Αριθμ. 75926

ΦΕΚ B' 5222/28.08.2023

Καθορισμός κατηγοριών προϊόντων που εντάσσονται στο «καλάθι του νοικοκυριού», καθορισμός συχνότητας αποστολής του καταλόγου προϊόντων από τους υπόχρεους, ορισμός της αρμόδιας αρχής ελέγχου, καθορισμός διαδικασίας είσπραξης των προστίμων και λοιπά ειδικότερα ζητήματα για την εφαρμογή του άρθρου 55 του ν. 5045/2023 (Α’ 136).

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις:

α) Του ν. 5045/2022 «Ενίσχυση του εισοδήματος των μισθωτών, των νέων, της οικογένειας και της εργασίας - Συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις και άλλες επείγουσες διατάξεις.» (Α’ 124) και ιδίως των άρθρων 54 και 55 αυτού,

β) του ν. 4622/2019 «Επιτελικό Κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερνητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διοίκησης» (Α’ 133),

γ) του ν. 2251/2014 «Προστασία των καταναλωτών» (Α’ 191),

δ) του άρθρου 90 του Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α’ 98), σε συνδυασμό με την παρ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α’ 133),

ε) του π.δ. 5/2022 «Οργανισμός Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων» (Α’ 15),

στ) του π.δ. 77/2023 «Σύσταση Υπουργείου και μετονομασία Υπουργείων - Σύσταση, κατάργηση και μετονομασία Γενικών και Ειδικών Γραμματειών - Μεταφορά αρμοδιοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων, θέσεων προσωπικού και εποπτευόμενων φορέων» (Α’ 130),

ζ) του π.δ. 79/2023 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 131).

2. Το γεγονός ότι σύμφωνα με την υπ’ αρ. 75123/ 23-08-2023 Εισήγηση του Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών από την παρούσα δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού,

αποφασίζουμε:

Άρθρο 1

Κατηγορίες προϊόντων που εντάσσονται στο «καλάθι του νοικοκυριού».

1. Οι υπόχρεοι της παρ. 1 του άρθρου 55 του ν. 5045/ 2023 αποστέλλουν στο Υπουργείο Ανάπτυξης κατάλογο καταναλωτικών προϊόντων («καλάθι του νοικοκυριού») που είναι απαραίτητα για αξιοπρεπή διαβίωση και ειδικότερα ένα τουλάχιστον προϊόν από κάθε κατηγορία προϊόντων που εντάσσεται στο «καλάθι του νοικοκυριού». Οι κατηγορίες των προϊόντων που εντάσσονται στο «καλάθι του νοικοκυριού» αναφέρονται στον ακόλουθο Πίνακα:

2. Για τις κατηγορίες 1, 5, 6, 7, 8, 9, 16, 17, 20, 21, 22, 27 και 32 της παρ. 1, οι υπόχρεοι της παρ. 1 του άρθρου 55 του ν. 5045/2023 εντάσσουν στον κατάλογο που αποστέλλουν στο Υπουργείο Ανάπτυξης τουλάχιστον ένα (1) προϊόν επώνυμης ετικέτας. Από την ως άνω υποχρέωση εξαιρούνται οι επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν στο καταναλωτικό κοινό προϊόντα επώνυμης ετικέτας στην αντίστοιχη κατηγορία.

3. Για τις κατηγορίες 57 έως 67 της παρ. 1, οι υπόχρεοι της παρ. 1 του άρθρου 55 του ν. 5045/2023, αλλά και άλλες επιχειρήσεις που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία «το καλάθι του νοικοκυριού» δυνάμει της παρ. 5 του ιδίου άρθρου, εντάσσουν στον κατάλογο που αποστέλλουν στο Υπουργείο Ανάπτυξης ένα (1) τουλάχιστον προϊόν, εφόσον διαθέτουν προϊόντα της κατηγορίας αυτής προς πώληση στους καταναλωτές. Οι επιχειρήσεις που δεν εντάσσονται στους υπόχρεους της παρ. 1 του άρθρου 55 του ν. 5045/2023, και συμμετέχουν εθελοντικά στην πρωτοβουλία «το καλάθι του νοικοκυριού», όπως οι εξειδικευμένες επιχειρήσεις πώλησης σχολικών, χαρτικών και παιχνιδιών, μπορούν να συμμετέχουν μόνο για τις κατηγορίες 57 έως 67 της παρ. 1 και να σταματήσουν να αποστέλλουν τον ως άνω κατάλογο από την 4η Οκτωβρίου 2023.

