Αριθμ. Δ.15/Δ’/90598

ΦΕΚ B' 5404/22.11.2021

Καθορισμός της διαδικασίας συμψηφισμού και επιστροφής των αχρεωστήτως καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών στον Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.).

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις του άρθρου 104 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), όπως αντικαταστάθηκε από τότε που ίσχυσε με το άρθρο 15 του ν. 4488/2017 (Α’ 137).

2. Το άρθρο 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα, (π.δ. 63/2005, Α’ 98), όπως αυτό διατηρήθηκε σε ισχύ με την περ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α’ 133).

3. Το π.δ. 134/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης» (Α’ 168).

4. Το π.δ. 81/2019 «Σύσταση, συγχώνευση, μετονομασία και κατάργηση Υπουργείων και καθορισμός των αρμοδιοτήτων τους - Μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων» (Α’ 119).

5. Το π.δ. 62/2020 «Διορισμός Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 155).

6. Την υπ’ αρ. 71672/27.9.2021 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Παναγιώτη Τσακλόγλου» (Β’ 4443).

7. Την υπ’ αρ. 290/1.7.2021 (Συνεδρίαση Δ.Σ. e-Ε.Φ.Κ.Α. 23/1.7.2021) απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του e-Ε.Φ.Κ.Α.

8. Το υπ’ αρ. 68228/15.9.2021 εισηγητικό σημείωμα της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, βάσει της περ. ε’ της παρ. 5 του άρθρου 24 του ν. 4270/2014 (Α’ 143), όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 34 του ν. 4484/2017 (Α’ 110).

9. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της απόφασης αυτής δεν προκαλείται οικονομική επιβάρυνση στον κρατικό προϋπολογισμό ούτε στον προϋπολογισμό του e-Ε.Φ.Κ.Α. καθώς αφορά σε διαδικαστικά θέματα επιστροφής των αχρεωστήτως καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών,

αποφασίζουμε:

Άρθρο 1

1. Οι αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές στον e-Ε.Φ.Κ.Α. συμψηφίζονται με τις πάσης φύσεως καθυστερούμενες οφειλές, ρυθμισμένες ή μη, των δικαιούχων προς τον e-Ε.Φ.Κ.Α. και τους τρίτους φορείς, για τους οποίους ο e-Ε.Φ.Κ.Α. συνεισπράττει ασφαλιστικές εισφορές. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος των αχρεωστήτως καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών έχει υπαχθεί σε καθεστώς ρύθμισης οφειλών, της οποίας οι όροι τηρούνται, ο συμψηφισμός συντελείται και με τις μη ληξιπρόθεσμες δόσεις της ρύθμισης.

Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν οφειλές ή εάν ύστερα από το συμψηφισμό, σύμφωνα με τα ανωτέρω, προκύπτει υπόλοιπο ποσό, αυτό επιστρέφεται άτοκα στους δικαιούχους, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 2 της παρούσας.

Κατ’ εξαίρεση το προς επιστροφή χρηματικό ποσό επιστρέφεται εντόκως έπειτα από αμετάκλητη απόφαση αρμόδιου δικαστηρίου, με βάση τα οριζόμενα στο άρθρο 21 του Κώδικα Νόμων περί δικών του Δημοσίου (κ.δ. της 26.6/10.7.1944, Α’ 139), εκτός και εάν ορίζεται διαφορετικά στη δικαστική απόφαση.

2. Ως αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές νοούνται τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται στον e-Ε.Φ.Κ.Α. για οποιαδήποτε αιτία, και για τα οποία, βάσει της κείμενης νομοθεσίας, δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής τους.

Κατ’ εξαίρεση δεν θεωρούνται αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί σε περιπτώσεις που προκύπτει ακύρωση χρόνου ασφάλισης λόγω δόλιας ή εικονικής ασφάλισης.

3. Ο συμψηφισμός με οφειλή και η επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών αφορά σε χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί υπέρ των κλάδων ασφάλισης του e-Ε.Φ.Κ.Α., καθώς και σε χρηματικά ποσά που έχουν εισπραχθεί αχρεωστήτως από τον eΕ.Φ.Κ.Α. υπέρ του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., του Ο.Α.Ε.Δ., καθώς και οποιουδήποτε άλλου φορέα, για τον οποίο ο e-Ε.Φ.Κ.Α. συνεισπράττει εισφορές.

Άρθρο 2

Για την επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών:

α) σε περίπτωση μισθωτών ασφαλισμένων, υποβάλλεται σχετική αίτηση από το δικαιούχο των αχρεωστήτως καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών, ασφαλισμένο ή/και εργοδότη,

β) σε περίπτωση ελευθέρων επαγγελματιών ή αυτοτελώς απασχολούμενων ή αγροτών:

βα) Για αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές έως 31/12/2016 τα σχετικά χρηματικά ποσά επιστρέφονται στους δικαιούχους, κατόπιν αίτησης, όπως τα ποσά αυτά προκύπτουν σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 1 της παρούσας.

