Αριθμ. Φ.51220/103597

ΦΕΚ B' 6155/22.12.2021

Σχηματισμός τεχνικών προβλέψεων των Ι.Ε.Σ.Π.Τ.Ε.Α. και λεπτομέρειες σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 12 του ν. 4680/2020 (Α' 72).

Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ

Έχοντας υπόψη:

1. Το άρθρο 12 του ν. 4680/2020 «Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/2341 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης Δεκεμβρίου 2016 για τις δραστηριότητες και την εποπτεία των Ιδρυμάτων Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών (Ι.Ε.Σ.Π.) και άλλες διατάξεις» (Α' 72).

2. Την παρ. 4 του άρθρου 13 και την παρ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 «Επιτελικό Κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερνητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διοίκησης» (Α' 133), σε συνδυασμό με το άρθρο 90 του κώδικα της νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα» (π.δ. 63/2005 - Α' 98).

3. Το π.δ. 134/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης» (Α' 168).

4. Το π.δ. 81/2019 «Σύσταση, συγχώνευση, μετονομασία και κατάργηση Υπουργείων και καθορισμός των αρμοδιοτήτων τους - Μεταφορά υπηρεσιών και αρμοδιοτήτων μεταξύ Υπουργείων» (Α' 119).

5. Το π.δ. 62/2020 «Διορισμός Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α' 155).

6. Το π.δ. 2/2021 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α' 2).

7. Την υπ’ αρ. 71672/27-9-2021 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Παναγιώτη Τσακλόγλου» (Β’ 4443).

8. Τη σύμφωνη γνώμη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, όπως διατυπώθηκε με το υπ’ αρ. οικ . 482/18.11.2021 έγγραφό της.

9. Το γεγονός ότι από την παρούσα απόφαση δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού, αποφασίζουμε:

Άρθρο 1

Εννοιολογικοί Προσδιορισμοί

1. «Συνταξιοδοτικό καθεστώς»: η σύμβαση, η συμφωνία, το έγγραφο καταπιστεύματος (trust deed) και οι κανόνες που καθορίζουν ποιες συνταξιοδοτικές παροχές χορηγούνται και υπό ποιους όρους.

2. α) «Α. Κλάδοι Συνταξιοδοτικών Παροχών»: Οι Κλάδοι που περιλαμβάνουν ασφαλίσεις για συνταξιοδοτικές παροχές για την κάλυψη των ασφαλιστικών κινδύνων γήρατος, αναπηρίας και θανάτου, οι οποίες καταβάλλονται στους δικαιούχους εφάπαξ ή σε περιοδική βάση.

αα) «Α1. Κλάδος Συνταξιοδοτικών Παροχών με εγγυήσεις»: Ο Κλάδος, στον οποίον εντάσσονται ασφαλίσεις για συνταξιοδοτικές παροχές, για τις οποίες προβλέπονται εγγυήσεις βιομετρικών ή επενδυτικών κινδύνων, ως προς το ύψος των παροχών, της επενδυτικής απόδοσης και της διατήρησης κεφαλαίου, εναλλακτικά ή σωρευτικά.

αβ) «Α2. Κλάδος Συνταξιοδοτικών Παροχών χωρίς εγγυήσεις»: Ο Κλάδος, στον οποίον εντάσσονται ασφαλίσεις για συνταξιοδοτικές παροχές, στις οποίες δεν προβλέπεται οποιουδήποτε είδους εγγύηση σχετικά με το ύψος των παροχών, τη διατήρηση του κεφαλαίου ή το ύψος της επενδυτικής απόδοσης.

β) «Β. Κλάδοι Συμπληρωματικών Παροχών»: Οι Κλάδοι που περιλαμβάνουν ασφαλίσεις για πρόσθετες παροχές σε χρήμα ή σε είδος, εφάπαξ ή περιοδικές, που χορηγούνται συμπληρωματικά προς τις συνταξιοδοτικές παροχές για την κάλυψη των ασφαλιστικών κινδύνων ανικανότητας για εργασία, αναπηρίας, ασθένειας ή ατυχήματος, θανάτου από οποιαδήποτε αιτία ή συνεπεία ατυχήματος και διακοπής της εργασίας.

αα) «Β1. Κλάδος Παροχών λόγω θανάτου»: Ο Κλάδος, στον οποίον εντάσσονται ασφαλίσεις για παροχές που χορηγούνται λόγω θανάτου από οποιαδήποτε αιτία, επιπλέον των συνταξιοδοτικών παροχών των κλάδων Α1 και Α2.

αβ) «Β2. Κλάδος Λοιπών Συμπληρωματικών Παροχών»: Ο Κλάδος, στον οποίον εντάσσονται ασφαλίσεις για πρόσθετες παροχές συμπληρωματικές προς τις συνταξιοδοτικές παροχές, και καλύπτουν τους ασφαλιστικούς κινδύνους της ανικανότητας για εργασία, αναπηρίας, ασθένειας ή ατυχήματος, θανάτου συνεπεία ατυχήματος και διακοπής της εργασίας.

3. «Τεχνικές προβλέψεις»: Είναι οι προβλέψεις που πραγματοποιούνται με κατάλληλες εφαρμόσιμες αναλογιστικές και στατιστικές μεθόδους, ανάλογα με την κατηγορία ασφάλισης και τη φύση των κινδύνων που αναλαμβάνουν τα Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α., οι οποίες προβλέψεις αντικατοπτρίζουν, στο μέτρο του ευλόγως προβλεπτού, τις υποχρεώσεις του Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. προς τα μέλη και τους δικαιούχους, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα.

4. «Μέλος»: το άτομο, του οποίου οι παρελθούσες ή/ και οι τρέχουσες επαγγελματικές δραστηριότητες του δίνουν ή θα του δώσουν το δικαίωμα σε συνταξιοδοτικές παροχές σύμφωνα με τις προβλέψεις του συνταξιοδοτικού καθεστώτος.

5. «Δικαιούχος»: το άτομο, το οποίο εισπράττει συνταξιοδοτικές παροχές.

6. «Ανενεργό μέλος»: το άτομο που αποχώρησε από το Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. χωρίς να λάβει τη συνταξιοδοτική παροχή, την οποία θα λάβει όταν συμπληρωθούν οι προϋποθέσεις χορήγησής της, σύμφωνα με τις προβλέψεις του συνταξιοδοτικού καθεστώτος.

7. «Δεδουλευμένα δικαιώματα»: Τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που οφείλονται σε μέλη, ανενεργά μέλη και σε υφιστάμενους συνταξιούχους σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή, με βάση ήδη καταβληθείσες εισφορές.

Άρθρο 2

Γενικές Αρχές

1. Τα Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. σχηματίζουν και τηρούν επαρκείς τεχνικές προβλέψεις ανά κλάδο ασφάλισης, για το σύνολο των δραστηριοτήτων τους.

2. Οι τεχνικές προβλέψεις, προκειμένου να είναι επαρκείς, βασίζονται σε επίκαιρες και αξιόπιστες πληροφορίες και σε ρεαλιστικές παραδοχές και πραγματοποιούνται με χρήση κατάλληλων, εφαρμόσιμων και συναφών αναλογιστικών και στατιστικών μεθόδων, ανάλογα με την κατηγορία ασφάλισης και τη φύση των κινδύνων που αναλαμβάνουν τα Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α., ώστε να δίνουν σε συνεχή βάση την δυνατότητα στα Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. να ανταποκρίνονται, στο μέτρο του ευλόγως προβλεπτού, στις υποχρεώσεις προς τα μέλη και τους δικαιούχους τους τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα.

3. Οι τεχνικές προβλέψεις υπολογίζονται με συνετό, αξιόπιστο και αντικειμενικό τρόπο.

4. Τα Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. μεριμνούν, ώστε, εκτός του ετήσιου ακριβή υπολογισμού των τεχνικών προβλέψεων, να καθίσταται δυνατή τριμηνιαία εκτίμηση των τεχνικών προβλέψεων, με απλοποιημένο υπολογισμό, όπως αυτός στον οποίο λαμβάνονται υπόψη οι ταμειακές ροές του τριμήνου και οι νέες υποχρεώσεις που προκύπτουν κατά τη διάρκεια του τριμήνου (μέθοδος κύλισης-roll-forward calculation).

5. Οι τεχνικές προβλέψεις υπολογίζονται εκτάκτως από τα Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α.:

α) όταν παράμετροι προγράμματος οποιουδήποτε Κλάδου του Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. που επηρεάζουν τη βιωσιμότητά του μεταβάλλονται,

β) σε περίπτωση συγχώνευσης ή διάσπασης Ι.Ε.Σ.Π.Τ.Ε.Α.,

γ) σε περίπτωση αίτησης για άσκηση διασυνοριακής δραστηριότητας ή διασυνοριακής μεταφοράς από το Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία,

δ) σε περίπτωση μερικής μεταφοράς τεχνικών προβλέψεων, λοιπών υποχρεώσεων και πάσης φύσης δεσμεύσεων και δικαιωμάτων, καθώς και των αντίστοιχων περιουσιακών στοιχείων ή ισοδύναμων χρηματικών ποσών του συνταξιοδοτικού καθεστώτος του Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. σε Ι.Ε.Σ.Π. που έχει εγκριθεί σε άλλο κράτος - μέλος.

6. Τα Ι.Ε.Σ.Π-Τ.Ε.Α. μεριμνούν, ώστε να είναι σε θέση, μετά από σχετικό αίτημα της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, να υπολογίσουν ανά πάσα στιγμή ακριβώς τις τεχνικές προβλέψεις για το σύνολο των δραστηριοτήτων τους.

7. Τα αναφερόμενα στα ακόλουθα άρθρα εφαρμόζονται κατά τρόπο ανάλογο προς το μέγεθος, τη φύση, την κλίμακα και την πολυπλοκότητα των δραστηριοτήτων εκάστου Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α.

Άρθρο 3

Αξιοπιστία Τεχνικών Προβλέψεων

1. Η αξιοπιστία των τεχνικών προβλέψεων στηρίζεται στη χρήση κατάλληλης μεθόδου σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 5 έως 7 της παρούσας, στην οποία λαμβάνεται ρητά υπόψη η συμπεριφορά μεταβλητών ή παραμέτρων, οι οποίες εξαρτώνται από τους κινδύνους που αφορούν οι τεχνικές προβλέψεις.

2. Κατά την εφαρμογή μιας μεθόδου για την εκτίμηση των τεχνικών προβλέψεων λαμβάνεται υπόψη κατά πόσον ευσταθούν οι παραδοχές, στις οποίες αυτή βασίζεται.

3. Σε κάθε περίπτωση, οι παραδοχές που χρησιμοποιούνται κατά την εφαρμογή μιας μεθόδου για την εκτίμηση των τεχνικών προβλέψεων πρέπει να είναι συνεπείς και να τεκμηριώνονται επαρκώς.

4. Τα δεδομένα, στα οποία στηρίζονται οι τεχνικές προβλέψεις, πρέπει να είναι κατάλληλα, πλήρη και ακριβή, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις παρ. 1 έως 4 του άρθρου 8 της παρούσας απόφασης.

5. Τα Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. πρέπει να διαθέτουν διεργασίες και διαδικασίες, προκειμένου να διασφαλίζουν ότι οι τεχνικές προβλέψεις και οι παραδοχές, στις οποίες βασίζεται ο υπολογισμός των τεχνικών προβλέψεων, συγκρίνονται με τα εμπειρικά δεδομένα σε περιοδική βάση, ώστε να διαπιστώνεται ότι η μεθοδολογία, οι παραδοχές και τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται οδηγούν σε αξιόπιστους υπολογισμούς. Αποκλίσεις από την προαναφερόμενη σύγκριση διαχωρίζονται και αναλύονται ως προς τις βασικές αιτίες τους.

6. Σε περίπτωση συστηματικής απόκλισης μεταξύ της εμπειρικής παρατήρησης και της εκτίμησης των τεχνικών προβλέψεων, πραγματοποιούνται κατάλληλες προσαρμογές των αναλογιστικών μεθόδων ή/και των παραδοχών που χρησιμοποιούνται.

Άρθρο 4

Επιλογή μεθόδων αποτίμησης

1. Οι τεχνικές προβλέψεις προκύπτουν από μελλοντικές χρηματοροές, λαμβανομένης υπόψη της χρονικής αξίας του χρήματος με τη χρήση κατάλληλων επιτοκίων, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 10 της παρούσας.

2. Για τον υπολογισμό των τεχνικών προβλέψεων επιλέγεται, λαμβάνοντας υπόψη το είδος των υποχρεώσεων ανά κατηγορία δραστηριοτήτων, μεθοδολογία, η οποία δίνει τη δυνατότητα να λαμβάνονται υπόψη δυναμικά μελλοντικές παραμετρικές εξελίξεις των μεταβλητών που εξετάζονται στις εκτιμήσεις.

3. Εάν τα δεδομένα που διατίθενται για τον υπολογισμό τεχνικών προβλέψεων μιας κατηγορίας δραστηριοτήτων του Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. δεν υποστηρίζουν επαρκώς μια μεθοδολογία, επιλέγεται εναλλακτική μεθοδολογία.

Τα Ι.Ε.Σ.Π-Τ.Ε.Α. διασφαλίζουν ότι η αναλογιστική λειτουργία λαμβάνει υπόψη τη σχέση μεταξύ των συμπερασμάτων της ανάλυσης της ποιότητας των δεδομένων και της επιλογής των προς εφαρμογή μεθοδολογιών για την αποτίμηση των τεχνικών προβλέψεων. Αλλαγή μεθοδολογίας για μια κατηγορία δραστηριοτήτων από την προηγούμενη αποτίμηση αιτιολογείται επαρκώς.

Άρθρο 5

Κατηγοριοποίηση υποχρεώσεων των Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α.

1. Οι υποχρεώσεις των Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. κατηγοριοποιούνται ανά Κλάδο σε κατηγορίες δραστηριοτήτων και οι τεχνικές που χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση των υποχρεώσεων αυτών και, συνεπώς, τον υπολογισμό των τεχνικών προβλέψεων, λαμβάνουν ρητώς υπόψη τη συμπεριφορά των μεταβλητών, από τις οποίες εξαρτώνται οι κίνδυνοι που εξετάζονται.

2. Οι τεχνικές προβλέψεις υπολογίζονται χρησιμοποιώντας ομοιογενείς ομάδες κινδύνου για τον καθορισμό παραδοχών.

Άρθρο 6

Τεχνικές προβλέψεις Κλάδων Συνταξιοδοτικών Παροχών

1. Για τις ασφαλίσεις που εντάσσονται στον Κλάδο συνταξιοδοτικών παροχών με εγγυήσεις οι τεχνικές προβλέψεις υπολογίζονται ως υποχρέωση προβεβλημένων παροχών (projected benefit obligation-PBO). Ειδικότερα, οι τεχνικές προβλέψεις του συνταξιοδοτικού καθεστώτος κατά την ημερομηνία αποτίμησης προκύπτουν ως άθροισμα των:

α) Υποχρεώσεων προς υφιστάμενους συνταξιούχους γήρατος, αναπηρίας και θανάτου, για τις οποίες υπολογίζεται η παρούσα αξία όλων των μελλοντικών πληρωμών για συντάξεις γήρατος, αναπηρίας και επιζώντων, αντίστοιχα, λαμβανομένων υπόψη και πιθανών αναπροσαρμογών τους.

β) Υποχρεώσεων για μελλοντικούς επιζώντες συνταξιούχους που προκύπτουν από το θάνατο των υπαρχόντων συνταξιούχων γήρατος και αναπηρίας, για τις οποίες υπολογίζεται η παρούσα αξία όλων των αντίστοιχων μελλοντικών πληρωμών, στις οποίες θα έχουν δικαίωμα οι επιζώντες, λαμβανομένων υπόψη και πιθανών αναπροσαρμογών τους.

γ) Υποχρεώσεων για μελλοντικούς δικαιούχους παροχών για συντάξεις γήρατος και αναπηρίας και συντάξεις επιζώντων που ενδεχόμενα προκύπτουν από θάνατο μέλους ή/και ανενεργού μέλους, για το σύνολο των οποίων υπολογίζεται η παρούσα αξία όλων των αντίστοιχων μελλοντικών καταβολών συντάξεων, με βάση τα δεδουλευμένα δικαιώματα του μέλους ή/και του ανενεργού μέλους ως την ημερομηνία αποτίμησης, λαμβανομένης υπόψη και της μελλοντικής εξέλιξης των λοιπών παραγόντων σύμφωνα με τους οποίους υπολογίζεται η σύνταξη, καθώς και πιθανών αναπροσαρμογών μελλοντικών καταβολών συντάξεων.

2. Για τις ασφαλίσεις που εντάσσονται στον Κλάδο συνταξιοδοτικών παροχών χωρίς εγγυήσεις, οι υποχρεώσεις/τεχνικές προβλέψεις του συνταξιοδοτικού καθεστώτος είναι ίσες με τη συνολική τρέχουσα αξία των περιουσιακών στοιχείων που ανά πάσα στιγμή προορίζονται για τις συνταξιοδοτικές παροχές, λαμβανομένων υπόψη των ατομικών λογαριασμών των μελών, των ανενεργών μελών και των δικαιούχων παροχών, καθώς και πιθανού κοινού λογαριασμού που αφορά δικαιούχους παροχών.

3. Οι διατάξεις της παρ. 1 του παρόντος εφαρμόζονται και για τον Κλάδο συνταξιοδοτικών παροχών χωρίς εγγυήσεις όταν:

α) από το συνταξιοδοτικό καθεστώς του Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. προβλέπονται παροχές που υπολογίζονται με βάση τα έτη ασφάλισης και τη βάση υπολογισμού των εισφορών, αλλά δεν προβλέπονται εγγυήσεις για τις εν λόγω παροχές,

β) από το συνταξιοδοτικό καθεστώς του Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. προβλέπεται ότι από ασφάλιση που εντάσσεται στον Κλάδο αυτό, κατά τη συνταξιοδότηση το συσσωρευμένο κεφάλαιο μετατρέπεται σε εγγυημένη σύνταξη, η οποία καταβάλλεται από το Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α.

Άρθρο 7

Τεχνικές προβλέψεις Κλάδων Συμπληρωματικών Παροχών

1. Για τον υπολογισμό των τεχνικών προβλέψεων του κλάδου παροχών λόγω θανάτου γίνεται χρήση κατάλληλων για την ασφαλισμένη ομάδα ποσοστών θνησιμότητας.

2. Για τον υπολογισμό των τεχνικών προβλέψεων του κλάδου λοιπών συμπληρωματικών παροχών εφαρμόζονται μέθοδοι υπολογισμού που λαμβάνουν υπόψη τους τη διαχρονική εξέλιξη του ασφαλιστικού κινδύνου. Χρησιμοποιούνται κατάλληλα για την ασφαλισμένη ομάδα ποσοστά επέλευσης του κινδύνου ή/και, όπου απαιτείται, επαρκή ιστορικά στοιχεία, σε επαρκώς αναλυτικό επίπεδο, από τα οποία εξάγονται συμπεράσματα για τις μελλοντικές τάσεις εξέλιξης των κινδύνων.

3. Για τον υπολογισμό των τεχνικών προβλέψεων για εκκρεμείς απαιτήσεις που αφορούν τον κλάδο λοιπών συμπληρωματικών παροχών, χρησιμοποιούνται επαρκή ιστορικά δεδομένα, με βάση τα οποία καθίσταται δυνατός ο προσδιορισμός των συναφών προτύπων σχετικά με την μελλοντική εξέλιξη των ζημιών (claim development patterns) μέχρι τον τελικό και οριστικό διακανονισμό των απαιτήσεων που σχετίζονται με τις ζημιές αυτές, και σε επαρκώς αναλυτικό επίπεδο, προκειμένου να είναι δυνατή η ανάλυση των προτύπων αυτών στο πλαίσιο ομοιογενών ομάδων κινδύνου. Οι προβλέψεις των εκκρεμών απαιτήσεων υπολογίζονται ως το άθροισμα των εκκρεμών αναγγελθεισών απαιτήσεων, των επισυμβασών αλλά μη αναγγελθεισών απαιτήσεων (Incurred but not reported - IBNR) και των έμμεσων εξόδων διακανονισμού αυτών (Unallocated loss adjustment expenses).

4. Στις ειδικές περιπτώσεις, στις οποίες τα Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. διαθέτουν ανεπαρκή δεδομένα κατάλληλης ποιότητας, προκειμένου να εφαρμόσουν αξιόπιστη αναλογιστική μέθοδο, δύνανται να χρησιμοποιηθούν κατάλληλες προσεγγίσεις, ειδικές κατά περίπτωση, συμπεριλαμβανομένης παράλληλα και της μεθόδου φάκελο προς φάκελο, για τον υπολογισμό των τεχνικών προβλέψεων.

Άρθρο 8

Δεδομένα

1. Τα Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. διαθέτουν εσωτερικές διεργασίες και διαδικασίες που εξασφαλίζουν την καταλληλότητα, πληρότητα και ακρίβεια των δεδομένων που χρησιμοποιούνται στον υπολογισμό των τεχνικών τους προβλέψεων.

2. Τα δεδομένα θεωρούνται ως κατάλληλα, όταν είναι συνεπή με τις παραδοχές, στις οποίες βασίζονται οι αναλογιστικές μέθοδοι που εφαρμόζονται, αντικατοπτρίζουν ορθά τους κινδύνους, στους οποίους είναι εκτεθειμένα τα Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. με βάση τις υποχρεώσεις τους, χρησιμοποιούνται με διαχρονική συνέπεια κατά τον υπολογισμό των τεχνικών προβλέψεων και έχουν συλλεγεί και υποστεί επεξεργασία με διαφανή και δομημένο τρόπο, σύμφωνα με τεκμηριωμένη διαδικασία.

3. Τα δεδομένα θεωρούνται ως πλήρη, εφόσον περιλαμβάνουν επαρκή ιστορικά στοιχεία για την αξιολόγηση των χαρακτηριστικών των υποκείμενων κινδύνων και για τον προσδιορισμό των τάσεων των κινδύνων και δεν αποκλείεται η χρήση κανενός από αυτά τα δεδομένα για τον υπολογισμό των τεχνικών προβλέψεων, χωρίς αιτιολόγηση.

4. Τα δεδομένα θεωρούνται ως ακριβή, εφόσον όταν είναι απαλλαγμένα από ουσιώδη σφάλματα, είναι συνεκτικά μεταξύ διαφορετικών χρονικών περιόδων και τηρούνται συστηματικά και με διαχρονική συνέπεια.

5. Για τον υπολογισμό των τεχνικών προβλέψεων, τόσο κατά την εφαρμογή των αναλογιστικών και στατιστικών μεθόδων, όσο και κατά την εκτίμηση των παραμέτρων και παραδοχών, χρησιμοποιούνται δεδομένα τα οποία περιέχουν παρατηρήσεις που είναι αντιπροσωπευτικές των μετρούμενων μεγεθών και οι οποίες καλύπτουν επαρκή χρονική περίοδο. Η χρονική περίοδος αξιολογείται ως επαρκής με γνώμονα τα χαρακτηριστικά έκαστου εκτιμώμενου μεγέθους.