Άρθρο 2

Συχνότητα αποστολής του καταλόγου προϊόντων από τους υπόχρεους

Οι υπόχρεοι της παρ. 1 του άρθρου 55 του ν. 5045/2023 αποστέλλουν στο Υπουργείο Ανάπτυξης κατάλογο καταναλωτικών προϊόντων σε εβδομαδιαία βάση, κάθε Τετάρτη έως τις 9:00 π.μ. Η αποστολή του καταλόγου προϊόντων για τις επιχειρήσεις που είναι υπόχρεες αποστολής στοιχείων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα e-katanalotis, δυνάμει των διατάξεων του άρθρου 16 του ν. 5019/2023 (Α’ 27), λαμβάνει χώρα μέσω της πλατφόρμας e-katanalotis. Για τις λοιπές επιχειρήσεις η αποστολή των καταλόγων γίνεται με λίστα που αποστέλλεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση gen-sec@mindev.gov.gr.

Άρθρο 3

Χρήση σήματος της πρωτοβουλίας «το καλάθι του νοικοκυριού» - Προβολή στο κοινό

1. Η ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού για τα προϊόντα που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία «το καλάθι του νοικοκυριού» γίνεται υποχρεωτικά:

α) Μέσω ειδικού σήματος που τοποθετείται επί των προϊόντων ή στο φυσικό ή στον ηλεκτρονικό χώρο πώλησής τους ή σε κάθε μέσο με το οποίο τα προϊόντα διαφημίζονται στον καταναλωτή,

β) μέσω ανάρτησης, στην είσοδο κάθε καταστήματος, ευκρινούς λίστας/καταλόγου των προϊόντων που συνθέτουν το καλάθι του νοικοκυριού καθώς και των τιμών στις οποίες προσφέρονται τα προϊόντα,

γ) μέσω ενός τουλάχιστον ξεχωριστού σημείου πώλησης, σε περίοπτη θέση του καταστήματος, στο οποίο τοποθετούνται και διατίθενται στο καταναλωτικό συγκεντρωμένα τα προϊόντα, κατ’ ελάχιστο, των κατηγοριών 1, 2, 5, 6, 7 (ή 8 ή 9), 20, 27, 28, 30, 31, 33, 38, 39, 42, 43, 55 και 56 της παρ. 1 του άρθρου 1 και

δ) μέσω ενός τουλάχιστον ξεχωριστού σημείου πώλησης, σε περίοπτη θέση του καταστήματος, στο οποίο τοποθετούνται και διατίθενται στο καταναλωτικό συγκεντρωμένα τα προϊόντα των κατηγοριών 57 έως και 67 της παρ. 1 του άρθρου 1.

2. Το ειδικό σήμα της παρ. 1 τοποθετείται υποχρεωτικά δίπλα στην ένδειξη τιμής αγοράς κάθε προϊόντος που έχει ενταχθεί στο «καλάθι του νοικοκυριού» στο ράφι σε διακριτό καρτελάκι. Το καρτελάκι έχει σχήμα τετράγωνο ή ορθογώνιο, με διαστάσεις τουλάχιστον ίσες με οκτώ (8) εκατοστά Χ οκτώ (8) εκαστοστά, ή έχει σχήμα κυκλικό, με διάμετρο τουλάχιστον ίση με οκτώ (8) εκατοστά, επί του οποίου έχει τυπωθεί το ειδικό (έγχρωμο) σήμα της παρ. 1.

3. Οι επιχειρήσεις που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία «το καλάθι του νοικοκυριού» μπορούν να αποκτούν πρόσβαση στο ειδικό σήμα της παρ. 1 αποστέλλοντας σχετικό αίτημα στην ηλεκτρονική διεύθυνση gen-sec@mindev.gov.gr.

4. Απαγορεύεται η χρήση του ειδικού σήματος της παρ. 1 από επιχειρήσεις που δεν συμμετέχουν στην πρωτοβουλία «το καλάθι του νοικοκυριού». Στις επιχειρήσεις που παραβιάζουν την ως άνω απαγόρευση επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις σύμφωνα με το άρθρο 13α του ν. 2251/1994.

5. Απαγορεύεται η χρήση του ειδικού σήματος της παρ. 1 σε προϊόντα που δεν συμμετέχουν στην πρωτοβουλία «το καλάθι του νοικοκυριού» και δεν έχουν δηλωθεί με τον κατάλογο καταναλωτικών προϊόντων που κάθε επιχείρηση έχει αποστείλει στο Υπουργείο Ανάπτυξης. Στις επιχειρήσεις που παραβιάζουν την ως άνω απαγόρευση επιβάλλονται διοικητικές κυρώσεις σύμφωνα με το άρθρο 13α του ν. 2251/1994.

6. Οι περ. γ’ και δ’ της παρ. 1 εφαρμόζονται σε καταστήματα με ωφέλιμη επιφάνεια μεγαλύτερη από χίλια (1.000) τετραγωνικά μέτρα.

7. Οι περ. γ’ και δ’ της παρ. 1 εφαρμόζονται από τις 13 Σεπτεμβρίου 2023 και 6 Σεπτεμβρίου αντίστοιχα.