ββ) Για αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές από 1/1/2017 έως 31/12/2019, τα σχετικά χρηματικά ποσά επιστρέφονται στους δικαιούχους, κατόπιν αίτησης, μετά την ολοκλήρωση της ετήσιας διαδικασίας εκκαθάρισης που προβλέπεται από τις παρ. 14 και 15 του άρθρου 2 της υπ’ αρ. οικ. 61502/3399/30.12.2016 υπουργικής απόφασης (Β’ 4330), όπως τροποποιήθηκε με την υπ’ αρ. 25599/1453/2.6.2017 υπουργική απόφαση (Β’ 1942), και της υπ’ αρ. οικ. 61501/3398/30.12.2016 κοινής υπουργικής απόφασης (Β’ 4330), όπως τροποποιήθηκε με την υπ’ αρ. 25598/1452/2.6.2017 κοινή υπουργική απόφαση (Β’ 1977).

Οι ανωτέρω δικαιούχοι, μπορούν, με αίτησή τους που υποβάλλεται εντός διμήνου από την ημερομηνία κοινοποίησης στους ασφαλισμένους του αποτελέσματος της ως άνω προβλεπόμενης διαδικασίας εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών, να ζητήσουν να παραμείνει το προς επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθέν χρηματικό ποσό στον e-Ε.Φ.Κ.Α. ως πιστωτικό υπόλοιπο, συμψηφιζόμενο με τις επόμενες ασφαλιστικές εισφορές.

βγ) Για αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές από 1/1/2020, τα σχετικά χρηματικά ποσά επιστρέφονται στους δικαιούχους, κατόπιν αίτησης, όπως τα ποσά αυτά προκύπτουν σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 1 της παρούσας.

Για τις περιπτώσεις που το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών προσδιορίζεται κατόπιν διαδικασίας εκκαθάρισης, τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντα χρηματικά ποσά επιστρέφονται μετά την ολοκλήρωση της σχετικής διαδικασίας εκκαθάρισης.

Σε περίπτωση που δεν υποβληθεί αίτηση για επιστροφή, τα αχρεωστήτως καταβληθέντα χρηματικά ποσά παραμένουν στον e-Ε.Φ.Κ.Α. ως πιστωτικό υπόλοιπο, συμψηφιζόμενο με επόμενες ασφαλιστικές εισφορές.

Τα ανωτέρω εφαρμόζονται και για τα ποσά που έχουν καταβληθεί μέσω της παρακράτησης επί της ελάχιστης αμοιβής ανά δικηγορική πράξη, σύμφωνα με την παρ. 10 του άρθρου 39 του ν. 4387/2016 (Α’ 85), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 35 του ν. 4670/2020 (Α’ 43).

Άρθρο 3

Οι αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές υπέρ τρίτων φορέων που συνεισπράττονται από τον e-Ε.Φ.Κ.Α. επιστρέφονται από αυτόν, σύμφωνα με τη διαδικασία της παρούσας, και βαρύνουν τον αντίστοιχο φορέα, υπέρ του οποίου έγινε η είσπραξη.

Άρθρο 4

1. Τα προβλεπόμενα από τα ανωτέρω άρθρα έχουν εφαρμογή:

α) σε περιπτώσεις που προκύπτει επιστροφή αχρεωστήτως καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών σύμφωνα με τα ανωτέρω και η σχετική αξίωση έχει γεννηθεί ή θα γεννηθεί μετά την 1/1/2017, και

β) σε εκκρεμείς αιτήσεις επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθεισών ασφαλιστικών εισφορών, οι οποίες έχουν υποβληθεί στους ενταχθέντες στον e-Ε.Φ.Κ.Α. ασφαλιστικούς οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένου του Δημοσίου, μέχρι 31/12/2016 ή στον e-Ε.Φ.Κ.Α. από 01/01/2017 και βρίσκονται σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας, υπό την προϋπόθεση ότι η σχετική αξίωση έχει γεννηθεί μέχρι 31/12/2016 και δεν έχει υποπέσει σε παραγραφή κατά την ημερομηνία υποβολής της αιτήσεως.

2. Οι αχρεωστήτως καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές κύριας σύνταξης έως 31/12/2016 στο Δημόσιο και από 1/1/2017 έως 31/12/2019 στον e-Ε.Φ.Κ.Α. για τα πρόσωπα της περ. α’ της παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 4387/2016, επιστρέφονται από τον eΕ.Φ.Κ.Α., σύμφωνα με τη διαδικασία των προηγουμένων άρθρων, κατόπιν σχετικής βεβαίωσης που εκδίδεται από τους οικείους εκκαθαριστές μισθοδοσίας.

Άρθρο 5

Από την έναρξη ισχύος της παρούσας απόφασης παύει να ισχύει η υπό στοιχεία Δ.15/Δ’/12061/293/1.3.2018 απόφαση του Υφυπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Β’ 773).

Η ισχύς της παρούσας αρχίζει από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδας της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 11 Νοεμβρίου 2021

Ο Υφυπουργός

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΚΛΟΓΛΟΥ