ΓΣΕΕ

30 Μαΐου 2022

Η ελληνική οικονομία και η απασχόληση Ετήσια Έκθεση 2022

Ο συνδυασμός των επιπτώσεων της πανδημίας, της ακρίβειας και των γεωπολιτικών εξελίξεων που προκάλεσε η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία δημιουργεί για την ελληνική οικονομία και την αγορά εργασίας μια εύθραυστη κατάσταση με αβέβαιες προοπτικές για το 2022.

Ο ρυθμός μεγέθυνσης της οικονομίας αναθεωρείται πλέον προς τα κάτω και θα είναι αρκετά πιο ήπιος. Κυρίαρχη είναι η ελπίδα η οικονομία να μη βρεθεί σε κατάσταση στασιμοπληθωρισμού.

Η ανεργία παρά την πτωτική της πορεία παραμένει σε υψηλό επίπεδο. Το ποσοστό της απασχόλησης είναι από τα χαμηλότερα στην ΕΕ.

Οι διαταραχές στις αλυσίδες εφοδιασμού, τα υψηλά κόστη συναλλαγών και οι νέες μορφές εργασίας που αναπτύχθηκαν στη διάρκεια της πανδημίας έχουν προκαλέσει μετασχηματισμούς στην ποιότητα και την ασφάλεια της εργασίας δημιουργώντας ένα επισφαλές εργασιακό περιβάλλον για πολλές ομάδες εργαζομένων.

Την ίδια στιγμή οι υψηλές τιμές της ενέργειας και των τροφίμων μειώνουν το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών, ειδικά εκείνων που βρίσκονται από τη μέση και κάτω της κοινωνικής πυραμίδας και έχουν υψηλή ροπή δαπάνης για τρόφιμα, αυξάνοντας σημαντικά τον κίνδυνο να βρεθούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας και σοβαρής υλικής αποστέρησης. 

Η πρόσφατη αύξηση του κατώτατου μισθού αντισταθμίζει μόνο εν μέρει τις επιπτώσεις της ακρίβειας, αν λάβουμε υπόψη ότι η μείωση της αγοραστικής δύναμης των μισθωτών έφτασε τον Απρίλιο στο 18%.

Και όπως συμβαίνει πάντα σε χώρες με αδύναμο σύστημα κοινωνικής προστασίας ‒συνεπώς και στην Ελλάδα‒, οι επιπτώσεις της ακρίβειας επιβαρύνουν περισσότερο τους εργαζομένους και τις πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.

Ένα ιδιαίτερα σημαντικό ζήτημα όμως, που δεν πρέπει να υποτιμάται, είναι ότι ο συνδυασμός κοινωνικής ανασφάλειας, αβεβαιότητας και δυσαρέσκειας τροφοδοτεί τον πολύμορφο λαϊκισμό και υπονομεύει την εμπιστοσύνη και την αναγκαία κοινωνική αλληλεγγύη τις οποίες προϋποθέτει η ενίσχυση της δημοκρατίας. 

Η Γενική Συνομοσπονδία και το ΙΝΕ ΓΣΕΕ διαχρονικά υποστηρίζουν ότι δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική οικονομική ανάπτυξη χωρίς ουσιαστική ανάκαμψη της αγοράς εργασίας.

Η θέση μας αυτή αποκτά μεγαλύτερη σημασία στις σημερινές συνθήκες.

Οι στόχοι μιας χωρίς αποκλεισμούς οικονομικής μεγέθυνσης, της καθολικής προστασίας των ευάλωτων ομάδων εργαζομένων και της ενίσχυσης του κοινωνικού διαλόγου και των συλλογικών διαπραγματεύσεων πρέπει να γίνουν οι κύριοι πυλώνες της οικονομικής και της κοινωνικής πολιτικής για την αντιμετώπιση του ελλείμματος αξιοπρεπούς εργασίας στη χώρα μας και των οικονομικών και μισθολογικών ανισοτήτων. 

Η ενίσχυση των θεσμών προστασίας της εργασίας είναι το πιο αποτελεσματικό δημοκρατικό μέσο υποστήριξης της ανθεκτικότητας της ελληνικής οικονομίας και της άμβλυνσης των κοινωνικών ανισοτήτων.

Οι αρχές αυτές διατυπώθηκαν και υποστηρίχθηκαν καθολικά στο Παγκόσμιο Φόρουμ της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας τον Φεβρουάριο του 2022 για μια ανθρωποκεντρική ανάπτυξη και περιλαμβάνονται και στην εκατονταετή διακήρυξή της για το μέλλον της αξιοπρεπούς εργασίας.

Θα ήθελα με έμφαση να υπογραμμίσω ότι, ειδικά σε συνθήκες μεγάλης αβεβαιότητας, ο κοινωνικός διάλογος είναι ο κύριος θεσμός προστασίας της κοινωνικής συνοχής και της δημοκρατίας.

Οι συλλογικές διαπραγματεύσεις ενισχύουν τα δημοκρατικά θεμέλια των αγορών εργασίας και την εμπιστοσύνη στις δημοκρατικές αξίες των κοινωνιών μας.

Κοινωνικός διάλογος και συλλογικές διαπραγματεύσεις συνδιαμορφώνουν μια προοπτική ανάπτυξης που μπορεί να είναι ανθρωποκεντρική, συμπεριληπτική, ανθεκτική και βιώσιμη. 

Χωρίς καμία αμφιβολία ζούμε σε μια ξεχωριστή ιστορική περίοδο, στην οποία έχουν ενεργοποιηθεί πολλοί απρόβλεπτοι παράγοντες οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής αστάθειας.

Η Ελλάδα χρειάζεται σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά ένα παραγωγικό και κοινωνικό σχέδιο ανοικοδόμησης της οικονομίας με επίκεντρο την προστασία της εργασίας για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις που δημιουργούν οι σύνθετες γεωπολιτικές και διεθνείς οικονομικές και τεχνολογικές εξελίξεις και η κλιματική αλλαγή.

Ακολουθεί η Ετήσια Έκθεση 2022 του ΙΝΕ ΓΣΕΕ στο σύνολό της