8. Η περ. α’ της παρ. 1 δεν εφαρμόζεται για τις εξειδικευμένες επιχειρήσεις πώλησης σχολικών, χαρτικών και παιχνιδιών που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία «το καλάθι του νοικοκυριού» μόνο για τις κατηγορίες 57 έως 67 της παρ. 1 του άρθρου 1. Οι ως άνω επιχειρήσεις μπορούν να χρησιμοποιούν διαφορετική επισήμανση για τα προϊόντα που διαθέτουν στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας «το καλάθι του νοικοκυριού».

Άρθρο 4

Επάρκεια προϊόντων που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία «το καλάθι του νοικοκυριού»

1. Οι υπόχρεοι της παρ. 1 του άρθρου 55 του ν. 5045/ 2023 διασφαλίζουν ότι τα προϊόντα που δηλώνονται στον κατάλογο καταναλωτικών προϊόντων («καλάθι του νοικοκυριού») που αποστέλλεται στο Υπουργείο Ανάπτυξης βρίσκονται στα καταστήματά τους σε επάρκεια και διατίθενται απρόσκοπτα στο καταναλωτικό κοινό.

2. Αν τα αποθέματα προϊόντος που συμμετέχει στο «καλάθι του νοικοκυριού» εξαντληθούν σε ένα ή περισσότερα καταστήματα, οι υπόχρεοι της παρ. 1 του άρθρου 55 του ν. 5045/2023, αντικαθιστούν προσωρινά το προϊόν που εξαντλήθηκε με αντίστοιχο προϊόν που διατίθεται στην ίδια ή χαμηλότερη τιμή και στην ίδια ή μεγαλύτερη ποσότητα. Αν δεν υπάρχει τέτοιο προϊόν στο κατάστημα, οι υπόχρεοι μεριμνούν για την τροφοδοσία του καταστήματος στο οποίο εξαντλήθηκε το προϊόν εντός δύο (2) ημερών με επαρκή ποσότητα του προϊόντος που εξαντλήθηκε ή ενημερώνουν το Υπουργείο Ανάπτυξης και την ψηφιακή πλατφόρμα e-katanalotis για την οριστική αντικατάσταση του προϊόντος στο σύνολο των καταστημάτων τους. Το νέο προϊόν θα πρέπει επίσης να βρίσκεται σε επάρκεια. Η οριστική αντικατάσταση προϊόντος επιτρέπεται για μία μόνο φορά μέχρι την νέα τακτική υποβολή καταλόγου προϊόντων.

3. Οι παρ. 1 και 2 δεν εφαρμόζονται για προϊόντα που διατηρούνται υποχρεωτικά εντός ψυγείου ή κατάψυξης.

Άρθρο 5

Κυρώσεις

1. Στις επιχειρήσεις που παραβαίνουν την υποχρέωση των παρ. 1 και 2 του άρθρου 3 επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ύψους δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ ανά κατάστημα στο οποίο συντελείται η παράβαση.

2. Στις επιχειρήσεις που παραβαίνουν τις υποχρεώσεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου 4 επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ύψους δύο χιλιάδων (2.000) ευρώ ανά κατάστημα στο οποίο συντελείται η παράβαση.

Άρθρο 6

Αρμόδιες αρχές ελέγχου

1. Αρμόδιες αρχές για τον έλεγχο εφαρμογής του άρθρου 55 του ν. 5045/2023 και της παρούσας ορίζονται η Διεύθυνση Διαχείρισης Δεδομένων, Στατιστικής και Εποπτείας Ηλεκτρονικού Εμπορίου της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙ.Μ.Ε.Α.) και οι αρμόδιες Διευθύνσεις των Περιφερειών. Οι κυρώσεις της παρ. 6 του άρθρου 55 του ν. 5045/2023 και της παρ. 1 του άρθρου 5 επιβάλλονται με απόφαση του Διοικητή της ΔΙ.Μ.Ε.Α. ή του αρμοδίου οργάνου της Περιφέρειας αντίστοιχα. Οι κυρώσεις της παρ. 2 του άρθρου 5 επιβάλλονται με απόφαση του Διοικητή της ΔΙ.Μ.Ε.Α.

2. Οι κυρώσεις των παρ. 4 και 5 του άρθρου 3 επιβάλλονται με απόφαση τους Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Αγοράς και Προστασίας Καταναλωτή, μετά από υποβολή έκθεσης ελέγχου από τα ελεγκτικά όργανα της ΔΙ.Μ.Ε.Α.

Άρθρο 7

Είσπραξη προστίμων

Οι επιβαλλόμενες κυρώσεις εισπράττονται σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε.) και αποδίδονται στον κρατικό προϋπολογισμό (ΚΑΕ 1560989001).

Άρθρο 8

Έναρξη ισχύος

Η ισχύς της παρούσας εκκινεί από τη δημοσίευσή της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 25 Αυγούστου 2023

Ο Υπουργός

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣΚΡΕΚΑΣ