ΟΔΗΓΙΑ (ΕΕ) 2022/890 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 3ης Ιουνίου 2022 για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ όσον αφορά την παράταση της περιόδου εφαρμογής του προαιρετικού μηχανισμού αντιστροφής της επιβάρυνσης για τις παραδόσεις ορισμένων αγαθών και την παροχή ορισμένων υπηρεσιών που είναι επιδεκτικά απάτης, και του μηχανισμού ταχείας αντίδρασης κατά της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 113,

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου [1],

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής [2],

Αποφασίζοντας σύμφωνα με ειδική νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1) Η φοροδιαφυγή στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ) οδηγεί σε σημαντικές απώλειες του προϋπολογισμού και έχει επιπτώσεις στη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς.

(2) Η οδηγία 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου [3] προβλέπει ότι τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν προαιρετικά τον μηχανισμό αντιστροφής της επιβάρυνσης (ΜΑΕ) για την καταβολή του ΦΠΑ σε παραδόσεις προκαθορισμένων αγαθών και παροχές προκαθορισμένων υπηρεσιών που είναι επιδεκτικά απάτης, ιδίως ενδοκοινοτικής απάτης αφανούς εμπόρου (ΕΑΑΕ). Η εν λόγω οδηγία προβλέπει επίσης το ειδικό μέτρο του μηχανισμού ταχείας αντίδρασης (ΜΤΑ), το οποίο προσφέρει στα κράτη μέλη, υπό ορισμένες αυστηρές προϋποθέσεις, ταχύτερη διαδικασία η οποία τους δίνει τη δυνατότητα να εισαγάγουν τον ΜΑΕ, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την καταλληλότερη και αποτελεσματικότερη αντίδραση στην αιφνίδια και εκτεταμένη απάτη. Η περίοδος εφαρμογής αμφότερων των μηχανισμών παύει να ισχύει στις 30 Ιουνίου 2022.

(3) Η Επιτροπή εξέδωσε δύο νομοθετικές προτάσεις για τη θέσπιση του οριστικού συστήματος ΦΠΑ, οι οποίες στοχεύουν να παράσχουν ολοκληρωμένη αντίδραση στην ΕΑΑΕ. Οι εν λόγω προτάσεις, που αρχικά προβλεπόταν να τεθούν σε ισχύ την 1η Ιουλίου 2022, βρίσκονται ακόμα σε στάδιο διαπραγμάτευσης στο Συμβούλιο και προβλέπεται ότι δεν θα εγκριθούν πριν από την εν λόγω ημερομηνία ούτε θα τεθούν σε ισχύ κατά την εν λόγω ημερομηνία.

(4) Στην έκθεσή της της 8ης Μαρτίου 2018 σχετικά με τις επιπτώσεις των άρθρων 199α και 199β της οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου στην καταπολέμηση της απάτης, η Επιτροπή υποδεικνύει ότι τα κράτη μέλη και οι συμφεροντούχοι έκριναν γενικά ότι ο ΜΑΕ συνιστά ένα αποτελεσματικό, προσωρινό εργαλείο για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ. Περαιτέρω, τα κράτη μέλη έκριναν ότι ο ΜΤΑ αποτελεί χρήσιμο εργαλείο και προληπτικό μέτρο έναντι εξαιρετικών περιπτώσεων απάτης στον τομέα του ΦΠΑ. Έκτοτε, οι νομικές προϋποθέσεις ή πρακτικές λεπτομέρειες για την εφαρμογή του ΜΑΕ στο πλαίσιο του συστήματος ΦΠΑ της ΕΕ δεν έχουν αλλοιωθεί. Επίσης, η οδηγία 2006/112/ΕΚ δεν έχει τροποποιηθεί σημαντικά ώστε να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της ΕΑΑΕ με πιο δομημένο τρόπο. Ως εκ τούτου, είναι εύλογο να θεωρηθεί ότι τα πορίσματα και οι εκτιμήσεις στην έκθεση εξακολουθούν να ισχύουν σε μεγάλο βαθμό.

(5) Συνάγεται, ως εκ τούτου, το συμπέρασμα ότι ο ΜΑΕ και ο ΜΤΑ στάθηκαν χρήσιμοι ως προσωρινά και στοχοθετημένα μέτρα. Η παύση ισχύος τους θα στερήσει από τα κράτη μέλη αποτελεσματικά εργαλεία για την καταπολέμηση της απάτης. Η περίοδος εφαρμογής του ΜΑΕ και του ΜΤΑ θα πρέπει επομένως να παραταθεί για ένα ακόμη περιορισμένο χρονικό διάστημα, ώστε να μπορέσουν να πραγματοποιηθούν οι διαπραγματεύσεις στο Συμβούλιο σχετικά με το οριστικό σύστημα ΦΠΑ και να καταστεί δυνατή η συνεχής ανάπτυξη στο μεσοδιάστημα εργαλείων για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και εκσυγχρονισμένων κανόνων υποβολής στοιχείων οι οποίοι πρόκειται να θεσπιστούν.

(6) Δεδομένου ότι ο στόχος της παρούσας οδηγίας, δηλαδή η διατήρηση αποτελεσματικών εργαλείων για την καταπολέμηση της απάτης, δεν μπορεί να επιτευχθεί ικανοποιητικά από τα κράτη μέλη, μπορεί όμως, λόγω των αποτελεσμάτων της δράσης, να επιτευχθεί καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση δύναται να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας όπως διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, η παρούσα οδηγία δεν υπερβαίνει τα απαιτούμενα για την επίτευξη του στόχου αυτού.

(7) Συνεπώς, η οδηγία 2006/112/ΕΚ θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΟΔΗΓΙΑ:

Άρθρο 1

Η οδηγία 2006/112/ΕΚ τροποποιείται ως εξής:

1) το άρθρο 199α τροποποιείται ως εξής:

α) στην παράγραφο 1, η εισαγωγική φράση αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026, τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι υπόχρεος του ΦΠΑ είναι ο υποκείμενος στον φόρο αποδέκτης των ακόλουθων πράξεων:»,

β) οι παράγραφοι 3, 4 και 5 διαγράφονται,

2) στο άρθρο 199β, η παράγραφος 6 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«6. Το ειδικό μέτρο του ΜΤΑ όπως προβλέπεται στην παράγραφο 1 εφαρμόζεται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2026.».

Άρθρο 2

Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει την τρίτη ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Άρθρο 3

Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Λουξεμβούργο, 3 Ιουνίου 2022.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

F. RIESTER