Υπουργείο Εργασίας
και Κοινωνικής Ασφάλισης

21 Ιουλίου 2023

Δελτίο Τύπου

Απάντηση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κ. Άδωνι Γεωργιάδη στην Επίκαιρη Ερώτηση της Βουλευτού της Κ.Ο. ΣΥΡΙΖΑ κ. Αθηνάς Λινού με θέμα: «Μέτρα προστασίας επαγγελματικών ομάδων από την έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες».

Πρωτολογία

«Κυρία Λινού θα ήθελα να σας συγχαρώ κατ’ αρχάς για την εκλογή σας. Να ευχηθώ καλή θητεία στο Κοινοβούλιο και παραγωγική συνεργασία για το καλό του ελληνικού λαού.

Η ερώτησή σας είναι πράγματι επίκαιρη. Θα έλεγα είναι ο ορισμός της επικαίρου ερωτήσεως αν σκεφτείτε ότι είμαστε ήδη στην πρώτη μέρα της δεύτερης φάσης του καύσωνα, ο οποίος προβλέπεται σύμφωνα με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία και τις σημερινές ενημερώσεις που μας έκανε, να ενταθεί πάρα πολύ μέχρι και την Κυριακή το απόγευμα.

Θα έχουμε φαίνεται μία μικρή ανάσχεση τη Δευτέρα, αλλά μετά θα έχει και συνέχεια κάποιες μέρες μέσα στην άλλη εβδομάδα.

Τι κάναμε στο Υπουργείο Εργασίας. Παρότι δέχθηκα βολές από τον ΣΥΡΙΖΑ ότι ο Υπουργός Εργασίας άργησε να αντιδράσει στον καύσωνα «Κλέωνα», όπως ονομάστηκε από τους Μετεωρολόγους, η αλήθεια είναι ότι την προηγουμένη Δευτέρα, την πρώτη μέρα δηλαδή που επισήμως η Εθνική  Μετεωρολογική υπηρεσία μας ενημέρωσε για τον καύσωνα, συγκάλεσα αμέσως στο Υπουργείο Εργασίας επείγουσα σύσκεψη, με τη συμμετοχή της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, των γιατρών εργασίας του Υπουργείου, των σχετικών Υπηρεσιών του Υπουργείου που ασχολούνται με τα ζητήματα της ασφαλείας των εργαζομένων, του αρμοδίου Υφυπουργού του κυρίου Βασίλη Σπανάκη, της Γενικής Γραμματέως και διαφόρων συμβούλων που έχει το κράτος γι΄ αυτή την περίπτωση.

Ως αποτέλεσμα αυτής της συσκέψεως, ήταν να εκδώσουμε την ίδια μέρα μία πολύ αναλυτική εγκύκλιο για το πώς πρέπει να λειτουργήσουν οι επιχειρήσεις ως προς τους εργαζομένους τους και πως οι εργαζόμενοι οι ίδιοι κατά τις συνθήκες του καύσωνα.

Και μάλιστα την επομένη ημέρα - αν θυμάστε μετά και από μία διαμαρτυρία κάποιων εργαζόμενων από το Συνδικάτο του Μετάλλου στην είσοδο του Υπουργείου Εργασίας, τους οποίους και κάλεσα πάνω και μιλήσαμε-, για να δώσουμε μεγαλύτερη νομική ισχύ στις σχετικές οδηγίες μετατρέψαμε την σχετική εγκύκλιο σε υπουργική απόφαση και προσθέσαμε την υποχρεωτική παύση πάσης εργασίας σε εξωτερικούς χώρους 12 με 5 στις περιοχές, όπου σύμφωνα με τον δείκτη βιοκλιματικής δυσφορίας της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας η κατάσταση φτάνει στο μαύρο.

Η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία έχει έναν δείκτη, υπάρχει ένας ιστότοπος που τον έχουμε συμπεριλάβει μέσα στην υπουργική απόφαση που είναι online 24 ώρες το 24ωρο, χωρίζει τις περιοχές σε χρωματισμούς από το λευκό προς το μαύρο

Το μαύρο δεν έχει να κάνει μόνο με το αν θα περάσει η θερμοκρασία το 40, έχει να κάνει και με την ταχύτητα του ανέμου και με την υγρασία. Αυτούς τους τρεις δείκτες ενώνει και βγάζει τον δείκτη βιοκλιματικής δυσφορίας. Και είπαμε ότι εκεί που είναι μαύρο απαγορεύεται 12 με 5 πάσα εξωτερική εργασία. 

Για όλες τις υπόλοιπες ώρες όμως, έχουμε επίσης ορίσει ότι πρέπει υποχρεωτικά η επιχείρηση να δίνει για όσους είναι σε εξωτερικούς χώρους καπελάκι, γυαλιά, να έχουν συχνότερα διάλειμμα ώστε να πίνουν νερό, να μπαίνουν σε τακτά χρονικά διαστήματα σε κλιματιζόμενους χώρους για να αποφορτίζεται το σώμα τους από τη θερμική καταπόνηση.

Και μια σειρά άλλων πολύ αναλυτικών οδηγιών, οι οποίες εφαρμόζονται σε ελέγχους από την Επιθεώρηση Εργασίας, η οποία την περασμένη φορά έλαβε αρκετές καταγγελίες και σε ορισμένες περιπτώσεις βεβαιώθηκαν και μπήκαν τα πρόστιμα. Το πρόστιμο για παραβίαση αυτών των μέτρων είναι 2 χιλιάδες ευρώ ανά εργαζόμενο, δεν είναι μικρό το πρόστιμο δηλαδή για μία επιχείρηση αν δούμε ότι έχουμε μαζική παραβίαση αυτών των μέτρων. 

Σήμερα πρώτη μέρα του νέου καύσωνα έχω ζητήσει από την επιθεώρηση να με ενημερώσει αν κάπου υπήρξε παραβίαση και μέχρι αυτή την ώρα που μιλάμε δύο και τέταρτο δεν έχω ενημέρωση για κάποια παραβίαση. Αν είχα, θα το είχα αναφέρει.

Άρα, φαίνεται ότι σε ένα μεγάλο βαθμό αυτό είναι κάτι καινούργιο γιατί πρώτη φορά το κράτος βγήκε με τόσο μεγάλη αυστηρότητα και είπε από την αρχή ότι «αυτό θέλω να κάνετε την ώρα του καύσωνα» και φαίνεται ότι σιγά-σιγά και οι επιχειρήσεις προσαρμόζονται. Ελπίζω να είναι αλήθεια αυτό.

Εμένα δεν μου αρέσει να βάζω πρόστιμα, δεν είναι τα πρόστιμα ο αυτοσκοπός μου.  Εμένα αυτό που με ενδιαφέρει είναι οι εργαζόμενοι να δουλέψουν με ασφάλεια και να μην κινδυνεύσει η υγεία τους υπό τις συνθήκες του καύσωνα.

Ευχαριστώ πολύ».

Δευτερολογία

«Αγαπητή κυρία συνάδελφε, κατ΄ αρχάς ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια για την ταχύτητα και την ορθότητα των μέτρων που ήδη λάβαμε, αυτό είναι ένα καλό δείγμα πολιτικού διαλόγου.

Έρχομαι στο τελευταίο που είπατε, ότι δεν είναι η κύριά μου, ας το πούμε έτσι, μέριμνα το θέμα της υγιεινής και ασφάλειας. Σας διαβεβαιώ ότι κάνετε μεγάλο λάθος: η κύρια μέριμνά μου είναι η υγιεινή και η ασφάλεια.  Χωρίς υγιεινή και ασφάλεια όλα τα άλλα είναι τελείως δεύτερα.

Και μάλιστα πρέπει να σας πω ότι για επαγγέλματα όπως π.χ. τα delivery που με απόφαση δική μου απαγορεύεται παντελώς η υπηρεσία αυτή 12 με 5 σε συνθήκες καύσωνα, ακριβώς γιατί θέλω να προστατεύσω τη ζωή τους και την υγεία τους, με απασχολεί πάρα πολύ.

Και με τον αρμόδιο Υφυπουργό και συνεργάτη μου τον κύριο Βασίλη Σπανάκη θα παρουσιάσουμε σύντομα την πρωτοβουλία που θέλουμε να πάρουμε για να ενισχύσουμε τον τρόπο που θα εξασφαλίζουμε την υγιεινή και την ασφάλεια των εργαζομένων.

Τώρα εδώ θέσατε μία σειρά όμως ζητημάτων που δε θέλω να αφήσω αναπάντητα. Πρώτα απ΄ όλα στην υπουργική μου απόφαση όταν λέμε «απαγορεύονται οι εξωτερικές εργασίες 12 με 5» ή «εκεί που δεν είναι ο δείκτης μαύρος πρέπει να γίνονται με συγκεκριμένο τρόπο», δεν εξαιρούνται οι αγροτικές εργασίες, συμπεριλαμβάνονται οι αγροτικές εργασίες.

Εάν μιλάμε για τους 170 χιλιάδες εποχικά εργαζομένους από το εξωτερικό που έρχονται, με μετάκληση λέγεται αυτό και δουλεύουν σε κάποιες επιχειρήσεις, προφανώς η επιχείρηση που τους καλεί και τους βάζει να κάνουν αυτές τις αγροτικές εργασίες είναι υποκείμενοι του ελέγχου και αυτοί θα πληρώσουν πρόστιμο εάν παραβιάζουν τη σχετική υπουργική απόφαση και άρα την εργατική νομοθεσία.

Άρα, αυτοί έχουν εργοδότη, δεν είναι αυτοαπασχολούμενοι κατά κανόνα, είναι άνθρωποι που κάποιος τους έχει καλέσει για να έρθουν στη χώρα, άρα υπάρχει και ο καταγεγραμμένος προσκαλών, ο καταγεγραμμένος εργοδότης.

Όσο αφορά τους αυτοαπασχολούμενους τώρα, που είναι ένα άλλο κεφάλαιο πιο δύσκολο στον έλεγχο του ΣΕΠΕ, διότι εδώ είναι και ατομικό πια ζήτημα, ο ίδιος θα ήταν υποκείμενο και του ελέγχου, δηλαδή του προστίμου, αλλά και της παράβασης, δηλαδή το να δουλεύει σε ώρα που δεν πρέπει.

Εδώ θέλω να είμαι ειλικρινής: ο λόγος που βγάλαμε έγκαιρα και δώσαμε τόσο μεγάλη δημοσιότητα και στην εγκύκλιο και στην υπουργική απόφαση -έδωσα εκείνες τις ημέρες πάρα πολλές συνεντεύξεις και εγώ και ο αρμόδιος Υφυπουργός, γράφτηκε σε όλα τα sites, έπαιξε σε όλα τα δελτία ειδήσεων-, ήταν για να είναι και ενήμεροι όλοι αυτοί οι άνθρωποι για το ποιους πραγματικά κινδύνους έχει η απόφασή τους να βγουν και να δουλέψουν αυτές τις ώρες σε συνθήκες καύσωνα στο χωράφι ή σε όποια άλλη αγροτική εργασία έχουν.

Ξέρετε, κυρία Λινού, δεν μπορεί το κράτος να είναι πανταχού παρών.  Ούτε μπορεί να είναι πανταχού παρών ούτε και θα το πολύ-ήθελα. Θα μπαίναμε σε ένα κράτος που θα παρακολουθούσε τους πάντες για τα πάντα και ανά πάσα στιγμή στο τι κάνουν.

Δώσαμε οδηγίες, εξηγήσαμε τι πρέπει να κάνουν, είπαμε στις επιχειρήσεις ποια είναι τα πρόστιμα. Οι αυτοαπασχολούμενοι έχουν και έναν βαθμό ατομικής ευθύνης αν θα προστατεύσουν τον εαυτό τους από τον καύσωνα ή όχι. Δεν μπορώ εγώ να βρεθώ δίπλα στον καθένα και να του πω «μα τι κάνεις, χριστιανέ μου;

Βγαίνεις στον καύσωνα, θα θέσεις τη ζωή σου σε κίνδυνο». Δεν γίνεται.

Τους το είπαμε με όποιον δυνατό τρόπο μπορούμε και αν έχετε κάποια καλή ιδέα για να το πούμε ακόμα περισσότερο ή όπως κάνουμε τώρα εδώ, πολύ ευχαρίστως. Σας λέω απολύτως ότι είμαι πεπεισμένος ότι σε συνθήκες καύσωνα 12:00 με 17:00 δεν πρέπει κάποιος να δουλεύει σε εξωτερικό χώρο παρά μόνο εάν είναι ζήτημα ζωής και θανάτου.

Έχουμε εξαιρέσει παραδείγματος χάρη με εγκύκλιο από την απόφαση κρίσιμες υποδομές, π.χ. τα αεροδρόμια που έχουν τις υπηρεσίες των αποσκευών που δεν μπορούν να σταματήσουν 12:00 με 17:00 καθώς θα σταμάταγε το αεροδρόμιο να λειτουργεί, άρα θα σταμάταγε σχεδόν όλη η οικονομία της χώρας. Εκεί αναγκαστικά πρέπει να υπάρξει μια μέριμνα μεγάλη στην επιχείρηση για να αλλάζει συχνά τους εργαζομένους και να μην είναι ίδιοι όλη αυτή την ώρα ώστε να μοιράζεται αυτή η θερμική καταπόνηση που σίγουρα θα δεχθούν.

Τώρα, στη μεγάλη συζήτηση πρέπει να σας πω ότι εγώ βρέθηκα στη Μαδρίτη την περασμένη εβδομάδα στο πρώτο Συμβούλιο Υπουργών Εργασίας στο οποίο συμμετείχα με τη νέα μου θέση και έθεσα το θέμα της θερμικής καταπόνησης.

Η Ευρώπη δεν έχει εκσυγχρονίσει τη νομοθεσία σε αυτό το θέμα. Στην πραγματικότητα η εργατική μας νομοθεσία, η ευρωπαϊκή εννοώ, δεν έχει ακόμα αφομοιώσει πλήρως τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής σε αυτά τα οποία λέει.

Και σίγουρα μπορεί για κάποιους να εθεωρείτο περισσότερο ένα πρόβλημα του νότου και όχι ένα πρόβλημα του βορρά αλλά σας διαβεβαιώ ότι όσο προχωράει η κλιματική αλλαγή δυστυχώς, γίνεται πρόβλημα και του βορρά σε πολλές περιπτώσεις.

Ήδη λοιπόν αυτή τη συζήτηση την ανοίξαμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο και με δική μας πρωτοβουλία και ασφαλώς εκεί θα πρέπει να ληφθούν πιο διευρυμένες μέριμνες διότι τα χρόνια που θα έρθουν δεν θα είναι ευκολότερα, θα είναι δυσκολότερα ως προς αυτά τα φαινόμενα.

Άρα, καύσωνας όπως ο σημερινός δεν θα είναι πιο σπάνιος, θα είναι πιο συχνός  και θα πρέπει να είμαστε πιο προετοιμασμένοι για το πως θα αντιμετωπίζουμε αυτά τα γεγονότα και τα επόμενα χρόνια. 

Πάντως σε κάθε περίπτωση ευχαριστώ για την ερώτηση.  Ήρθε σε μια καλή μέρα για να ακουστούν όλα αυτά στο πανελλήνιο και να καταλάβει ο κόσμος ότι δεν το κάνουμε για πολιτικούς ή για επικοινωνιακούς λόγους. Είναι πράγματι επικίνδυνο να δουλεύεις σε εξωτερικό χώρο σε συνθήκες καύσωνα ντάλα μεσημέρι.

Δεν πρέπει να το κάνουν.

Και θέλω να παρακαλέσω όλες τις επιχειρήσεις να τηρήσουν αυτή την υπουργική μου απόφαση ειδάλλως όποιος έχει να κάνει καταγγελία να την κάνει και η Επιθεώρηση Εργασίας θα πάει αμέσως την ίδια μέρα για να επιβάλει τα αναλογούντα πρόστιμα. 

Ευχαριστώ πάρα πολύ»