Αριθμ. 34817

ΦΕΚ B' 556/10.02.2022

Παρακολούθηση και επίβλεψη δημοσίων έργων κάτω των ορίων από ιδιώτες Ελεγκτές Μηχανικούς.

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ

ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 136 Α του ν. 4412/2016 (Α’ 147), το οποίο προστέθηκε με το άρθρο 58 του ν. 4782/2021 (Α’ 36).

2. Τις διατάξεις του άρθρου 90 του Κώδικα Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α’ 98), όπως διατηρήθηκε σε ισχύ με την παρ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 «Επιτελικό Κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερνητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διοίκησης» (Α’ 133).

3. Τις διατάξεις του π.δ. 83/2019 «Διορισμός Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης, Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 121 και Α’126 διορθώσεις σφαλμάτων).

4. Τις διατάξεις του άρθρου 14 του π.δ. 84/2019 «Σύσταση και κατάργηση Γενικών Γραμματειών και Ειδικών Γραμματειών/Ενιαίων Διοικητικών Τομέων Υπουργείων» (Α’123).

5. Τις διατάξεις του π.δ. 81/2019 «Σύσταση, συγχώνευση, μετονομασία και κατάργηση Υπουργείων και καθορισμός των αρμοδιοτήτων τους - Μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων» (Α’ 119).

6. Τις διατάξεις του π.δ. 123/2017 «Οργανισμός του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών» (Α’ 151).

7. Tις διατάξεις του π.δ. 68/2021 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρώτριας Υπουργού και Υφυπουργών» (Α’ 155).

8. Τις διατάξεις του π.δ. 123/2016 «Ανασύσταση και μετονομασία του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, ανασύσταση του Υπουργείου Τουρισμού, σύσταση Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής και Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και ενημέρωσης, μετονομασία υπουργείων εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων» (Α’ 208).

9. Την από 18/10/2021 γνώμη του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, η οποία εκδόθηκε σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 136Α του ν. 4412/2016.

10. Την υπό στοιχεία Γ20/2021 Γνώμη της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων.

11. Tο γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας απόφασης δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, αποφασίζουμε:

Άρθρο 1

Σκοπός - Ορισμοί

1. Η παρούσα απόφαση αποσκοπεί στον καθορισμό των λεπτομερειών εφαρμογής του άρθρου 136Α του ν. 4412/2016, το οποίο προστέθηκε με το άρθρο 58 του ν. 4782/2021 και, όπως κάθε φορά ισχύει, για την άσκηση καθηκόντων επίβλεψης κατά την κατασκευή δημοσίων έργων του επόμενου άρθρου από διαπιστευμένους ιδιώτες, επιβλέποντες ελεγκτές μηχανικούς (στο εξής ιδιώτες «Ελεγκτές Μηχανικοί»).

2. Η έννοια των όρων που περιλαμβάνονται στην παρούσα έχουν την έννοια που αποδίδεται σε αυτούς στο άρθρο 2 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά σε ειδικότερες ρυθμίσεις της απόφασης αυτής.

Άρθρο 2

Πεδίο εφαρμογής

Το πεδίο εφαρμογής της παρούσας καταλαμβάνει τις δημόσιες συμβάσεις έργων του Βιβλίου Ι και του Βιβλίου ΙΙ του ν. 4412/2016, με την επιφύλαξη των παρ. 6 και 7 του άρθρου 222 του άνω νόμου, ή άλλων ειδικότερων νομοθετικών ρυθμίσεων, με εκτιμώμενη αξία κάτω των ορίων της περ. α’ του άρθρου 5 του ν. 4412/2016 και της περ. β’ του άρθρου 235 αντίστοιχα, των οποίων η επίβλεψη, δηλαδή η παρακολούθηση, ο έλεγχος και η διοίκηση ασκούνται από ιδιώτες Ελεγκτές Μηχανικούς, όπως προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου 136Α του ν. 4412/2016.

Άρθρο 3

Τα προσόντα των ιδιωτών Ελεγκτών Μηχανικών

1. Η ιδιότητα του διαπιστευμένου ιδιώτη Ελεγκτή Μηχανικού για τα έργα του προηγούμενου άρθρου αποκτάται με την εγγραφή του στο Μητρώο Διαπιστευμένων Ελεγκτών Μηχανικών σύμφωνα με τις προϋποθέσεις των επόμενων παραγράφων.

2. Το Μητρώο Διαπιστευμένων Ελεγκτών Μηχανικών για την επίβλεψη των δημοσίων έργων κάτω των ορίων καταρτίζεται και τηρείται από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (Τ.Ε.Ε.) με την μορφή ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων, όπου εγγράφονται ανά αύξοντα Αριθμό Μητρώου οι Μηχανικοί, στους οποίους χορηγείται η διαπίστευση του Ελεγκτή Μηχανικού.

3. Η κατάρτιση του Μητρώου αναπτύσσεται σε Τμήματα, ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την επιλογή του Ελεγκτή Μηχανικού αναλόγως του τόπου εκτέλεσης του προς επίβλεψη έργου και των τεχνικών του απαιτήσεων.

Ειδικότερα, το Μητρώο αναπτύσσεται σε Τμήματα ανά Περιφέρεια και ανά κλάδο ειδικότητας και είδος έργων που βάσει των προσόντων του μπορεί να επιβλέπει ο διαπιστευμένος Ελεγκτής Μηχανικός.

4. Τους κλάδους με τις ειδικότητες των Ελεγκτών Μηχανικών καθορίζει το Τ.Ε.Ε., το οποίο διαμορφώνει και αναπτύσσει τα αντίστοιχα Τμήματα του Μητρώου. Την κατάταξη των κατηγοριών έργων και εξειδικευμένων εργασιών ανά κλάδο ειδικότητας, που διαμορφώνει το Τ.Ε.Ε., την εγκρίνει με απόφασή του ο Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών. Ο Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών εγκρίνει και κάθε μεταβολή στην διάρθρωση των ως άνω Τμημάτων του Μητρώου Διαπιστευμένων Ελεγκτών Μηχανικών.

5. Ο Μηχανικός που επιθυμεί να εγγραφεί στο Μητρώο υποβάλει αίτηση στο Τ.Ε.Ε., με την οποία δηλώνει την Περιφέρεια, εντός της οποίας διατηρεί την επαγγελματική του έδρα, και τις κατηγορίες έργων και εξειδικευμένων εργασιών που καλύπτει το πτυχίο και η εξειδικευμένη επαγγελματική του εμπειρία, ώστε να είναι δυνατή η κατάταξή του στα Τμήματα του Μητρώου ανά Περιφέρεια και ανά κλάδο ειδικότητας και είδος έργων.

6. Ως διαπιστευμένοι Ελεγκτές Μηχανικοί εγγράφονται στο Μητρώο όσοι είναι:

α) διπλωματούχοι Μηχανικοί Πολυτεχνικών Σχολών Ιδρυμάτων του Πανεπιστημιακού Τομέα της Ανώτατης Εκπαίδευσης μέλη του T.E.E. ή

β) πτυχιούχοι ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ή ισότιμων σχολών της αλλοδαπής, που, κατά τις κείμενες διατάξεις, έχουν αποκτήσει αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων στη χώρα μας κατ’ εφαρμογή της σχετικής κοινοτικής και εθνικής νομοθεσίας, και μπορούν να εγγραφούν, όπου απαιτείται, στο οικείο επιμελητήριο ή επαγγελματικό σύλλογο.

7. Με την αίτησή του ο ενδιαφερόμενος να αποκτήσει διαπίστευση Ελεγκτή Μηχανικού οφείλει να υποβάλει στο Τ.Ε.Ε. όλα τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την απόδειξη των ως άνω τυπικών προσόντων του καθώς και κάθε στοιχείο που αφορά στην επαγγελματική του εμπειρία. Ιδίως υποβάλλει, εκτός του πτυχίου της προηγούμενης παραγράφου, τα αποδεικτικά της εγγραφής του σε άλλα επαγγελματικά Μητρώα, αλλά και τις απαραίτητες πιστοποιήσεις από τις οποίες αποδεικνύεται η κατοχή ενεργού και μη δεσμευμένου πτυχίου εγγραφής και κατάταξης σε επαγγελματικό Μητρώο, που αποτελεί τεκμήριο τεχνικής καταλληλότητας γενικής εμπειρίας σε ορισμένη τάξη και κατηγορία.

8. Το Τ.Ε.Ε. με απόφασή του συγκροτεί κεντρικά ειδική Επιτροπή, η οποία είναι αρμόδια να ελέγχει τα υποβαλλόμενα από τους ενδιαφερόμενους δικαιολογητικά, και να αποφαίνεται, εάν ο υποψήφιος πληροί τα ως άνω τυπικά και ουσιαστικά προσόντα για την εγγραφή του στα Μητρώα και την κατάταξή του στα ειδικότερα Τμήματα αυτού. Εφόσον κριθεί ότι ορισμένος υποψήφιος μπορεί να εγγραφεί στο Μητρώο Διαπιστευμένων Ελεγκτών Μηχανικών, το Τ.Ε.Ε. τον κατατάσσει σε συγκεκριμένη Περιφέρεια, με βάση την επαγγελματική του έδρα, και σε συγκεκριμένους κλάδους ειδικότητας και είδη έργων, με βάση το πτυχίο και την εξειδικευμένη επαγγελματική του εμπειρία. Τέλος, τον εγγράφει σε ένα ή περισσότερα Τμήματα του Μητρώου, αναλόγως των ειδικοτήτων που καλύπτουν τα προσόντα του.

9. Οι υποψήφιοι για εγγραφή στο Μητρώο Διαπιστευμένων Ελεγκτών Μηχανικών, οι οποίοι είναι ήδη εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Μελετητών του άρθρου 39 του ν. 3316/2005 ή στο Μητρώο Εμπειρίας Κατασκευαστών του άρθρου 107 του ν. 3669/2008 ή στα αντίστοιχα Μητρώα του π.δ. 71/2019 από την έναρξη λειτουργίας τους και εφεξής, εγγράφονται υποχρεωτικώς στο Μητρώο Διαπιστευμένων Ελεγκτών Μηχανικών στους κλάδους ειδικότητας και στα είδη έργων που αντιστοιχούν στις κατηγορίες των πτυχίων τους.

10. Σε περίπτωση απόρριψης της αίτησης εγγραφής στον Μητρώο ή σε περίπτωση κατάταξης του υποψηφίου σε λιγότερους από τους κλάδους ειδικότητας που ζήτησε να εγγραφεί, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να ασκήσει ενώπιον του Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών προσφυγή για τον έλεγχο νομιμότητας της απόφασης του Τ.Ε.Ε. εντός αποκλειστικής προθεσμίας δέκα (10) ημερών από την κοινοποίηση της εν λόγω απόφασης σε αυτόν. Ο Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών αποφαίνεται επί της προσφυγής εντός τριάντα (30) ημερών από την άσκησή της μετά από εισήγηση της Διεύθυνσης Μητρώων του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Η προσφυγή θεωρείται ότι απορρίφθηκε, εάν παρέλθει η ως άνω προθεσμία χωρίς να έχει εκδοθεί απόφαση. Εάν η προσφυγή γίνει δεκτή, το Τ.Ε.Ε. οφείλει να συμμορφωθεί και να εγγράψει άμεσα τον υποψήφιο στα αντίστοιχα τμήματα του Μητρώου.

11. Ο Μηχανικός με την εγγραφή του στο Μητρώο λαμβάνει μοναδικό Αριθμό Μητρώου Διαπιστευμένου Ελεγκτή Μηχανικού. Επίσης στον εγγεγραμμένο στο Μητρώο μηχανικό το Τ.Ε.Ε. χορηγεί πιστοποιητικό, με το οποίο μπορεί να αποδεικνύει την διαπίστευσή του ως Ελεγκτή Μηχανικού. Στο πιστοποιητικό αναγράφονται ειδικώς τα Τμήματα του Μητρώου, στα οποία ο εγγεγραμμένος έχει καταταγεί αναλόγως της Περιφέρειας, στην οποία έχει την επαγγελματική του έδρα, και αναλόγως του κλάδου ειδικότητας και είδους έργων που βάσει των προσόντων του μπορεί να επιβλέπει.

12. Η εγγραφή στο Μητρώο Διαπιστευμένων Ελεγκτών Μηχανικών αποτελεί την μόνη απαιτούμενη πιστοποίηση, προκειμένου οι ιδιώτες μηχανικοί να συμμετέχουν στις διαδικασίες επιλογής Ελεγκτών Μηχανικών για την ανάθεση σε αυτούς των υπηρεσιών επίβλεψης της παρούσας.

Άρθρο 4

Οι αποφάσεις της αναθέτουσας αρχής για την ανάθεση της επίβλεψης σε Ελεγκτή Μηχανικό

1. Η άσκηση της επίβλεψης στην εκτέλεση ορισμένου έργου του άρθρου 2 της παρούσας από διαπιστευμένο ιδιώτη Ελεγκτή Μηχανικό καθορίζεται με απόφαση της αναθέτουσας αρχής.

2. Η σχετική απόφαση της αναθέτουσας αρχής οφείλει να εκδοθεί, αφού δημοσιευθεί η διακήρυξη του προς επίβλεψη έργου, ώστε να είναι γνωστές οι ειδικές τεχνικές απαιτήσεις του και ειδικότερα οι κατηγορίες έργων και εξειδικευμένων εργασιών, στις οποίες θα πρέπει να διαθέτει εμπειρία ο Ελεγκτής Μηχανικός.

3. Στην ως άνω απόφαση της αναθέτουσας αρχής, εκτός από την πρόθεσή της να αναθέσει την επίβλεψη ορισμένου έργου σε διαπιστευμένο ιδιώτη Ελεγκτή Μηχανικό, θα πρέπει να ορίζεται επίσης:

α) ο κύριος τόπος εκτέλεσης του έργου, με σκοπό την επιλογή Ελεγκτή Μηχανικού από το Τμήμα του Μητρώου που αφορά στην συγκεκριμένη Περιφέρεια,

β) οι κατηγορίες έργων και εξειδικευμένων εργασιών, που αντιστοιχούν στο προς επίβλεψη έργο, με σκοπό την επιλογή Ελεγκτή Μηχανικού από το αντίστοιχο Τμήμα του Μητρώου που αφορά στον συγκεκριμένο κλάδο ειδικότητας και είδος έργων,

γ) ο προϋπολογισμός του έργου, με σκοπό την επιλογή Ελεγκτή Μηχανικού με αντίστοιχη τάξη πτυχίου,

δ) το χρονοδιάγραμμα εκτέλεσης του έργου, ώστε να προκύπτει ο χρόνος απασχόλησης του Ελεγκτή Μηχανικού, και

ε) ο τρόπος υπολογισμού και το συνολικό ύψος της αμοιβής του Ελεγκτή Μηχανικού κατά το άρθρο 13 της παρούσας.

4. Η ανάθεση της επίβλεψης σε συγκεκριμένο Ελεγκτή Μηχανικό διενεργείται ομοίως με απόφαση της αναθέτουσας αρχής, αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία που περιγράφεται στο άρθρο 5 της παρούσας και σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 6 της παρούσας.

5. Καμία καθυστέρηση ή παράταση στην έναρξη εκτέλεσης του προς επίβλεψη έργου δεν επιτρέπεται για λόγους που ανάγονται σε καθυστερήσεις της διαδικασίας ανάθεσης της επίβλεψης σε Ελεγκτή Μηχανικό. Σε περίπτωση που μέχρι την υπογραφή της σύμβασης του προς επίβλεψη έργου δεν έχει ολοκληρωθεί η προβλεπόμενη διαδικασία ανάθεσης της επίβλεψης στον ιδιώτη Ελεγκτή Μηχανικό, η αναθέτουσα αρχή οφείλει να προχωρήσει στην άσκηση της επίβλεψης κατά τις διατάξεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου 136 του ν. 4412/2016.

6. Η αναθέτουσα αρχή δύναται με απόφαση της Προϊσταμένης Αρχής να αναθέσει την επίβλεψη σε Ελεγκτή Μηχανικό, ακόμη και αφού έχει αρχίσει η εκτέλεση του έργου. Ωστόσο η εν λόγω απόφαση λαμβάνεται μετά από εισήγηση της Διευθύνουσας Υπηρεσίας, η οποία περιλαμβάνει ειδική τεκμηρίωση είτε της αδυναμίας να συνεχισθεί η επίβλεψη από υπαλλήλους της είτε της αναγκαιότητας αντικατάστασης των υπαλλήλων της από ιδιώτη Ελεγκτή Μηχανικό.

7. Εάν το προς επίβλεψη έργο, ανεξάρτητα από τον προϋπολογισμό του, παρουσιάζει ιδιαίτερες τεχνικές δυσκολίες, η αναθέτουσα αρχή μπορεί να αποφασίσει να αναθέσει την επίβλεψη σε περισσότερους Ελεγκτές Μηχανικούς, ώστε να καλύπτονται κατά το δυνατόν περισσότερες κατηγορίες έργων και εξειδικευμένων εργασιών από τα πτυχία των Ελεγκτών Μηχανικών. Στην περίπτωση αυτή οι Ελεγκτές Μηχανικοί θα πρέπει να επιλέγονται από διαφορετικά Τμήματα του Μητρώου που θα καλύπτουν τους αντίστοιχους κλάδους ειδικότητας και τα απαιτούμενα είδη έργων.

8. Η διαδικασία ορισμού τεχνικών υπαλλήλων που έχουν την κατάλληλη ειδικότητα ως επιβλεπόντων από την Διευθύνουσα Υπηρεσία κατά τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 136 του ν. 4412/2016 και η διαδικασία άσκησης της επίβλεψης από διαπιστευμένο ιδιώτη Ελεγκτή Μηχανικό κατά το άρθρο 136Α του ν. 4412/2016 είναι τυπικώς και ουσιαστικώς ισοδύναμες και δεν διαφοροποιούνται ως προς τον τρόπο άσκησης της επίβλεψης. Η επιλογή μεταξύ αυτών ανήκει στην απόλυτη διακριτική ευχέρεια της αναθέτουσας αρχής, χωρίς να απαιτείται ειδική αιτιολογία της σχετικής απόφασης.

9. Εφόσον η αναθέτουσα αρχή έχει αναθέσει την άσκηση της επίβλεψης στην εκτέλεση ορισμένου έργου σε συγκεκριμένο Ελεγκτή Μηχανικό και έχει υπογραφεί η σχετική μεταξύ τους σύμβαση, δεν εφαρμόζεται η παρ. 2 του άρθρου 136 του ν. 4412/2016 και συνεπώς η Διευθύνουσα Υπηρεσία δεν δύναται να προβεί στον ορισμό επιβλεπόντων από τους τεχνικούς της υπαλλήλους.

Άρθρο 5

Η επιλογή του Ελεγκτή Μηχανικού

1. Ο ορισμός του Ελεγκτή Μηχανικού για την άσκηση επίβλεψης στην εκτέλεση ορισμένου έργου γίνεται μετά από κλήρωση μεταξύ των εγγεγραμμένων στο Μητρώο Διαπιστευμένων Ελεγκτών Μηχανικών, που πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 3 της παρούσας, και σύμφωνα με την διαδικασία των επόμενων παραγράφων. Η κλήρωση διενεργείται με ευθύνη του Τ.Ε.Ε., το οποίο έχει καταρτίσει και διατηρεί το οικείο Μητρώο, όπως προβλέπεται στις επόμενες παραγράφους.

2. Μόλις η αναθέτουσα αρχή λάβει την απόφαση για την άσκηση της επίβλεψης στην εκτέλεση ορισμένου έργου από διαπιστευμένο ιδιώτη Ελεγκτή Μηχανικό σύμφωνα με την παρ. 1 του προηγούμενου άρθρου, αποστέλλει το πλήρες κείμενο της απόφασης αυτής στο Τ.Ε.Ε. Η απόφαση της αναθέτουσας αρχής, η οποία περιέχει υποχρεωτικώς όλα τα στοιχεία της παρ. 3 του προηγούμενου άρθρου, συνοδεύεται από αίτημά της προς το Τ.Ε.Ε. για την έναρξη της διαδικασίας ανάδειξης συγκεκριμένου Ελεγκτή Μηχανικού με την προβλεπόμενη κλήρωση.

3. Το Τ.Ε.Ε., λαμβάνοντας υπόψιν τα στοιχεία της απόφασης της αναθέτουσας αρχής, που περιγράφονται στην παρ. 3 του προηγούμενου άρθρου, προσδιορίζει τα Τμήματα του Μητρώου, στα οποία είναι εγγεγραμμένοι οι μηχανικοί που πληρούν τα απαιτούμενα κριτήρια. Στην συνέχεια αναρτά στον ιστότοπό του, με ειδική παραπομπή σε εμφανές σημείο της κεντρικής του ιστοσελίδας (https://web.tee.gr), «Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος» για), «Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος» για την επιλογή Ελεγκτή Μηχανικού για το συγκεκριμένο έργο. Στην πρόσκληση αναφέρονται ειδικώς τα Τμήματα του Μητρώου, από τα οποία καλούνται οι διαπιστευμένοι Ελεγκτές Μηχανικοί να συμμετάσχουν στην διαδικασία επιλογής.

4. Οι ενδιαφερόμενοι συμμετέχουν στην διαδικασία επιλογής, συμπληρώνοντας το ειδικό τυποποιημένο έντυπο, που είναι επίσης αναρτημένο στην οικεία ιστοσελίδα του Τ.Ε.Ε., και το οποίο αποτελεί την υποβαλλόμενη «Αίτηση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος». Στο εν λόγω έντυπο περιέχονται και πρέπει να συμπληρωθούν μόνον τα στοιχεία ταυτότητας του υποψήφιου, ο αριθμός Μητρώου του και το προς επίβλεψη έργο, ενώ τίθεται και η ηλεκτρονική υπογραφή του αιτούντος. Στην Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος του Τ.Ε.Ε. αναφέρεται ευκρινώς η ηλεκτρονική διεύθυνση, στην οποία οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να αποστείλουν την αίτησή τους.

5. Εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών (3) εργασίμων ημερών από την ως άνω ανάρτηση της Πρόσκλησης οι ενδιαφερόμενοι, εφόσον είναι εγγεγραμμένοι στα καλούμενα Τμήματα του Μητρώου, οφείλουν να αποστείλουν ηλεκτρονικά στο Τ.Ε.Ε. την Αίτηση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος της προηγούμενης παραγράφου. Όλοι οι ενδιαφερόμενοι, που υπέβαλαν εμπρόθεσμα αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος και είναι πράγματι εγγεγραμμένοι στα καλούμενα Τμήματα του Μητρώου, συμμετέχουν υποχρεωτικά στην κλήρωση. Αίτηση εκδήλωσης ενδιαφέροντος που υποβάλλεται μετά την λήξη της ως άνω αποκλειστικής προθεσμίας δεν λαμβάνεται υπόψιν ανεξαρτήτως των λόγων της εκπρόθεσμης υποβολής.

6. Το Τ.Ε.Ε. μετά την εκπνοή της προθεσμίας συγκεντρώνει τις υποβληθείσες αιτήσεις, καταχωρεί όλους τους ενδιαφερόμενους και καταρτίζει κατάλογο με τους Αριθμούς Μητρώου που θα συμμετάσχουν στην κλήρωση. Η κλήρωση είναι μοναδική για κάθε έργο. Η κλήρωση διενεργείται ηλεκτρονικά και δημόσια με την χρήση ειδικής ασφαλούς εφαρμογής λογισμικού ηλεκτρονικής κληρωτίδας, την οποία αναπτύσσει και διαχειρίζεται το Τ.Ε.Ε.

7. Το Τ.Ε.Ε. ανακοινώνει στην οικεία ιστοσελίδα του την ημέρα και ώρα διενέργειας της δημόσιας ηλεκτρονικής κλήρωσης για την επιλογή Ελεγκτή Μηχανικού για κάθε συγκεκριμένο έργο. Κατά τον ορισθέντα χρόνο η εφαρμογή για την ηλεκτρονική κλήρωση τίθεται σε λειτουργία και παράγει αυτόματα το αποτέλεσμα της κλήρωσης με την ανάδειξη ενός και μόνον Αριθμού Μητρώου.

8. Το Τ.Ε.Ε. αποστέλλει τα στοιχεία του κληρωθέντος Ελεγκτή Μηχανικού στην αναθέτουσα αρχή που ζήτησε κατά την παρ. 2 του παρόντος άρθρου την επιλογή του για συγκεκριμένο έργο της.

9. Ο Αριθμός Μητρώου του κληρωθέντος Ελεγκτή Μηχανικού δεσμεύεται προσωρινώς μέχρι την υπογραφή της σύμβασής του και δεν μπορεί να συμμετέχει σε επόμενες κληρώσεις. Μετά την υπογραφή της σύμβασής του ισχύουν όσα ορίζονται στο επόμενο άρθρο.

Άρθρο 6

Η υπογραφή της σύμβασης του Ελεγκτή Μηχανικού με την αναθέτουσα αρχή

1. Η αναθέτουσα αρχή δεσμεύεται από το αποτέλεσμα της κλήρωσης που διενήργησε το Τ.Ε.Ε. και δεν δύναται να ζητήσει την ανάδειξη άλλου Ελεγκτή Μηχανικού ή να απορρίψει τον κληρωθέντα. Επίσης, η αναθέτουσα αρχή δεν δύναται να ελέγξει ευθέως ή παρεμπιπτόντως ή να αμφισβητήσει τα προσόντα του διαπιστευμένου Ελεγκτή Μηχανικού.

2. Η αναθέτουσα αρχή, μόλις το Τ.Ε.Ε. της κοινοποιήσει τον αναδειχθέντα από την κλήρωση Ελεγκτή Μηχανικό, ενεργοποιεί την διαδικασία ανάθεσης των υπηρεσιών επίβλεψης, η οποία εξαιρείται του πεδίου εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4412/2016, καθόσον η εν λόγω ανάθεση λαμβάνει χώρα κατόπιν κλήρωσης με προκαθορισμένη αμοιβή και άρα χωρίς την χρήση κριτηρίων ανάθεσης.

3. Η απόφαση της αναθέτουσας αρχής για την ανάθεση της επίβλεψης στον αναδειχθέντα από την κλήρωση Ελεγκτή Μηχανικό οφείλει να εκδοθεί, αμέσως μόλις ολοκληρωθεί η σύναψη της σύμβασης του προς επίβλεψη έργου. Μετά την έκδοση της απόφασης ανάθεσης της επίβλεψης στον Ελεγκτή Μηχανικό, η αναθέτουσα αρχή την αποστέλλει στο Τ.Ε.Ε. για να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του, την κοινοποιεί στον επιλεγέντα Ελεγκτή Μηχανικό και τον καλεί να προσέλθει να υπογράψει την σχετική σύμβαση.

4. Με την κοινοποίηση της απόφασης ανάθεσης η σύμβαση θεωρείται ότι έχει συναφθεί και η υπογραφή του σχετικού συμφωνητικού έχει αποδεικτικό χαρακτήρα. Ο Ελεγκτής Μηχανικός με την σύναψη κατά τα ως άνω της σύμβασής του οφείλει να εγκατασταθεί αμέσως στο έργο και να ασκήσει την προβλεπόμενη επίβλεψη.

5. Μετά την υπογραφή της σύμβασής του ο Αριθμός Μητρώου του κληρωθέντος Ελεγκτή Μηχανικού δεσμεύεται οριστικώς και ο Ελεγκτής Μηχανικός δεν επιτρέπεται να συμμετάσχει σε καμία επόμενη κλήρωση, μέχρι την παραλαβή κατά το άρθρο 172 του ν. 4412/2016 του αντικειμένου του έργου στο οποίο εγκαταστάθηκε. Μετά την ολοκλήρωση του έργου ο Ελεγκτής Μηχανικός προσκομίζει τα σχετικά αποδεικτικά παραλαβής στο Τ.Ε.Ε., το οποίο οφείλει να ενεργοποιήσει τον Αριθμό Μητρώου του για επόμενες κληρώσεις.

6. Εάν ο Ελεγκτής Μηχανικός, μολονότι κληρώθηκε από το Τ.Ε.Ε. και κλήθηκε από την αναθέτουσα αρχή, δεν προσήλθε για να υπογράψει την σύμβασή του ή αρνήθηκε με οποιονδήποτε τρόπο να αναλάβει την επίβλεψη, για την οποία εκδήλωσε ενδιαφέρον, διαγράφεται από το Μητρώο για ένα (1) έτος από την συντέλεση της ως άνω συμπεριφοράς του. Εάν μετά την παρέλευση του έτους και την επανεγγραφή του στο Μητρώο επαναλάβει την ίδια ως άνω συμπεριφορά διαγράφεται από το Μητρώο οριστικώς.

7. Σε περίπτωση πάντως που δεν προσέλθει ή αρνηθεί να αναλάβει την επίβλεψη ο αναδειχθείς από την κλήρωση Ελεγκτής Μηχανικός, η αναθέτουσα αρχή ζητεί την επανάληψη της κλήρωσης μεταξύ των λοιπών ενδιαφερομένων και την ανάδειξη νέου Ελεγκτή Μηχανικού. Η διαδικασία επαναλαμβάνεται όσες φορές απαιτηθεί μέχρι να ευρεθεί ο ενδιαφερόμενος που θα αποδεχθεί την ανάθεση των υπηρεσιών. Σε όλες τις κληρώσεις οι αρνούμενοι διαγράφονται από το Μητρώο και δεν συμμετέχουν στις επόμενες κληρώσεις κατά τα οριζόμενα στην προηγούμενη παράγραφο.

Άρθρο 7

Εγγυήσεις αμεροληψίας του Ελεγκτή Μηχανικού και μέτρα για την αποτροπή σύγκρουσης συμφερόντων με τον ανάδοχο

1. Ο Ελεγκτής Μηχανικός δεν πρέπει να συνδέεται με τον ανάδοχο του προς επίβλεψη έργου και τους υπεργολάβους του με σχέση, η οποία μπορεί να δημιουργεί κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων. Ειδικότερα, ο Ελεγκτής Μηχανικός δεν πρέπει να έχει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό ή προσωπικό ή άλλο κοινό συμφέρον με τον ανάδοχο και τους υπεργολάβους του, το οποίο μπορεί να θίγει την αμεροληψία και την ανεξαρτησία του ως προς την εκτέλεση των υποχρεώσεων και των καθηκόντων του.

2. Σε περίπτωση σχέσεων μεταξύ φυσικών προσώπων, η σύγκρουση συμφερόντων ελέγχεται στους συζύγους και συγγενείς εξ αίματος ή εξ αγχιστείας, κατ’ ευθεία μεν γραμμή απεριορίστως, εκ πλαγίου δε έως και τέταρτου βαθμού. Σε περίπτωση σχέσεων μεταξύ φυσικών και νομικών προσώπων, η σύγκρουση συμφερόντων ελέγχεται στα πρόσωπα που μετέχουν στα όργανα διοίκησης αυτών, στα πρόσωπα που κατέχουν, άμεσα ή έμμεσα, ποσοστό άνω του 0,5% στο εταιρικό κεφάλαιο του νομικού προσώπου, καθώς και στους συζύγους και συγγενείς εξ αίματος ή εξ αγχιστείας, κατ’ ευθεία μεν γραμμή απεριορίστως, εκ πλαγίου δε έως και τέταρτου βαθμού.

3. Ο Ελεγκτής Μηχανικός δεν πρέπει να έχει παράσχει συμβουλές στην αναθέτουσα αρχή ή να έχει εμπλακεί με οποιονδήποτε τρόπο στην προετοιμασία της διαδικασίας σύναψης της σύμβασης του προς επίβλεψη έργου είτε κατά τα άρθρα 46 και 48 του ν. 4412/2016 είτε με οποιαδήποτε άλλη σχέση. Επίσης ο Ελεγκτής Μηχανικός δεν πρέπει να συνδέεται με φυσικά ή νομικά πρόσωπα που έχουν παράσχει τέτοιες υπηρεσίες για την προετοιμασία της διαδικασίας σύναψης σύμβασης.

4. Ο Ελεγκτής Μηχανικός δεν πρέπει να έχει αναλάβει ή καθ’ οιονδήποτε τρόπο να έχει εμπλακεί στην κατάρτιση των μελετών του προς ανάθεση έργου. Επίσης ο Ελεγκτής Μηχανικός δεν πρέπει να συνδέεται με φυσικά ή νομικά πρόσωπα, οι οποίοι ήταν οι βασικοί μελετητές του έργου, ώστε να μην ανακύπτουν συγκρούσεις συμφερόντων κατά την εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 9 του άρθρου 136, του άρθρου 144 και της παρ. 6 του άρθρου 188 του ν. 4412/2016.

5. Ο Ελεγκτής Μηχανικός δεν πρέπει να έχει αναλάβει ή καθ’ οιονδήποτε τρόπο να έχει εμπλακεί σε άλλες διαδικασίες ελέγχου ή υποστήριξης του έργου ή της αναθέτουσας αρχής ή του αναδόχου, και ιδίως δεν πρέπει να έχει εμπλακεί στην επίβλεψη της εφαρμογής του Προγράμματος Ποιότητας του Έργου κατά το άρθρο 158 του ν. 4412/2016, καθώς και στην διοίκηση, διαχείριση ή παρακολούθηση του έργου, εφόσον εκτελείται βάσει συγχρηματοδοτούμενου προγράμματος, ή στην τεχνική υποστήριξη και διαχείριση του έργου για λογαριασμό της αναθέτουσας αρχής ως τελικού δικαιούχου χρηματοδοτικού προγράμματος.

6. Εάν ο Ελεγκτής Μηχανικός που κληρώθηκε εμπίπτει στις ως άνω απαγορεύσεις, υποχρεούται, πριν την κατάρτιση της σύμβασής του με την αναθέτουσα αρχή να της το γνωστοποιήσει άμεσα και εγγράφως. Εφόσον η απόφαση ανάθεσης της επίβλεψης δεν του έχει κοινοποιηθεί, αυτή ανακαλείται από την αναθέτουσα αρχή. Στην περίπτωση αυτή η αναθέτουσα αρχή προσφεύγει εκ νέου στην διαδικασία του άρθρου 5 της παρούσας, προκειμένου να κληρωθεί νέος Ελεγκτής Μηχανικός.

7. Εφόσον ο Ελεγκτής Μηχανικός έλαβε γνώση, αποδεδειγμένα μετά την σύναψη της σύμβασής του, οποιουδήποτε γεγονότος ικανού να δημιουργήσει σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ του ιδίου και του αναδόχου του έργου που επιβλέπει, υποχρεούται να γνωστοποιήσει άμεσα και εγγράφως τα σχετικά στοιχεία στον Κύριο του Έργου. Στην περίπτωση αυτή, εάν ο Ελεγκτής Μηχανικός έχει ήδη εγκατασταθεί στο έργο οφείλει να απέχει από κάθε ενέργεια σχετική με την ανατεθείσα σε αυτόν επίβλεψη. Η Προϊσταμένη Αρχή εξετάζει, εάν είναι εφικτή η αποτροπή της σύγκρουσης, αφού ληφθούν από τους εμπλεκόμενους συγκεκριμένες διορθωτικές ενέργειες, και αν τούτο είναι εφικτό καλεί τον Ελεγκτή Μηχανικό και τον ανάδοχο να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα. Σε περίπτωση που η εντοπισθείσα σύγκρουση συμφερόντων είναι αδύνατον να αρθεί με άλλον τρόπο, η σύμβαση με τον Ελεγκτή Μηχανικό διαλύεται και ο Κύριος του Έργου αποφασίζει, εάν θα προσφύγει εκ νέου στην διαδικασία ανάθεσης της επίβλεψης σε Ελεγκτή Μηχανικό σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 4 της παρούσας ή εάν η επίβλεψη θα συνεχισθεί κατά τα οριζόμενα στις παρ. 1 και 2 του άρθρου 136 του ν. 4412/2016.

Άρθρο 8

Καθήκοντα του Ελεγκτή Μηχανικού

1. Ο Ελεγκτής Μηχανικός έχει κατά την άσκηση των καθηκόντων του όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που αναγνωρίζονται από τις διατάξεις του ν. 4412/2016 στην επίβλεψη, όταν αυτή ασκείται από υπαλλήλους της Διευθύνουσας Υπηρεσίας.

2. Η επίβλεψη, και όταν ασκείται από Ελεγκτή Μηχανικό, αποσκοπεί ιδίως, στην πιστή εκπλήρωση από τον ανάδοχο των όρων της σύμβασης και στην κατασκευή του έργου, σύμφωνα με τους κανόνες της τέχνης, ώστε να ανταποκρίνεται στον προορισμό του.

3. Τα καθήκοντα επίβλεψης που οφείλει να εκπληρώνει ο Ελεγκτής Μηχανικός περιλαμβάνουν ιδίως:

α) τον έλεγχο τήρησης από τον ανάδοχο της σύμβασης και των συμβατικών υποχρεώσεων του αναδόχου,

β) τον έλεγχο εφαρμογής από τον ανάδοχο της μελέτης του έργου,

γ) τον έλεγχο εφαρμογής από τον ανάδοχο των προδιαγραφών και κανονισμών, προκειμένου να εξασφαλιστεί η προσδοκώμενη ποιότητα του έργου,

δ) τον έλεγχο τήρησης από τον ανάδοχο των κάθε φύσης κανονισμών ασφάλειας και υγιεινής,

ε) τον έλεγχο τήρησης από τον ανάδοχο των προδιαγραφών και μελετών για την προστασία του περιβάλλοντος,

στ) την ποσοτική και ποιοτική καταγραφή και τεκμηρίωση του παραγομένου από τον ανάδοχο έργου, η οποία περιλαμβάνει ιδίως τον έλεγχο του ημερολογίου του έργου, των καταμετρητικών και επιμετρητικών στοιχείων, των αιτημάτων του αναδόχου, κ.λπ.),

ζ) την παρακολούθηση της σχέσης συμβατικού - εκτελούμενου φυσικού αντικειμένου και την ενημέρωση της Διευθύνουσας Υπηρεσίας σχετικά με την πρόοδο του έργου,

η) τον έλεγχο εκπλήρωσης από τον ανάδοχο των προϋποθέσεων για τις τμηματικές πληρωμές του εργολαβικού ανταλλάγματος βάσει του παραγόμενου έργου,

θ) την διαχείριση όλων των τεχνικών θεμάτων που προκύπτουν κατά την κατασκευή του έργου,

ι) την συνεργασία με τις υπηρεσίες και τα όργανα του φορέα κατασκευής του έργου για την επίλυση των προβλημάτων, που ανακύπτουν κατά το στάδιο κατασκευής του έργου.

4. Πέραν των ως άνω ενδεικτικά αναφερόμενων γενικών καθηκόντων επίβλεψης, ο Ελεγκτής Μηχανικός οφείλει επίσης να εκπληρώνει τα εξής ειδικά καθήκοντα:

α) ελέγχει την ορθή τήρηση του ημερολογίου του έργου, το οποίο οφείλει σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 146 του ν. 4412/2016 να συμπληρώνεται καθημερινά από τον ανάδοχο, και επιβεβαιώνει ότι οι εντολές και οι παρατηρήσεις της επίβλεψης έχουν καταγραφεί με σαφήνεια και πληρότητα σε αυτό,

β) ελέγχει και διορθώνει το ημερολόγιο του έργου, αν απαιτείται, και το υποβάλλει προς έγκριση στον προϊστάμενο της Διευθύνουσας Υπηρεσίας σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 146 του ν. 4412/2016,

γ) αναφέρει εγγράφως προς την Διευθύνουσα Υπηρεσία την παράλειψη καθημερινής τήρησης και κοινοποίησης του ημερολογίου από τον ανάδοχο, ώστε να είναι δυνατή η έκδοση της ειδικής πρόσκλησης του προϊσταμένου της σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 146 του ν. 4412/2016,

δ) παρακολουθεί την διαδικασία επί τόπου λήψης και τήρησης όλων των αναγκαίων στοιχείων για την επιμέτρηση των ποσοτήτων των εκτελούμενων εργασιών και παραλαμβάνει τα στοιχεία αυτά συνοδευόμενα με υπεύθυνη δήλωση περί της αληθείας αυτών σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 151 του ν. 4412/2016,

ε) ενημερώνει χωρίς καθυστέρηση την Διευθύνουσα Υπηρεσία αν διαπιστώσει ότι υποβλήθηκε ανακριβής ή εκ προθέσεως αναληθής επιμέτρηση από τον ανάδοχο σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 151 του ν. 4412/2016,

στ) ανταποκρίνεται χωρίς καθυστέρηση στο αίτημα του αναδόχου για έλεγχο των αφανών εργασιών πριν από την επικάλυψή τους και συντάσσει προς τούτο έκθεση στην οποία επιβεβαιώνεται η εκτέλεση των εργασιών αυτών σύμφωνα με την παρ. 7 του άρθρου 151 του ν. 4412/2016. Ο Ελεγκτής Μηχανικός υποβάλλει την εν λόγω έκθεση αμελλητί στον Προϊστάμενο της Διευθύνουσας Υπηρεσίας, συνοδευόμενη απαραίτητα από επαρκή, για την τεκμηρίωση της εκτέλεσης των αφανών εργασιών, αριθμό ψηφιακών φωτογραφιών, οι οποίες περιλαμβάνονται στο Μητρώο του έργου,

ζ) ελέγχει την τελική επιμέτρηση που υπέβαλε ο ανάδοχος και υποβάλλει εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών σχετική έκθεση προς την Διευθύνουσα Υπηρεσία σύμφωνα με την παρ. 9 του άρθρου 151 του ν. 4412/2016,

η) ελέγχει και υπογράφει σύμφωνα με την παρ. 8 του άρθρου 152 του ν. 4412/2016 τους λογαριασμούς που υποβάλλει ο ανάδοχος, διαπιστώνοντας ότι οι ποσότητες είναι σύμφωνες με τις υποβληθείσες επιμετρήσεις και τα επιμετρητικά στοιχεία, οι τιμές σύμφωνες με την σύμβαση και τις σχετικές διατάξεις και γενικά ότι έχουν διενεργηθεί στον λογαριασμό όλες οι περικοπές ή εκπτώσεις ποσών, που προκύπτουν από τον νόμο και την εφαρμογή της σύμβασης,

θ) προβαίνει αμέσως σε αυτοψία για την εξακρίβωση του περιεχομένου της δήλωσης του αναδόχου για αποζημίωση βλαβών που προξενήθηκαν από ανωτέρα βία και ιδιαίτερα του είδους και της έκτασης των βλαβών, καθώς και του χρόνου και των συνθηκών που τις προκάλεσαν, και συντάσσει προς τούτο σχετική έκθεση διαπίστωσης των βλαβών μέσα σε δέκα (10) ημέρες, η οποία περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία που απαιτεί την παρ. 4 του άρθρου 157 του ν. 4412/2016 και η οποία κοινοποιείται και στον ανάδοχο,

ι) επιβλέπει την εφαρμογή του Προγράμματος Ποιότητας Έργου σύμφωνα με τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 158 του ν. 4412/2016, εφόσον η επίβλεψη αυτή δεν έχει ανατεθεί σε διαπιστευμένους φορείς Επιθεώρησης - Πιστοποίησης,

ια) ενημερώνει χωρίς καθυστέρηση την Διευθύνουσα Υπηρεσία σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 159 του ν. 4412/2016, αν κατά την κατασκευή του έργου διαπιστώσει ότι τα προς χρησιμοποίηση από τον ανάδοχο υλικά δεν πληρούν τις απαιτήσεις των προδιαγραφών ή γενικά είναι ακατάλληλα, ώστε να διαταχθεί από την Διευθύνουσα Υπηρεσία η μη χρησιμοποίηση των υλικών αυτών,

ιβ) προβαίνει σε περίπτωση έκπτωσης του αναδόχου στην σύνταξη και υποβολή προς την Διευθύνουσα Υπηρεσία της τελικής επιμέτρησης των εργασιών, εφόσον ο έκπτωτος ανάδοχος αμελήσει να την υποβάλει, όπως έχει υποχρέωση σύμφωνα με την παρ. 10 του άρθρου 160 του ν. 4412/2016, στην οποία περιλαμβάνονται διακριτά τυχόν ημιτελείς εργασίες, καθώς και εισκομισθέντα υλικά,

ιγ) αναφέρει εγγράφως στην Διευθύνουσα Υπηρεσία, μέσα σε διάστημα τριάντα (30) ημερών από την λήξη του εγκεκριμένου χρόνου περαίωσης, αν τα έργα έχουν περατωθεί και έχουν υποστεί ικανοποιητικά τις δοκιμασίες που προβλέπονται στην σύμβαση, καθώς επίσης επανελέγχει κατά το δυνατόν τις επιμετρήσεις, με γενικές ή σποραδικές καταμετρήσεις και αναγράφει τις παρατηρήσεις του για εργασίες που έχουν εκτελεσθεί με υπέρβαση των εγκεκριμένων ποσοτήτων ή κατά τροποποίηση των εγκεκριμένων σχεδίων, σύμφωνα με το εδάφιο α’ της παρ. 1 του άρθρου 168 του ν. 4412/2016,

ιδ) συντάσσει εντός της ίδιας ως άνω προθεσμίας έκθεση και την υποβάλλει προς τον προϊστάμενο της Διευθύνουσας Υπηρεσίας, αν τα έργα δεν έχουν περατωθεί ή έχουν περατωθεί, αλλά οι εργασίες κρίνονται απορριπτέες ή ελαττωματικές, με ουσιώδεις ή επουσιώδεις ελλείψεις που πρέπει να αποκατασταθούν σύμφωνα με το εδάφιο β’ της παρ. 1 του άρθρου 168 του ν. 4412/2016. Στην ως άνω έκθεση περιέχεται τυχόν διαπίστωση περί καταβολής στον ανάδοχο ποσών ως αχρεωστήτως καταβληθέντων ή εγείρονται δικαιώματα σε βάρος του αναδόχου, ώστε η Διευθύνουσα Υπηρεσία να συντάξει αρνητικό λογαριασμό σε βάρος του αναδόχου σύμφωνα με το εδάφιο δ’ της παρ. 1 του άρθρου 168 του ν. 4412/2016,

ιε) συνυπογράφει μαζί με τον προϊστάμενο της Διευθύνουσας Υπηρεσίας και τον εκπρόσωπο του αναδόχου το πρωτόκολλο για διοικητική παραλαβή του έργου ή τμημάτων του προς χρήση σύμφωνα με τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 169 του ν. 4412/2016,

ιστ) συνυπογράφει με τα μέλη της επιτροπής παραλαβής και τον ανάδοχο που παραδίδει το έργο το πρωτόκολλο παραλαβής που προβλέπεται στην παρ. 4 του άρθρου 172 του ν. 4412/2016,

ιζ) προσφέρει την απαραίτητη συνδρομή για την σύνταξη των τριμηνιαίων συνοπτικών ανακεφαλαιωτικών εκθέσεων της παρ. 10 του άρθρου 136 του ν. 4412/2016 για την πορεία του έργου και τα σημαντικά προβλήματα που σχετίζονται με την κατασκευή του, τις οποίες καταρτίζει η Διευθύνουσα Υπηρεσία και αποστέλλει στην Προϊστάμενη Αρχή.

Άρθρο 9

Ευθύνη του Ελεγκτή Μηχανικού έναντι του Κυρίου του Έργου

1. Ο Ελεγκτής Μηχανικός ευθύνεται έναντι του Κυρίου του Έργου ακόμη και για ελαφρά αμέλεια κατά την εκτέλεση των υποχρεώσεών του και επίσης υπέχει, κατά την εκπλήρωση των συμβατικών του υποχρεώσεων, ποινική ευθύνη δημόσιου υπαλλήλου.

2. Ο Ελεγκτής Μηχανικός ευθύνεται έναντι του Κυρίου του Έργου για κάθε περίπτωση πλημμελούς άσκησης των νόμιμων του καθηκόντων, καθώς και για κάθε περίπτωση παράβασης των υποχρεώσεών του. Τέτοιες παραβάσεις συνιστούν ιδίως:

α) ο πλημμελής έλεγχος και η ελλιπής παρακολούθηση της εκτέλεσης του έργου εκ μέρους του αναδόχου,

β) η αποστολή ανακριβών στοιχείων και η πλημμελής ενημέρωση της Διευθύνουσας Υπηρεσίας σχετικά με την πρόοδο των εργασιών,

γ) η υπαίτια καθυστέρηση στην ενημέρωση της Διευθύνουσας Υπηρεσίας για:

i. την εκ μέρους του αναδόχου παραβίαση του χρονοδιαγράμματος κατασκευής,

ii. την κατασκευή ελαττωματικών εργασιών,

iii. την ενσωμάτωση ελαττωματικών υλικών,

iv. την παράλειψη τήρησης των νόμιμων μέτρων ασφάλειας ή προστασίας του περιβάλλοντος,

v. την άνευ εντολής εκτέλεση εργασιών, οι οποίες δεν προβλέπονται από την αρχική ή εγκεκριμένη συμπληρωματική σύμβαση, ούτε είναι επιτρεπτή η εκτέλεσή τους κατά τις κείμενες διατάξεις.

3. Ο Ελεγκτής Μηχανικός έχει υποχρέωση να υπακούει και να εφαρμόζει τις εντολές των οργάνων του Κυρίου του Έργου. Η ως άνω υποχρέωση του Ελεγκτή Μηχανικού πηγάζει από τις συμβατικές υποχρεώσεις που ανέλαβε με την σύμβασή του έναντι του Κυρίου του Έργου, καθώς και από τις διατάξεις του ν. 4412/2016 και της παρούσας.

4. Σε περίπτωση κατά την οποία ο Ελεγκτής Μηχανικός δεν εκπληρώνει τις συμβατικές του υποχρεώσεις και δεν εκτελεί με συνέπεια τα καθήκοντα επίβλεψης ή δεν συμμορφώνεται με τις γραπτές εντολές των οργάνων του Κυρίου του Έργου, που είναι σύμφωνες με την σύμβαση και τον νόμο, κηρύσσεται έκπτωτος από την σύμβαση ανάθεσης της επίβλεψης.

Άρθρο 10

Οι εξουσίες εποπτείας του Κυρίου του Έργου και η εναντίωση στον Ελεγκτή Μηχανικό

1. Ο Κύριος του Έργου και τα όργανά του διατηρούν όλες τις εξουσίες ελέγχου και εποπτείας επί της επίβλεψης που διενεργεί ο Ελεγκτής Μηχανικός, όπως αυτές προβλέπονται στον ν. 4412/2016 και στην παρούσα, σε όλη την διάρκεια ισχύος της σύμβασής του και μέχρι την παραλαβή του έργου.

2. Η Διευθύνουσα Υπηρεσία, σε περίπτωση ανάθεσης της επίβλεψης σε Ελεγκτή Μηχανικό, δικαιούται να πραγματοποιεί κατά την κρίση της και χωρίς να απαιτείται οιαδήποτε προηγούμενη γνωστοποίηση, επιτόπιους ελέγχους στο έργο, με σκοπό να διαπιστώνει την εξέλιξη αυτού, την νόμιμη άσκηση της επίβλεψης και την συμμόρφωση του αναδόχου με την σύμβαση εκτέλεσης του έργου, κατά τα οριζόμενα στο εδάφιο β’ της παρ. 5 του άρθρου 136 του ν. 4412/2016.

3. Η Διευθύνουσα Υπηρεσία, εάν διαπιστώσει ότι ο Ελεγκτής Μηχανικός με ορισμένες πράξεις ή παραλείψεις του παραβιάζει τα καθήκοντά του, δύναται να εναντιώνεται στις πράξεις αυτές καθώς και στα σχετικά πορίσματα και έγγραφα της επίβλεψης. Η εναντίωση ασκείται από την Διευθύνουσα Υπηρεσία με αιτιολογημένη εισήγησή της που υποβάλλεται στην Προϊσταμένη Αρχή, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 136Α και στο εδάφιο β’ της παρ. 5 του άρθρου 136 του ν. 4412/2016.

4. Η ως άνω εισήγηση της Διευθύνουσας Υπηρεσίας προς την Προϊσταμένη Αρχή πρέπει να υποβληθεί εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την γνωστοποίηση των σχετικών πράξεων του Ελεγκτή Μηχανικού σε αυτήν. Εάν παρέλθει το διάστημα των δεκαπέντε (15) ημερών από την γνωστοποίηση των οικείων πορισμάτων ή εγγράφων του Ελεγκτή Μηχανικού στην Διευθύνουσα Υπηρεσία και η τελευταία δεν έχει προβάλει εναντίωση, τεκμαίρεται η αποδοχή των πράξεων, των πορισμάτων και των εγγράφων του Ελεγκτή Μηχανικού.

5. Σε περίπτωση εμπρόθεσμης αιτιολογημένης εναντίωσης της Διευθύνουσας Υπηρεσίας, η Προϊσταμένη Αρχή του έργου αποφασίζει εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από της περιέλευσης σε αυτήν της εισηγήσεως. Η απόφαση της Προϊσταμένης Αρχής δεσμεύει την Διευθύνουσα Υπηρεσία, τον Ελεγκτή Μηχανικό και τον ανάδοχο.

6. Τα πορίσματα ή τα έγγραφα που συντάσσονται από τον Ελεγκτή Μηχανικό, καθώς και τα έγγραφα ή τα στοιχεία που υπογράφονται από αυτόν, δεν γεννούν διαφορές μεταξύ του επιβλέποντος και του αναδόχου. Εάν ο ανάδοχος αμφισβητεί πράξεις, παραλείψεις ή ενέργειες της επίβλεψης, υποβάλλει αναφορά προς την Διευθύνουσα Υπηρεσία, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 136Α και στο εδάφιο γ’ της παρ. 5 του άρθρου 136 του ν. 4412/2016. Η Διευθύνουσα Υπηρεσία, εάν κάνει δεκτές τις αιτιάσεις του αναδόχου, μπορεί να εναντιωθεί στις πράξεις του Ελεγκτή Μηχανικού κατά την ως άνω διαδικασία των παρ. 3, 4 και 5 του παρόντος άρθρου.

7. Κατά της απόφασης της Προϊσταμένης Αρχής, που δέχεται την εναντίωση της Διευθύνουσας Υπηρεσίας σε έγγραφα ή πορίσματα του Ελεγκτή Μηχανικού, καθώς και κατά της τεκμαιρόμενης αποδοχής από την Διευθύνουσα Υπηρεσία των εγγράφων ή πορισμάτων του Ελεγκτή Μηχανικού, ο ανάδοχος, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 136Α και στο εδάφιο γ’ της παρ. 5 του άρθρου 136 του ν. 4412/2016, μπορεί να ασκήσει την ένσταση του άρθρου 174 του ν. 4412/2016, περί διοικητικής επίλυσης συμβατικών διαφορών, εφόσον η ως άνω εναντίωση ή η τεκμαιρόμενη αποδοχή των ενεργειών της επίβλεψης έχουν άμεσα βλαπτικές συνέπειες εις βάρος του, χωρίς να απαιτείται η έκδοση άλλης πράξης προς τούτο.

Άρθρο 11

Αντικατάσταση του Ελεγκτή Μηχανικού

1. Ο Κύριος του Έργου μπορεί να καταγγείλει την σύμβαση με τον Ελεγκτή Μηχανικό, και να προβεί σε άμεση αντικατάστασή του με την επανάληψη της διαδικασίας του άρθρου 5 της παρούσας, σε περίπτωση που ο Ελεγκτής Μηχανικός έπαψε να πληροί τα απαιτούμενα προσόντα ή προέκυψε μη επανορθώσιμη κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων, που εμποδίζει την ανεξάρτητη και αμερόληπτη άσκηση των καθηκόντων του.

2. Επίσης, ο Κύριος του Έργου μπορεί να καταγγείλει την σύμβαση με τον Ελεγκτή Μηχανικό και να προβεί σε άμεση αντικατάστασή του σε περίπτωση που ο Ελεγκτής Μηχανικός παραβίασε τις νόμιμες υποχρεώσεις του που απορρέουν από τον ν. 4412/2016 και την παρούσα απόφαση ή τις συμβατικές του υποχρεώσεις που απορρέουν από την σύμβασή του. Ειδικότερα, εάν η Διευθύνουσα Υπηρεσία διαπιστώσει ότι ο Ελεγκτής Μηχανικός έχει ουσιωδώς παραβεί τις νόμιμες ή τις συμβατικές του υποχρεώσεις, τον καλεί εγγράφως να προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες, ώστε να αρθεί η παράβαση. Εφόσον ο Ελεγκτής Μηχανικός δεν προβεί στις επιβαλλόμενες ενέργειες για να αρθεί η παράβαση, η Διευθύνουσα Υπηρεσία ενημερώνει την Προϊσταμένη Αρχή, η οποία μπορεί να καταγγείλει την σύμβαση με τον Ελεγκτή Μηχανικό και να τον αντικαταστήσει άμεσα.

3. Σε περίπτωση που ο Ελεγκτής Μηχανικός παραβίασε τις νόμιμες υποχρεώσεις του και ο Κύριος του Έργου κατήγγειλε για τον λόγο αυτό την μεταξύ τους σύμβαση, ο Κύριος του Έργου ενημερώνει άμεσα το Τ.Ε.Ε. και ο Ελεγκτής Μηχανικός διαγράφεται από το Μητρώο για τρία (3) έτη από την καταγγελία της σύμβασής του. Εάν μετά την παρέλευση του ως άνω χρόνου και την επανεγγραφή του στο Μητρώο ο Ελεγκτής Μηχανικός επαναλάβει την ίδια συμπεριφορά και καταγγελθεί εκ νέου η σύμβασή του, τότε διαγράφεται από το Μητρώο οριστικώς.

Άρθρο 12

Ευθύνη του Ελεγκτή Μηχανικού έναντι του αναδόχου

1. Ο Ελεγκτής Μηχανικός δεν ευθύνεται έναντι του αναδόχου για τον τρόπο άσκησης των καθηκόντων επίβλεψης.

2. Οι πράξεις του Ελεγκτή Μηχανικού (οδηγίες, πορίσματα, έγγραφα κλ.π.) δεν προσβάλλονται παραδεκτώς από τον ανάδοχο ούτε κατά την προβλεπόμενη στο άρθρο 174 του ν. 4412/2016 διαδικασία διοικητικής επίλυσης των διαφορών ούτε ενώπιον των πολιτικών ή των διοικητικών δικαστηρίων.

3. Σε περίπτωση που ο ανάδοχος διαφωνεί με πράξεις, παραλείψεις ή ενέργειες του Ελεγκτή Μηχανικού, οφείλει να υποβάλει την αναφορά που προβλέπεται στην παρ. 6 του άρθρου 10 της παρούσας με αίτημα την εναντίωση των οργάνων του Κυρίου του Έργου σε πράξεις της επίβλεψης.

Άρθρο 13

Ευθύνη του αναδόχου έναντι του Κυρίου του Έργου, όταν η επίβλεψη ασκείται από Ελεγκτή Μηχανικό

1. Το γεγονός ότι η επίβλεψη της εκτέλεσης του έργου ασκείται από Ελεγκτή Μηχανικό δεν μειώνει τις ευθύνες του αναδόχου έναντι του Κυρίου του Έργου, όπως αυτές απορρέουν από τον νόμο και την μεταξύ τους σύμβαση.

2. Οποιαδήποτε παράβαση από τον Ελεγκτή Μηχανικό των υποχρεώσεών του που απορρέουν από τον νόμο και την σύμβασή του με την αναθέτουσα αρχή δεν απαλλάσσει τον ανάδοχο από τις υποχρεώσεις και ευθύνες του που απορρέουν από την σύμβαση για την εκτέλεση του έργου.

3. Οποιαδήποτε καθυστέρηση του Ελεγκτή Μηχανικού ως προς τον έλεγχο των εργασιών και την επίβλεψη της εκτέλεσης του έργου ή γενικά ως προς την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του ή τυχόν διαφωνία του με τον ανάδοχο ως προς την εκπλήρωση των καθηκόντων του, δεν απαλλάσσει τον ανάδοχο από τις υποχρεώσεις του για την εκτέλεση του έργου και τις ευθύνες του, που απορρέουν από τον νόμο και την σύμβαση.

Άρθρο 14

Η αμοιβή του Ελεγκτή Μηχανικού

1. Η αμοιβή του Ελεγκτή Μηχανικού υπολογίζεται βάσει του προϋπολογισμού του προς ανάθεση έργου και θα καταβάλλεται με τον τρόπο που ορίζεται στην σύμβασή του με την αναθέτουσα αρχή.

2. Ο Ελεγκτής Μηχανικός για την άσκηση της επίβλεψης και για την εν γένει εκτέλεση των καθηκόντων, που του έχουν ανατεθεί με την σύμβασή του, δικαιούται να λάβει για την συνολική προθεσμία εκτέλεσης του έργου, όπως αυτή καθαρίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 147 του ν. 4412/2016, κατ’ αποκοπήν αμοιβή, η οποία θα ανέρχεται σε ποσοστό 1,5% του ύψους της προεκτιμώμενης αμοιβής του έργου.

3. Εάν η αναθέτουσα αρχή αποφασίσει να αναθέσει την επίβλεψη σε περισσότερους Ελεγκτές Μηχανικούς, ώστε να καλύπτονται κατά το δυνατόν περισσότερες κατηγορίες έργων και εξειδικευμένων εργασιών, η αμοιβή για κάθε Ελεγκτή Μηχανικό υπολογίζεται σε ποσοστό 1,5% του ύψους της προεκτιμώμενης αμοιβής του τμήματος του έργου, που έκαστος θα επιβλέπει.

4. Η ως άνω αμοιβή θα καταβάλλεται στον Ελεγκτή Μηχανικό σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Ο αριθμός των δόσεων θα αντιστοιχεί στον αριθμό των μηνών που θα διατρέξουν από την υπογραφή της σύμβασης του Ελεγκτή Μηχανικού με τον ανάδοχο μέχρι την λήξη της συνολικής συμβατικής προθεσμίας.

5. Η συνολική αμοιβή του Ελεγκτή Μηχανικού για την άσκηση της επίβλεψης και για την εν γένει εκτέλεση των καθηκόντων του δεν θα αυξάνεται ούτε θα αναθεωρείται σε καμία περίπτωση και για κανέναν λόγο ή αιτία.

6. Με την ως άνω αμοιβή καλύπτονται πλήρως τα κόστη και όλες οι δαπάνες του Ελεγκτή Μηχανικού που θα προκύψουν και θα απαιτηθούν για την άσκηση της επίβλεψης και την εν γένει άρτια εκπλήρωση των υποχρεώσεών του απέναντι στον ανάδοχο, όπως αυτές προβλέπονται στον νόμο και στην παρούσα απόφαση και έχουν συμφωνηθεί με την σύμβαση μεταξύ αναθέτουσας αρχής και Ελεγκτή Μηχανικού.

7. Σε κάθε περίπτωση προσωρινής ή οριστικής διακοπής των εργασιών για οποιονδήποτε λόγο, καθώς και σε περίπτωση αναστολής των προθεσμιών εκτέλεσης του έργου κατά την παρ. 3 του άρθρου 147 του ν. 4412/2016, ο Ελεγκτής Μηχανικός διακόπτει την επίβλεψη και δεν του οφείλεται αμοιβή για το διάστημα αυτό.

8. Σε περίπτωση έκπτωσης του αναδόχου, διάλυσης της σύμβασης εκτέλεσης του έργου ή σε κάθε άλλη περίπτωση πρόωρης λύσης της, η σύμβαση μεταξύ αναθέτουσας αρχής και Ελεγκτή Μηχανικού διαλύεται και ο τελευταίος δεν δικαιούται το υπόλοιπο της αμοιβής του.

9. Οι Ελεγκτές Μηχανικοί δεν απογράφονται στο Μητρώο Ανθρώπινου Δυναμικού Ελληνικού Δημοσίου, που προβλέπεται στο άρθρο δεύτερο του ν. 3845/2010, όπως ισχύει, και δεν αμείβονται μέσω της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών.

Άρθρο 15

Το ελάχιστο περιεχόμενο της σύμβασης μεταξύ αναθέτουσας αρχής και Ελεγκτή Μηχανικού

1. Η σύμβαση, που υπογράφεται μεταξύ της αναθέτουσας αρχής και του Ελεγκτή Μηχανικού σύμφωνα με το άρθρο 6 της παρούσας, περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον ως συμβατικούς όρους τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις, τα καθήκοντα και τις ευθύνες των συμβαλλομένων μερών σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 136Α και των παρ. 5 - 9 του άρθρου 136 του ν. 4412/2016 και τις ρυθμίσεις της παρούσας απόφασης.

2. Η ως άνω σύμβαση περιλαμβάνει επιπλέον ειδικό όρο με τον οποίο ο Ελεγκτής Μηχανικός δηλώνει ότι έλαβε πλήρη ενημέρωση από την αναθέτουσα αρχή σε σχέση με το έργο και ιδίως ότι έλαβε πλήρη γνώση των Συμβατικών Τευχών του έργου, της Τεχνικής Προσφοράς του αναδόχου και της Σύμβασης που ο τελευταίος υπέγραψε με τον Κύριο του Έργου.

3. Η σύμβαση περιλαμβάνει επίσης ειδικούς όρους με τους οποίους ο Ελεγκτής Μηχανικός δηλώνει ότι:

α) αποδέχεται ανεπιφύλακτα τον ορισμό του ως επιβλέποντος σύμφωνα με τους όρους της παρούσας,

β) αποδέχεται να ασκήσει τα προβλεπόμενα καθήκοντα επίβλεψης και να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του σύμφωνα με τον νόμο και την σύμβασή του,

γ) διαθέτει την απαιτούμενη στην παρούσα διαπίστευση και πληροί τα αντίστοιχα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, και

δ) μπορεί να ανταποκριθεί στα νόμιμα και συμβατικά καθήκοντά του.

4. Η σύμβαση περιλαμβάνει επιπροσθέτως ειδικό όρο με τον οποίο ο Ελεγκτής Μηχανικός δηλώνει ότι δεν συνδέεται με τον ανάδοχο και τους υπεργολάβους του με σχέση, η οποία να δημιουργεί κατάσταση σύγκρουσης συμφερόντων, και ειδικότερα δεν έχει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό ή προσωπικό ή άλλο κοινό συμφέρον κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 7 της παρούσας, το οποίο μπορεί να θίγει την αμεροληψία και την ανεξαρτησία του ως προς την εκτέλεση των υποχρεώσεων και των καθηκόντων του.

5. Με την σύμβαση ο Ελεγκτής Μηχανικός θα δεσμεύεται ότι θα ολοκληρώσει την επίβλεψη του έργου και θα την ασκεί αδιακόπως για όλο τον χρόνο που θα διαρκέσει η εκτέλεση του έργου από τον ανάδοχο.

6. Η σύμβαση προβλέπει αναλυτικά την αμοιβή και τον τρόπο πληρωμής του Ελεγκτή Μηχανικού από την αναθέτουσα αρχή σύμφωνα με το άρθρο 14 της παρούσας. Προβλέπει επίσης αναλυτικώς τα δικαιολογητικά πληρωμής που πρέπει να υποβάλει ο Ελεγκτής Μηχανικός στην αναθέτουσα αρχή και την διαδικασία καταβολής των μηνιαίων δόσεων που θα του οφείλονται.

7. Η σύμβαση περιλαμβάνει ειδικό όρο με τον οποίο ο Ελεγκτής Μηχανικός δηλώνει ότι:

α) με την ως άνω αμοιβή καλύπτονται πλήρως τα κόστη και όλες οι δαπάνες που θα απαιτηθούν για την άσκηση της επίβλεψης και την εν γένει άρτια εκπλήρωση των υποχρεώσεών του, και

β) η αμοιβή του δεν δύναται να αναθεωρηθεί ή να αυξηθεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο καθ’ όλη την διάρκεια της σύμβασης.

Η απόφαση αυτή ισχύει από τη δημοσίευσή της.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 7 Φεβρουαρίου 2022

Οι Υπουργοί

Εσωτερικών
ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΒΟΡΙΔΗΣ

Υποδομών και Μεταφορών
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