Υπουργείο Οικονομικών

Τετάρτη, 14 Δεκεμβρίου 2022

Δελτίο Τύπου

Ομιλία Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών, κ. Θόδωρου Σκυλακάκη, στην Ολομέλεια της Βουλής για την «Κύρωση του Κρατικού Προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2023»

Κύριε Πρόεδρε, Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι, αγαπητέ κ. Υπουργέ των Οικονομικών, φίλε συνάδελφε, Χρήστο Σταϊκούρα, με τον οποίο -πρέπει να σας πω- έχουμε μία εξαιρετική και πάρα πολύ παραγωγική σχέση αυτά τα τέσσερα χρόνια. Είναι, πράγματι, ο τέταρτος προϋπολογισμός που καταθέτει αυτή η κυβέρνηση. Κλείνει μία ολόκληρη τετραετία και πιστεύω ότι, εν τίνι μέτρω -γιατί δεν θα έχουμε ξανά μία τέτοια συζήτηση προϋπολογισμού μέχρι τις εκλογές- είναι και μία ώρα απολογισμού και σύγκρισης.

Πρέπει να σας πω, ότι η τετραετία που μας πέρασε ήταν μοναδική στη διεθνή, οικονομική ιστορία, τουλάχιστον των τελευταίων δεκαετιών, διότι είχαμε δύο τεράστιες οικονομικές κρίσεις, που διαδέχτηκαν η μία την άλλη, χωρίς ανάσα, η κρίση της πανδημίας και η συνδυαστική κρίση: ενεργειακή, πληθωριστική και του μεγαλύτερου πολέμου, μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην Ευρώπη. Στις κρίσεις αυτές, για την Ελλάδα ειδικά, προστέθηκε και μία ακόμη, που αφορά στα εθνικά θέματα και στις πρωτοφανείς απειλές, ακόμα και για εισβολή, που δεχτήκαμε και δεχόμαστε από τη γειτονική Τουρκία ή τουλάχιστον από την τουρκική ηγεσία. Στις κρίσεις αυτές, η Ελλάδα ήταν, αντικειμενικά, περισσότερο ευάλωτη. Γιατί ήμασταν περισσότερο ευάλωτοι; Καταρχάς, σε ό,τι αφορά στην πανδημία, υγειονομικά ήμασταν ευάλωτοι, διότι ο πληθυσμός μας -και αυτό είναι θετικό- είναι από αυτούς που ζουν περισσότερο στην Ευρώπη. Έχουμε πολλούς περισσότερους ηλικιωμένους, από τις άλλες χώρες της Ευρώπης -με εξαίρεση την Ιταλία- και δυστυχώς, αυτός ο ιός ήταν εξαιρετικά θανατηφόρος στις μεγάλες ηλικίες. Ήταν, όμως, ευάλωτη και οικονομικά η Ελλάδα στην κρίση της πανδημίας, διότι ήταν μία κρίση που οικονομικά χτύπησε τις υπηρεσίες (τον τουρισμό και τις άλλες υπηρεσίες) και η Ελλάδα είχε και εξακολουθεί να έχει υψηλό ποσοστό τουρισμού και των άλλων υπηρεσιών στο ΑΕΠ.

Ήμασταν και ενεργειακά ευάλωτοι, διότι η χώρα μας, εδώ και πολλές δεκαετίες, είχε μεγάλη εξάρτηση στα ορυκτά καύσιμα. Και η εξάρτηση αυτή αυξήθηκε, διότι προχώρησε η απολιγνιτοποίηση, η οποία είχε, ήδη, προδιαγραφεί από το 2010 και υλοποιήθηκε το 2018-2020, χωρίς να έχουν γίνει οι αντίστοιχες επενδύσεις σε ΑΠΕ. Την τετραετία 2015-2018 είχαμε ελάχιστες επενδύσεις σε ΑΠΕ. Και έτσι βρεθήκαμε, να έχουμε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής του φυσικού αερίου στο ενεργειακό μας μείγμα, παράλληλα με τη μη παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου. Τέλος, ήμασταν και εθνικά ευάλωτοι, διότι για πολλά χρόνια, και ιδιαίτερα την τετραετία 2015-2018, δεν είχαν γίνει καθόλου επενδύσεις σε εξοπλισμούς.

Η προηγούμενη τετραετία (2015-2018) ήταν, αντίθετα με τη δική μας τετραετία, ιδανική από πλευράς διεθνών, οικονομικών συνθηκών. Καμία διεθνής, οικονομική κρίση δεν υπήρξε, με την εξαίρεση της διεθνούς οικονομικής κρίσης που προκάλεσε ο ΣΥΡΙΖΑ, η προηγούμενη κυβέρνηση στον εαυτό της. Οι τιμές του πετρελαίου ήταν, κατά μέσο όρο, κάτω από τα 60 δολάρια το βαρέλι, του φυσικού αερίου κάτω από τα 20 ευρώ και υπήρχε ένας υγιής ρυθμός ανάπτυξης, πάνω από 2% στην Ευρώπη.

Ποια ήταν, τώρα, τα αποτελέσματα των πολιτικών που εφαρμόστηκαν κατά τις δύο αυτές τετραετίες. Θα αναφερθώ σε δύο νούμερα, που τα περικλείουν όλα. Καταρχάς, στην ανάπτυξη. Το 2015-2018 η ανάπτυξη περιγράφεται μόνο με χρήση μηδενικών, δεν μπορείς να την περιγράψεις με διαφορετικό τρόπο. Το 2019-2022, παρά τις τρομακτικές κρίσεις, ο ρυθμός ανάπτυξης είναι θετικός, είναι πάνω από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο. Και αυτό, θα συνεχιστεί και το 2023 και το 2024, με βάση τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Και πάμε τώρα στο χρέος, που είναι το άλλο νούμερο. Το χρέος, το 2014 ήταν 180% ως ποσοστό του ΑΕΠ, 186% το 2018 και 169% το 2022. Έχουμε, δηλαδή, μία άνοδο του χρέους την προηγούμενη περίοδο και μία μείωση του χρέους στη δική μας.

Αυτά που περιγράφω, οι μεγάλοι αριθμοί, είχαν αντανάκλαση και στα συγκεκριμένα μέτρα, που εφαρμόστηκαν την τελευταία οκταετία. Και ας δούμε, πρακτικά, τί είπε και τί έκανε η κάθε κυβέρνηση, σε συγκεκριμένους τομείς, σε φόρους και δαπάνες, στα αποτελέσματα, δηλαδή, όπως τα βιώνουν οι πολίτες.

Θα ξεκινήσω από τους μισθωτούς, το 2014 είχαμε προεκλογικές υποσχέσεις. Άνοδο του αφορολόγητου στα 12.000 ευρώ, μας έλεγε η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση και 751 ευρώ ο κατώτατος μισθός. Αυτά έλεγε. Τί έκανε; Άνοδο της εισφοράς αλληλεγγύης για όλα τα εισοδήματα από τα 12.000 ευρώ και πάνω, μείωση του αφορολόγητου, αντί για άνοδο, στα 8.636 ευρώ, κατάργηση των φοροαπαλλαγών για ιατρικές δαπάνες και της έκπτωσης 1,5% για μισθωτή εργασία. Όσο για τον κατώτατο μισθό, τα 751 ευρώ ακόμη τα περιμένουν οι πολίτες.

Στη δική μας τετραετία τώρα, για να συγκρίνουμε, υπήρξε μόνιμη κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό και στο δημόσιο τομέα, μείωση φορολογίας φυσικών προσώπων με εισαγωγικό συντελεστή, πλέον, το 9%, αύξηση του αφορολόγητου 1.000 ευρώ για κάθε παιδί, μείωση κατά 4 μονάδες -τεράστια παρέμβαση- των ασφαλιστικών εισφορών και δύο αυξήσεις στον κατώτατο μισθό, που πήγε από τα 650 στα 713 ευρώ.

Ας πάμε στους ελεύθερους επαγγελματίες και τους επιχειρηματίες, προπαντός τους μικρούς και τους μεσαίους επιχειρηματίες. Τί βίωσαν την τετραετία 2015-2018: αύξηση της φορολογίας, με κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης, αύξηση της προκαταβολής φόρου στο 100%. Ξέρετε τί είναι να έχεις προκαταβολή φόρου 100%; Είναι «στραγγαλισμός» κάθε δυνατότητας επένδυσης των κερδών σου, διότι στα παίρνουν πριν προλάβεις να τα καταλάβεις. Αύξηση για τα νομικά πρόσωπα, από το 26% στο 29% του φόρου επιχειρήσεων και από το 10% στο 15% του φόρου των μερισμάτων. Και βέβαια ο ασφαλιστικός «στραγγαλισμός» των ελεύθερων επαγγελματιών, που ασφαλώς κανένας ελεύθερος επαγγελματίας δεν τον έχει ξεχάσει.

Πάμε τώρα στη δική μας περίπτωση. Είχαμε μείωση του φορολογικού συντελεστή και για τα φυσικά πρόσωπα στο 9% και για τα νομικά πρόσωπα, με μείωση του φόρου επιχειρήσεων από το 29% στο 22% και του φόρου μερισμάτων από το 15% στο 5%. Είχαμε μείωση της προκαταβολής φόρου, για τα φυσικά πρόσωπα στο 55% και για τα νομικά στο 80%. Και είχαμε απελευθέρωση από τον ασφαλιστικό «στραγγαλισμό» των ελεύθερων επαγγελματιών, που έχουν δικαίωμα, πλέον, να επιλέγουν το δικό τους επίπεδο ασφαλιστικών εισφορών.
 
Πάμε τώρα στους συνταξιούχους, την υπόσχεση του 2014 τη θυμόσαστε, η μόνη που έδωσε ο ΣΥΡΙΖΑ, ήταν η αύξηση των συντάξεων. Και τί έγινε στις συντάξεις την περίοδο που κυβέρνησε η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση; Πάνω από 10 διαφορετικές μειώσεις. Θα κουραστούμε να τις λέμε. Θα σας πω λιγότερες από τις μισές. Μείωση, πρώτα από όλα, της κατώτατης σύνταξης, από τα 486 ευρώ στα 393 ευρώ, μείωση των επικουρικών, αύξηση της εισφοράς υγείας, από 4% στο 6% στις κύριες συντάξεις, και εισφορά υγείας 6%, για πρώτη φορά, στις επικουρικές. Μείωση της εθνικής σύνταξης, για τις συντάξεις αναπηρίας, για όσους είχαν ποσοστό αναπηρίας κάτω από 80%, κατάργηση του ΕΚΑΣ για 370.000 χαμηλοσυνταξιούχους.

Τί έκανε τώρα η δική μας κυβέρνηση; Κατάργηση από 1η.1.2023 της εισφοράς αλληλεγγύης και για τους συνταξιούχους και αύξηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης από τα 28,5 δισ. ευρώ που ήταν στο προϋπολογισμό του 2019, στα 31,7 δισ. ευρώ στον προϋπολογισμό του 2023.

Συμπληρώνω αυτό το κεφάλαιο με τους πολίτες υπό δύο άλλες ιδιότητες: ιδιοκτήτης -ξέρετε η Ελλάδα έχει ένα τεράστιο αριθμό ιδιοκτητών- και καταναλωτής. Όσον αφορά στους ιδιοκτήτες, την υπόσχεση ΣΥΡΙΖΑ, τη θυμάται πολύ καλά η αξιωματική αντιπολίτευση, ήταν η κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, έτσι έλεγαν. Τί κάνατε; Τον αυξήσατε στο συμπληρωματικό φόρο και βάλατε ΕΝΦΙΑ στα αγροτεμάχια. 

Υπόσχεση δική μας το 2019, παρά τις τεράστιες κρίσεις που ακολούθησαν: Μείωση του ΕΝΦΙΑ, κατά 30%. Πραγματοποίηση: μείωση του ΕΝΦΙΑ 35%, πάνω από ότι είχαμε δεσμευτεί.

