Υπουργείο Οικονομικών

Τετάρτη, 28 Σεπτεμβρίου 2022

Δελτίο Τύπου

Ομιλία του Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα στο 9ο Στρατηγικό Συνέδριο «Επενδύσεις στην Ελλάδα & Αναπτυξιακή Προοπτική»

Είναι ιδιαίτερη χαρά μου να παρευρίσκομαι στο σημερινό πολύ ενδιαφέρον συνέδριο, για το οποίο και συγχαίρω τους διοργανωτές του, με επίκεντρο τις επενδύσεις στην Ελλάδα και την αναπτυξιακή προοπτική.

Και παρότι είναι δύσκολο να τοποθετείται κανείς με ασφάλεια για το μέλλον σε έναν κόσμο με τόσο μεγάλες, διαρκείς ανατροπές και αβεβαιότητες, εντούτοις οι επενδύσεις ρεκόρ και οι θετικές – άνω των εκτιμήσεων – επιδόσεις του ΑΕΠ τα τρία τελευταία χρόνια, συνθέτουν αναμφίβολα μια θετική εικόνα των αντοχών και της δυναμικής της ελληνικής οικονομίας.

Αντοχές και δυναμική που διατηρούνται παρά το έντονο «σφυροκόπημα» της ενεργειακής κρίσης και του υψηλού πληθωρισμού που πλήττουν την Ευρώπη τους τελευταίους μήνες.

Κυρίες και Κύριοι,

Μετράμε πάνω από 2,5 χρόνια αλλεπάλληλων και εξωγενών κρίσεων, σε κοινωνικό, οικονομικό και γεωπολιτικό επίπεδο.

Κρίσεις που, όμως, δεν αποτέλεσαν τροχοπέδη στην πρόοδο της χώρας και την ενδυνάμωση της οικονομίας μας.

Και τούτο διότι σ’ αυτή την τόσο δύσκολη περίοδο, η Ελλάδα όχι μόνο ανταποκρίθηκε – άμεσα και αποτελεσματικά – στις μεγάλες προκλήσεις της εποχής, αλλά έθεσε παράλληλα γερές βάσεις για το μέλλον, υλοποιώντας – με συνέπεια – το κυβερνητικό πρόγραμμα.

Κατάφερε όχι μόνο να κρατήσει όρθια την οικονομία της – που ήταν, θυμίζω, το μεγάλο ζητούμενο κατά την επέλαση της πανδημίας – αλλά και να την καταστήσει πιο ισχυρή, πιο ανθεκτική, πιο παραγωγική, πιο εξωστρεφή.

Μια οικονομία που εκπέμπει ασφάλεια, σταθερότητα και αυτοπεποίθηση και συγκαταλέγεται, πλέον, στις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες της Ευρώπης.

Προτεραιότητά μας αποτέλεσε από την αρχή της θητείας μας, ο ριζικός ανασχηματισμός του ελληνικού αναπτυξιακού μοντέλου, με αύξηση της παραγωγικότητας, βελτίωση της ποιότητας του εθνικού πλούτου και ανασύνθεση των συστατικών του ΑΕΠ, ενισχύοντας τις επενδύσεις και τις εξαγωγές.

Στόχος μας είναι η επίτευξη ισχυρής και βιώσιμης ανάπτυξης, η μείωση του επενδυτικού κενού, η αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας, η δημιουργία πολλών νέων καλών θέσεων απασχόλησης, η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.

Για την επίτευξη αυτού του στόχου, ως Υπουργείο Οικονομικών, τα τρία τελευταία χρόνια, προχωρήσαμε στην υλοποίηση μίας σειράς μεταρρυθμίσεων και δράσεων.

1ον. Μειώσαμε πάνω από 50 φορολογικούς συντελεστές και ασφαλιστικές εισφορές, όπως μεταξύ άλλων:

• Η μείωση του ΕΝΦΙΑ.
• Η μείωση του φορολογικού συντελεστή κερδών επιχειρήσεων και των μερισμάτων.
• Η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όλους.
• Η κατάργηση της εισφοράς για εταιρείες factoring και leasing.

2ον. Θεσπίσαμε κίνητρα για την προσέλκυση επενδύσεων και ανθρώπινου κεφαλαίου, όπως είναι:

• Η θέσπιση φορολογικών κινήτρων για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων, μέσα από συνεργασίες και εταιρικούς μετασχηματισμούς.
• Η φοροαπαλλαγή, κατά 50%, για τις νεοφυείς επιχειρήσεις του Elevate Greece, για τα 3 πρώτα έτη λειτουργίας τους.
• Η θέσπιση έκπτωσης φόρου για δαπάνες που αφορούν λήψη υπηρεσιών για ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων.
• Η αναστολή ΦΠΑ στις νέες οικοδομές και η αναστολή του φόρου υπεραξίας ακινήτων για 3 έτη.
• Η αύξηση της φορολογικής έκπτωσης δαπανών έρευνας και καινοτομίας από 30% σε 100% και η χορήγηση προσαυξημένης έκπτωσης 100% σε δαπάνες επιχειρήσεων που αφορούν σε πράσινη οικονομία και ψηφιοποίηση.
• Η διαμόρφωση ειδικού καθεστώτος εναλλακτικής φορολόγησης του εισοδήματος που προκύπτει στην αλλοδαπή για επενδυτές, συνταξιούχους και Έλληνες που έφυγαν τα χρόνια της κρίσης.

3ον. Στηρίζουμε τις επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια των επάλληλων κρίσεων, ενισχύοντας τη ρευστότητά τους.

Συνολικά πάνω από 55 δισ. ευρώ, 43 δισ. κατά τη διάρκεια της πανδημίας και 12,5-13 δισ. ευρώ από την αρχή της ενεργειακής κρίσης, έχουν δοθεί για να στηρίξουν θέσεις εργασίας, επιχειρήσεις και εισοδήματα.

Πρόκειται για μια πρωτοφανή στήριξη για τα δεδομένα της Ελλάδας, που όμως δεν εκτροχιάζει τα δημόσια οικονομικά, καθώς η χώρα μας αναμένεται να πετύχει τους δημοσιονομικούς της στόχους, τόσο εφέτος όσο και το 2023.

Επιπλέον μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, με δάνεια και χρηματοδοτήσεις, στηρίζουμε τα επενδυτικά πλάνα των επιχειρήσεων.

Ειδικά όσον αφορά τις ΜμΕ, τα προγράμματα ενίσχυσής τους από το Ταμείο φτάνουν, σε προϋπολογισμό, τα 2,7 δισ. ευρώ.

Παράλληλα, δημιουργούμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την ενίσχυση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία, χάρη στη σημαντική μείωση των «κόκκινων» δανείων στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών.

4ον. Υλοποιούμε μεταρρυθμίσεις που διευκολύνουν και ενθαρρύνουν την υγιή επιχειρηματικότητα, προσελκύουν το επενδυτικό ενδιαφέρον, δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας και επιταχύνουν την αναπτυξιακή διαδικασία.

Μεταξύ άλλων:

• Η αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός του θεσμικού πλαισίου εταιρικής διακυβέρνησης ανωνύμων εταιρειών και ΔΕΚΟ.
• Ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
• Η θέσπιση κανόνων για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του «ξεπλύματος» μαύρου χρήματος.
• Η διεύρυνση της φορολογικής βάσης και η επιδίωξη μείωσης της παραοικονομίας και της φοροδιαφυγής, μέσω της αύξησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών και της περιστολής του λαθρεμπορίου.
• Η αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας του ΤΧΣ.
• Η επικαιροποίηση του πλαισίου ως προς την διακυβέρνηση, τη σύνθεση και τη λειτουργία του Συνεγγυητικού Κεφαλαίου.
• Η συνέχιση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και η υλοποίηση εμβληματικών επενδύσεων.
• Η ψηφιοποίηση του κράτους και o εκσυγχρονισμός της φορολογικής διοίκησης.

Τα αποτελέσματα της ως άνω ασκούμενης πολιτικής είναι θετικά και ιδιαιτέρως ενθαρρυντικά για την πορεία και τις προοπτικές της χώρας.

Αναγνωρίζονται από τη διεθνή οικονομική κοινότητα, από εταίρους, από οίκους αξιολόγησης, αλλά και τον διεθνή Τύπο, που ξεχωρίζει την περίπτωση της Ελλάδας ως «ένα από τα επτά οικονομικά θαύματα» ενός ανήσυχου κόσμου.

Αναγνωρίζονται 

Αποτυπώνονται δε και αντανακλώνται σε όλους, σχεδόν, τους βασικούς δείκτες της οικονομίας:

1ον. Το ΑΕΠ αυξάνεται ισχυρά.

Η οικονομία μας αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς, σχεδόν διπλάσιους του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

Η εκτίμηση αναθεωρείται ανοδικά, στο 5,3% για το 2022, από αρχική εκτίμηση 3,1% για φέτος, που είναι και ο ευρωπαϊκός μέσος όρος.

Και για το 2023 προβλέπεται ανάπτυξη 2,1%.

2ον. Η ανάπτυξη στηρίζεται και στην εντυπωσιακή αύξηση των επενδύσεων και των εξαγωγών.

Εφέτος, εκτιμάται ότι, σε συνέχεια της περυσινής – και σε επίπεδα ρεκόρ – χρονιάς, θα έχουμε νέα ιστορική επίδοση στις άμεσες ξένες επενδύσεις και τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών.

Ειδικότερα:

Οι άμεσες ξένες επενδύσεις ανήλθαν σε περίπου 5 δισ. ευρώ το 2021, καταγράφοντας την υψηλότερη επίδοση της τελευταίας εικοσαετίας.

Η ανοδική πορεία συνεχίζεται το 2022, αφού ήδη στο επτάμηνο αυτές έχουν ξεπεράσει τα 4 δισ. ευρώ.

Ενώ, με βάση τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα εκτιμάται ότι θα είναι πρωταθλήτρια σε επενδύσεις στην Ευρώπη την επόμενη διετία.

Παράλληλα, οι ελληνικές εξαγωγές έχουν διπλασιαστεί ως ποσοστό του ΑΕΠ από το 2010, φτάνοντας το 2021 στο 41% του ΑΕΠ.

Σήμερα, η Ελλάδα εξάγει περισσότερο από τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία, ενώ έχει αυξήσει εντυπωσιακά τις εξαγωγές σε αγαθά υψηλής τεχνολογίας.

Επιπλέον, η εξαγωγική βάση γίνεται όλο και πιο διαφοροποιημένη.

Με βάση τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, το 2021 η Ελλάδα είχε έξι κατηγορίες αγαθών των οποίων οι εξαγωγές ξεπέρασαν το 1% του ΑΕΠ.

Πριν από την έναρξη της κρίσης χρέους, είχε μόνο μια, τα πετρελαιοειδή.

3ον. Η Ελλάδα κερδίζει έδαφος στον επενδυτικό χάρτη.

Σύμφωνα µε έρευνα της ΕΥ, η χώρα μας κατατάσσεται, για πρώτη φορά, στους δέκα πιο ελκυστικούς προορισμούς για ξένες επενδύσεις στην Ευρώπη, ενώ έχουμε ήδη προσελκύσει επενδύσεις από διεθνείς κολοσσούς, όπως οι Microsoft, Pfizer, Cisco, Digital Realty, Deloitte, Volkswagen, JP Morgan.

Παράλληλα, το ελληνικό επιχειρηματικό περιβάλλον βελτιώνεται συνεχώς, καθώς η Ελλάδα σταθερά σημειώνει πρόοδο στους δείκτες κατάταξης θεσμικών επιδόσεων, διαφάνειας και ελέγχου της διαφθοράς.

4ον. Η ανεργία συρρικνώνεται.

Έχοντας υποχωρήσει περίπου κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2019, βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 12 ετών.

5ον. Τα «κόκκινα» δάνεια στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών μειώθηκαν σημαντικά.

Διαμορφώθηκαν, στο τέλος του 1ου εξαμήνου του 2022, στο 10% του συνόλου των δανείων, από 44% τον Ιούνιο του 2019.

6ον. Το κύρος και η αξιοπιστία της χώρας ενισχύονται.

Η χώρα εξήλθε από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, αναβαθμίστηκε 11 φορές σε τρία χρόνια, επέστρεψε στην ευρωπαϊκή κανονικότητα και προσεγγίζει την επενδυτική βαθμίδα.

Κυρίες και Κύριοι,

Τα παραπάνω συνιστούν πολύ σημαντικά και καθόλου αυτονόητα επιτεύγματα για το παρόν και το μέλλον της χώρας, θέτουν ισχυρά αναχώματα στους κλυδωνισμούς της περιόδου, αλλά και γερές βάσεις για ακόμη μεγαλύτερη πρόοδο και ανάπτυξη.

Βεβαίως, η συγκυρία παραμένει εξαιρετικά κρίσιμη, γεμάτη αβεβαιότητες και προκλήσεις.

Προκλήσεις που υπονομεύουν τις ευρωπαϊκές και εγχώριες αναπτυξιακές προοπτικές.

Γι’ αυτό, ως Κυβέρνηση, απαιτείται να συνεχίσουμε στον δρόμο της σύνεσης και της υπευθυνότητας, μεριμνώντας για το σήμερα, δίχως να υπονομεύουμε το αύριο.

Ενώ, από την πλευρά τους, ο επιχειρηματικός κόσμος και ο κόσμος της αγοράς, καλούνται να ανταποκριθούν – με υπευθυνότητα και ρεαλισμό – στην ανάγκη της εποχής για βιώσιμη ανάπτυξη, θέτοντας στον «πυρήνα» της στρατηγικής τους τις έννοιες του περιβάλλοντος, της κοινωνίας και της ορθής διακυβέρνησης.

Και να δημιουργήσουν νέες, ποιοτικές και καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας, με στόχο, όλοι μαζί, να χτίσουμε ένα καλύτερο αύριο.