μπορεί να επηρεάσει το αμερόληπτο της κρίσης τους.

4. Η ομάδα επαλήθευσης συντάσσει σχέδιο έκθεσης επαλήθευσης μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την ημερομηνία διεξαγωγής του ελέγχου επαλήθευσης, το οποίο περιλαμβάνει:

α) Τη λεπτομερή διαδικασία του ελέγχου επαλήθευσης,

β) τα ευρήματα του ελέγχου επαλήθευσης,

γ) τις τυχόν απαιτούμενες διορθωτικές ενέργειες και τις προληπτικές ενέργειες,

δ) το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των διορθωτικών ή/και προληπτικών ενεργειών.

Το σχέδιο της έκθεσης επαλήθευσης αποστέλλεται στην υπηρεσία που έχει ελεγχθεί, η οποία, μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την παραλαβή του, αποστέλλει στην κεντρική αρμόδια αρχή τις παρατηρήσεις της επί του σχεδίου της έκθεσης επαλήθευσης.

Μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την παραλαβή των παρατηρήσεων ή από την παρέλευση της προθεσμίας αποστολής τους στην κεντρική αρμόδια αρχή, η ομάδα επαλήθευσης συντάσσει την τελική έκθεση επαλήθευσης, η οποία υπογράφεται από την ομάδα επαλήθευσης και αποστέλλεται στην υπηρεσία που έχει ελεγχθεί.

5. Από την ημερομηνία έκδοσης της τελικής έκθεσης επαλήθευσης και σε χρονικό διάστημα που ορίζεται σε αυτήν, η υπηρεσία που έχει ελεγχθεί υλοποιεί τις τυχόν διορθωτικές ή/και προληπτικές ενέργειες και τεκμηριώνει την ολοκλήρωση της υλοποίησής τους.

6. Η κεντρική αρμόδια αρχή παρακολουθεί την πορεία των απαιτούμενων διορθωτικών ή/και προληπτικών ενεργειών, αξιολογεί τα αποτελέσματα του ετήσιου προγράμματος επαλήθευσης και μεριμνά για τυχόν ενέργειες, όπου αυτό απαιτείται, καθώς και για τη διάδοση βέλτιστων εφαρμοζόμενων πρακτικών, όπως αυτές προκύπτουν κατά την εφαρμογή του ετήσιου προγράμματος επαλήθευσης.

7. Κατά την εφαρμογή των διαδικασιών επαλήθευσης των επίσημων ελέγχων και άλλων επίσημων δραστηριοτήτων, σύμφωνα με το παρόν άρθρο, οι εποπτευόμενες αρμόδιες αρχές συνεργάζονται και βοηθούν την κεντρική αρμόδια αρχή, παρέχουν σε αυτήν πρόσβαση στους χώρους και στις εγκαταστάσεις τους, καθώς και σε αρχεία ή έγγραφα που σχετίζονται με τους επίσημους ελέγχους και άλλες επίσημες δραστηριότητες.

Άρθρο 5

Συνδρομή αρμόδιων αρχών σε ελέγχους

Οι αρμόδιες αρχές παρέχουν στην κεντρική αρμόδια αρχή κάθε αναγκαία συνδρομή για την εκτέλεση των καθηκόντων της, μέσα στην προθεσμία που ορίζεται από αυτή.

Άρθρο 6

Καταργούμενες διατάξεις

Από τη δημοσίευση της παρούσας απόφασης, η υπ’ αρ. 11935/134642/24.10.2014 κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Β’ 2958), όπως τροποποιήθηκε από την υπ’ αρ. 1201/18604/2.2.2018 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Β’ 406), καταργείται.

Άρθρο 7

Έναρξη ισχύος

Η απόφαση αυτή αρχίζει να ισχύει από την ημερομηνία δημοσίευσής της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 12 Σεπτεμβρίου 2023

Ο Υπουργός

ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΑΥΓΕΝΑΚΗΣ