• Ποιοι είναι οι άμεσοι στόχοι της ΕΣΕΕ, με δεδομένη την έναρξη της τουριστικής περιόδου, που φέρει σειρά προσδοκιών για τους κλάδους του εμπορίου και της επιχειρηματικότητας;

Όπως κάθε καλοκαιρινή σεζόν, πρώτος στόχος της ΕΣΕΕ είναι να διευρύνουμε τα οφέλη για τον εμπορικό κόσμο με την όσο το δυνατόν καλύτερη διασύνδεση των τουριστικών ροών με τις εμπορικές αγορές. Όπως έχουν αναδείξει οι έρευνες του ΙΝΕΜΥ – ΕΣΕΕ, η αύξηση των εσόδων του τουρισμού δεν «μεταφράζεται» σε ανάλογη άνοδο του τζίρου των εμπορικών καταστημάτων. Έτι περισσότερο, στους μη δημοφιλείς τουριστικούς περιορισμούς οι μικρομεσαίες εμπορικές επιχειρήσεις παραμένουν απλοί θεατές της τουριστικής «άνθησης».

Συνεπώς, οι προτάσεις μας προς την Πολιτεία είναι αφενός στην κατεύθυνση επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου ώστε περισσότερες περιοχές να ενταχθούν στον τουριστικό χάρτη της χώρας, αφετέρου στην θεσμοθέτηση συνεργιών τουρισμού – εμπορίου που θα αποφέρουν πολλαπλασιαστικά οφέλη στους δύο κλάδους και στο σύνολο της οικονομίας. Σε θεσμικό επίπεδο, επιμένουμε στην καθιέρωση του όρου «τουριστική εμπορική επιχείρηση», που θα συμπεριλάβει με ορισμένα κριτήρια τις εμπορικές επιχείρησης που οργανικά και λειτουργικά συνδέονται απόλυτα με το οικοσύστημα του τουρισμού, όπως για παράδειγμα πάμπολλα αργυροχρυσοχοεία – κοσμηματοπωλεία, επιχειρήσεις με είδη αγροδιατροφής και άλλα. Η θεσμοθέτηση της τουριστικής εμπορικής επιχείρησης θα τους επιτρέψει να ενταχθούν σε χρηματοδοτικά εργαλεία και Προγράμματα που κατευθύνονται στον τουριστικό κλάδο.

• Η πρωτοβουλία της ΕΣΕΕ για την ανάπτυξη του «Shopping in Greece», σε συνεργασία με τον ΕΟΤ, έχει ικανοποιήσει εμπόρους και επιχειρηματίες. Πώς γεννήθηκε αυτό το εγχείρημα; Ποιές είναι οι επιδιώξεις των δημιουργών του;

Το εμπόριο και ο τουρισμός είναι «συγκοινωνούντα δοχεία» και έτσι πρέπει να αντιμετωπίζονται από την Πολιτεία. Ούτως ή άλλως οι σύγχρονες παγκόσμιες τάσεις στον τουρισμό «απαιτούν» από τις χώρες να αναβαθμίζουν συνεχώς το τουριστικό τους προϊόν, προσφέροντας ολιστική ταξιδιωτική εμπειρία, στη βάση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων που έχει ο κάθε προορισμός. Γι’ αυτό και αναπτύσσονται ο γαστρονομικός τουρισμός, ο ιατρικός τουρισμός, ο θρησκευτικός τουρισμός κ.ο.κ. Ο αγοραστικός τουρισμός ή «shopping tourism» είναι ένα trend πολύ διαδεδομένο, το οποίο εκτιμούμε βάσιμα ότι μπορεί να προωθήσει η Ελλάδα στους δυνητικούς επισκέπτες από το εξωτερικό, σε συνδυασμό με το μοναδικό πολιτιστικό της κεφάλαιο, και με τα ασύγκριτα προϊόντα της ελληνικής γης.

Η πρόσφατη έρευνα του ΙΝΕΜΥ – ΕΣΕΕ για τις ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα μας έδειξε τα μεγάλα περιθώρια που υπάρχουν σε αυτή την κατεύθυνση, καθώς κατέγραψαν την τάση των αλλοδαπών να ψωνίζουν από τα μικρά εμπορικά καταστήματα των περιοχών που διαμένουν. Η πρότασή μας για κοινή καμπάνια με τον ΕΟΤ για το «Shopping in Greece» βρήκε ευήκοα ώτα στο Υπουργείο Τουρισμού που τα τελευταία χρόνια καταβάλλει συστηματικές προσπάθειες για εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος  και καλύτερη διάχυση των οφελών στις τοπικές κοινωνίες.

• Πώς εκτιμάτε το μέλλον του ελληνικού εμπορίου; Ποια είναι τα κύρια προβλήματα; Ποιες πρακτικές θα λειτουργούσαν ως σωτήριες λέμβοι για τους επαγγελματίες;

Ζούμε και επιχειρούμε σε ένα σύνθετο παγκόσμιο γεωπολιτικό και οικονομικό περιβάλλον, που χαρακτηρίζεται από νέου τύπου αβεβαιότητες. Ο πόλεμος στην Ουκρανία και η ενεργειακή κρίση, αμέσως μετά την πανδημία, μας έδειξαν ότι δεν νοείται επιστροφή στην «κανονικότητα» που ξέραμε πριν από λίγα χρόνια. Οι οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι λόγω της αυστηροποίησης του δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ από το 2024 θα υπάρξουν αρνητικές συνέπειες στην οικονομική δραστηριότητα. Πολλοί έμποροι βιώνουν ήδη δυσκολίες στην Ελλάδα ένεκα της μείωσης του αγοραστικού εισοδήματος των καταναλωτών και των αυξήσεων των επιτοκίων.

Παράλληλα, είναι σε εξέλιξη η διπλή «κούρσα» του ψηφιακού και πράσινου μετασχηματισμού του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, η οποία θα φέρνει ευκαιρίες αλλά και προκλήσεις για το εμπόριο κατά τη διάρκεια ολόκληρης της δεκαετίας. Το Ταμείο Ανάκαμψης και το νέο ΕΣΠΑ είναι οι δύο βασικοί πυλώνες ανάπτυξης της οικονομίας και της επιχειρηματικότητας και θα συνεχίζουμε να πιέζουμε για την ανακατεύθυνση των πόρων ώστε να ωφεληθούν ακόμη περισσότερες επιχειρήσεις.  Απαιτείται εγρήγορση, προσαρμοστικότητα και αισιοδοξία, ιδιότητες που χαρακτηρίζουν τους Έλληνες επιχειρηματίες, γι αυτό πιστεύω πως – εφόσον δεν βιώσουμε νέες έκτακτες κρίσεις παγκόσμιου ή πανευρωπαϊκού επιπέδου – σε γενικές γραμμές τα επόμενα χρόνια θα είναι καλύτερα. 

• Στην αξιόλογη αυτή πρωτοβουλία της ΕΣΕΕ εξασφαλίζεται η προώθηση του ελληνικού κοσμήματος. Με ποιόν τρόπο εκτιμάτε ότι μπορεί το ελληνικό κόσμημα να επικοινωνήσει την ιστορική πολιτιστική του ταυτότητα;

Η άποψή μας στην ΕΣΕΕ είναι ότι το ελληνικό κόσμημα αποτελεί «κόσμημα» και για τον ελληνικό τουρισμό που μόνο κερδισμένος θα βγει αν προβάλλει την αγορά του καλαίσθητου ελληνικού κοσμήματος, ως αναπόσπαστο τμήμα της ταξιδιωτικής εμπειρίας. Είτε στο πλαίσιο του τουρισμού τύπου «city break», είτε σε «εναλλακτικούς» τουριστικούς προορισμούς, ο αλλοδαπός επισκέπτης μπορεί μέσα από το κόσμημα να γνωρίσει την πολιτιστική ιστορία της Ελλάδας, αλλά και ένα ξεχωριστό κομμάτι της σύγχρονης καλλιτεχνικής της δημιουργίας.  Θεωρώ μάλιστα ότι ο κλάδος των Αργυροχρυσοχόων Κοσμηματοπωλών Ωρολογοπωλών, όπως και το σύνολο του εμπορικού κόσμου, που τόσο πολύ επλήγη διαδοχικά από τις επιπτώσεις της πολύχρονης οικονομικής λιτότητας και στη συνέχεια από την υγειονομική κρίση, δικαιούται να έχει μερίδιο από την έκρηξη των τουριστικών αφίξεων, ώστε να αναπληρώσει ένα μέρος των απωλειών που υπέστη τα προηγούμενα χρόνια.

Θέλουμε αυτή η προσπάθεια προώθησης του «Shopping in Greece» να στεφθεί με επιτυχία και να έχει συνέχεια, ώστε όλοι οι «παίκτες» του ελληνικού εμπορίου να αισθανόμαστε συμμέτοχοι και ισότιμοι όχι μόνο στην «άρση βαρών» τις περιόδους των κρίσεων αλλά και στις επιτυχίες της ελληνικής οικονομίας.