6. Τα Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. διασφαλίζουν ότι η αναλογιστική λειτουργία εξετάζει όλα τα συναφή διαθέσιμα έγγραφα τεκμηρίωσης που αφορούν τις εσωτερικές διαδικασίες συλλογής, αποθήκευσης και επικύρωσης των δεδομένων που χρησιμοποιούνται για την αποτίμηση των τεχνικών προβλέψεων και, όπου κρίνεται απαραίτητο, αναζητεί ειδικότερες πληροφορίες επικοινωνώντας με το προσωπικό του Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. που συμμετέχει στις διαδικασίες αυτές.

7. Τα Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. διασφαλίζουν ότι η αναλογιστική λειτουργία πραγματοποιεί ανάλυση της ποιότητας των δεδομένων, αξιολογώντας την ακρίβεια και την πληρότητα των δεδομένων μέσω επαρκώς διεξοδικών ελέγχων προκειμένου να εντοπίσει τυχόν ουσιώδεις περιορισμούς χρήσης τους. Εάν εντοπιστούν ουσιώδεις περιορισμοί, θα πρέπει επίσης να εντοπιστούν οι πηγές των περιορισμών αυτών.

8. Προσαρμογές των ιστορικών στοιχείων πραγματοποιούνται, όπου απαιτείται, με σκοπό την ενίσχυση της αξιοπιστίας ή της ποιότητάς τους ως δεδομένων που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό αξιόπιστων εκτιμήσεων των τεχνικών προβλέψεων, καθώς και για την καλύτερη ευθυγράμμισή τους με τα χαρακτηριστικά των κινδύνων που αποτιμώνται και με τις μελλοντικές αναμενόμενες εξελίξεις όσον αφορά τους κινδύνους αυτούς. Οι προσαρμογές περιορίζονται στο επίπεδο που είναι απολύτως αναγκαίο και δεν πρέπει να στρεβλώνουν τον προσδιορισμό των τάσεων και τυχόν άλλων χαρακτηριστικών που αφορούν τους υποκείμενους κινδύνους, που αντικατοπτρίζονται στα δεδομένα.

9. Στην περίπτωση όπου υφίστανται ουσιώδεις περιορισμοί όσον αφορά τα δεδομένα, οι οποίοι δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπιστούν, εφαρμόζεται η κρίση των εμπειρογνωμόνων που γνωρίζουν τα κατά περίπτωση ζητήματα, για την αντιμετώπιση των περιορισμών αυτών, προκειμένου να εξασφαλιστεί ο ορθός υπολογισμός των τεχνικών προβλέψεων. Η ακρίβεια του υπολογισμού των τεχνικών προβλέψεων δεν πρέπει να υπονομεύεται λόγω εσφαλμένων ή ελλιπών δεδομένων.

Άρθρο 9

Καταλληλότητα των παραδοχών

1. Οι παραδοχές που χρησιμοποιούνται για την αποτίμηση των υποχρεώσεων των Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. είναι συνεπείς με τα τρέχοντα δεδομένα της αγοράς, την πολιτική ανάληψης των ασφαλιστικών κινδύνων, το προφίλ και τη συμπεριφορά των ασφαλισμένων, καθώς και με τις αποφάσεις της διοίκησης που αφορούν μελλοντικές ενέργειες.

2. Οι οικονομικές και αναλογιστικές παραδοχές επιλέγονται με σύνεση, λαμβάνοντας υπόψη, όπου απαιτείται, κατάλληλο περιθώριο ανεπιθύμητων αποκλίσεων.

3. Σε κάθε περίπτωση εξετάζεται ο αντίκτυπος των δυσμενών συνθηκών και τάσεων της αγοράς και καθιερώνεται τακτική διαδικασία επικαιροποίησης των παραδοχών, διασφαλίζοντας ότι οι εν λόγω παραδοχές εξακολουθούν να είναι ρεαλιστικές, καθώς λαμβάνουν υπόψη όλα τα συμπληρωματικά στοιχεία που προκύπτουν στο χρονικό διάστημα από τον προηγούμενο υπολογισμό των τεχνικών προβλέψεων. Σε κάθε περίπτωση η επικαιροποίηση παραδοχών τεκμηριώνεται.

4. Εν γένει, στις παραδοχές λαμβάνονται υπόψη μελλοντικές εξελίξεις σε νομικούς, κοινωνικούς, οικονομικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες, καθώς και σε παράγοντες που σχετίζονται με τις εσωτερικές συνθήκες του Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α.

Άρθρο 10

Επιτόκια

1. Το επιτόκιο προεξόφλησης που χρησιμοποιείται στον υπολογισμό τεχνικών προβλέψεων για υποχρεώσεις συνταξιοδοτικού καθεστώτος, καθώς και σε εκτιμήσεις εξέλιξης των σχετικών συνταξιοδοτικών παροχών για ασφαλίσεις που εντάσσονται στον Κλάδο Συνταξιοδοτικών Παροχών με εγγυήσεις, προκύπτει από τις αναμενόμενες αποδόσεις των περιουσιακών στοιχείων που προορίζονται για τις συνταξιοδοτικές παροχές, με βάση την εκάστοτε ισχύουσα Δήλωση Αρχών Επενδυτικής Πολιτικής, μειωμένες κατά τα επενδυτικά έξοδα, λαμβάνοντας υπόψη περιθώριο κινδύνου για πιθανές αποκλίσεις των αποδόσεων αυτών λόγω της μεταβλητότητας του επιπέδου και των τιμών των προαναφερόμενων περιουσιακών στοιχείων.

Το επιτόκιο που προκύπτει από την ως άνω διαδικασία δεν μπορεί σε πραγματική τιμή να υπερβαίνει το μέσο όρο των επιτοκίων που προκύπτουν από τα κυβερνητικά ομόλογα χωρίς κουπόνι των χωρών της Ευρωζώνης (zero-coupon government bonds/spot rate yield curve Euro area (EA11-1999, EA12-2001, EA13-2007, EA152008, EA16-2009, EA17-2011, EA18-2014, EA19-2015)) της τελευταίας 25-ετίας που προηγείται του έτους υπολογισμών, με λήξη (maturity) τόσα έτη όσα έτη προβλέπονται ως μελλοντική διάρκεια ασφάλισης για τα μέλη του εξεταζόμενου συνταξιοδοτικού καθεστώτος, μειωμένο κατά το μέσο όρο του εναρμονισμένου δείκτη τιμών καταναλωτή των χωρών της Ευρωζώνης (Euro area (EA11-1999, EA12-2001, EA13-2007, EA15-2008, EA162009, EA17-2011, EA18-2014, EA19-2015)) της τελευταίας 25-ετίας που προηγείται του έτους υπολογισμών. Για τα πρώτα έτη εφαρμογής και μέχρι να συμπληρωθεί 25-ετία λαμβάνονται υπόψη οι τιμές από το έτος 1999 και εφεξής.

2. Το επιτόκιο που χρησιμοποιείται σε αναλογιστικές προβολές εξέλιξης μεγεθών συνταξιοδοτικού καθεστώτος, καθώς και σε εκτιμήσεις εξέλιξης των σχετικών συνταξιοδοτικών παροχών για ασφαλίσεις που εντάσσονται στον Κλάδο Συνταξιοδοτικών Παροχών χωρίς εγγυήσεις, προκύπτει από τις αναμενόμενες αποδόσεις των περιουσιακών στοιχείων που προορίζονται για τις συνταξιοδοτικές παροχές με βάση τη Δήλωση Αρχών Επενδυτικής Πολιτικής, μειωμένες κατά τα επενδυτικά έξοδα.

3. Σε κάθε περίπτωση πραγματοποιούνται σενάρια ευαισθησίας (ένα βέλτιστο και ένα δυσμενές) ως προς το επιτόκιο, με απόκλιση ± 25% από το επιτόκιο που έχει επιλεγεί με βάση τις παρ. 1 και 2.

4. Οι διατάξεις της παρ. 1 του παρόντος εφαρμόζονται και για τον Κλάδο συνταξιοδοτικών παροχών χωρίς εγγυήσεις όταν:

α) από το συνταξιοδοτικό καθεστώς του Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. προβλέπονται παροχές που υπολογίζονται με βάση τα έτη ασφάλισης και τη βάση υπολογισμού των εισφορών, αλλά δεν προβλέπονται εγγυήσεις για τις εν λόγω παροχές,

β) από το συνταξιοδοτικό καθεστώς του Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. προβλέπεται ότι από ασφάλιση που εντάσσεται στον Κλάδο αυτό, κατά τη συνταξιοδότηση το συσσωρευμένο κεφάλαιο μετατρέπεται σε εγγυημένη σύνταξη, η οποία καταβάλλεται από το Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α.

5. Αναλυτική περιγραφή για τον προσδιορισμό των επιτοκίων των παρ. 1 και 2, περιλαμβάνεται στην αναλογιστική έκθεση.

Άρθρο 11

Βιομετρικοί Πίνακες

1. Οι βιομετρικοί πίνακες που χρησιμοποιούνται για τον υπολογισμό των τεχνικών προβλέψεων, αναλογιστικών προβολών και για εκτιμήσεις εξέλιξης σχετικών συνταξιοδοτικών παροχών βασίζονται σε συνετές αρχές, λαμβανομένων υπόψη των βασικών χαρακτηριστικών των ασφαλισμένων, καθώς και των συνταξιοδοτικών καθεστώτων.