Είναι σαφές, ότι οι κύριοι συνάδελφοι της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν θέλουν να ακούν και να θυμούνται τί έκαναν όταν ήταν στην κυβέρνηση, ούτε θέλουν να συγκρίνεται η δική τους κυβέρνηση με τη δική μας. Αυτό το καταλαβαίνω, είναι πάρα πολύ λογικό και εγώ αν ήμουν στη θέση σας θα διαμαρτυρόμουν αν τα άκουγα αυτά, αλλά είναι η πραγματικότητα. Η πραγματικότητα που βίωσε και βιώνει ο ελληνικός λαός και εξηγεί και τη συμπεριφορά του στις δημοσκοπήσεις.

Πάμε τώρα στους καταναλωτές. Οι καταναλωτές, επειδή ακούω διάφορες δηλώσεις της αντιπολίτευσης για μείωση φόρων. Ας δούμε όταν είχε η αξιωματική αντιπολίτευση την εξουσία τί ακριβώς έκανε σε ό,τι αφορά στη μείωση των φόρων. Αύξησε τον ΦΠΑ, από 23% στο 24% και για πολλά προϊόντα ευρείας κατανάλωσης από το 13% στο 24%. Κατάργησε τον μειωμένο ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου. Έβαλε νέους φόρους. Ήταν πολύ ευρηματική στους φόρους που έβαζε. Έβαλε φόρο στο τηλέφωνο, φόρο στο Internet, φόρο στη συνδρομητική τηλεόραση, φόρο στους υπολογιστές, φόρο στην μπύρα, στο κρασί, στον καφέ. Έβαλε φόρο στη βενζίνη, στο ντίζελ, στο πετρέλαιο θέρμανσης, στο υγραέριο. Θα θυμόσαστε, έγιναν το 2015-2016.

Στη δική μας περίοδο, είχαμε προσωρινές μειώσεις ΦΠΑ σε καφέ, μεταφορές, κινηματογράφους, μόνιμη μείωση του ΦΠΑ σε 5 νησιά του Αιγαίου και μείωση στο τέλος κινητής τηλεφωνίας. Όλα αυτά, χωρίς να αναφερθώ στις έκτακτες δαπάνες ενίσχυσης της κοινωνίας και της επιχειρηματικότητας, στη διάρκεια των μεγάλων κρίσεων, κυριολεκτικά εκατοντάδες μέτρα, με κορυφαίο την επιστρεπτέα προκαταβολή, ύψους 8,3 δισ. ευρώ. Το πιο δίκαιο μέτρο, ο αλγόριθμος του οποίου, για πρώτη φορά, ευνόησε τους συνεπείς και τους πιο εντάξει έναντι του κράτους επιχειρηματίες, από τους υπόλοιπους.

Η σύγκριση μιλάει από μόνη της. Αυτά θυμούνται και γνωρίζουν οι πολίτες και γι’ αυτό επιλέγουν στις δημοσκοπήσεις αυτό που επιλέγουν. Υπάρχει και μια δεύτερη αιτία για την οποία ο κόσμος ούτε ακούει ούτε υπολογίζει πολύ σοβαρά ό,τι λέτε για την οικονομία. Αυτή είναι ότι αυτά που λέτε, όλη η αντιπολίτευση οφείλω να πω, δεν τα λέει κανένας άλλος στον κόσμο. Δεν τα λένε οι Θεσμοί, οι οποίοι μας παρακολουθούν πολύ στενά ακόμη και τώρα και θα μας παρακολουθούν για πολλά χρόνια, λόγω του υψηλού μας χρέους. Δεν τα λένε οι διεθνείς τράπεζες που μας δανείζουν. Δεν τα λένε οι οίκοι αξιολόγησης που μας αναβάθμισαν 11 φορές. Δεν τα λένε οι αγορές, που έχουν το ομόλογό μας, κοντά με το ομόλογο της Ιταλίας. Δεν τα λένε οι διεθνείς οργανισμοί, ο ΟΟΣΑ και το ΔΝΤ, που έχουν ίδιες και καλύτερες προβλέψεις από τις δικές μας. Δεν τα λένε οι μεγάλες διεθνείς εταιρείες, που «ψηφίζουν» Ελλάδα, με τον μόνο τρόπο που μετράει, κάνοντας επενδύσεις στην Ελλάδα (Microsoft, Google, Pfizer, Morgan Stanley), επενδύσεις όχι χρηματοοικονομικές, πραγματικές επενδύσεις, παραγωγικές. Επενδύσεις, που θα πολλαπλασιαστούν όταν θα πάρουμε το 2023 την επενδυτική βαθμίδα.

Μήπως, όμως, αυτή η οικονομική επιτυχία που σας περιέγραψα και όλα αυτά τα θετικά μέτρα, τα οποία λάβαμε έγιναν εις βάρος του κοινωνικού κράτους, εις βάρος της κοινωνικής αλληλεγγύης προς τους ευάλωτους, των κοινωνικών δαπανών στην υγεία, την παιδεία και την κοινωνική πρόνοια; Την απάντηση τη δίνουν οι αριθμοί, οι οποίοι έχουν το κακό συνήθειο να είναι αμείλικτοι. Δαπάνες για την υγεία (πρόβλεψη δαπανών Υπουργείου Υγείας) στον τελευταίο προϋπολογισμό που κατέθεσε η προηγούμενη κυβέρνηση, το 2019, ήταν 3,9 δισ. ευρώ. Πρόβλεψη 2023, στο δικό μας προϋπολογισμό, 5,2 δισ. ευρώ. Πρόβλεψη δαπανών Υπουργείου Παιδείας το 2019, 5,5 δισ. ευρώ. Πρόβλεψη το 2023, 6,1 δισ. ευρώ. Πρόβλεψη δαπανών νοσοκομείων και κέντρων πρωτοβάθμιας φροντίδας το 2019, 2,7 δισ. ευρώ, το 2023, 3,6 δισ. ευρώ. Πρόβλεψη δαπανών κοινωνικής πρόνοιας (ΟΠΕΚΑ) το 2019, 3,2 δισ. ευρώ, το 2023, 3,6 δισ. ευρώ. Πρόβλεψη δαπανών ΔΥΠΑ, ο παλιός ΟΑΕΔ, το 2019, 1,8 δισ. ευρώ, το 2023, 2,1 δισ. ευρώ. Παντού έχουμε σοβαρή αύξηση των κοινωνικών δαπανών.

Πάμε τώρα στην ερμηνεία. Γιατί συνέβησαν αυτά; Γιατί η δική μας κυβέρνηση πέτυχε και η προηγούμενη, η δική σας κυβέρνηση απέτυχε, με τόσο παταγώδη τρόπο; Πιστεύω για τρεις κυρίως λόγους. Ο πρώτος, τον ξέρετε πολύ καλά, τον έχετε βιώσει, ήταν η αυταπάτη, η οποία όπως ξέρετε, περιέχει μέσα της τη λέξη απάτη, αλλά ο καθένας στην ψυχή του ξέρει εάν είχε αυταπάτη ή έκανε απάτη. Ήρθατε και είπατε πράγματα εντελώς ανέφικτα. Έπρεπε να τα πάρετε πίσω. Αντί να τα πάρετε πίσω, σε ένα μήνα επειδή αισθανθήκατε ότι αυτό δεν γινόταν, κάνατε μια διαπραγμάτευση τύπου Βαρουφάκη, και μας χρεώσατε αυτά που μας χρεώσατε και προκαλέσατε εκείνη την απίστευτη κρίση του 2015. Αυτή ήταν μια τεράστια διαφορά, από ένα έντιμο, ρεαλιστικό, σοβαρό πρόγραμμα, που κατέθεσε η Νέα Δημοκρατία προεκλογικά και το οποίο παρά τις τεράστιες κρίσεις, το εφάρμοσε -κατά βάση- μέχρι κεραίας. Δεύτερος λόγος είναι η χαοτική διαφορά στην αποτελεσματικότητα της οικονομικής πολιτικής. Η δική σας κυβέρνηση, αγαπητοί συνάδελφοι της αξιωματικής αντιπολίτευσης, διέλυσε με την υπερφορολόγηση τα κίνητρα για παραγωγή και για νομιμότητα και για επενδύσεις. Η δική μας κυβέρνηση, μειώνοντας δραστικά φόρους και εισφορές, ανέδειξε τα κίνητρα της οικονομικής δραστηριότητας ως κεντρικό μοχλό της πολιτικής της. Και έκανε ταυτόχρονα και πάρα πολλές μεταρρυθμίσεις -μεταρρύθμιση υπενθυμίζω σημαίνει βελτίωση αποτελεσματικότητας ενός συστήματος- τις οποίες εμείς τις κάναμε συνειδητά, επειδή τις θέλαμε και εσείς, όσες κάνατε στο πλαίσιο των μνημονίων, τις κάνατε με την κραυγή ή το σύνθημα «τραβάτε με και ας κλαίω». Και το τρίτο θεμελιώδες λάθος, για να θυμηθώ και τον κύριο Κουρουμπλή, ήταν ότι σε περίοδο μεγάλης ανεργίας και παραγωγικού κενού, πήρατε 11 δισ. ευρώ από την οικονομία, περισσότερα από ότι ζητούσαν οι δανειστές, 11 δισ. ευρώ υπερφορολόγησης, πάνω από τους δημοσιονομικούς στόχους. Πάνω από τους υψηλότατους δημοσιονομικούς στόχους που εσείς είχατε συμφωνήσει, λόγω όλων όσων συνέβησαν στη διαπραγμάτευση, την περίφημη. Και όταν κάνεις ταυτόχρονα υπερφορολόγηση, σκοτώνεις τα κίνητρα και αφαιρείς τα λεφτά από την οικονομία, ενώ έχεις τεράστια ανεργία, είναι ένα πρωτοφανές λάθος οικονομικής πολιτικής. Και το πληρώνεις.

Θα ολοκληρώσω, λέγοντας μερικά πράγματα για το γιατί είμαι αισιόδοξος για το μέλλον. Θα ξεκινήσω με το βασικό, που είναι ότι έχουμε μπροστά μας το Ταμείο Ανάκαμψης και ένα μεγάλο «κύμα» επενδύσεων που θα μας κρατήσει μακριά από την ύφεση.

Το Ταμείο Ανάκαμψης ακούω πολλές φορές να το κατηγορούν από την αντιπολίτευση πως αφορά στους λίγους και όχι στους πολλούς. Φοβάμαι ότι πέφτετε έξω. Όταν οι πολίτες βλέπουν έργα που θα ξεκινήσουν στα νοσοκομεία και στα κέντρα υγείας, ξέρουν πολύ καλά ότι αυτά αφορούν όλους, όλοι ενδιαφερόμαστε για την υγεία. Όταν βλέπουν έργα άρδευσης και ύδρευσης, αυτά αφορούν όλους. Οι αγρότες δεν μπορούν να είναι ανταγωνιστικοί χωρίς άρδευση ούτε εμείς, χωρίς αγροτική παραγωγή. Προφανώς όλοι πίνουμε νερό. Όταν βλέπουν 600 εκατομμύρια για την οδική ασφάλεια αυτά αφορούν όλους, όλοι κυκλοφορούμε στους δρόμους. Οι Κρητικοί, όλοι θα χρησιμοποιήσουν τον ΒΟΑΚ. Οι Δυτικό-Μακεδόνες και οι Θεσσαλοί, όλοι θα χρησιμοποιήσουν τον Ε65. Η  ψηφιοποίηση του Κράτους μας αφορά όλους.  Η κατάρτιση, 110.000 που καταρτίστηκαν ή οι 600.000 μαθητές που πήραν ψηφιακές ταμπλέτες, όλους μας αφορούν αυτά, η φτηνή ενέργεια, η εξοικονόμηση, δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις παίρνουν χρήματα για εξοικονόμηση ενέργειας, με επενδύσεις, η ψηφιοποίηση των μικρομεσαίων. Αυτά είναι μαζικά προγράμματα. Εκεί που φαίνεται ότι υπάρχει μεγάλη ενόχληση από τον ΣΥΡΙΖΑ είναι επειδή πραγματοποιούνται και μεγάλες επενδύσεις. Η πραγματικότητα είναι ότι υπάρχουν μεγάλες και μικρές επενδύσεις, αλλά θα σας πω μόνο για μια επένδυση, για να καταλάβετε τί σημαίνουν και οι μεγάλες επενδύσεις για την οικονομία. Για να μην έχουμε αυτήν την παρεξήγηση. Για παράδειγμα, μια επένδυση που γίνεται από μια φαρμακοβιομηχανία στην Τρίπολη. Ξεκίνησε, τώρα, είναι μια πραγματική επένδυση: 450 θέσεις εργασίας καλοπληρωμένες, τοπικές, 250 εκατομμύρια τεμάχια φαρμάκων, 7 παραγωγικές μονάδες. Είναι σαφές ότι ενοχλείται η αξιωματική αντιπολίτευση. Και βλέπω ότι ενοχλείστε για το ποιος ακριβώς παίρνει τις δουλειές. Να σας θυμίσω το μεγάλο επίτευγμά σας, του αυτοκινητόδρομου Πάτρα - Πύργος, όπου για να μην πάρουν τις δουλειές οι μεγάλοι, κόψατε σε 8 εργολαβίες και πήγε άπατο και καταβαραθρώθηκε αυτό το έργο, και τώρα επιτέλους ξεκινάει. 

Τέλος πάντων, για να κλείσουμε, η βασική αλλαγή που υπάρχει, σήμερα, είναι η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου. Και αυτή γίνεται. Και γίνεται με τέσσερις τρόπους. Ο ένας είναι η εξωστρέφεια. Έχουμε μια σοβαρή αύξηση εξαγωγών, αγαθών και υπηρεσιών. Ο δεύτερος θεμελιώδης τρόπος είναι οι επενδύσεις. Οι επενδύσεις στα τέσσερα τελευταία τρίμηνα του 2018-2019 ήταν 23 δισ. ευρώ, τα τέσσερα τελευταία τρίμηνα του 2021-2022 ήταν 33 δισ. ευρώ. Είναι 10 δισ. ευρώ πάνω. Ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου. Αυτή είναι η διαφορά. Και οι επενδύσεις αλλάζουν όλο το παιχνίδι. Και βέβαια, η μείωση της φοροδιαφυγής. Η μείωση του κενού του ΦΠΑ, που τη μετράει η Ευρώπη όχι εμείς, 32% μείωση το 2020 και συνεχίστηκε το 2021, διότι έχουμε μία αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών από το 2019, της τάξεως που υπερβαίνει το 50%. Και τέλος, η προσπάθεια να οδηγήσουμε τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να συνεργαστούν περισσότερο μεταξύ τους για να είναι πιο ανταγωνιστικές.

Και κλείνω, με την αλλαγή μοντέλου, με μία τελευταία φράση: Η Ελλάδα με τις μεταρρυθμίσεις, με τις επενδύσεις, με την εξωστρέφεια, αλλάζει πίστα οικονομικά. Και αυτό, θα επιβεβαιωθεί με την κατάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας το 2023. Η Ελλάδα και όλοι οι Έλληνες θα μπορέσουν να δουν μια βελτίωση στη ζωή τους, που θα είναι σταθερή, συνεχής και δεν θα διακόπτεται, ακόμα και όταν υπάρχουν κρίσεις. Γιατί υπάρχει μια σοβαρή κυβέρνηση, η οποία θα διεκδικήσει την ψήφο του ελληνικού λαού, με πραγματικά αποτελέσματα, και η οποία μπορεί να υπόσχεται, να δεσμεύεται και να πραγματοποιεί αυτά τα οποία υπόσχεται. Σας ευχαριστώ.