Πλήρη αξιοποίηση και ισχυρή αποθεματική ενίσχυση  του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) επιδιώκουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες, ώστε να αποτελέσει ένα ευέλικτο και ισχυρό όργανο αντιμετώπισης της κρίσης.

Σύμφωνα με ανώτατες πηγές των Βρυξελλών το EFSF θα έχει τη δυνατότητα να αγοράζει κρατικό χρέος είτε απευθείας από τις χώρες που εκδίδουν νέα ομόλογα είτε στη δευτερογενή αγορά.

Οι αγορές κρατικών ομολόγων στη δευτερογενή αγορά θα εγκρίνονται από την ομάδα εργασίας του Eurogroup και το διοικητικό συμβούλιο του ίδιου του EFSF, πράγμα που σημαίνει ότι οι αποφάσεις θα λαμβάνονται  από τους αξιωματούχους της Ε.Ε. και δεν θα καθυστερούν σε πολύπλοκες  διαδικασίες.

Οι λεπτομέρειες για τις αγορές ομολόγων δεν θα αποκαλύπτονται με το συνολικό όγκο των αγορών, δομή και τακτική να αποφασίζονται μυστικά από επιτροπή του Eurogroup.

Το EFSF θα έχει τη δυνατότητα συμμετοχής σε δημοπρασίες εκείνων των χωρών που είτε βρίσκονται σε πρόγραμμα δανειοδότησης είτε έχουν συνάψει συμφωνία προληπτικής πίστωσης με το EFSF.

Για τις αγορές κρατικού χρέους μέσω δημοπρασιών χρειάζεται πρώτα η έγκριση από τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης, ενώ το ύψος της συμμετοχής του EFSF περιορίζεται στο 50% της συνολικής δημοπρασίας.

Με το νέο ρόλο που αναλαμβάνει το EFSF αντικαθιστά την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στις παρεμβάσεις στη δευτερογενή αγορά ομολόγων, όμως τα περιθώρια δράσης του EFSF θα είναι  πιο περιορισμένα.

Για παράδειγμα, το EFSF θα έχει το δικαίωμα αγοράς ευρω-ομολόγων στην ανοικτή αγορά, τα οποία εκδίδονται από το δημόσιο τομέα. Με βάση το έγγραφο, το οποίο αναμένεται να συζητηθεί σήμερα στο συμβούλιο των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, μια χώρα-μέλος θα έχει το δικαίωμα να λάβει υποστήριξη από το EFSF μόνο εάν τα επίπεδα κρατικού χρέους θεωρούνται βιώσιμα.

Το EFSF θα αγοράζει στη δευτερογενή αγορά μόνο τα ομόλογα εκείνων των χωρών που έχουν σεβαστεί τις δεσμεύσεις τους για μείωση του ελλείμματος -στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

Παράλληλα, θα πρέπει να έχουν λογικό κόστος δανεισμού, να μην αντιμετωπίζουν προβλήματα φερεγγυότητας τραπεζών και να έχουν υλοποιήσει τις δεσμεύσεις για μείωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών. Μέσα σε διάστημα λίγων ημερών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΚΤ θα προετοιμάζουν μνημόνιο κατανόησης με τη χώρα που ζητάει βοήθεια.

Το EFSF θα έχει τη δυνατότητα πώλησης των ομολόγων στην αγορά όταν θα ανέβουν οι τιμές ή  να τα κρατήσει μέχρι τη λήξη ή να τα μεταπωλήσει στη χώρα που τα έχει εκδώσει.

Μια τέταρτη εναλλακτική επιτρέπει στο ευρωπαϊκό ταμείο διάσωσης να επιδοθεί σε περιορισμένη μόχλευση του ενεργητικού του, χρησιμοποιώντας τα ομόλογα ως εγγυήσεις για την αύξηση ρευστότητας σε δημοπρασίες repos με εμπορικές τράπεζες.

Η συγκεκριμένη εναλλακτική επιτρέπει στο EFSF να εκμεταλλευθεί πιο αποτελεσματικά το ενεργητικό του, είναι όμως πολύ πιο περιορισμένη από τη μόχλευση μέσω της ΕΚΤ, όπως είχε συζητηθεί από τους Ευρωπαίους ηγέτες.

Το προσχέδιο του εγγράφου δεν αναφέρει λεπτομέρειες στο ζήτημα ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, αναφέροντας απλώς ότι τα δάνεια για την κεφαλαιακή ενίσχυση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων θα θεωρούνται συμβατικά δάνεια και θα πρέπει να εγκρίνονται από τους Ευρωπαίους υπουργούς Οικονομικών, με απαραίτητη προϋπόθεση για τη δανειοδότηση η διεξαγωγή stress-tests.

Το EFSF θα δανείζει τις κυβερνήσεις για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μόνο σε περίπτωση που έχουν αποτύχει οι προσπάθειες άντλησης κεφαλαίων από τους επενδυτές, ενώ η βοήθεια θα προορίζεται μόνο για συστημικά σημαντικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Τα δάνεια συνεπάγονται και αναδιάρθρωση των τραπεζών. Το μέγεθος της κεφαλαιακής ενίσχυσης θα καθορίζεται από τις εθνικές εποπτικές αρχές, με συμμετοχή των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών οργάνων. Για τη χορήγηση των δανείων χρειάζεται και σχετική απόφαση του Εurogroup.

Σε δηλώσεις του στο Reuters ο οικονομικός διευθυντής του EFSF, Κριστόφ Φράνκελ, υπογράμμισε ότι το ευρωπαϊκό ταμείο διάσωσης θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για τη διαφύλαξη της αξιολόγησης ΑΑΑ, παρόλο που μια χαμηλότερη αξιολόγηση θα αποτελούσε έναν εύκολο τρόπο για την ενίσχυση της δανειοδοτικής του ικανότητας.

Ο δανεισμός του EFSF περιορίζεται σε ποσό μικρότερο του συνολικού κεφαλαίου των 440 δισ. ευρώ εξαιτίας της ανάγκης διατήρησης αποθεμάτων που διασφαλίζουν την αξιολόγηση τριπλού Α.

Πηγή: Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης – Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας