1117821/9703/2270/Α0014/ΠΟΛ. 1317/30.9.93: Διευκρινήσεις για την εφαρμογή του Φ.Π.Α. στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές μετά το Ν.2166/1993

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις των άρθρων 15 και 16 καθώς και των παρ. 10 και 11 του άρθρου 19 του Ν. 2166/1993 (ΦΕΚ 137/Α'/24.8.1993), με τον οποίο γίνεται διαρρύθμιση του Ν. 1642/1986 και παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή τους.

Με τις διατάξεις των άρθρων 15 και 16 του νόμου αυτού εναρμονίζεται ο ν.1642/1986 με την Οδηγία αριθ. 91/680/ΕΟΚ με την οποία ορίζεται το μεταβατικό καθεστώς ΦΠΑ, που ισχύει στην Εσωτερική Αγορά από 1.1.93 έως 31.12.96 και την Οδηγία 92/111/ΕΟΚ, η οποία ορίζει λεπτομέρειες περί της εφαρμογής του μεταβατικού καθεστώτος ΦΠΑ. Η εναρμόνιση αυτή σκοπό έχει να ισχύουν, στα κράτη μέλη ομοιόμορφοι κανόνες φορολογικής μεταχείρισης των ενδοκοινοτικών συναλλαγών, ως προς την παράδοση και απόκτηση των αγαθών ή την παροχή και λήψη των υπηρεσιών.

Η παρούσα εγκύκλιος ακολουθεί τη σειρά των άρθρων του ν.1642/1986, όπου δίνονται διευκρινήσεις για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 15 και 16 του κοινοποιούμενου νόμου. Κατόπιν στην ενότητα "Λοιπές Ρυθμίσεις" διευκρινίζονται ορισμένες διατάξεις του άρθρου 15 του νόμου 2166/93 οι οποίες είναι σχετικές με Φ.Π.Α. αλλά δεν εντάσσονται στα άρθρα του νόμου 1642/86, όπως ισχύει, και τέλος παρέχονται διευκρινήσεις στις παραγράφους 10 και 11 του άρθρου 19 του κοινοποιούμενου νόμου.

Για τα θέματα που δίδονται οδηγίες με την παρούσα εγκύκλιο παύει να ισχύει κάθε αντίθετη προηγούμενη εγκύκλιος.

Για τα θέματα που έχουν δοθεί οδηγίες με προηγούμενες εγκύκλιες, κατά το μέρος που δε θίγονται με την παρούσα εγκύκλιο, εξακολουθούν να ισχύουν οι προηγούμενες εγκύκλιες.

Aρθρο 15

Τροποποιήσεις διατάξεων του ν.1642/1986

Με τις διατάξεις του άρθρου 15 του ν.2166/1993 (ΦΕΚ 137 Α΄) επήλθον ορισμένες τροποποιήσεις στις διατάξεις του ν.1642/1986, με σκοπό την εναρμόνιση της εσωτερικής νομοθεσίας με τις διατάξεις της Οδηγίας 92/111/ΕΟΚ, που υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο ECOFIN στις 14.12.92 και ισχύει από 1.1.93, για τη συμπλήρωση και απλοποίηση ορισμένων διατάξεων του μεταβατικού καθεστώτος ΦΠΑ, το οποίο ισχύει από 1.1.93.

Ειδικότερα:

Aρθρο 2

Αντικείμενο του φόρου

1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 15 του ν.2166/1993 (ΦΕΚ 137 Α΄) συμπληρώνονται οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του ν.1642/1986, όπως ισχύει, με την προσθήκη νέας περίπτωσης, δ) με την οποία ορίζεται ότι: θεωρείται ενδοκοινοτική απόκτηση, η απόκτηση αγαθών που μεταφέρονται από άλλο κράτος μέλος στην Ελλάδα, εφόσον τα αγαθά αυτά υπάγονται στον ειδικό φόρο κατανάλωσης δηλ. καπνοβιομηχανικά προϊόντα, έτοιμα πετρελαιοειδή, αλκοόλη και αλκοολούχα ποτά, σύμφωνα με την αριθ. 92/12 Οδηγία ΕΟΚ και ο αγοραστής είναι πρόσωπο, το οποίο καλύπτεται από τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 10α του ν.1642/1986, όταν δηλαδή δε συντρέχουν οι προϋποθέσεις φορολόγησης των αποκτήσεων αυτών ως ενδοκοινοτικών αποκτήσεων, σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της περίπτωσης γ΄ του άρθρου 2 του ιδίου νόμου.
Επομένως, οι ενδοκοινοτικές αποκτήσεις των αγαθών αυτών, δηλ. καπνοβιομηχανικά προϊόντα έτοιμα πετρελαιοειδή, αλκοόλη και αλκοολούχα ποτά που πραγματοποιούνται από νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή ιδιωτικού δικαίου μη υπαγόμενα στο φόρο ή από δραστηριότητες επιχειρήσεις που στερούνται του δικαιώματος έκπτωσης ή από αγρότες του ειδικού καθεστώτος του άρθρου 33, φορολογούνται πάντοτε στην Ελλάδα ενδοκοινοτικές αποκτήσεις, ανεξάρτητα εάν τα πρόσωπα αυτά έχουν ή όχι υπερβεί το όριο των 2.500.000 δραχμών, που προβλέπεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 10α.
Επισημαίνεται ότι, για τη φορολόγηση αυτή τα ανωτέρω πρόσωπα δεν έχουν υποχρέωση εγγραφής στο μητρώο Φ.Π.Α., η δε καταβολή του φόρου γίνεται με υποβολή ειδικής προσωρινής δήλωσης στην αρμόδια Τελωνειακή Αρχή, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 7 του άρθρου 31.
Διευκρινίζεται ότι, η απόκτηση των ανωτέρω αγαθών από επιχειρήσεις που έχουν αντικείμενο εργασιών την απόκτηση και παράδοση των αγαθών αυτών (πετρελαιοειδή, καπνοβιομηχανικά προϊόντα, αλκοόλη και αλκοολούχα ποτά) και πριν από την εφαρμογή της διάταξης αυτής εθεωρείτο ως ενδοκοινοτική απόκτηση.

Aρθρο 7

Πράξεις θεωρούμενες ως παράδοση αγαθών

Όπως είναι γνωστό, σύμφωνα με τις διατάξεις του πρώτου εδαφίου της παραγράφου 9 του άρθρου 7, θεωρείται ως "παράδοση αγαθών", η μετακίνηση αγαθών από την Ελλάδα προς άλλο κράτος μέλος για τους σκοπούς της ίδιας επιχείρησης. Παρότι δεν υπάρχει μεταβίβαση της κυριότητας των μετακινουμένων αγαθών, ενώ με τις διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της ίδιας παραγράφου, ορίζονται οι περιπτώσεις - εξαιρέσεις που παρά το γεγονός ότι υπάρχει μετακίνηση αγαθών, όπως αυτή η μετακίνηση δε θεωρείται παράδοση.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 2, του άρθρου 15 του ν. 2166/1993, προστέθηκε νέο εδάφιο στην παράγραφο 3 του άρθρου 7 του ν.1642/1986, όπως ισχύει, με το οποίο ορίζεται ότι:
Σε περίπτωση του μια από τις προϋποθέσεις που τίθενται στις ανωτέρω περιπτώσεις α) έως στ) παύει να υφίσταται, θεωρείται ότι πραγματοποιείται παράδοση αγαθών από την Ελλάδα προς άλλο κράτος μέλος κατά το χρόνο που έπαψε να υφίσταται η εν λόγω προϋπόθεση. Κατά το χρόνο αυτό λοιπόν θα περιληφθεί στον ανακεφαλαιωτικό πίνακα, που προβλέπεται από τις διατάξεις της περίπτωσης β) της παραγράφου 5 του άρθρου 29, επειδή αποτελεί ενδοκοινοτική απόκτηση στο άλλο κράτος μέλος προς το οποίο μετακινήθηκαν τα αγαθά.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Α: Ο Έλληνας υποκείμενος Α, στέλνει μηχανήματα της επιχείρησής του στην Ιταλία, για να εκτεθούν σε διεθνή έκθεση.
Μερικά μηχανήματα πωλούνται κατά τη διάρκεια της έκθεσης και τα υπόλοιπα επιστρέφουν στην Ελλάδα.
Η μετακίνηση των μηχανημάτων από την Ελλάδα δε φορολογείται, εφόσον τηρούνται οι προϋποθέσεις της περ. (ε) της παρ. 3 του άρθρου 7 του νόμου αυτού και σε συνδυασμό με την περίπτ. 3 της παραγρ. 5 του άρθρου 28α (δεύτερο εδάφιο, έκτη παύλα) της Οδηγίας 77/388/ΕΟΚ, όπως ισχύει.
Στην περίπτωση όμως της πώλησης των μηχανημάτων αυτών κατά τη διάρκεια της έκθεσής τους στην Ιταλία, ο Έλληνας πρέπει να ζητήσει ΑΦΜ/ΦΠΑ στην Ιταλία ή να ορίσει φορολογικό αντιπρόσωπο και να δηλώσει τη φορολογητέα απόκτηση αυτών στην Ιταλία, χρεοπιστώνοντας το φόρο που αναλογεί. Στην περίπτωση αυτή εκδίδονται ιταλικά τιμολόγια, να εισπράττεται ο ΦΠΑ και αποδίδεται στο Ιταλικό Δημόσιο.
Παράλληλα, ο Έλληνας εκθέτης - πωλητής των μηχανημάτων υποχρεούται να υποβάλλει ανακεφαλαιωτικό πίνακα στην Ελλάδα, δηλώνοντας στη σχετική ένδειξη τον ΑΦΜ/ΦΠΑ του στην Ιταλία, ή αυτόν του φορολογικού αντιπροσώπου του, διότι θεωρείται ότι πραγματοποίησε ενδοκοινοτική παράδοση των μηχανημάτων αυτών που πουλήθηκαν στην Ιταλία κατά τη διάρκεια της έκθεσης.
Τα υπόλοιπα μηχανήματα μετά το πέρας της έκθεσης επιστρέφουν στην Ελλάδα, χωρίς άλλες δηλωτικές υποχρεώσεις.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Β: Ιταλική επιχείρηση Α μεταφέρει μηχανήματα για να τα αποθηκεύσει στην Ελλάδα, με σκοπό να τα διαθέσει στο μέλλον στην ελληνική αγορά.
Η Ιταλική επιχείρηση Α υποκείμενη στο φόρο έχει την κυριότητα των αγαθών (εφόσον δε γνωρίζει τον αγοραστή), επομένως, πραγματοποιεί απαλλασσόμενη μετακίνηση των μηχανημάτων με προορισμό την Ελλάδα όπου η πράξη αυτή φορολογείται ως ενδοκοινοτική απόκτηση.
Η εν λόγω ιταλική επιχείρηση εφόσον επιθυμεί να εγκατασταθεί στην Ελλάδα, υποχρεούται να αποκτήσει ΑΦΜ/ΦΠΑ, να χρεοπιστώσει το ΦΠΑ στην περιοδική της δήλωση και να αποθηκεύσει τα αγαθά αναμένοντας αγοραστή.
Αν δεν επιθυμεί να εγκατασταθεί στην Ελλάδα, μπορεί να ορίσει φορολογικό αντιπρόσωπο, σύμφωνα με την απόφαση αριθ. 1111374/5160/0014/ΠΟΛ.1281/26.8.1993 Α.Υ.Ο. Στην περίπτωση αυτή ο φορολογικός αντιπρόσωπος Β, αποθηκεύει τα αγαθά στην Ελλάδα για λογαριασμό του αντιπροσωπευόμενου.
Η κυριότητα των αγαθών όμως ανήκει στην ιταλική επιχείρηση Α.
Ο Β, ως φορολογικός αντιπρόσωπος της ιταλικής επιχείρησης Α, εκδίδει τιμολόγια με φόρο προς τους αγοραστές του στην Ελλάδα και αποδίδει το ΦΠΑ στο Δημόσιο.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Γ: Ιταλική επιχείρηση Α, μετακινεί μηχανήματα από την Ιταλία στην Ελλάδα για αποθήκευση και συγκεκριμένα στην αποθήκη του πελάτη της Β, χωρίς την ταυτόχρονη μεταβίβαση της κυριότητάς τους προς τον Β, ο οποίος είναι υποκείμενος στην Ελλάδα. Στη συνέχεια και ανάλογα με τις ανάγκες του πελάτη Β (πωλήσεις στο εσωτερικό της χώρας) παραλαμβάνονται από αυτόν τμηματικά τα αγαθά από την αποθήκη του και παράλληλα μεταβιβάζεται η κυριότητά τους και εκδίδεται το σχετικό τιμολόγιο από την ιταλική επιχείρηση Α προς τον Έλληνα πελάτη Β.
Στην περίπτωση αυτή πραγματοποιούνται οι εξής πράξεις:
- απαλλασσόμενη μετακίνηση των αγαθών του Α από την Ιταλία.
- Φορολογητέα απόκτηση του Α Ιταλού στην Ελλάδα, ο οποίος υποχρεούται να έχει ΑΦΜ/ΦΠΑ στην Ελλάδα ή να ορίσει φορολογικό αντιπρόσωπο προκειμένου να αποθηκεύσει τα αγαθά στην αποθήκη του Β.
- ο Α ή ο φορολογικός αντιπρόσωπός του, χρεοπιστώνει το ΦΠΑ για την απόκτηση, υποβάλλοντας περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ στην Ελλάδα.
- όταν ο Β επιθυμεί να γίνει κύριος ων αγαθών, ο Α ή ο φορολογικός αντιπρόσωπός του εκδίδει ελληνικό τιμολόγιο με φόρο με τον Β, εισπράττει και αποδίδει το ΦΠΑ στο Ελληνικό Δημόσιο.
- όσον αφορά την αποθήκευση των αγαθών στην αποθήκη του Β, ο Β παρέχει στον Α (Ιταλό) εγκατεστημένο στην Ελλάδα ή στον φορολογικό αντιπρόσωπό του, υπηρεσίες αποθήκευσης.

Aρθρο 10

Εισαγωγή αγαθών

Με τις διατάξεις της παραγράφου 3, έγινε αναδιατύπωση του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 3 του άρθρου 10, του ν.1642/1986 για την αποφυγή παρερμηνειών και αμφισβητήσεων.
Η διάταξη αυτή έχει ερμηνευτικό σκοπό για τη σωστή εφαρμογή των σχετικών διατάξεων.
Περαιτέρω, ισχύουν τα αναφερόμενα στην αριθ. 1131481/7043/0014/ΠΟΛ.1282/23.12.9192 Ε.Δ.Υ.Ο.

Aρθρο 10α

Ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών

1.Με τις διατάξεις της παραγράφου 4, του άρθρου 15 του ν.2166/1993 προστέθηκε νέα παράγραφος 2α μετά την παράγραφο 2 του άρθρου 10α του ν. 1642/86, η οποία ισχύει από 1.1.93, με την οποία ορίζεται ότι, δε θεωρείται ως ενδοκοινοτική απόκτηση, η απόκτηση, από άλλο κράτος μέλος, αγαθών για τα οποία προβλέπεται απαλλαγή της παράδοσης αυτών, στο εσωτερικό της χώρας, σύμφωνα με τις διατάξεις των περιπτώσεων α), β), γ) και στ) της παραγράφου 1 του άρθρου 22.
Πρόκειται δηλαδή, για αγορές από άλλο κράτος μέλος σκαφών και αεροσκαφών, καθώς και υλικών και αντικειμένων, τροφοεφοδίων, κ.λπ., που προορίζονται να ενσωματωθούν ή να χρησιμοποιηθούν σε σκάφη ή αεροσκάφη, τα οποία απαλλάσσονται από το ΦΠΑ, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις α) και β) της παραγράφου 1 του άρθρου 22. Το ίδιο ισχύει και για τις παραδόσεις αγαθών που πραγματοποιούνται από άλλο κράτος μέλος προς διεθνείς οργανισμούς, πρεσβείες και τις ένοπλες δυνάμεις του ΝΑΤΟ, που διαμένουν στην Ελλάδα. Στην εξαίρεση αυτή δεν περιλαμβάνονται οι παραδόσεις αγαθών που πραγματοποιούνται από άλλο κράτος μέλος προς τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις έστω και αν αυτές γίνονται στα πλαίσια ως δυνάμεις του ΝΑΤΟ.
Οι αντίστοιχες αγορές των αγαθών αυτών από άλλο κράτος μέλος δε συνιστούν δηλαδή, ενδοκοινοτική απόκτηση για την Ελλάδα, αλλά απαλλάσσονται άμεσα ως παραδόσεις αγαθών πραγματοποιούμενες στο άλλο κράτος μέλος.
Για τη διαδικασία της απαλλαγής αυτής εξετάζεται η περίπτωση θέσπισης κοινής κοινοτικής διαδικασίας, ώστε να υπάρχει διασφάλιση της ορθής απαλλαγής εντός της Κοινότητας.

2. Με τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 15 του ν.2166/1993 αναδιατυπώθηκαν οι διατάξεις του τρίτου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 10α.
Με την τροποποίηση αυτή παρέχεται η δυνατότητα στα μη υποκείμενα στο φόρο νομικά πρόσωπα, στους αγρότες και στους υποκειμένους που διενεργούν πράξεις χωρίς δικαίωμα έκπτωσης του φόρου των εισροών τους και των οποίων οι ενδοκοινοτικές αποκτήσεις δεν υπερβαίνουν το όριο των 2.500.000 δρχ. ετησίως, να επιλέγουν την ένταξή τους στο καθεστώς φορολόγησης των αποκτήσεών τους, από άλλο κράτος μέλος ως "ενδοκοινοτικών αποκτήσεων" με οποιοδήποτε χρόνο κατά τη διάρκεια της διαχειριστικής περιόδου. Παράλληλα, για αποφυγή παρερμηνειών, αποσαφηνίζονται οι προϋποθέσεις οικειοθελούς παραμονής στο καθεστώς φορολόγησης των ενδοκοινοτικών αποκτήσεων στην Ελλάδα.
Σημειώνεται ότι, με την επιλογή αυτή, τα ανωτέρω αναφερόμενα πρόσωπα καθίστανται υπόχρεοι στο φόρο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 28 και έχουν τις υποχρεώσεις των άρθρων 29 και 31. Δηλαδή, θα πρέπει να υποβάλλουν δηλώσεις και να αποδίδουν το φόρο που αντιστοιχεί στην αγορά αγαθού από άλλο κράτος μέλος.


Aρθρο 11

Τόπος παράδοσης αγαθών

1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 15 του ν.2166/1993 αντικαταστάθηκε η περίπτωση β) της παραγράφου 1 του άρθρου 11, του ν.1642/1986, όπως ισχύει. Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις, θεωρείται ότι πραγματοποιείται παράδοση αγαθού στην Ελλάδα και στις περιπτώσεις παράδοσης αγαθών επάνω σε πλοίο, αεροπλάνο ή τρένο προς τους επιβάτες τους κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, εφόσον τόπος αναχώρησης είναι το εσωτερικό της χώρας και τόπος άφιξης άλλο κράτος μέλος της Κοινότητας.
Η περίπτωση αυτή αφορά συνήθεις πωλήσεις αγαθών που πραγματοποιούνται κατά τη διάρκεια ταξιδιού με τα παραπάνω μεταφορικά μέσα, όπως πωλήσεις ποτών, αρωμάτων, καλλυντικών και άλλων παρόμοιων αγαθών.
Για καλύτερη κατανόηση, παραθέτουμε τα πιο κάτω παραδείγματα:

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Α: Για τις πωλήσεις αγαθών που πραγματοποιούνται στο αεροπλάνο κατά την πτήση Αθήνα - Παρίσι, τόπος παράδοσης των αγαθών κατά συνέπεια τόπος φορολογίας είναι η Ελλάδα, που είναι και ο τόπος αναχώρησης του αεροπλάνου.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Β: Για τις πωλήσεις αγαθών που πραγματοποιούνται στο αεροπλάνο κατά την πτήση Παρίσι - Αθήνα, τόπος παράδοσης των αγαθών και κατά συνέπεια τόπος φορολογίας είναι η Γαλλία, που είναι και τόπος αναχώρησης του αεροπλάνου.

2. Με τις διατάξεις της παραγράφου 7, του άρθρου 15 του ν.2166/1992 αντικαταστάθηκαν οι διατάξεις του τέταρτου εδαφίου της παραγράφου 5 του άρθρου 11 του ν.1642/1986, όπως ισχύει. Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις, ορίζεται ότι, ο υποκείμενος στο φόρο που είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα, του οποίου οι πωλήσεις από απόσταση προς άλλο κράτος μέλος δεν υπερβαίνουν ετησίως το ποσό που το συγκεκριμένο κράτος μέλος έχει αποδεχτεί σαν όριο των πωλήσεων από απόσταση, δηλαδή το ποσό των δραχμών (23.400.000 δρχ. ή 8.200.000 δρχ., κατά περίπτωση), έχει δικαίωμα επιλογής του τόπου φορολογίας των πράξεων αυτών στο άλλο κράτος μέλος αντί του εσωτερικού της χώρας.
Στην περίπτωση που ο υποκείμενος επιλέξει τη φορολόγησή του σε άλλο κράτος μέλος, οφείλει να υποβάλει δήλωση στην αρμόδια ΔΟΥ, με την οποία να γνωστοποιεί την επιλογή του αυτή.
Η επιλογή του αυτή ισχύει υποχρεωτικά για 2 τουλάχιστον πλήρεις διαχειριστικές περιόδους, εντός των οποίων δεν μπορεί να ανακληθεί. Η δήλωση αυτή μπορεί να υποβληθεί κατά τη διάρκεια μιας διαχειριστικής περιόδου και όχι μέχρι τη 10η ημέρα του πρώτου μήνα και ισχύει για την υπόλοιπη χρονική περίοδο της ίδιας διαχειριστικής περιόδου αυτή και για τις δύο επόμενες διαχειριστικές περιόδους. Η δήλωση αυτή ισχύει και πέραν της διετίας, εφόσον μετά την πάροδο της διετίας δεν ανακληθεί. Η τυχόν ανάκλησή της ισχύει από την επόμενη διαχειριστική περίοδο.

Aρθρο 12

Τόπος παροχής υπηρεσιών

1) Με τις διατάξεις της παραγράφου 8, του άρθρου 15 του ν.2166/1993 προστέθηκε νέο εδάφιο στην περίπτωση β) της παραγράφου 2 του άρθρου 12 του ν. 1642/86, όπως ισχύει. Με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι, οι υπηρεσίες ενδοκοινοτικής μεταφοράς προσώπων, δηλαδή οι μεταφορές που πραγματοποιούνται μεταξύ της Ελλάδας και των άλλων κρατών μελών φορολογούνται στο εσωτερικό της χώρας για το τμήμα της διαδρομής που εκτελείται εντός της χώρας.
Για τη φορολογική μεταχείριση της ενδοκοινοτικής μεταφοράς προσώπων εξετάζεται η περίπτωση ενιαίας κοινοτικής ρύθμισης με την εφαρμογή κοινοτικής οδηγίας.
Κατά τα λοιπά ισχύουν τα αναφερόμενα στην 1131481/7043/ΠΟΛ.1282/23.12.1992 Ε.Δ.Υ.Ο.

2) Με τις διατάξεις της παραγράφου 9 του άρθρου 15 του νόμου 2166/93 και οι οποίες ισχύουν από 1.1.1993, αντικαταστάθηκε η περίπτωση δ) της παραγράφου 2 του άρθρου 12.
Με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι, οι υπηρεσίες εγκατάστασης ή συναρμολόγησης τόσο των εισαγομένων, όσο και των αγαθών που προέρχονται από άλλο κράτος μέλος, εφόσον πραγματοποιούνται στο εσωτερικό της χώρας από τον προμηθευτή, ο οποίος δεν είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα, φορολογούνται στην Ελλάδα.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Δανός πωλεί στην Ελλάδα μηχανήματα, τα οποία μεταφέρονται με ευθύνη του πωλητή στη χώρα προορισμού (Ελλάδα) για τα οποία ο πωλητής αναλαμβάνει την ευθύνη εγκατάστασης και συναρμολόγησης.
Ο Δανός επιχειρηματίας πραγματοποιεί απαλλασσόμενη παράδοση στη Δανία τιμολογώντας τον Έλληνα υποκείμενο στο φόρο, χωρίς ΦΠΑ.
Η πράξη αυτή φορολογείται σαν ενδοκοινοτική απόκτηση στην Ελλάδα.
Όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών συναρμολόγησης των μηχανημάτων αυτών ο Δανός υποχρεούται να εγκατασταθεί στην Ελλάδα ή να ορίσει φορολογικό αντιπρόσωπο (θα του χορηγηθεί ΑΦΜ/ΦΠΑ), ο οποίος τιμολογεί τον πελάτη του με ΦΠΑ, εισπράττει το φόρο και τον αποδίδει στο Ελληνικό Δημόσιο.
Φορολογικός αντιπρόσωπος του Δανού επιχειρηματία, μπορεί να οριστεί ο Έλληνας πελάτης του (παραλήπτης των αγαθών), αρκεί να είναι ο μοναδικός στην Ελλάδα φορολογικός αντιπρόσωπος του συγκεκριμένου αλλοδαπού οίκου, για όλες τις συναλλαγές του στη χώρα μας και σύμφωνα με τους όρους και τη διαδικασία που ορίζεται από την αριθ. 1111374/5160/0014/ΠΟΛ.1281/6.8.1993 Α.Υ.Ο.

3) Με τις διατάξεις της παραγράφου 10, του άρθρου 15 του ν.2166/1993 αντικαταστάθηκε η περίπτωση α) της παραγράφου 4 του άρθρου 12 του ν.1642/1986, όπως ισχύει.
Με τις διατάξεις της περίπτωσης αυτής ορίζεται ότι, σε κάθε περίπτωση παροχής υπηρεσιών ενδοκοινοτικής μεταφοράς αγαθών, της οποίας λήπτης είναι υποκείμενος στο φόρο εγκαταστημένος στην Ελλάδα, οι υπηρεσίες αυτές θεωρούνται ότι παρέχονται στο εσωτερικό της χώρας όταν ο τόπος αναχώρησης της μεταφοράς δε βρίσκεται στο εσωτερικό της χώρας.

4) Με τις διατάξεις της παραγράφου 11 του άρθρου 15 του ν.2166/1993, τροποποιήθηκε η περίπτωση γ) της παραγράφου 5 του άρθρου 12 του ν.1642/1986, όπως ισχύει.
Με τις διατάξεις αυτές ορίζεται ότι, ο τόπος φορολογίας της ενδοκοινοτικής μεταφοράς αγαθών δεν είναι το εσωτερικό της χώρας, όταν η αναχώρηση της μεταφοράς πραγματοποιείται εκτός του εσωτερικού της χώρας.

5) Με τις διατάξεις της παραγράφου 12 του άρθρου 15 του ν.2166/1993 τροποποιήθηκε η περίπτωση η΄ της παραγράφου 5 του άρθρου 12 του ν.1642/1986, όπως ισχύει.
Με τις διατάξεις αυτές, κατά παρέκκλιση των διατάξεων της παραγράφου 1, ο τόπος παροχής υπηρεσιών θεωρείται ότι βρίσκεται εκτός του εσωτερικού της χώρας, όταν ο εγκαταστημένος στο εσωτερικό της χώρας παρέχει υπηρεσίες της παραγράφου 3 σε υποκείμενο το φόρο εγκαταστημένο σε άλλο κράτος μέλος ή στα όργανα της Κοινότητας ή σε οποιοδήποτε λήπτη εγκαταστημένο εκτός της Κοινότητας.
Κατά τα λοιπά ισχύουν οι Οδηγίες που έχουν δοθεί με την αριθ. 1131481/7043/0014/ΠΟΛ.1282/23.12.1992 Ε.Δ.Υ.Ο.

6) Με τις διατάξεις της παραγράφου 13 του άρθρου 15 του ν.2166/1993, διαγράφεται η λέξη "τους" στις περιπτώσεις α΄ και ζ΄ της παραγράφου 2 και στις περιπτώσεις α, β και γ της παραγράφου 4 του άρθρου 12. Συνεπώς, στις διατάξεις των ανωτέρω παραγράφων εμπίπτουν τα πρόσωπα που ενεργούν ως απλοί παραγγελιοδόχοι. Απαραίτητη δηλαδή προϋπόθεση είναι να ενεργούν στο όνομα και για λογαριασμό άλλων προσώπων όταν μεσολαβούν σε παροχή ενδοκοινοτικών υπηρεσιών.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ:

1. Εταιρία μετακομίσεων εγκατεστημένη στην Ελλάδα εκφορτώνει αγαθά στη Θεσσαλονίκη για λογαριασμό ενός Ιταλού ιδιώτη, ο οποίος στερείται ΑΦΜ/ΦΠΑ.
Εφαρμογή της γενικής ρύθμισης:ο φόρος οφείλεται στην Ελλάδα (τόπος υλικής εκτέλεσης της υπηρεσίας εκφόρτωσης) από την εταιρία μετακομίσεων, η οποία τιμολογεί την παροχή της υπηρεσίας με ελληνικό ΑΦΜ/ΦΠΑ τον Ιταλό πελάτη της. Η εταιρία μετακομίσεων αναγράφει στην περιοδική δήλωση της την αξία της παροχής υπηρεσίας και τον οφειλόμενο φόρο.

2. Γαλλική επιχείρηση αναθέτει σε ελληνική εταιρία τη φόρτωση εμπορευμάτων αποθηκευμένων σε κατάστημα στη Λίλλη πριν από την παράδοσή τους με προορισμό την Ιταλία. Η ελληνική επιχείρηση δεν είναι εγκατεστημένη στη Γαλλία.
Η παροχή πραγματοποιείται με το γαλλικό ΑΦΜ/ΦΠΑ του λήπτη.
Εφαρμογή της γενικής αρχής: η παροχή υπηρεσιών θεωρείται ότι λαμβάνει χώρα στον τόπο όπου υλικά εκτελείται, δηλαδή στη Γαλλία. Επομένως, ο γαλλικός ΦΠΑ οφείλεται για την παροχή αυτή από το Γάλλο λήπτη, δεδομένου ότι η ελληνική επιχείρηση που παρέχει την υπηρεσία δεν είναι εγκατεστημένη στο κράτος - μέλος όπου εκτελείται υλικά η φόρτωση.

3. Ελληνική εταιρία δίνει εντολή σε άλλη εταιρία, επίσης εγκατεστημένη στην Ελλάδα, για τη φύλαξη εμπορευμάτων αποθηκευμένων σε κατάστημα στο Άμστερνταμ πριν από τη μεταφορά αυτών στη Γερμανία. Ο λήπτης στερείται ΑΦΜ/ΦΠΑ στην Ολλανδία, όπου είναι ο τόπος υλικής εκτέλεσης της βοηθητικής αυτής υπηρεσίας.
Εφαρμόζεται η πρόσθετη ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία η παροχή υπηρεσίας θεωρείται ότι πραγματοποιείται στο κράτος - μέλος που χορήγησε τον ΑΦΜ/ΦΠΑ στο λήπτη.
Όταν ο λήπτης έχει ελληνικό ΑΦΜ/ΦΠΑ και η παροχή πραγματοποιείται με τον αριθμό αυτό, η παροχή της φύλαξης θεωρείται ότι πραγματοποιείται στην Ελλάδα.
Ο ελληνικός ΦΠΑ οφείλεται για την παροχή αυτή από τον Έλληνα που παρέχει την υπηρεσία εφόσον είναι εγκατεστημένος στο ίδιο κράτος με αυτό που χορήγησε στο λήπτη τον ΑΦΜ/ΦΠΑ, με τον οποίο πραγματοποιήθηκε η παροχή της υπηρεσίας.
Ο παρέχων δηλώνει στην περιοδική του δήλωση την αξία της παροχής υπηρεσιών και το φόρο που αναλογεί.

4. Ιταλική επιχείρηση αναθέτει σε μία ελληνική εταιρία να φορτώσει αγαθά τα οποία βρίσκονται στο Μπάρι προκειμένου να μεταφερθούν στις Βρυξέλλες.
Ο λήπτης χρησιμοποιεί βελγικό ΑΦΜ/ΦΠΑ.
Εφαρμόζεται η πρόσθετη ρύθμιση: η φόρτωση αν και πραγματοποιείται στην Ιταλία, θεωρείται ότι λαμβάνει χώρα στο Βέλγιο κράτος - μέλος που χορήγησε ΑΦΜ/ΦΠΑ στο λήπτη.
Εφόσον η ελληνική επιχείρηση δεν είναι εγκατεστημένη στο Βέλγιο και δεν έχει ορίσει εκεί φορολογικό αντιπρόσωπό της, υπόχρεος για την καταβολή του φόρου που οφείλεται στο Βέλγιο είναι ο Βέλγος λήπτης.

5. Βέλγος ιδιώτης μεταφέρει τα έπιπλά του από τις Βρυξέλλες στη Ρώμη με μεταφορέα εγκατεστημένο στην Ιταλία.
Εφαρμογή της γενικής ρύθμισης: ο φόρος οφείλεται στο Βέλγιο (τόπος αναχώρησης) από το μεταφορέα ο οποίος τιμολογεί την παρεχόμενη υπηρεσία με ΦΠΑ στο Βέλγιο. Εφόσον δεν είναι εγκαταστημένος στο Βέλγιο, ο Ιταλός μεταφορέας πρέπει να ορίσει εκεί φορολογικό αντιπρόσωπο και να αναγράφει στην περιοδική δήλωση που θα υποβάλει στο Βέλγιο την αμοιβή της μεταφοράς και το φόρο που αναλογεί.

6. Γαλλική επιχείρηση δίνει εντολή σε μία ελληνική εταιρία μεταφορών να μεταφέρει εμπορεύματα από κατάστημά της στο Παρίσι, στη Λάρισα και δίνει στη μεταφορική εταιρία το γαλλικό ΑΦΜ/ΦΠΑ της.
Δύο υποθέσεις μπορούν να εξεταστούν:
α) Ο Έλληνας μεταφορέας είναι επίσης εγκαταστημένος στη Γαλλία - τόπος αναχώρησης της μεταφοράς.
Εφαρμογή της γενική ρύθμισης: η παροχή της μεταφοράς βρίσκεται στη Γαλλία υπόχρεος για το ΦΠΑ είναι ο Έλληνας μεταφορέας, ο οποίος τιμολογεί την παροχή του με γαλλικό ΦΠΑ.
Υπόκειται στη γαλλική νομοθεσία όσον αφορά τις υποχρεώσεις του για την υποβολή δήλωσης και καταβολής του οφειλόμενου ΦΠΑ.
β) Ο μεταφορέας δεν είναι εγκαταστημένος στη Γαλλία.
Η φορολογία λαμβάνει επίσης χώρα στη Γαλλία υπόχρεος για το φόρο γίνεται ο λήπτης της υπηρεσίας.
Ο μεταφορέας τιμολογεί την παροχή του χωρίς ΦΠΑ, ο οποίος (ΦΠΑ) έχει καταβληθεί και, ενδεχομένως, εκπεσθεί από το Γάλλο πελάτη στην περιοδική του δήλωση.

7. Εταιρία με ελληνικό ΑΦΜ/ΦΠΑ, αναθέτει σε μεταφορέα εγκαταστημένο στη Γερμανία, τη μεταφορά αγαθών από το Δουβλίνο στη Λυών.
Εφαρμογή του καθεστώτος παρέκκλισης: η παροχή της μεταφοράς βρίσκεται στην Ελλάδα, όπου ο λήπτης έχει ΑΦΜ/ΦΠΑ.
Υπόχρεος για το φόρο είναι, όπως στην προηγούμενη περίπτωση:
- είτε ο Γερμανός μεταφορέας, αν είναι επίσης εγκαταστημένος στην Ελλάδα.
- Είτε ο λήπτης της υπηρεσίας, αν ο μεταφοράς δεν είναι εγκαταστημένος στην Ελλάδα.
Στην τελευταία περίπτωση, ο Έλληνας πελάτης αναγράφει το ΦΠΑ που οφείλεται για την παροχή της υπηρεσίας μεταφοράς στην περιοδική του δήλωση και το ΦΠΑ που εκπίπτει.

8. Ελληνική επιχείρηση αναθέτει σε Γερμανό μεσίτη να βρει αγοραστή για τα εμπορεύματά της, που βρίσκονται στην Ελλάδα. Ο μεσίτης βρίσκει αγοραστή στη Γερμανία.
Τα αγαθά αποτελούν αντικείμενο ενδοκοινοτικής παράδοσης με τόπο αναχώρησης την Ελλάδα.
- Τόπος κύριας πράξης: η Ελλάδα (τόπος αναχώρησης της μεταφοράς αγαθών).
- Τόπος παροχής υπηρεσίας του μεσίτη: η Ελλάδα (τόπος της κύριας πράξης μεταφοράς - η παράδοση - για την οποία αυτός παρεμβαίνει, καθώς και το κράτος - μέλος που χορήγησε στο λήπτη τον ΑΦΜ/ΦΠΑ).
- Υπόχρεος: ο λήπτης, εφόσον ο παρέχων την υπηρεσία διαμεσολάβησης δεν είναι εγκαταστημένος στην Ελλάδα, ο οποίος θα δηλώσει την πράξη αυτή στην περιοδική του δήλωση σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται από τις 1002414/204/25/0014/πολ.1005/8.1.1993 και 1042666/3595/ΠΟΛ.1115/23.3.1993 Α.Υ.Ο.

9. Ελληνική επιχείρηση αναθέτει σε μεσίτη Γερμανό να βρει εμπορεύματα, τα οποία έχει άμεση ανάγκη.
Ο μεσίτης βρίσκει προμηθευτή Γάλλο.
Τα αγαθά αποτελούν αντικείμενο ενδοκοινοτικής απόκτησης στην Ελλάδα από το λήπτη της υπηρεσίας του μεσάζοντα.
- Τόπος φορολογίας της κύριας πράξης: η Ελλάδα (τόπος άφιξης τα μεταφοράς των αγαθών).
- Τόπος παροχής υπηρεσίας του μεσάζοντα: η Ελλάδα (τόπος της κύριας πράξης - ενδοκοινοτική απόκτηση - στην οποία παρεμβαίνει, καθώς και το κράτος - μέλος που χορήγησε στο λήπτη τον ΑΦΜ/ΦΠΑ με τον οποίο πραγματοποιήθηκε η πράξη αυτή).
- Υπόχρεος στο φόρο: ο λήπτης (εφόσον ο παρέχων δεν έχει εγκατάσταση στην Ελλάδα), διαφορετικά υπόχρεος στο φόρο είναι ο παρέχων ο οποίος είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα.

10. Ελληνική επιχείρηση αναθέτει σε Έλληνα μεσίτη να βρει εμπειρογνώμονα για να ελέγξει εμπορεύματα αποθηκευμένα στην Ιταλία.
- Τόπος παροχής της κύριας πράξης της πραγματογνωμοσύνη: η Ιταλία.
- Τόπος φορολογίας της παροχής υπηρεσίας του μεσάζοντα: η Ελλάδα (κράτος - μέλος που χορήγησε στο λήπτη τον ΑΦΜ/ΦΠΑ).
- Υπόχρεος ο μεσίτης εφόσον έχει ΑΦΜ/ΦΠΑ στο κράτος - μέλος όπου παρέχεται η υπηρεσία.

11. Γαλλική επιχείρηση αναθέτει σε Έλληνα μεσίτη να βρει αγοραστή για εμπορεύματα που βρίσκονται στο Λουξεμβούργο.
- Τόπος κύριας πράξης: το Λουξεμβούργο (τόπος αναχώρησης της μεταφοράς των αγαθών).
- Τόπος φορολογίας της παροχής υπηρεσίας του μεσίτη: η Γαλλία (το κράτος - μέλος όπου ο λήπτης έχει ΑΦΜ/ΦΠΑ).
- Υπόχρεος: ο λήπτης, εφόσον ο παρέχων δεν είναι εγκατεστημένος στη Γαλλία, διαφορετικά υπόχρεος στο φόρο είναι ο εγκαταστημένος στη Γαλλία παρέχων την υπηρεσία.
Οδηγίες για την εφαρμογή του άρθρου 12 σχετικά με τις μεταφορές αγαθών και τις παρεπόμενες πράξεις, καθώς και τις παροχές υπηρεσιών διαμεσολάβησης για τέτοιες πράξεις παρέχονται με την αριθ. 1114970/9412/2230/0014/ΠΟΛ.1306/20.9.1993 εγκύκλιο διαταγή μας.


Aρθρο 12α

Τόπος ενδοκοινοτικής απόκτησης αγαθών

1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 14 του άρθρου 15 του ν.2166/1993 προστέθηκε νέο εδάφιο στην παράγραφο 2 του άρθρου 12α του ν.1642/1986, όπως ισχύει, καθώς και η νέα παράγραφος 3.
Σημειώνεται ότι με τη νέα παράγραφο στο εδάφιο 2 αναφέρεται ότι:
α) ο αποκτών αποδεικνύει ότι πραγματοποίησε την απόκτηση αυτή με σκοπό την πραγματοποίηση μεταγενέστερης παράδοσης αγαθών εντός του άλλου κράτος - μέλους και για την οποία παράδοση υπόχρεος για την καταβολή του φόρου έχει οριστεί ο παραλήπτης των αγαθών, ο οποίος είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο ΦΠΑ εντός του άλλου κράτους - μέλους και
β) ο αποκτών έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις της περίπτωσης β' της παραγράφου 5 του άρθρου 29.
Η προσθήκη στην παράγραφο 2 του άρθρου αυτού αφορά την περίπτωση που πρόκειται για τριγωνική πώληση, δηλαδή, όταν ο εγκατεστημένος στην Ελλάδα, αποδείξει ότι τα αγαθά που αγόρασε ένα άλλο κράτος - μέλος Α αποτέλεσαν αντικείμενο παράδοσης σε άλλο κράτος - μέλος Β, θεωρείται ότι η απόκτηση φορολογήθηκε στο άλλο κράτος - μέλος Β στο οποίο στάλθηκαν τα αγαθά και κατά συνέπεια δε οφείλεται φόρος στην Ελλάδα.
Στην περίπτωση αυτή, υπόχρεος για την καταβολή του φόρου που αναλογεί στην παράδοση είναι ο εγκατεστημένος στο άλλο κράτος - μέλος Β υποκείμενος στο φόρο, ο οποίος και παραλαμβάνει τα αγαθά, ο δε ενεργών την παράδοση υποκείμενος στο φόρο, εγκατεστημένος στην Ελλάδα υποχρεούται να περιλάβει την παράδοση αυτή στον ανακεφαλαιωτικό πίνακα V.I.E.S.

2. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου αυτού, οι οποίες προστέθηκαν με την παράγραφο 15 του άρθρου 15 ν.2166/1993, ορίζεται ότι, δεν θεωρείται ότι πραγματοποιείται ενδοκοινοτική απόκτηση στο εσωτερικό της χώρας, στην περίπτωση που ο αποκτών δεν είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα, αλλά διαθέτει ΑΦΜ/ΦΠΑ σε άλλο κράτος - μέλος και πραγματοποιεί την απόκτηση αυτή με σκοπό να αποτελέσουν αντικείμενο επόμενης παράδοσης στο εσωτερικό της χώρας, για την οποία υπόχρεος για την καταβολή του φόρου είναι ο εγκαταστημένος στο εσωτερικό της χώρας παραλήπτης των αγαθών, ο οποίος είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο του ΦΠΑ.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Επιχείρηση "Α" εγκατεστημένη στην Γερμανία πωλεί αγαθά στην επιχείρηση "Β" εγκατεστημένη στην Ελλάδα.
Η επιχείρηση "Β" πωλεί τα ίδια αγαθά στην επιχείρηση "Γ" εγκατεστημένη στην Ιταλία και δίνει εντολή στην επιχείρηση "Α" να αποστείλει απευθείας τα αγαθά από την Γερμανία στην εγκατάσταση του "Β" στην Ιταλία.
Στην περίπτωση αυτή πραγματοποιούνται δυο πράξεις.
α) Ενδοκοινοτική απόκτηση του "Β" και από τον "Α" στην Ιταλία και
β) παράδοση του "Β" προς "Γ" στο εσωτερικό της Ιταλίας.
Σύμφωνα με τις διατάξεις απλοποίησης των τριγωνικών συναλλαγών ο "Β" δεν υποχρεούται να ορίσει αντιπρόσωπο στην Ιταλία. Το τιμολόγιο που θα εκδώσει ο "Β" πρέπει να είναι προσαρμοσμένο στα οριζόμενα από τη νομοθεσία του κράτους μέλους του τελικού παραλήπτη αγαθών (Ιταλία) να αναγράφεται σ' αυτό ότι πρόκειται για τριγωνική συναλλαγή και ότι ο Ιταλός αγοραστής είναι υπόχρεος για το φόρο στην Ιταλία. Ο Β πρέπει να συμπεριλάβει την πράξη αυτή στον Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα που θα συντάξεις, αναφέροντας τον ΑΦΜ/ΦΠΑ του Ιταλού αγοραστή.
Υπόχρεος για την καταβολή του φόρου που αναλογεί στην παράδοση αυτή είναι ο αγοραστής "Γ", ο οποίος υποχρεούται να συμπεριλάβει την αξία αυτής στις ενδοκοινοτικές του αποκτήσεις.

Aρθρο 14

Χρόνος γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης στην εισαγωγή αγαθών

Με τις διατάξεις της παραγράφου 16, του άρθρου 15 του ν.2166/1993, αντικαταστάθηκε το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 14 του ν.1642/1986, όπως ισχύει.
Με τις διατάξεις αυτές γίνεται καλύτερη διατύπωση του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 12 του άρθρου 14, όσον αφορά την ορθή εφαρμογή των ανασταλτικών καθεστώτων ΦΠΑ που προβλέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 55α.

Aρθρο 15

Φορολογητέα αξία στην παράδοση αγαθών στην ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών και στην παροχή υπηρεσιών

1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 17, του άρθρου 15 του ν.2166/1993, αντικαταστάθηκε η παράγραφος 7 του άρθρου 15 του ν.1642/1986, όπως ισχύει.
Με τις διατάξεις αυτές ορίζεται ότι, η φορολογητέα αξία στην ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών μειώνεται με το ποσό του Ε.Φ.Κ. Που καταβλήθηκε σε άλλο κράτος μέλος μόνο στην περίπτωση που ο φόρος αυτός επιστράφηκε από το άλλο κράτος μέλος.
Τέλος επισημαίνεται, ότι εξακολουθούν να ισχύουν, ως προς την έννοια και το περιεχόμενο της φορολογητέας αξίας, οι οδηγίες που έχουν δοθεί με προηγούμενες εγκύκλιες και ειδικότερα με την αριθ. 1132481/7043/0014/ΠΟΛ.1282/23.12.1992 Ε.Δ.Υ.Ο.

2. Με τις διατάξεις της παραγράφου 18, του άρθρου 15 του ν. 2166/93 προστέθηκε νέα παράγραφος 10 του άρθρου 15.
Με τις διατάξεις του νέου εδαφίου ρυθμίζεται η φορολόγηση των τηλεφωνικών καρτών κατά το χρόνο παράδοσης από τον ΟΤΕ, όπως ακριβώς συμβαίνει και με την πώληση εισιτηρίων συγκοινωνιών, τα οποία ακυρώνονται σε αυτόματα μηχανήματα. Η ρύθμιση αυτή γίνεται για λόγους απλοποίησης.

Aρθρο 18

Απαλλαγές στο εσωτερικό της χώρας

Με τις διατάξεις της παραγράφου 19 του άρθρου 15 του ν.2166/1993, αντικαταστάθηκε η περίπτωση λα) της παραγράφου 1 του άρθρου 18.
Με την αντικατάσταση αυτή επαναφέρεται η διάταξη όπως ίσχυε πριν από την αντικατάστασή της με τις διατάξεις του ν. 2093/92, καθόσον στις ενδοκοινοτικές αποκτήσεις η αξία των υπηρεσιών δε θα ενσωματώνεται στη φορολογητέα αξία των πράξεων αυτών.

Aρθρο 19

Απαλλαγή στην εισαγωγή αγαθών

Με τις διατάξεις της παραγράφου 20, του άρθρου 15 του ν. 2166/93, προστέθηκε νέο εδάφιο στην περίπτωση β' της παραγράφου 1 του άρθρου 19.
Με τις διατάξεις του εδαφίου αυτού ορίζεται ότι, η απαλλαγή που αφορά την εισαγωγή αγαθών, σύμφωνα με την περίπτωση β' της παραγράφου 19, ισχύει και για τα αγαθά που εισέρχονται από εδάφη που θεωρούνται τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας, αλλά δεν θεωρούνται εσωτερικό της Κοινότητας για εφαρμογή του ΦΠΑ.
Επισημαίνεται ότι, η οριστική εισαγωγή αγαθών των οποίων η αντίστοιχη παράδοση από υποκείμενο στο φόρο πρόσωπο στο εσωτερικό της χώρας απαλλάσσεται του φόρου, σύμφωνα με το εδάφιο λδ' της παραγράφου 1 του άρθρου 18. Η απαλλαγή αυτή παρέχεται για λόγους ίσης φορολογικής μεταχείρισης εισαγομένων και εγχωρίων αγαθών. Η εισαγωγή ως φορολογητέα πράξη κρίνεται αντικειμενικά και όχι υποκειμενικά, δηλαδή ανεξάρτητα από την ιδιότητα του προσώπου, υποκειμένου στο φόρο ή ιδιώτη, που ενεργεί την εισαγωγή.

Aρθρο 20

Απαλλαγή των πράξεων κατά την εξαγωγή εκτός Κοινότητας, των εξομοιούμενων προς αυτές πράξεων και των διεθνών μεταφορών

1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 21 του άρθρου 15 του ν. 2166/1993, αντικαταστάθηκε η περίπτωση β΄, της παραγράφου 1 του άρθρου 20 του ν. 1642/86.
Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις, απαλλάσσεται από το ΦΠΑ η εξαγωγή αγαθών προς τρίτες χώρες, που πραγματοποιείται από τον ίδιο τον αγοραστή, που δεν είναι εγκατεστημένος στο εσωτερικό της χώρας από πρόσωπο που ενεργεί για λογαριασμό του, στις περιπτώσεις δηλαδή που την εξαγωγή την πραγματοποιεί ο ίδιος ο αλλοδαπός αγοραστής και όχι ο εγκαταστημένος στην Ελλάδα πωλητής.
Ως μη εγκαταστημένος στο εσωτερικό της χώρας αγοραστής θεωρείται το πρόσωπο το οποίο αποδεδειγμένα έχει την οικονομική του δραστηριότητα ή τη μόνιμη εγκατάστασή του ή τη μόνιμη κατοικία του ή τη συνήθη διαμονή του εκτός Ελλάδος.
Προκειμένου για λιανικές πωλήσεις προς ιδιώτες η απαλλαγή αυτή παρέχεται και στους εγκαταστημένους στο εσωτερικό της χώρας ή σε άλλη χώρα της Κοινότητας, ιδιώτες με την προϋπόθεση ότι υπάρχει απόδειξη εξαγωγής των αγαθών κατευθείαν εκτός της Κοινότητας.
Η εξαγωγή αυτή πιστοποιείται από θεώρηση Τελωνειακής Αρχής τόσο της χώρας μας όσο και άλλου κράτος μέλους, στην περίπτωση που η έξοδος των αγαθών αυτών θα γίνει ύστερα από τη διέλευση μέσω άλλου κράτους μέλους.
Στην περίπτωση αυτή ο ιδιώτης αγοραστής πρέπει να είναι εγκατεστημένος σε τρίτη χώρα.
Η αναφερόμενη απαλλαγή δεν εφαρμόζεται στις περιπτώσεις ειδών διατροφής, οινοπνευματωδών ποτών, καπνοβιομηχανικών προϊόντων, αγαθών που λόγω του είδους ή της ποσότητας έχουν εμπορικό χαρακτήρα, καθώς και στην περίπτωση αγοράς και μεταφοράς αγαθών εξοπλισμού ή εφοδιασμού σκαφών αναψυχής και ιδιωτικών αεροσκαφών ή οποιουδήποτε άλλου μεταφορικού μέσου ιδιωτικής χρήσης.
Διευκρινίζεται ότι, ως αγαθά εξοπλισμού θεωρούνται τα είδη που χρησιμοποιούνται ή ενσωματώνονται στα ανωτέρω μεταφορά μέσα, ενώ ως αγαθά εφοδιασμού θεωρούνται κυρίως τα καύσιμα, λιπαντικά και τα τροφοεφόδια και γενικά ότι αναλώνεται κατά τη διάρκεια του ταξιδιού με τα μέσα αυτά.
Επισημαίνεται ότι, η ανωτέρω απαλλαγή παρέχεται κατά κανόνα κατά τρόπο έμμεσο δηλαδή με τη μροφή της καταρχήν χρέωσης και της εν συνεχεία επιστροφής του καταβληθέντα φόρου από τον πωλητή, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται με την αριθ. 1052999/4190/0014/ΠΟΛ.1143/9.4.1993 Α.Υ.Ο."
Απαλλαγή υπηρεσιών που έχουν ενσωματωθεί στα αγαθά που εξάγονται εκτός της Κοινότητας.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 22, του ν. 2166/1993 αντικαταστάθηκε η περίπτωση γ' της παραγράφου 1 του άρθρου 20.
Με τις διατάξεις της περίπτωσης αυτής ορίζεται ότι, η παροχή των υπηρεσιών που συνδέονται με την εξαγωγή αγαθών απαλλάσσεται και στην περίπτωση που η εξαγωγή πραγματοποιείται από μη εγκαταστημένο στο εσωτερικό της χώρας υποκείμενο στο φόρο.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τις νέες διατάξεις απαλλάσσεται από το φόρο η παροχή εργασίας φασόν, που αφορά επεξεργασία κινητών αγαθών, τα οποία έχουν αποκτηθεί, αποσταλεί ή εισαχθεί για το σκοπό αυτό στο εσωτερικό της χώρας και στη συνέχεια εξάγονται ως έτοιμα προϊόντα από τον παρέχοντα τις υπηρεσίες (εργολάβο) ή από το μη εγκαταστημένο στην Ελλάδα λήπτη (εργοδότη) ή από άλλο πρόσωπο που ενεργεί για λογαριασμό των προσώπων αυτών.
Η διαδικασία και οι προϋποθέσεις της απαλλαγής αυτής ορίζονται με την 1103551/8478/0014/ΠΟΛ.1262/2.8.1993 Α.Υ.Ο.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Παραλαβή υλικών προέλευσης τρίτης χώρας (π.χ. Ύφασμα), κατασκευή ενδυμάτων και εξαγωγή τους στον εργοδότη. Η πράξη της εξαγωγής συνιστά πράξη απαλλασσόμενη του ΦΠΑ για την αμοιβή του εργολάβου, που είναι εγκαταστημένος στο εσωτερικό της χώρας.

3. Απαλλαγή των υπηρεσιών που συνδέονται άμεσα με τις εξαγωγές.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 23, του άρθρου 15 του ν. 2166/1993, αντικαταστάθηκε το πρώτο εδάφιο της περίπτωσης ε' της παραγράφου 1 του άρθρου 20.
Η αντικατάσταση αυτή έγινε για την ορθότερη εφαρμογή της παρεχόμενης απαλλαγής.
Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις, παρέχεται απαλλαγή από το φόρο στις υπηρεσίες γενικά που συνδέονται άμεσα με:
α) εξαγωγές αγαθών προς τρίτες χώρες, που εμπίπτουν στις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 10, καθώς και με την εισαγωγή αγαθών που τίθενται με καθεστώς εναποθήκευσης εκτός της τελωνειακής αποταμίευσης.
Στις υπηρεσίες αυτές περιλαμβάνονται οι υπηρεσίες μεταφοράς, φόρτωσης εκφόρτωσης, καθώς και οι συνδεόμενες άμεσα μ' αυτές βοηθητικές υπηρεσίες.
Οι όροι και η διαδικασία για τη χορήγηση της απαλλαγής αυτής ορίζονται με την απόφασή μας αρθ. 1082911/4328/πολ. 1164/24.8.92 Α.Υ.Ο, η οποία εξακολουθεί να ισχύει για τις σχετικές πράξεις που πραγματοποιούνται με τρίτες χώρες, και κατά το μέρος που δεν καλύπτεται από την αρθ. 1103551/8478/0014/ΠΟΛ.1262/2.8.1992 Α.Υ.Ο., όπως και οι οδηγίες που έχουν δοθεί με την 1114970/9412/2230/0014/ΠΟΛ.1306/20.9.1993 Ε.Δ.Υ.Ο.
Επίσης οι ανωτέρω αναφερόμενες υπηρεσίες απαλλάσσονται και στις περιπτώσεις εισαγωγής αγαθών που τίθενται σε καθεστώς τελωνειακής εναποθήκευσης.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Α: Μεταφορική επιχείρηση εκτελεί μεταφορά εξαγομένων αγαθών από το εσωτερικό της χώρας προς τρίτη χώρα. Αυτή η υπηρεσία μεταφοράς απαλλάσσεται από το ΦΠΑ, επειδή συνδέεται άμεσα με αγαθά, τα οποία εξάγονται από τον Ελλάδα.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Β: Το σωματείο φορτοεκφορτωτών λιμένος Πειραιώς παρέχει υπηρεσίες φόρτωσης πλοίου με αγαθά που εξάγονται από την Ελλάδα προς τρίτη χώρα. Αυτή η υπηρεσία φόρτωσης απαλλάσσεται του ΦΠΑ, επειδή συνδέεται άμεσα με αγαθά, τα οποία εξάγονται από το εσωτερικό της χώρας
Στο σημείο αυτό σκόπιμο να υπενθυμίσουμε τα κοινοτικά και μη εδάφη όσον αφορά το Φ.Π.Α.
α) Κοινοτικά εδάφη
Το έδαφος της ΕΟΚ όσον αφορά το ΦΠΑ αποτελείται από 12 κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένων και ορισμένων εδαφών τα οποία συνδέονται άμεσα με ορισμένα κράτη μέλη ως ακολούθως:
- Βέλγιο. Δανία. Γαλλία, συμπεριλαμβανομένου του Πριγκιπάτου του Μονακό. Γερμανία. Ελλάδα. Δημοκρατία της Ιρλανδίας. Ιταλία. Λουξεμβούργο. Ολλανδία. Πορτογαλία, συμπεριλαμβανομένων των νησιών Αζόρες και Μαδέρα. Ισπανία, συμπεριλαμβανομένου του νησιού Μαν.
β) Μη Κοινοτικά εδάφη.
Υπάρχουν ορισμένα "ειδικά εδάφη", τα οποία παραμένουν όσον αφορά το ΦΠΑ εκτός ΕΟΚ: Μαριτινίκα, Γαλλική Γουιάνα, Γουαδελούπη, Ρεουνιόν, Άγιος Πέτρος και Μικελόν - οι υπερπόντιες κτήσεις της Γαλλίας.
Άγιο Όρος - ανήκει στην Ελληνική Δημοκρατία.
Κανάρια νησιά, Θέουτα και Μελίλια - ανήκουν στην Ισπανία.
Γιβραλτάρ και νησιά Τσάνελ - ανήκουν στο Ηνωμ. Βασίλειο.
Επισημαίνεται ότι η Ανδόρα και ο Άγιος Μαρίνος δεν ανήκουν στην ΕΟΚ, όσον αφορά το ΦΠΑ. Τα αγαθά που εισέρχονται στην Ελλάδα από τα εδάφη της παραγράφου β΄, για την εφαρμογή του ΦΠΑ, θεωρούνται ως εισαγόμενα.

Aρθρο 22

Ειδικές απαλλαγές

Με τις διατάξεις της παραγράφου 24, του άρθρου 15 του ν. 2166/93, ορίζεται ότι η απαλλαγή που προβλέπεται από τις διατάξεις των περιπτώσεων α), β), γ) και στ) της παραγράφου 1 του άρθρου 22 ισχύει για τις παραδόσεις αγαθών και τις εισαγωγές, δεδομένου ότι οι αγορές από άλλο κράτος μέλος δε συνιστούν ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών αλλά απαλλάσσονται άμεσα στο άλλο κράτος - μέλος.

Aρθρο 22α

Απαλλαγές στις παραδόσεις αγαθών προς άλλα κράτη μέλη

Παραδόσεις αγαθών που υπάγονται στον ειδικό φόρο κατανάλωσης.
Με τις διατάξεις της παραγράφου 25 του άρθρου 15 του ν. 2166/1993, αντικαταστάθηκε η περίπτωση β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 22α.
Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις απαλλάσσονται επίσης από το φόρο οι παραδόσεις αγαθών που υπάγονται στον ειδικό φόρο κατανάλωσης, τα οποία μεταφέρονται ή αποστέλλονται σε άλλο κράτος μέλος, στην περίπτωση που αγοραστής είναι πρόσωπο που καλύπτεται από τις διατάξεις του δεύτερου εδαφίου της περίπτωσης α) της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού.
Η απαλλαγή αυτή παρέχεται χωρίς να είναι απαραίτητη η εγγραφή των προσώπων αυτών στο μητρώο ΦΠΑ στη χώρα της εγκατάστασής τους.
Κατά τα λοιπά ισχύουν οι Οδηγίες που έχουν δοθεί με την αριθ. 1131481/7043/0014/ΠΟΛ.1282/23.12.1992 Ε.Δ.Υ.Ο.

Aρθρο 23

Δικαίωμα έκπτωσης του φόρου

Με τις διατάξεις της παραγράφου 26 του άρθρου 15 του ν. 2166/93, αντικαταστάθηκε το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 23, με τις οποίες ορίζεται ότι, ειδικά, για τις ευκαιριακές παραδόσεις καινούριων μεταφορικών μέσων, οι οποίες απαλλάσσονται από το φόρο σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης β) της παραγράφου 1 του άρθρου 22α, που μεταφέρονται ή αποστέλλονται προς άλλο κράτος μέλος, το δικαίωμα έκπτωσης γεννάται κατά το χρόνο της παράδοσης του μεταφορικού μέσου, κατά τις διατάξεις του άρθρου 13.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Ιδιώτης "Α" αγόρασε στις 12.1.93 καινούριο ΕΙΧ αξίας 5.000.000 πλέον ΦΠΑ (επί 18%) 900.000. Στις 20.3.93 πωλεί το αυτοκίνητο αυτό σε πρόσωπο εγκαταστημένο στην Ιταλία αντί 4.000.000 δραχμών με απαλλαγή από ΦΠΑ. Το αυτοκίνητο αυτό θεωρείται ότι είναι καινούριο και τόπος φορολογίας είναι η Ιταλία. Ο ιδιώτης αυτός δικαιούται να ζητήσει, κατά το χρόνο της παράδοσης (20.3.93) να τους επιστραφεί από τη ΔΟΥ της κατοικίας του, αφού προηγουμένως υποβάλει σ' αυτή σχετική έκτακτη προσωρινή δήλωση και αίτηση, προσκομίζοντας και τα αποδεικτικά στοιχεία της συναλλαγής αυτής.
Κατά τα λοιπά ισχύουν οι οδηγίες που έχουν δοθεί με προηγούμενες εγκυκλίους.

Aρθρο 26

Διακανονισμός του φόρου

Με τις διατάξεις της παραγράφου 27 του ν. 2166/1993 προστέθηκε νέο εδάφιο στο τέλος της παρ. 3 του άρθρου 26 του ν. 1642/86.
Με τις νέες διατάξεις εξαιρείται του περιορισμού της πενταετίας η πραγματοποίηση της δαπάνης, για την απόκτηση ή την κατασκευή επενδυτικών αγαθών από οργανισμούς, επιχειρήσεις και εταιρίες κοινής ωφέλειας (όπως ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, Αεροδρόμιο, ΜΕΤΡΟ κ.λπ.).
Κατά συνέπεια, οι ανωτέρω οργανισμοί, επιχειρήσεις και εταιρίες κοινής ωφέλειας δεν υποχρεούνται στην διενέργεια διακανονισμού σε περίπτωση που αγοράζουν ή κατασκευάζουν επενδυτικά αγαθά για τις ανάγκες τους, συμψηφίζοντας τον αναλογούντα ΦΠΑ ή λαμβάνοντας την επιστροφή κατά περίπτωση, ανεξάρτητα από το αν εντός της πενταετίας από τότε που πραγματοποίησαν ολικά ή μερικά τη σχετική δαπάνη άρχισε ή όχι η χρησιμοποίηση αυτών των επενδυτικών αγαθών.

Aρθρο 27

Επιστροφή του φόρου

1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 28 του άρθρου 15 του ν. 2166/1993, προστέθηκε νέο εδάφιο στην παράγραφο 2 του άρθρου 27 του ν. 1642/86, όπως ισχύει.
Με τις διατάξεις του εδαφίου αυτού ορίζεται ότι για την εφαρμογή της 79/1072/ΕΟΚ 8ης Οδηγίας ΦΠΑ και της 86/560/ΕΟΚ 13ης Οδηγίας ΦΠΑ δε θεωρείται ότι αποκτούν εγκατάσταση στο εσωτερικό της χώρας οι υποκείμενοι που είναι εγκαταστημένοι εκτός της χώρας και πραγματοποιούν παραδόσεις αγαθών ή παροχές υπηρεσιών εντός της χώρας, για τις οποίες υπόχρεος για την καταβολή του φόρου είναι ο λήπτης των αγαθών η υπηρεσιών.
Ειδικότερα, με τις νέες διατάξεις ορίζεται ότι, για την προβλεπόμενη από την παράγραφο 2 επιστροφή του φόρου προς αλλοδαπούς υποκείμενους στο φόρο δε θεωρείται ότι αυτοί αποκτούν εγκατάσταση στο εσωτερικό της χώρας στην περίπτωση που ενεργούν πράξεις για τις οποίες ο τόπος φορολογίας είναι η Ελλάδα, επειδή για τις πράξεις αυτές την υποχρέωση για καταβολή του φόρου έχει ο παραλήπτης των αγαθών, ο λήπτης των υπηρεσιών, σύμφωνα με τις συνδυασμένες διατάξεις της περίπτωσης ε) της παραγράφου 4 του άρθρου 29 της περίπτωσης γ) της παραγράφου 1 του άρθρου 28 και συνεπώς, τα πρόσωπα αυτά λόγω μη υποβολής δηλώσεων στην Ελλάδα δεν μπορούν να εκπέσουν το φόρο των εισροών τους παρά μόνο με τη διαδικασία της επιστροφής.
2. Με τις διατάξεις της παραγράφου 29 του άρθρου 15 του ν. 2166/1993, προστέθηκε νέο εδάφιο στην παράγραφο 3 του άρθρου 27 του ν. 1642/86, όπως ισχύει.
Με τις διατάξεις του εδαφίου αυτού ορίζεται ότι, δεν έχουν δικαίωμα επιστροφής του φόρου, σύμφωνα με την 79/1072/ΕΟΚ 8η Οδηγία ΦΠΑ και την 86/560/ΕΟΚ 13η Οδηγία ΦΠΑ, εφόσον πρόκειται για παραδόσεις αγαθών, οι οποίες δύνανται να τύχουν απαλλαγής, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 22α.
Για τις πράξεις αυτές οι αλλοδαποί υποκείμενοι οφείλουν να τηρούν τη διαδικασία φορολόγησης ως ενδοκοινοτικές αποκτήσεις στη χώρα τους, ώστε να αποφύγουν τη διπλή φορολόγηση.
Επισημαίνεται ότι, το ίδιο ισχύει και για τους Έλληνες υποκείμενους όταν αγοράζουν αγαθά από άλλο κράτος μέλος, δηλαδή οφείλουν να δίνουν τον ΑΦΜ/ΦΠΑ τους στους προμηθευτές τους, ώστε να μην τους χρεώσουν ΦΠΑ για τις πράξεις αυτές, γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα υπαχθούν σε διπλή φορολόγηση.

Aρθρο 28

Υπόχρεοι στο φόρο

Με τις διατάξεις της παραγράφου 30, του άρθρου 15 του ν. 2166/1993 αντικαταστάθηκαν οι διατάξεις των περιπτώσεων β) και γ) της παραγράφου 1 του άρθρου 28 του ν. 1642/86, όπως ισχύει.
Με τις διατάξεις των περιπτώσεων αυτών ρυθμίζονται θέματα σχετικά με την υποχρέωση καταβολής του φόρου από τον αντιπρόσωπο του εγκαταστημένου εκτός της χώρας υποκειμένου στο φόρο ή από το λήπτη των αγαθών και υπηρεσιών.
1. Με τις διατάξεις της περίπτωσης β) της παραγράφου 1 ορίζεται ότι, υπόχρεος για την καταβολή του φόρου είναι ο αντιπρόσωπος του εγκαταστημένου εκτός του εσωτερικού της χώρας υποκειμένου στο φόρο.
2. Με τις διατάξεις της περίπτωσης γ) της παραγράφου 1 ορίζεται ότι, υπόχρεος για την καταβολή του φόρου είναι ο παραλήπτης των αγαθών και ο λήπτης των υπηρεσιών:
α) στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει υποχρέωση ορισμού αντιπροσώπου στην Ελλάδα από τον υποκείμενο, ο οποίος δεν είναι εγκαταστημένος στο εσωτερικό της χώρας. Τέτοιες περιπτώσεις σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης ε) της παραγράφου 4 του άρθρου 29, είναι:
- η παράδοση που πραγματοποιείται στο εσωτερικό της χώρας, στα πλαίσια των τριγωνικών συναλλαγών (βλέπε άρθρο 12α) και
- οι παροχές υπηρεσιών των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 12 (πλην αυτών που αναφέρονται στην περίπτωση IV της παραγράφου 1 του άρθρου 29 κατωτέρω).
β) στις περιπτώσεις που για οποιοδήποτε λόγο δεν υφίσταται φορολογικός αντιπρόσωπος παρά την υποχρέωση του μη εγκαταστημένου στο εσωτερικό της χώρας υποκειμένου στο φόρο προσώπου.
Σημειώνεται ότι, για τις πράξεις λήψης υπηρεσιών των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 12 ισχύουν οι οδηγίες που έχουν δοθεί στο παρελθόν με την αριθ. 1131481/7043/0014/ΠΟΛ.1282/23.12.1992 Ε.Δ.Υ.Ο. Και την 1114970/9412/2230/0014/ΠΟΛ.1306/20.3.1993 Ε.Δ.Υ.Ο. για τις μεταφορές αγαθών.

Aρθρο 29

Υποχρεώσεις των υποκειμένων στο φόρο

1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 31, του άρθρου 15 του ν. 2166/1993, προστίθεται νέα περίπτωση ε) στην παράγραφο 4 του άρθρου 29 του ν. 1642/86.
Με τις διατάξεις αυτές ορίζεται ότι, δεν υπάρχει υποχρέωση ορισμού αντιπροσώπου όταν ο υποκείμενος στο φόρο, εγκαταστημένος εκτός της χώρας, πραγματοποιεί στην Ελλάδα παράδοση αγαθών μετά από ενδοκοινοτική απόκτηση (απλοποίηση τριγωνικών συναλλαγών).
Επίσης, το ίδιο ισχύει με τις παραπάνω προϋποθέσεις και στην περίπτωση πραγματοποίησης παροχής υπηρεσιών της οποίας ο τόπος φορολογίας βρίσκεται στο εσωτερικό της χώρας, σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης γ' της παραγράφου 2 και των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 12 (πλην ορισμένων εξαιρέσεων). Στις περιπτώσεις αυτές υπόχρεος καθίσταται ο λήπτης των αγαθών ή των υπηρεσιών με σκοπό την απλοποίηση των τριγωνικών συναλλαγών μεταξύ τριών διαφορετικών κρατών μελών και των διακρατικών παροχών υπηρεσιών.
Δηλαδή, υποχρέωση ορισμού φορολογικού αντιπροσώπου δεν υπάρχει:
α) στην περίπτωση παράδοσης αγαθών όταν υποκείμενος σε άλλο κράτος μέλος αποκτά αγαθά στην Ελλάδα που του αποστέλλονται από κράτος μέλος άλλο από το δικό του και στη συνέχεια τα παραδίδει σε πρόσωπο με ΑΦΜ/ΦΠΑ στην Ελλάδα, το οποίο καθίσταται υπόχρεο για την καταβολή του φόρου ως ενδοκοινοτική απόκτηση και με την προϋπόθεση ότι στο φορολογικό στοιχείο που εκδίδει γίνεται ρητή αναφορά ότι πρόκειται για πράξη στα πλαίσια της τριγωνικής συναλλαγής και στον ανακεφαλαιωτικό πίνακα ενδοκοινοτικών παραδόσεων γίνεται επίσης σχετική μνεία.
Σημειώνεται ότι η διάταξη αυτή εφαρμόζεται μόνο εφόσον τόσο ο μη εγκαταστημένος στην Ελλάδα υποκείμενος όσο και ο αγοραστής είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα των κρατών τους ως ασκούντες ενδοκοινοτικές συναλλαγές.
β) στην παροχή υπηρεσιών ενδοκοινοτικής μεταφοράς και μεσολάβησης από Ελλάδα προς άλλο κράτος μέλος (περίπτωση άρθρου 12 παράγραφος 2 περ. γ., εκτός και αν ο παρέχων δεν είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα και ο λήπτης στερείται ή για οποιοδήποτε λόγο δε δίνει τον ΑΦΜ/ΦΠΑ του στον παρέχοντα τη συγκεκριμένη υπηρεσία).
Αναλυτικές οδηγίες για τη μεταφορά αγαθών και τις συναφείς με αυτές πράξεις παρέχονται με την αριθ. 1114970/9412/2230/0014/ΠΟΛ.1306/20.9.1993 Ε.Δ.Υ.Ο.
γ) στην παροχή υπηρεσιών των περιπτώσεων της παραγράφου 3 του άρθρου 12 (π.χ. μεταβίβαση royalties διαφημίσεις, συμβούλων, τραπεζικές κ.λπ., διάθεση προσωπικού, μίσθωση ενσωμάτων κινητών αγαθών εκτός μεταφορικών μέσων).
δ) στην παροχή υπηρεσιών των περιπτώσεων της παραγράφου 4 του άρθρου 12 (ενδοκοινοτική μεταφορά από άλλο κράτος μέλος προς Ελλάδα προς λήπτη υποκείμενο και λοιπές συναφείς προς αυτή υπηρεσίες).
Για καλύτερη κατανόηση των ανωτέρω παραθέτουμε τα ακόλουθα παραδείγματα:

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ Α: Μεταφορική επιχείρηση εγκαταστημένη σε τρίτη χώρα (Κύπρο) εκτελεί μεταφορά αγαθών από την Ελλάδα στην Ιταλία για λογαριασμό υποκειμένου στο φόρο Ιταλού. Στην περίπτωση αυτή δεν είναι απαραίτητος ο ορισμός φορολογικού αντιπροσώπου της κυπριακής επιχείρησης στην Ελλάδα διότι υπόχρεος για την απόδοση του φόρου είναι ο υποκείμενος στο φόρο λήπτης Ιταλός, στην Ιταλία.
Αντίθετα, στην περίπτωση που η μεταφορική επιχείρηση είναι εγκαταστημένη σε Τρίτη χώρα (Μάλτα) και εκτελεί μεταφορά οικοσκευής για λογαριασμό ιδιώτη από την Ελλάδα στην Ιταλία, πρέπει να εγκατασταθεί στην Ελλάδα ή να ορίσει φορολογικό αντιπρόσωπό της, για να αποδώσει τον εισπραχθέντα από τον ιδιώτη φόρο στο Ελληνικό Δημόσιο. Για τον ορισμό φορολογικού αντιπροσώπου παρέχονται οδηγίες με την αριθ. 1111374/5160/0014/ΠΟΛ.1281/26.8.1993 Α.Υ.Ο.

2. Με τις διατάξεις της παραγράφου 32 του άρθρου 15 του ν. 1642/86, αντικαταστάθηκε η περίπτωση β) της παραγράφου 5 του άρθρου 29.
Με τις διατάξεις αυτές ορίζεται ότι, υπάρχει υποχρέωση υποβολής ανακεφαλαιωτικού πίνακα για τις πράξεις των περιπτώσεων α) και γ) της παραγράφου 1 του άρθρου 22α και για τις πράξεις του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 12α. Κατά συνέπεια, ο υποκείμενος στο φόρο υποχρεούται να υποβάλει ανακεφαλαιωτικό πίνακα (listing), για τις παραδόσεις αγαθών που πραγματοποιεί, προς άλλο κράτος μέλος, κατά τις διατάξεις των περιπτώσεων α) και γ) της παραγράφου 1, καθώς και για παραδόσεις που πραγματοποιεί σύμφωνα με τις διατάξεις του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 12α και του άρθρου 22α. Ο τύπος και το περιεχόμενο του πίνακα αυτού ορίστηκε με την αριθ. 1052500/4182/0014/ΠΟΛ.1142/12.4.1993 Α.Υ.Ο.
Ο πίνακας αυτός υποβάλλεται μέχρι την 25η μέρα του μήνα που ακολουθεί κάθε ημερολογιακό τρίμηνο στην αρμόδια Δ.Ο.Υ, περιλαμβάνει την αξία σε δραχμές των ενδοκοινοτικών παραδόσεων αγαθών, που πραγματοποίησαν το προηγούμενο ημερολογιακό τρίμηνο προς υποκείμενο στο φόρο πρόσωπο ή προς μη υποκείμενο στο φόρο νομικό πρόσωπο εγκατεστημένο σε άλλο κράτος μέλος, που απαλλάσσεται από το φόρο, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις των περιπτώσεων α) και γ) της παραγράφου 1 του άρθρου 22α. Η αξία των πράξεων λαμβάνεται όπως προσδιορίζεται με τα άρθρα 15 και 16.
Ειδικότερα, στον πίνακα αυτό αναγράφονται, το κράτος μέλος άφιξης των αγαθών, ο Α.Φ.Μ./Φ.Π.Α. των προσώπων που προαναφέρθηκαν με το ειδικό δίγραμμο πρόθεμα του κράτους μέλους και η αξία των συναλλαγών σε δραχμές, όπως αυτή προσδιορίζεται με τις διατάξεις των άρθρων 15 και 16. Με ιδιαίτερη ένδειξη σημειώνονται οι αποστολές αγαθών για παροχή εργασιών facon χωρίς να αναφέρεται η αξία τους. Με ιδιαίτερη επίσης ένδειξη αναφέρονται οι οιονεί ενδοκοινοτικές τριγωνικές παραδόσεις αγαθών του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 2 του άρθρου 12α.

Επισημαίνεται ότι, στις εργασίες facon (έντυπο 047 - ΦΠΑ γενικές πληροφορίες περίπτωση γ΄) οσάκις μεσολαβούν περισσότεροι του ενός εργολάβοι, ο υπόχρεος για τη συμπλήρωση Ανακεφαλαιωτικού Πίνακα (εργοδότης) υποχρεούται να αναγράφει τους ΑΦΜ/ΦΠΑ όλων των επιμέρους εργολάβων.

Aρθρο 31

Δήλωση και συναφείς υποχρεώσεις

1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 33, του άρθρου 15 του ν. 2166/1993, προστίθεται νέο εδάφιο στην παράγραφο 7 του άρθρου 31.

Με τις διατάξεις του εδαφίου αυτού ορίζεται ότι, τα πρόσωπα που καλύπτονται από την παρέκκλιση της παραγράφου 2 του άρθρου 10α, όταν αγοράζουν από άλλο κράτος μέλος αγαθά που υπόκεινται στον ειδικό φόρο κατανάλωσης, υποχρεούνται να υποβάλλουν ειδική προσωρινή δήλωση και να καταβάλλουν τον οφειλόμενο φόρο στην αρμόδια Τελωνειακή Αρχή. Δηλαδή, με τη διάταξη του παραπάνω εδαφίου ορίζεται ότι, τα πρόσωπα που καλύπτονται από τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 10α (αγρότες του ειδικού καθεστώτος Ν.Π., μη υπαγόμενα στο φόρο, απαλλασσόμενοι χωρίς δικαίωμα έκπτωσης), ανεξάρτητα αν οι συνολικές αγορές από άλλο κράτος μέλος υπερέβησαν ή όχι το ποσό των 2.500.000 δραχμών μέσα σε μία διαχειριστική περίοδο, υποχρεούνται να υποβάλλουν ειδική προσωρινή δήλωση μέχρι τις 10 του επόμενου του μήνα από την απόκτηση στην αρμόδια Τελωνειακή Αρχή όταν πραγματοποιούν ενδοκοινοτικές αποκτήσεις προϊόντων, που υπόκεινται στον ειδικό φόρο κατανάλωσης και να καταβάλλουν τον οφειλόμενο φόρο.
2. Επ' ευκαιρία διευκρινίζεται ότι, σε περίπτωση παύσης των εργασιών μιας επιχείρησης πριν από τη λήξη της φορολογικής περιόδου της, ως ημερομηνία λήξης της οικείας (τελευταίας) φορολογικής περιόδου θεωρείται η ημερομηνία παύσης των εργασιών αυτής. Επομένως, η προσωρινή δήλωση της τελευταίας φορολογικής περιόδου θα υποβληθεί στην προθεσμία των 15, 20 και 25 ημερών από την ημερομηνία παύσης των εργασιών, κατά περίπτωση, ανάλογα με τα τηρούμενα βιβλία Α΄, Β΄ ή Γ΄ κατηγορίας του Κ.Β.Σ.

Aρθρο 42

Διοικητική επίλυση της διαφοράς

1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 34 του άρθρου 15
34 του άρθρου 15 του ν. 2166/1993, οι οποίες ισχύουν από 1.1.93, καταργήθηκε το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 42. Η κατάργηση αυτή έχει ως συνέπεια τα πρόστιμα που προβλέπονται από τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 47 υπόκεινται σε συμβιβασμό.

2. Με τις διατάξεις της παραγράφου 35, του άρθρου 15 του ν. 2166/1993, προστέθηκε νέο εδάφιο στην παράγραφο 4 του άρθρου 42.
Με τις διατάξεις του εδαφίου αυτού ορίζεται ότι, σε περίπτωση διοικητικής επίλυσης της διαφοράς, το πρόστιμο που επιβάλλεται με ιδιαίτερη πράξη μειώνεται στο ένα δεύτερο (1/2), υπολογιζόμενο εκ νέου επί της νέας διαφοράς κατόπιν συμβιβασμού.
Η διάταξη αυτή, η οποία ισχύει για φορολογικές περιόδους από 1.1.93 και μετά, αφορά τα πρόστιμα που επιβάλλονται κατ' εφαρμογή της παραγράφου 4 του άρθρου 47 και της παραγράφου 1 του άρθρου 48, καθόσον για το πρόστιμο που επιβάλλεται σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 48 δεν μπορεί να γίνει συμβιβασμός κατά ρητή διάταξη της παραγράφου αυτής.

Aρθρο 45

Ευθύνη εις ολόκληρον καταβολής του φόρου

Με τις διατάξεις της παραγράφου 36 του άρθρου 15 του ν. 2166/1993, αντικαταστάθηκε η περίπτωση α) του άρθρου αυτού.
Με την αντικατάσταση αυτή δεν επήλθε ουσιαστική μεταβολή, αλλά γίνεται ορθή αναφορά στις διατάξεις των άρθρων 29 και 31, μετά την αντικατάστασή τους από τις διατάξεις του ν. 2093/92.

Aρθρο 48

Άλλα πρόστιμα

1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 37, του άρθρου 15 του ν. 2166/93, προστέθηκε νέο εδάφιο στην παράγραφο 3 του άρθρου 48.
Με τις διατάξεις του νέου εδαφίου ορίζεται ότι, το πρόστιμο της παραγράφου αυτής επιβάλλεται ανεξάρτητα από την υποβολή εκπρόθεσμης συμπληρωματικής εκκαθαριστικής δήλωσης ή εκπρόθεσμης συμπληρωματικής προσωρινής δήλωσης, η οποία υποβάλλεται μετά την ημερομηνία έκδοσης εντολής ελέγχου.
Σκοπός της διάταξης αυτής είναι η αποφυγή καταστρατηγήσεων και καθυστερήσεων στην έγκαιρη και σωστή απόδοση του φόρου.
Διευκρινίσεις για την ορθή εφαρμογή του άρθρου αυτού παρέχονται με τις διατάξεις της 1108730/9937/0014/ΠΟΛ.1279/27.8.1993 Ε.Δ.Υ.Ο.
Έναρξη ισχύος
Με τις διατάξεις της παραγράφου 38 του άρθρου 15 του κοινοποιούμενου νόμου ορίζεται ότι, η ισχύς των ανωτέρω διατάξεων ισχύουν από 1.1.93.

Λοιπές Ρυθμίσεις

1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 39 του άρθρου 15 του κοινοποιούμενου νόμου, αντιμετωπίζεται η υλοποίηση
των όσων ορίζονται στην περίπτωση ε΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 12 του ω. 1642/86, όπως ισχύει, δηλαδή η ευχέρεια εκμίσθωσης πάσης φύσεως μεταφορικών μέσων και με οποιουδήποτε όρους από οργανωμένες προς τούτου επιχειρήσεις προς άλλα πρόσωπα.
Με αποφάσεις του υπουργού Οικονομικών θα καθορίζονται οι λεπτομέρειες εφαρμογής της διάταξης αυτής.

2. Με τις διατάξεις της παραγράφου 40 του άρθρου 15 του κοινοποιούμενου νόμου προβλέπεται ότι, προκειμένης λήψεως πάσης φύσεως αδείας εμπορίας οιωνδήποτε αγαθών δεν αποτελεί προϋπόθεση χορήγησης της άδειας αυτής η απόσταση από άλλη επιχείρηση εμπορίας ή εκμετάλλευσης ιδίων ειδών.
Εάν για το λόγο αυτό έχουν ανακληθεί με οποιονδήποτε τρόπο άδειες που είχαν χορηγηθεί, αυτές εξακολουθούν να ισχύουν.
Η διάταξη αυτή προβλέπει ότι, κάθε αντίθετη διάταξη παύει να ισχύει, εκτός των περιπτώσεων που προβλέπονται από τις διατάξεις του νόμου 1963/1991 οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν.

3. Με την παράγραφο 42 του κοινοποιούμενου νόμου, ορίζεται ότι, υπάγονται σε ΦΠΑ τα έσοδα που εισπράττουν τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα παροχής οδικής βοήθειας είτε ως συνδρομές οδικής βοήθειας ή συνδρομές από τακτικά μέλη ή από άλλες συναφείς ατομικές υπηρεσίες, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 1642/86, όπως ισχύει.
Υπάγονται επίσης στο φόρο τα έσοδα αυτών των προσώπων από έκδοση διεθνών πιστοποιητικών πορείας, πολύπτυχων, διπλωμάτων αδειών κυκλοφορίας, έσοδα από τον κλάδο κλοπής, από έκδοση διαφόρων βεβαιώσεων, από πώληση υλικών, εντύπων, βιβλίων, χαρτών και λοιπών αντικειμένων.
Η ίδια φορολογική μεταχείριση εφαρμόζεται για τα έσοδα αυτών από οργάνωση αγώνων ράλι αυτοκινήτων ή moto cross, διάφορα έσοδα από συμμετοχές, δικαιώματα τέλεσης αγώνων, αγωνιστικών αδειών, πινακίδων κυκλοφορίας κ.λπ.
Απαλλάσσονται από το ΦΠΑ τα τυχόν έσοδα των εν λόγων προσώπων που προέρχονται από δραστηριότητες υπαγόμενες στις διατάξεις του άρθρου 18 του ν. 1642/86, όπως ασφαλιστικές παροχές υπηρεσιών κ.λπ.
Επισημαίνεται ότι, κατά ρητή διάταξη του νόμου για τις εν γένει υπηρεσίες που παρείχαν τα ανωτέρω πρόσωπα, μέχρι 31.12.1991, δεν οφείλεται φόρος, εφόσον αποδεδειγμένα δεν εισπράχθηκε.
Επίσης, με τις ίδιες διατάξεις ορίζεται ότι, τυχόν πράξεις επιβολής φόρου που έχουν εκδοθεί και αφορούν τις πιο πάνω υπηρεσίες για το εν λόγω χρονικό διάστημα, εφόσον δεν έχουν οριστικοποιηθεί, παύουν να ισχύουν. Αυτό βέβαια έχει ως συνέπεια τη διαγραφή τυχόν φόρου που έχει βεβαιωθεί και δεν έχει καταβληθεί. Οίκοθεν νοείται ότι οι παραπάνω ρυθμίσεις ισχύουν αναλόγως και για όσες φορολογικές περιόδους του 1992 δεν έχει εισπραχθεί ο ΦΠΑ.
Αντίθετα, σε περίπτωση που καταβλήθηκε φόρος για οποιοδήποτε λόγο, δεν επιστρέφεται ούτε συμψηφίζεται.

4. Με τις διατάξεις της παραγράφου 43 του άρθρου 15 του ίδιου νόμου ορίζονται ορισμένες υποχρεώσεις για τα πρόσωπα τα οποία ως επιτηδευματίες πωλούν τα προϊόντα ή τα εμπορεύματά τους από λαϊκές αγορές ή πλανοδίως.
Τέτοιες υποχρεώσεις είναι:
α) Η υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών, στην αρμόδια για τη φορολογία τους Δ.Ο.Υ. Τα πρόσωπα που διαθέτουν τα προϊόντα τους ή τα εμπορεύματά τους από τις λαϊκές αγορές ή πλανοδίως υποχρεούνται με την υποβολή της δήλωσης έναρξης να συνυποβάλλουν και ένθετο υποκαταστημάτων για κάθε τόπο ή λαϊκή αγορά απ' όπου πωλούν τα εμπορεύματα ή τα προϊόντα τους καταβάλλοντας και το οικείο τέλος χαρτοσήμου της παρ. 6 του άρθρου 19 του ν. 1882/90, όπως ισχύει.
Εξυπακούεται ότι, εφόσον ήδη έχουν υποβάλλει τη δήλωση έναρξης πριν από την έναρξη ισχύος της παρούσας διάταξης θα πρέπει να υποβάλλουν δήλωση μεταβολών για τα υποκαταστήματα, κατά τα ανωτέρω, καταβάλλοντας και το οικείο τέλος χαρτοσήμου κατά περίπτωση, με βάση τις παραπάνω διατάξεις του ν. 1882/90.
Η αρμόδια Δ.Ο.Υ. για τη φορολογία εισοδήματος των παραπάνω προσώπων, προς την οποία και υποβάλλονται οι παραπάνω δηλώσεις, υποχρεούται να αποστείλει τηλεομοιοτυπία (FAX) των παραπάνω δηλώσεων στην αρμόδια για τα υποκαταστήματα Δ.Ο.Υ., προκειμένου αυτή να μπορεί να ελέγχει τη νόμιμη διακίνηση και διάθεση των αγαθών στα όρια της αρμοδιότητάς της.
β) Να έχουν μαζί τους το βιβλίο αγορών που τηρούν, καθώς και τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις του Κ.Β.Σ. φορολογικά στοιχεία που θα αποδεικνύουν την αγορά ή την παραλαβή των αγαθών που πωλούν.
γ) Να έχουν μαζί τους την προσωρινή δήλωση ΦΠΑ που έχουν υποβάλλει κατά την αμέσως προηγούμενη φορολογική περίοδο.
Σημειώνεται ότι, σε περίπτωση που δεν τηρούνται οι παραπάνω υποχρεώσεις, εκτός από τα πρόστιμα που θα επιβληθούν με βάση τις διατάξεις του Κ.Β.Σ., θα επιβληθούν και τα προβλεπόμενα, από τις διατάξεις του άρθρου 48 του ν. 1642/86, όπως ισχύει, πρόστιμα κατά περίπτωση.
Εξαιρούνται από τις υποχρεώσεις αυτές οι παραγωγοί αγροτικών προϊόντων για τη διάθεση των προϊόντων παραγωγής τους μόνο από τις λαϊκές αγορές.
Σε περίπτωση μη τήρησης προβλεπομένων από το άρθρο αυτό υποχρεώσεων, επιβάλλονται οι κυρώσεις που ορίζονται από τον Κ.Β.Σ.

5. Με τις διατάξεις της παραγράφου 44 του άρθρου 15 του κοινοποιούμενου νόμου οι διατάξεις που ισχύουν για το κοινωφελές ίδρυμα "ΙΔΡΥΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΠΡΟΪΣΤΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ" και ειδικότερα οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του Οργανισμού Διοίκησης και Διαχείρισης του Ιδρύματος αυτού επεκτείνονται και στο κοινωφελές ίδρυμα "ΙΔΡΥΜΑ ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΙ ΑΝΝΑΣ ΒΕΛΛΙΔΗ", λόγω της σοβαρότητας του επιδιωκόμενου από αυτό σκοπού.
Με τις διατάξεις αυτές τίθεται το νομικό πλαίσιο για τη λειτουργία του υπόψη κοινωφελούς ιδρύματος και δεν αφορούν το Φόρο Προστιθέμενης Αξίας.

Aρθρο 16

Παράρτημα ΙΙΙ του ν.1642/1986

Με το άρθρο 16 του ν. 2166/93 επήλθαν οι παρακάτω τροποποιήσεις στο Παράρτημα ΙΙ του ν. 1642/86 και υπάγονται στο χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ νέες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών:
α) Μετά την παράγραφο 15 του Κεφ. Α/ΑΓΑΘΑ προστίθεται νέα παράγραφος 15α, ως εξής:
15α. Αρτεμισία, βασιλικός, χαμομήλι, μαντζουράνα η κοινή, μολόχα, δενδρομολόχα, μέντα (δυόσμος) όλων των ποικιλιών, ρίγανη, δενδρολίβανο, φασκόμηλο, τσάι του βουνού, δίκταμο, φλαμούρι, ευκάλυπτος, λεβάντα, αγριάδα η ιαματική και λουίζα, νωπά ή ξερά, έστω και κομμένα, σπασμένα ή σε σκόνη (Δ.Χ. ΕΧ 1211).
β) Η παράγραφος 45 του Κεφαλαίου Α/ΑΓΑΘΑ αντικαθίσταται, ως εξής:
"45. Καυσόξυλα σε κυλίνδρους, κούτσουρα, μικρά κλαδιά, δεμάτια ή παρόμοιες μορφές. Ξυλεία ακατέργαστη, έστω και ξεφλουδισμένη, που της έχει αφαιρεθεί ο σομφός ή ορθογωνισμένη (Δ.Χ. ΕΧ 44.01 και Δ.Κ. 44.03").
γ) Οι παράγραφοι 7 και 8 του Κεφαλαίου Β - Υπηρεσίες, αντικαθίστανται ως εξής:
"7. Η χρήση αθλητικών εγκαταστάσεων και η παροχή υπηρεσιών γυμναστικής".
"8. Η παροχή υπηρεσιών από φιλανθρωπικούς οργανισμούς ή από οίκους ευγηρίας που ενεργείται στα πλαίσια της κοινωνικής πρόνοιας, εφόσον δεν καλύπτονται με το άρθρο 18".
α) Ειδικά όσον αφορά την ως άνω παράγραφο 7 του Κεφαλαίου - Β Υπηρεσίες διευκρινίζεται ότι, στη χρήση αθλητικών εγκαταστάσεων που υπάγεται στο χαμηλό συντελεστή, περιλαμβάνεται αποκλειστικά και μόνο η χρήση αυτών των εγκαταστάσεων για οποιοδήποτε άθλημα (όπως κολύμβηση, στίβος, τένις, καλαθοσφαίριση κ.λπ.) ή αθλητικό γεγονός (ποδοσφαιρικοί αγώνες, κολυμβητικοί αγώνες κ.λπ.).
Σημειώνεται επίσης ότι, στο χαμηλό ως άνω συντελεστή υπάγονται οι παρεπόμενες υπηρεσίες που συνδέονται με την παραπάνω δραστηριότητα, όπως υπηρεσίες κλιματισμού, τηλεπικοινωνιακής εξυπηρέτησης, υπερωριακής απασχόλησης υπαλλήλων κ.λπ. εφόσον οι υπηρεσίες αυτές συμπεριλαμβάνονται στο ίδιο φορολογικό στοιχείο που εκδίδεται για την αμοιβή της κύριας δραστηριότητας (δηλ. χρήση αθλητικών εγκαταστάσεων), ενώ σε αντίθετη περίπτωση όλες οι παρεπόμενες υπηρεσίες υπάγονται στον κανονικό συντελεστή.
Διευκρινίζεται ακόμη ότι, στον κανονικό συντελεστή υπάγεται οποιαδήποτε άλλη χρήση των αθλητικών εγκαταστάσεων που είναι ξένη προς τον αθλητισμό. Έτσι, στον κανονικό συντελεστή υπάγονται ενδεικτικά, η χρήση των αθλητικών εγκαταστάσεων για τη διεξαγωγή συνεδρίων, ομιλιών, συναυλιών, καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, διαφήμιση κ.λπ.
β) Τέλος, διευκρινίζεται ότι στις υπηρεσίες γυμναστικής που υπάγονται στο χαμηλό συντελεστή με τις νέες διατάξεις συμπεριλαμβάνεται η γυμναστική, ενόργανη ή ανόργανη, ενεργητική ή παθητική με χρήση μηχανημάτων ηλεκτρικών (διαφόρων τύπων ρεύματος), ηλεκτρονικών ή με χρήση μηχανημάτων που λειτουργούν με θερμική ενέργεια.
Οι διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου ισχύουν από 8.8.92. Στην περίπτωση που έχει επιβληθεί φόρος με υψηλότερο συντελεστή, ο φόρος αυτός καταβάλλεται στο δήμο και δε συμψηφίζεται ούτε επιστρέφεται.
Κατά τα λοιπά ισχύουν οι Οδηγίες που έχουν δοθεί με την αριθ. 1131481/7043/0014/ΠΟΛ.1282/23.12.1992 Ε.Δ.Υ.Ο.

Aρθρο 19

Εκμετάλλευση ειδικών αγροτικών μηχανημάτων

Με τις διατάξεις των παραγράφων 10 και 11 του άρθρου 19 του κοινοποιούμενου νόμου ρυθμίζεται ειδικά, σε ενιαία βάση, το θέμα της φορολογικής υποχρέωσης και η συνολική φορολογική επιβάρυνση όσων εκμεταλλεύονται ειδικά αγροτικά μηχανήματα εποχιακής χρήσης, όπως θεριζοαλωνιστικές μηχανές, τρακτέρ κ.λπ. που χρησιμοποιούνται για την αγροτική παραγωγή.
Η ρύθμιση αυτή είναι αναγκαία λόγω της ιδιομορφίας των συνθηκών που επικρατούν κατά την άσκηση της εκμετάλλευσης των μηχανημάτων αυτών από επαγγελματίες φυσικά ή νομικά πρόσωπα.
Ειδικότερα, με την παράγραφο 10 ορίζονται οι προϋποθέσεις διάθεσης των ειδικών αγροτικών μηχανημάτων σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Συγκεκριμένα, τα αγροτικά μηχανήματα εποχιακής χρήσης που χρησιμοποιούνται με αμοιβή σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις δύνανται να διατίθενται για την τελευταία αυτή δραστηριότητα με τις εξής προϋποθέσεις:
α) την υποβολή, πριν από την έναρξη χρησιμοποίησης αυτών, στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., δήλωσης ενάρξεως εργασιών του άρθρου 29 του ν. 1642/86.
β) την καταβολή από τον εκμεταλλευτή ετήσιου τέλους υπέρ του δημοσίου εκατό χιλιάδων δραχμών (100.000) εντός του μηνός Ιανουαρίου κάθε έτους.
Κατά την πρώτη έναρξη των εργασιών το τέλος αυτό καταβάλλεται πριν από τη χορήγηση της βεβαίωσης έναρξης δραστηριότητας που ορίζεται στο δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 6 του άρθρου 19. του ν. 1882/1990.
Διευκρινίζεται ότι, το ετήσιο τέλος των εκατό χιλιάδων δραχμών (100.000) επιβάλλεται για την εκμετάλλευση κάθε αγροτικού μηχανήματος της ανωτέρω περίπτωσης που διατίθεται με αμοιβή σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις τρίτων.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι, το ανωτέρω τέλος είναι ανεξάρτητο από το τέλος χαρτοσήμου που επιβάλλεται για τη βεβαίωση περί επιβολής έναρξης δραστηριότητος.
Με την παράγραφο 11, προβλέπεται ότι η εκμετάλλευση τέτοιων μηχανημάτων με τις παραπάνω προϋποθέσεις, για την οποία καταβάλλεται το ετήσιο τέλος, τίθεται εκτός πεδίου εφαρμογής του ΦΠΑ. Έτσι, δεν μπορούν να λάβουν επιστροφή του ΦΠΑ των εισροών τους, δεν υποβάλλουν δηλώσεις ΦΠΑ για τις αμοιβές που εισπράττουν από την εν λόγω εκμετάλλευση, ούτε παρέχεται η ευχέρεια άσκησης του δικαιώματος έκπτωσης και κατ' επέκταση επιστροφής του φόρου των εισροών τους για την εκμετάλλευση αυτή, κατά τις γενικές διατάξεις. Εξυπακούεται ότι οι επιχειρήσεις που εντάσσονται στην κατηγορία αυτή, εφόσον έχουν ασκήσει το δικαίωμα έκπτωσης ή επιστροφής του φόρου που επιβάρυνε την απόκτηση των μηχανημάτων τους, υποχρεούνται σε διακανονισμό του φόρου αυτού, κατά τις διατάξεις του άρθρου 26 του ν. 1642/86.
Επισημαίνεται τέλος, ότι οι εν λόγω εκμεταλλεύσεις δεν υπάγονται στις διατάξεις του Π.Δ. 186/1992 (ΦΕΚ 84 - Α) περί Κ.Β.Σ. του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου, καθώς και του Ν.Δ. 3323/1955.