Αριθμ. 62120

ΦΕΚ B' 3142/22.06.2022

Καθορισμός της διαδικασίας ένταξης των Εμβληματικών Επενδύσεων Εξαιρετικής Σημασίας στις διατάξεις του ν. 4864/2021, του τρόπου παρακολούθησης και ελέγχου της υλοποίησής τους και του τρόπου καταβολής των ενισχύσεων.

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ

ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις του ν. 4864/2021 «Στρατηγικές επενδύσεις και βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος μέσω της επιτάχυνσης διαδικασιών στις ιδιωτικές και στρατηγικές επενδύσεις, δημιουργία πλαισίου για τις εταιρείες τεχνοβλαστούς και άλλες επείγουσες διατάξεις για την ανάπτυξη» (Α’ 237) και ιδίως της υποπερ. γβ, της περ. γ, της παρ. 1 του άρθρου 2.

2. Τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθμ. 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης Φεβρουαρίου 2021 για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (L 57/17).

3. Τις διατάξεις του ν. 4270/2014 «Αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/85/ΕΕ) - δημόσιο λογιστικό και άλλες διατάξεις», (Α’ 143).

4. Τις διατάξεις του ν. 4622/2019 «Επιτελικό Κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερνητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διόρθωσης» (Α’ 133).

5. Το άρθρο 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α' 98) όπως διατηρήθηκε σε ισχύ με την παρ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019.

6. Τις διατάξεις του π.δ. 5/2022 «Οργανισμός Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων» (Α’ 15).

7. Τις διατάξεις του π.δ. 81/2019 «Σύσταση, συγχώνευση, μετονομασία και κατάργηση Υπουργείων και καθορισμός των αρμοδιοτήτων τους - Μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων» (Α’ 119).

8. Τις διατάξεις του π.δ. 83/2019 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 121).

9. Τις διατάξεις του π.δ. 84/2019 «Σύσταση και κατάργηση Γενικών Γραμματειών και Ειδικών Γραμματειών/ Ενιαίων Διοικητικών Τομέων Υπουργείων» (Α’ 123).

10. Τις διατάξεις του π.δ. 62/2020 «Διορισμός Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 155).

11. Την υπό στοιχεία Υ 35/22.9.2021 απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Νικόλαο Παπαθανάση» (Β’ 4405).

12. Την υπό στοιχεία Υ 70/30.10.2020 απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών, Θεόδωρο Σκυλακάκη» (Β’ 4805).

13. Την υπό στοιχεία Υ 48/18.7.2019 απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον υφυπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων Χρίστο Δήμα (Β’ 3100).

14. Την υπ’ αρ. 134453/23-12-2015 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και Οικονομικών «Ρυθμίσεις για τις πληρωμές των δαπανών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων - ΠΔΕ» (Β’ 2857).

15. Την υπό στοιχεία 119126 ΕΞ 2021/28-09-2021 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών «Σύστημα διαχείρισης και ελέγχου των Δράσεων και των Έργων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» (Β’ 4498)

16. Την υπό στοιχεία 32787 ΕΞ 2022-11-03-2022 απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών «Ένταξη του Έργου με τίτλο “Subproject 1: Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας” (κωδικός ΟΠΣ ΤΑ 5165175) στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας».

17. Τον Κανονισμό (ΕΕ) 2021/2106 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 28ης Σεπτεμβρίου 2021 για τη συμπλήρωση του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/241 με τον καθορισμό των κοινών δεικτών και των λεπτομερών στοιχείων του πίνακα αποτελεσμάτων για την ανάκαμψη και ανθεκτικότητα.

18. Τις διατάξεις του ν. 4915/2022 «Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Καταπολέμησης της Διαφθοράς, διατάξεις για θέματα ανθρώπινου δυναμικού και Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, νομοθετικό πλαίσιο εκπαίδευσης των σπουδαστών/σπουδαστριών της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης» (Α’ 63) κι ειδικότερα του άρθρου 58.

19. Τις διατάξεις του ν. 4122/2013 «Ενεργειακή απόδοση κτιρίων - Εναρμόνιση με την Οδηγία 2010/31/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και λοιπές διατάξεις» (Α’ 42).

20. Την υπό στοιχεία ΥΠΕΝ/ΔΕΠΕΑ/85251/242 απόφαση Έγκριση Εθνικού Σχεδίου αύξησης του αριθμού των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας (Β’ 5447/2018) σε συνδυασμό με τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης (ΚΕΝΑΚ) (Β’ 2367/2017), όπως ισχύουν.

21. Την υπ’ αρ. 2021/C58/01 ανακοίνωση της Επιτροπής Τεχνική Καθοδήγηση σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της «Μη Πρόκλησης Σημαντικής Βλάβης» στο πλαίσιο του κανονισμού για τη θέσπιση του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

22. Την Οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2018 για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (L328/82).

23. Την από 13 Ιουλίου 2021 εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την έγκριση της αξιολόγησης του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας για την Ελλάδα (ST 10152/21, ST 10152/21 ADD 1).

24. Τις διατάξεις του ν. 4822/2021 «Κύρωση της Σύμβασης Χρηματοδότησης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ελληνικής Δημοκρατίας, της Δανειακής Σύμβασης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ελληνικής Δημοκρατίας και των Παραρτημάτων τους και άλλες διατάξεις για το Ταμείο Ανάκαμψης» (Α' 135)

25. Το γεγονός, ότι από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν προκαλείται επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού.

26. Την υπό στοιχεία ΓΔΟΥ 32006/28.3.22 εισήγηση του Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αποφασίζουμε:

Άρθρο 1

Διαδικασία ένταξης στον ν. 4864/2021

1. Ο χαρακτηρισμός των επενδυτικών σχεδίων ως Εμβληματικών Επενδύσεων Εξαιρετικής Σημασίας και η υπαγωγή τους στην περ. γ της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4864/2021 πραγματοποιείται με απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων (Δ.Ε.Σ.Ε.) του άρθρου 11 του νόμου αυτού.

2α. Η αίτηση του φορέα του επενδυτικού σχεδίου για τον χαρακτηρισμό του ως «Εμβληματικής Επένδυσης Εξαιρετικής Σημασίας» υποβάλλεται στην «Ελληνική Εταιρεία Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου Α.Ε.» και ακολουθείται η διαδικασία με τα υποβαλλόμενα δικαιολογητικά και τα κριτήρια αξιολόγησης σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 12, 13, 14 και 15 του ν.4864/2021.

β. Κατόπιν αιτήματος της «Ελληνικής Εταιρείας Επενδύσεων και Εξωτερικού Εμπορίου Α.Ε.» η Επιτροπή του άρθρου 2, της υποπερ. γα της περ.γ της παρ.1 του ν. 4864/2021 γνωμοδοτεί, εντός επτά (7) ημερών αναφορικά με τον εμβληματικό ή μη χαρακτήρα της επένδυσης.

γ. Η Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων (Δ.Ε.Σ.Ε) μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερολογιακών ημερών από την περιέλευση του εισηγητικού φακέλου στη Γενική Γραμματεία Ιδιωτικών Επενδύσεων και Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, αποφασίζει, με ειδικώς αιτιολογημένη απόφαση, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, για τον χαρακτηρισμό ή μη της επενδυτικής πρότασης ως «Εμβληματικής Επένδυσης Εξαιρετικής Σημασίας» της περ. γ' της παρ. 1 του άρθρου 2, το προϋπολογισθέν κόστος υλοποίησης, τις δημιουργούμενες θέσεις απασχόλησης και τα χορηγούμενα κίνητρα.

3. Με απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων χορηγούνται τα κίνητρα και οι ενισχύσεις στο επενδυτικό σχέδιο που έχει χαρακτηρισθεί με την απόφαση της παραγράφου 1, ως «Εμβληματική Επένδυση Εξαιρετικής Σημασίας» σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4864/2021.

Περιεχόμενο της ατομικής διοικητικής πράξης αποτελεί το αντικείμενο του επενδυτικού σχεδίου, το συνολικό ενισχυόμενο κόστος του, το είδος και το κόστος των ενισχυόμενων δαπανών, η μορφή και η ένταση της χορηγούμενης ενίσχυσης, το χρηματοδοτικό σχήμα της επένδυσης, οι πηγές χρηματοδότησης, ο τρόπος και οι όροι χορήγησης των εγκεκριμένων ενισχύσεων, το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του φυσικού αντικειμένου και έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης, οι λοιποί όροι και οι προϋποθέσεις υλοποίησης της επένδυσης, καθώς και οι υποχρεώσεις του φορέα του επενδυτικού σχεδίου, οι οποίοι πρέπει να είναι σύμφωνοι με το ενωσιακό δίκαιο των κρατικών ενισχύσεων καθώς και με το θεσμικό πλαίσιο για τα έργα και τις δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

4. Ημερομηνία ολοκλήρωσης των επενδυτικών σχεδίων ορίζεται η 31η Δεκεμβρίου 2025.

Άρθρο 2

Ποιοτικά Κριτήρια Ένταξης

Οι επενδύσεις που εντάσσονται στην κατηγορία των «Εμβληματικών Επενδύσεων Εξαιρετικής Σημασίας» πρέπει να τηρούν τους κάτωθι αναφερόμενους όρους:

1. α. Στις επενδύσεις που περιλαμβάνουν την κατασκευή νέων κτιρίων, στα νέα κτίρια η Ζήτηση Πρωτογενούς Ενέργειας (Primary Energy Demand - PED) πρέπει να είναι τουλάχιστον είκοσι τοις εκατό (20%) χαμηλότερη από την απαίτηση των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας (near zero energy building - NZEB), κατά την έννοια της παρ. 5 του άρθρου 2 του ν. 4122/2013 (Α’ 42), σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο αύξησης του αριθμού των κτιρίων με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας (Β’ 5447/2018), σε συνδυασμό με τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ) (Β’ 2367/2017), όπως κάθε φορά ισχύουν.

β. Τα επενδυτικά σχέδια της κατηγορίας αυτής πρέπει να συμμορφώνονται με την τεχνική καθοδήγηση σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της «Μη Πρόκλησης Σημαντικής Βλάβης» στο πλαίσιο του κανονισμού για τη θέσπιση του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (2021/C58/01). Συνεπώς, δεν επιτρέπονται: α) δραστηριότητες που σχετίζονται με τα ορυκτά καύσιμα, συμπεριλαμβανομένης της μεταγενέστερης χρήσης, ενώ εξαιρούνται τα έργα στο πλαίσιο του παρόντος μέτρου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και/ή θερμότητας, καθώς και των σχετικών υποδομών μεταφοράς και διανομής, με χρήση φυσικού αερίου, τα οποία πληρούν τους όρους που καθορίζονται στο παράρτημα III της τεχνικής καθοδήγησης σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» (2021/C 58/01), β) δραστηριότητες στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ) για την επίτευξη προβλεπόμενων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που δεν είναι χαμηλότερες από τους σχετικούς δείκτες αναφοράς. Όταν η υποστηριζόμενη δραστηριότητα επιτυγχάνει προβλεπόμενες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που δεν είναι σημαντικά χαμηλότερες από τους σχετικούς δείκτες αναφοράς, θα πρέπει να παρέχεται εξήγηση των λόγων για τους οποίους αυτό δεν είναι εφικτό. Δείκτες αναφοράς που καθορίζονται για τη δωρεάν κατανομή όσον αφορά σε δραστηριότητες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών, όπως ορίζονται στον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2021/447 της Επιτροπής, γ) δραστηριότητες που σχετίζονται με i) χώρους υγειονομικής ταφής αποβλήτων, αποτεφρωτήρες. Η εξαίρεση αυτή δεν ισχύει για δράσεις στο πλαίσιο του παρόντος μέτρου σε μονάδες που ασχολούνται αποκλειστικά με την επεξεργασία μη ανακυκλώσιμων επικίνδυνων αποβλήτων, καθώς και σε υφιστάμενες μονάδες, όταν οι δράσεις στο πλαίσιο του παρόντος μέτρου αποσκοπούν στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, στη δέσμευση των καυσαερίων για αποθήκευση ή χρήση ή στην ανάκτηση υλικών από την αποτέφρωση τέφρας, υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω δράσεις στο πλαίσιο του παρόντος μέτρου δεν οδηγούν σε αύξηση της ικανότητας επεξεργασίας αποβλήτων των μονάδων ή σε παράταση της διάρκειας ζωής των μονάδων· για τον σκοπό αυτόν παρέχονται αποδεικτικά στοιχεία σε επίπεδο μονάδας, και ii) μονάδες μηχανικής - βιολογικής επεξεργασίας. Η εξαίρεση αυτή δεν ισχύει για δράσεις στο πλαίσιο του παρόντος μέτρου σε υφιστάμενες μονάδες μηχανικής βιολογικής επεξεργασίας, όταν οι δράσεις στο πλαίσιο του παρόντος μέτρου αποσκοπούν στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης ή στη μετασκευή για εργασίες ανακύκλωσης διαχωρισμένων αποβλήτων σε βιοαπόβλητα λιπασματοποίησης και αναερόβιας αποδόμησης βιολογικών αποβλήτων, υπό την προϋπόθεση ότι οι δράσεις αυτές στο πλαίσιο του παρόντος μέτρου δεν οδηγούν σε αύξηση της ικανότητας επεξεργασίας αποβλήτων των μονάδων ή σε παράταση της διάρκειας ζωής των μονάδων· για τον σκοπό αυτόν παρέχονται αποδεικτικά στοιχεία σε επίπεδο μονάδας, και δ) δραστηριότητες κατά τις οποίες η μακροπρόθεσμη διάθεση αποβλήτων μπορεί να βλάψει το περιβάλλον. Βάσει των όρων αναφοράς απαιτείται επιπλέον να επιλέγονται μόνο οι δραστηριότητες που συμμορφώνονται με την σχετική ενωσιακή και εθνική περιβαλλοντική νομοθεσία.

γ. Οι επενδύσεις στην ηλεκτροκίνηση πρέπει να συμμορφώνονται με την Οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 και να αφορούν εναλλακτικά καύσιμα για τις μεταφορές.

2. Οι επενδύσεις οι οποίες εντάσσονται στην κατηγορία των «Εμβληματικών Επενδύσεων Εξαιρετικής Σημασίας» υποχρεούνται να συμμορφώνονται με τους εφαρμοστέους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων, να διασφαλίζουν την αποφυγή παράνομης κρατικής ενίσχυσης, καθώς και την αποφυγή της διπλής χρηματοδότησης από τον Μηχανισμό του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και άλλα προγράμματα της Ένωσης.

Άρθρο 3

Παρακολούθηση και Έλεγχος των Επενδύσεων

Οι επενδύσεις που έχουν ενταχθεί στον ν. 4864/2021 ως «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας» ελέγχονται καθ’ όλη τη διάρκεια υλοποίησής τους, κατά την ολοκλήρωσή τους και κατά τη διάρκεια της τήρησης των μακροχρόνιων υποχρεώσεών τους.

1. Ο έλεγχος των επενδύσεων είναι είτε έκτακτος είτε τακτικός. Ο τακτικός έλεγχος διακρίνεται σε διοικητικό και σε επιτόπιο.

α. Διοικητικός έλεγχος διενεργείται από την αρμόδια Υπηρεσία επί τη βάση των εγγράφων του φακέλου οποτεδήποτε κρίνεται απαραίτητος και κατά τη διάρκεια τήρησης των μακροχρόνιων υποχρεώσεων.

β. Επιτόπιος έλεγχος διενεργείται για την πιστοποίηση της ολοκλήρωσης και έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης. Επιτόπιος έλεγχος διενεργείται, επίσης, και για την πιστοποίηση σε ποσοστό 40% και σε ποσοστό 70% της υλοποίησης του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου της επένδυσης.

2. Ο φορέας του επενδυτικού σχεδίου υποβάλλει σχετικό αίτημα στη Γενική Διεύθυνση Στρατηγικών Επενδύσεων, που περιλαμβάνει συνοπτική έκθεση της υλοποίησης, της ολοκλήρωσης και της έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης. Με το ίδιο αίτημα προτείνει ανεξάρτητο χρηματοοικονομικό ελεγκτή από το Δημόσιο Μητρώο του άρθρου 14, του ν. 4449/2017.

3. Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων εγκρίνεται ο ορκωτός ελεγκτής - λογιστής και ορίζεται η διενέργεια ελέγχου στην επένδυση, που δεν δύναται να υπερβεί το χρονικό διάστημα των τριών (3) μηνών.

Για τη διενέργεια ελέγχου ο ανεξάρτητος ελεγκτής δύναται να συνεργάζεται και με μηχανικούς ή άλλης ειδικότητας ελεγκτές ανάλογα το είδος της ελεγχόμενης επένδυσης. Στα επενδυτικά σχέδια που περιλαμβάνουν δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης ορίζεται, πέραν του ορκωτού ελεγκτή - λογιστή, εμπειρογνώμονας από το Μητρώο Πιστοποιημένων Αξιολογητών (ΜΠΑ), το οποίο τηρείται στη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.

Οι αποζημιώσεις για τα όργανα ελέγχου της παρούσας καταβάλλονται από τον φορέα του επενδυτικού σχεδίου, πλην αυτών των εμπειρογνωμόνων της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας, οι οποίες βαρύνουν το λογαριασμό «Αποδόσεις Κεφαλαίων του ν. 2216/1994 του Ειδικού Λογαριασμού της Γ.Γ.Ε.Τ.».

4. Η έκθεση ελέγχου που υποβάλλεται στη Γενική Διεύθυνση Στρατηγικών Επενδύσεων περιλαμβάνει:

α. Την πιστοποίηση της υλοποίησης του φυσικού αντικειμένου της επένδυσης.

β. Τον έλεγχο του οικονομικού αντικειμένου της επένδυσης και ειδικότερα των λογιστικών εγγραφών, των στοιχείων και των παραστατικών που αφορούν στην υλοποίηση της επένδυσης.

γ. Τα στοιχεία που αφορούν στη χρηματοδότηση της επένδυσης και ιδίως τα παραστατικά καταβολής των ιδίων κεφαλαίων της επένδυσης, τις συμβάσεις του τραπεζικού δανεισμού και τις συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης του εξοπλισμού.

δ. Τις άδειες για την λειτουργία της ενισχυόμενης μονάδας.

ε. Τιμολόγια πώλησης αγαθών και παροχής υπηρεσιών από τη λειτουργία της ενισχυόμενης μονάδας.

5. α. Ο έκτακτος έλεγχος διενεργείται οποτεδήποτε κρίνεται απαραίτητο με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων με την οποία ορίζεται ο αριθμός των μελών του οργάνου ελέγχου, η ιδιότητά τους, οι αρμοδιότητές τους, το αντικείμενο του ελέγχου καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.

β. Έλεγχοι δύναται να πραγματοποιούνται από εθνικά και ευρωπαϊκά ελεγκτικά όργανα για την τήρηση και τις δεσμεύσεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/241 και του θεσμικού πλαισίου για τα έργα και τις δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και ο φορέας υλοποίησης υποχρεούται να θέτει στη διάθεσή τους όλα τα έγγραφα, δικαιολογητικά και στοιχεία της επένδυσης, και να αποδέχεται επιτόπιους ελέγχους τόσο στην έδρα του, όσο και στους χώρους υλοποίησης της επένδυσης.

Άρθρο 4

Είδη Ενισχύσεων - Καταβολή Ενισχύσεων

Οι επιχειρήσεις των οποίων επενδυτικά σχέδια υπάγονται στις διατάξεις του ν. 4864/2021 ως «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας» ενισχύονται, διαζευκτικά ή σωρευτικά, με τα φορολογικά κίνητρα του άρθρου 8 και με τα κίνητρα της επιχορήγησης, της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης και της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης του άρθρου 10 του νόμου αυτού.

Για την καταβολή των κινήτρων της επιχορήγησης, της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης και της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης έχει εφαρμογή η υπ’ αρ. 134453/23-12-2015 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και Οικονομικών «Ρυθμίσεις για τις πληρωμές των δαπανών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων - ΠΔΕ».

1. Επιχορήγηση, η οποία συνίσταται στη δωρεάν παροχή από το Δημόσιο χρηματικού ποσού για την κάλυψη τμήματος των ενισχυόμενων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου και προσδιορίζεται ως ποσοστό αυτών.

α. Η εγκεκριμένη επιχορήγηση καταβάλλεται ως εξής:

i) ποσό έως το σαράντα τοις εκατό (40%) δύναται να καταβάλλεται στον δικαιούχο ύστερα από αίτημά του και μετά από την πιστοποίηση της υλοποίησης του σαράντα τοις εκατό (40%),

ii) ποσό έως το εβδομήντα τοις εκατό (70%) της εγκεκριμένης επιχορήγησης ύστερα από αίτημά του και μετά από την πιστοποίηση της υλοποίησης και του εβδομήντα τοις εκατό (70%) του συνολικού κόστους του επενδυτικού σχεδίου, και

iii) το συνολικό ποσό της εγκεκριμένης επιχορήγησης καταβάλλεται στον φορέα του επενδυτικού σχεδίου ύστερα από αίτημά του και μετά την έκδοση της απόφασης ολοκλήρωσης και έναρξης παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης.

Οι ενδιάμεσοι έλεγχοι των περ. i) και ii) διενεργούνται από το αρμόδιο όργανο μέσω του επιτόπιου ελέγχου σύμφωνα με την περ. β της παρ. 1 του άρθρου 3 και η πιστοποίησή τους πραγματοποιείται με την έκδοση σχετικής απόφασης.

β. Για την καταβολή του ποσού της επιχορήγησης υποβάλλεται αίτημα πληρωμής του Φορέα της επένδυσης με συνημμένα:

i. το καταστατικό σύστασης της εταιρείας ή και Κωδικοποιημένο Καταστατικό,

ii. Πρακτικό Δ.Σ. (Α.Ε.) ή Πρακτικό Γ.Σ. (ΕΠΕ), ή Πρακτικό της Συνέλευσης των Εταίρων (Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία) ή Υπεύθυνη Δήλωση του Νομίμου Εκπροσώπου για τις λοιπές περιπτώσεις ότι η επιχορήγηση δεν έχει εκχωρηθεί σε Πιστωτικό Ίδρυμα και ο αριθμός λογαριασμού (ΙΒΑΝ) της επιχείρησης - φορέα της επένδυσης στον οποίο θα πραγματοποιηθεί η καταβολή της επιχορήγησης,

iii. Βεβαίωση Τραπέζης με τον αριθμό λογαριασμού (ΙΒΑΝ) του εταιρικού λογαριασμού του φορέα της επένδυσης ή αντίγραφο φύλλου κίνησης εταιρικού λογαριασμού, με υπογραφή αρμοδίου υπαλλήλου και σφραγίδα αντίστοιχου υποκαταστήματος.

γi. Η αρμόδια Υπηρεσία παραλαμβάνει το αίτημα πληρωμής με τα συνοδευτικά δικαιολογητικά και δημιουργεί τον φάκελο εκκαθάρισης δαπάνης, στον οποίο περιλαμβάνει και όλες τις αποφάσεις και λοιπά δικαιολογητικά από τον φάκελο της επένδυσης που νομιμοποιούν την πληρωμή της ενίσχυσης και διαβιβάζει ηλεκτρονικά στη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών - Διεύθυνση Οικονομικής Διαχείρισης.

ii. Ο φορέας της επένδυσης καταθέτει απευθείας στη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών τα λοιπά δικαιολογητικά, ήτοι τη Βεβαίωση Υπηρεσίας ΓΕΜΗ περί τροποποιήσεων του καταστατικού, μη λύσης της εταιρείας και θέσης σε εκκαθάριση, μη θέσης σε αναγκαστική διαχείριση ή ειδική εκκαθάριση, τα Πιστοποιητικά από το Μητρώο Πτωχεύσεων του Πρωτοδικείου (περί μη πτώχευσης, ή αίτησης για να κηρυχθεί η εταιρεία σε κατάσταση πτώχευσης, ή θέσης ή μη αίτησης σε διαδικασία συνδιαλλαγής ή εξυγίανσης, κ.α.), καθώς και τις φορολογικές και ασφαλιστικές ενημερότητες.

2. Επιδότηση Χρηματοδοτικής Μίσθωσης η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης που συνάπτεται για την απόκτηση μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού και προσδιορίζεται ως ποσοστό επί της αξίας απόκτησης αυτού.

α. Η έναρξη της καταβολής της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης πραγματοποιείται μετά τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της απόφασης ολοκλήρωσης και έναρξης παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης και εφόσον έχει πιστοποιηθεί από το αρμόδιο όργανο ελέγχου η εγκατάσταση στη μονάδα του συνόλου του μισθωμένου εξοπλισμού, σύμφωνα με τη σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης. Η έναρξη της καταβολής δύναται να πραγματοποιείται και πριν την έκδοση της απόφασης ολοκλήρωσης και έναρξης της παραγωγικής λειτουργίας με την προϋπόθεση της πιστοποίησης από το αρμόδιο όργανο ελέγχου της εγκατάστασης του συνόλου του μισθωμένου εξοπλισμού σύμφωνα με τη σύμβαση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing). Στην περίπτωση αυτή το ποσό που καταβάλλεται μέχρι την έκδοση της απόφασης ολοκλήρωσης και έναρξης παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης δεν μπορεί να υπερβεί το εξήντα τοις εκατό (60%) του εγκεκριμένου ποσού.

β. Η επιδότηση καταβάλλεται ανά εξάμηνο και μετά την εκάστοτε πληρωμή των δόσεων του μισθώματος εκ μέρους του φορέα της επένδυσης. Το ποσό που καταβάλλεται υπολογίζεται επί της αξίας απόκτησης του εξοπλισμού, το οποίο εμπεριέχεται στις καταβαλλόμενες δόσεις, σύμφωνα με τα εγκεκριμένα ποσοστά ενισχύσεων.

γ. Είναι δυνατή η προεξόφληση των δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης από τον φορέα της επένδυσης μόνο για τους τελευταίους δώδεκα (12) μήνες της σύμβασης μίσθωσης, όπως αυτή έχει εγκριθεί από την αρμόδια υπηρεσία.

δ. Τα ποσά της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης δεν αφαιρούνται από την αξία των επενδυτικών δαπανών προκειμένου να γίνει προσδιορισμός των φορολογητέων κερδών.

3. Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο μέρους του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας, που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο.

α. Η έναρξη της επιδότησης του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης μετά την έκδοση της απόφασης ολοκλήρωσης και έναρξης παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης και εφόσον έχει πιστοποιηθεί από το αρμόδιο όργανο ελέγχου η δημιουργία των συνδεόμενων με το επενδυτικό σχέδιο θέσεων εργασίας.

β. Η επιδότηση καταβάλλεται ανά εξάμηνο και μετά την εκάστοτε πληρωμή του μισθολογικού κόστους εκ μέρους του φορέα της επένδυσης.

4. Το αίτημα καταβολής συνοδεύεται υποχρεωτικά από υπεύθυνη δήλωση του νόμιμου εκπροσώπου του φορέα υλοποίησης της επένδυσης ότι:

i) τα κεφάλαια χρησιμοποιήθηκαν για τον σκοπό για τον οποίο προορίζονταν,

ii) ότι οι πληροφορίες που υποβλήθηκαν με το αίτημα καταβολής είναι πλήρεις, ακριβείς και αξιόπιστες, και

iii) ότι η διαχείριση των κονδυλίων πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με όλους τους εφαρμοστέους κανόνες, ιδίως τους κανόνες σχετικά με την αποφυγή της σύγκρουσης συμφερόντων, την πρόληψη της απάτης, της διαφθοράς και της διπλής χρηματοδότησης από τον μηχανισμό και άλλα προγράμματα της Ένωσης, σύμφωνα με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.

5. Φορολογική απαλλαγή που συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν, με βάση τη φορολογική νομοθεσία, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, μετά από την αφαίρεση του φόρου του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, ο οποίος αναλογεί στα κέρδη που διανέμονται ή αναλαμβάνονται. Το ποσό της φορολογικής απαλλαγής συνιστά ισόποσο αποθεματικό, το οποίο σε περίπτωση διανομής ή κεφαλαιοποίησης φορολογείται σύμφωνα με το άρθρο 47 του ν. 4172/2013. Ο φορέας μπορεί να αξιοποιήσει το σύνολο της δικαιούμενης φορολογικής απαλλαγής μέσα σε δεκαπέντε (15) φορολογικά έτη και όχι σε διάστημα μικρότερο των τριών (3) φορολογικών ετών από το έτος θεμελίωσης του δικαιώματος χρήσης του κινήτρου.

Το δικαίωμα έναρξης χρήσης της ωφέλειας του κινήτρου της φορολογικής απαλλαγής θεμελιώνεται με την ανάρτηση στη ΔΙΑΥΓΕΙΑ της απόφασης της ενδιάμεσης υλοποίησης του φυσικού κι οικονομικού αντικειμένου ή με τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της απόφασης ολοκλήρωσης και έναρξης παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης.

Η ενίσχυση που δικαιούται η επιχείρηση δεν δύναται να υπερβαίνει, κατά έτος, το 1/3 του συνολικού εγκεκριμένου ποσού της φορολογικής απαλλαγής, με εξαίρεση την περίπτωση της μη πλήρους αξιοποίησής του κατά τα προηγούμενα φορολογικά έτη λόγω έλλειψης επαρκών κερδών. Στην περίπτωση αυτή τυχόν εναπομείναν ποσό ενίσχυσης από προηγούμενα φορολογικά έτη προστίθεται στο ως άνω υπολογιζόμενο μέγιστο ετήσιο ποσό δικαιούμενης ενίσχυσης.

6. Σταθεροποίηση του φορολογικού συντελεστή.

Το κίνητρο αφορά στη σταθεροποίηση του ισχύοντος συντελεστή φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, κατά την ημερομηνία του χαρακτηρισμού των επενδύσεων ως Εμβληματικών Εξαιρετικής Σημασίας με απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής Στρατηγικών Επενδύσεων και για χρονικό διάστημα το οποίο ορίζεται στα δώδεκα (12) έτη από την ολοκλήρωση του επενδυτικού σχεδίου. Ο φορέας της επένδυσης μπορεί να κάνει χρήση του παγιωμένου συντελεστή φορολογίας εισοδήματος από το φορολογικό έτος ολοκλήρωσης και έναρξης παραγωγικής λειτουργίας της επένδυσης. Αν μειωθεί ο συντελεστής εφαρμόζεται ο εκάστοτε μειωμένος συντελεστής. Η χρήση σταθερού συντελεστή φορολογίας εισοδήματος ισχύει μέχρι την εξάντληση της ενίσχυσης που δικαιούται ο φορέας βάσει των ορίων του Κανονισμού (ΕΕ) 651/2014 της Επιτροπής, της 17ης Ιουνίου 2014, σχετικά με την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων ως συμβατών με την εσωτερική αγορά ή της οικείας απόφασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

7. Επιτάχυνση των φορολογικών αποσβέσεων.

Το κίνητρο αφορά στην επιτάχυνση φορολογικών αποσβέσεων των παγίων που έχουν ενταχθεί στο εγκεκριμένο σχέδιο επένδυσης με προσαύξηση των συντελεστών του πίνακα της παρ. 4 του άρθρου 24 του ν. 4172/2013 κατά ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%). Αν ο αρχικός συντελεστής απόσβεσης είναι ανώτερος του είκοσι τοις εκατό (20%), ο τελικός προσαυξημένος συντελεστής δεν μπορεί να υπερβαίνει το σαράντα τοις εκατό (40%). Για τις μεταποιητικές επιχειρήσεις, οι αποσβέσεις των μηχανημάτων και του μηχανολογικού εξοπλισμού εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα κατά το χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%).

Άρθρο 5

Διασφάλιση μη σύγκρουσης συμφερόντων

1. Ο ορκωτός ελεγκτής λογιστής ή/και ο εμπειρογνώμονας που διενεργεί τον έλεγχο, δεν δύναται να συμμετέχει στη διενέργεια επαλήθευσης/επιθεώρησης/ελέγχου ή στην έγκριση εκθέσεων επαλήθευσης/επιθεώρησης/ ελέγχου που αφορούν σε έργο φορέα με τον οποίο βρίσκεται ή διατηρεί σχέση που δύναται να χαρακτηριστεί ως σύγκρουση συμφερόντων, δηλαδή σχέση από την οποία να έχει οποιοδήποτε άμεσο ή έμμεσο προσωπικό, οικονομικό κυρίως, συμφέρον εξαρτώμενο από τον φορέα υλοποίησης της επένδυσης, το οποίο δύναται να επηρεάσει την αμερόληπτη εκτέλεση των καθηκόντων του με αθέμιτο τρόπο. Ενδεικτικά δε, αν συμμετέχει ο ίδιος ή μέσω νομικού προσώπου στο οποίο είναι βασικός μέτοχος στο εταιρικό ή μετοχικό κεφάλαιο ή στη διοίκηση του φορέα της επένδυσης για το εν λόγω έργο ή έχει καταρτίσει ή συμμετάσχει με οποιονδήποτε τρόπο στην κατάρτισή του προς υποβολή επενδυτικού σχεδίου ή έλεγχο/έγκρισή του. Επίσης, δεν μπορεί να συμμετέχει σε επαλήθευση/επιθεώρηση/έλεγχο έργων ή να εγκρίνει τις σχετικές εκθέσεις, όταν στο εταιρικό ή μετοχικό κεφάλαιο ή στη διοίκηση του φορέα της επένδυσης, συμμετέχει σύζυγος ή ανιών ή κατιών συγγενής του μέχρι και τετάρτου βαθμού.

2. Ο ορκωτός ελεγκτής λογιστής ή/και ο εμπειρογνώμονας που θα οριστεί για τον έλεγχο υλοποίησης της επένδυσης οφείλουν να προσκομίσουν υπεύθυνη δήλωση περί απουσίας σύγκρουσης συμφερόντων. Η δήλωση αυτή υποβάλλεται άπαξ στη Γενική Διεύθυνση Στρατηγικών Επενδύσεων.

Άρθρο 6

Άνοιγμα ειδικών δεσμευμένων καταπιστευτικών λογαριασμών

Οι επενδυτικοί φορείς των οποίων επενδυτικά σχέδια υπάγονται στις διατάξεις του ν. 4864/2021 ως «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας» δύνανται, κατόπιν της έκδοσης απόφασης έγκρισης της χρηματοδότησης από το αρμόδιο όργανο, να προχωρούν σε άνοιγμα ειδικών δεσμευμένων καταπιστευτικών λογαριασμών (escrow accounts) σε εμπορικές τράπεζες, σύμφωνα με το άρθρο 58 του ν. 4915/2022.

Άρθρο 7

Υποχρεώσεις των φορέων υλοποίησης επενδυτικών σχεδίων

Οι φορείς υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων, τα οποία εντάσσονται στις «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας» του ν. 4864/2021, υποχρεούνται να συνδράμουν το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων καθώς και τον φορέα υλοποίησης του Έργου 16593, στην εκτέλεση των υποχρεώσεών τους, οι οποίες απορρέουν από τον Κανονισμό (ΕΕ) 2021/241, όπως αυτός συμπληρώθηκε με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2021/2106 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 28ης Σεπτεμβρίου 2021 για τη συμπλήρωση του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/241 με τον καθορισμό των κοινών δεικτών και των λεπτομερών στοιχείων του πίνακα αποτελεσμάτων για την ανάκαμψη και ανθεκτικότητα, και ιδίως από το άρθρο 34, και την περ. δ της παρ. 2 από το άρθρο 22, καθώς και από τον Οδηγό Επικοινωνίας Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Άρθρο 8

Αναλογική Εφαρμογή

Για όσα θέματα δεν ρυθμίζονται με την παρούσα απόφαση, εφαρμόζονται αναλογικά τα αναφερόμενα στις υπουργικές αποφάσεις, που προβλέπονται στις παρ. 7 και 8 του άρθρου 28 του ν. 4864/2021, ως εκάστοτε ισχύει.

Άρθρο 9

Έναρξη Ισχύος

Η ισχύς της παρούσας απόφασης αρχίζει από την ημερομηνία δημοσίευσής της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 16 Ιουνίου 2022

Ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΣΚΥΛΑΚΑΚΗΣ

Ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΗΣ

Ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων
ΧΡΙΣΤΟΣ ΔΗΜΑΣ