2. Οι βιομετρικοί πίνακες είναι επικαιροποιημένοι στις εκάστοτε τρέχουσες συνθήκες θνησιμότητας/ανικανότητας και εμπεριέχουν πιθανότητες για πολλαπλά ενδεχόμενα (multiple decrement actuarial tables), όπου απαιτείται.

3. Οι βιομετρικοί πίνακες, όπου κρίνεται απαραίτητο, περιλαμβάνουν προβολές με βάση την εξέλιξη του προσδόκιμου ζωής, ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι επιδράσεις του κινδύνου μακροζωίας.

Άρθρο 12

Παραδοχές για Λοιπές παραμέτρους

1. Η ετήσια αύξηση των αποδοχών προκύπτει με βάση ιστορικά δεδομένα που αφορούν τα μέλη του συνταξιοδοτικού καθεστώτος σχετικά με την ωρίμανση και την παραγωγικότητα, καθώς και την προβλεπόμενη σχετική πολιτική που συμβαλλόμενου στο καθεστώς αυτό εργοδότη, λαμβανόμενου υπόψη και του πληθωρισμού.

2. Εφόσον οι τεχνικές προβλέψεις υπολογίζονται σε περιβάλλον σταθερών τιμών για τον προσδιορισμό του πραγματικού επιτοκίου προεξόφλησης λαμβάνεται υπόψη ο πληθωρισμός.

3. Η αύξηση των παροχών προκύπτει με βάση τους όρους του συνταξιοδοτικού καθεστώτος.

4. Όπου απαιτείται χρήση της παραμέτρου του Ιατρικού Πληθωρισμού, λαμβάνεται υπόθεση για τον πληθωρισμό προσαυξημένη με περιθώριο ασφαλείας ανάλογο του εξεταζόμενου κινδύνου.

5. Εφόσον υφίσταται αντασφαλιστική σύμβαση λαμβάνονται υπόψη οι όροι της σύμβασης αυτής και γίνεται χρήση παραδοχών ανάλογων με αυτές που λαμβάνονται για το σύνολο των υποχρεώσεων του εξεταζόμενου κινδύνου.

Άρθρο 13

Καταλληλότητα του επιπέδου των τεχνικών προβλέψεων
Αύξηση των τεχνικών προβλέψεων

1. Τα Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. πρέπει να είναι σε θέση να παρέχουν στην Εθνική Αναλογιστική Αρχή όλες τις αναγκαίες πληροφορίες και στοιχεία, καθώς και των αποτελεσμάτων των περιοδικών συγκρίσεων με βάση την παρ. 5 του άρθρου 3 της παρούσας, με τα οποία αποδεικνύεται η καταλληλόλητα του επιπέδου των τεχνικών τους προβλέψεων, η εφαρμοσιμότητα και η συνάφεια των χρησιμοποιούμενων μεθόδων και η επάρκεια, καταλληλόλητα, πληρότητα και ακρίβεια των υποκείμενων στατιστικών δεδομένων.

2. Στο βαθμό που οι παρεχόμενες πληροφορίες και στοιχεία της παρ. 1 του παρόντος δεν αποδεικνύουν, αλλά και σε κάθε περίπτωση που η Εθνική Αναλογιστική Αρχή διαπιστώνει, ότι ο υπολογισμός των τεχνικών προβλέψεων δεν συνάδει με τις διατάξεις του άρθρου 12 του νόμου 4680/2020 (Α' 72) και τις διατάξεις της παρούσας απόφασης, η Εθνική Αναλογιστική Αρχή δύναται να απαιτεί από τα Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. να αυξήσουν το ποσό των τεχνικών προβλέψεων, έτσι ώστε αυτές να αντιστοιχούν σε επίπεδο που προκύπτει σύμφωνα με τις εν λόγω διατάξεις.

Άρθρο 14

Συμφωνία με τη δήλωση συνταξιοδοτικών παροχών

Για την εξασφάλιση της συνέπειας των εκτιμώμενων μεγεθών οι διατάξεις των άρθρων 9 έως και 12 έχουν ισχύ και για την εφαρμογή των περιπτώσεων δ) και ε) της παρ. 1 του άρθρου 38 του ν. 4680/2020 (Α' 72), που αφορούν πληροφορίες για προβολές σχετικά με τις συνταξιοδοτικές παροχές ή/και πληροφορίες σχετικά με τα σωρευμένα δικαιώματα ή το σωρευμένο κεφάλαιο συνταξιοδοτικών καθεστώτων και πρέπει να περιλαμβάνονται στη δήλωση συνταξιοδοτικών παροχών.

Άρθρο 15

Έναρξη ισχύος - Εφαρμογή διατάξεων

1. Η παρούσα έχει έναρξη ισχύος από την οικονομική χρήση του έτους 2021.

2. Από την οικονομική χρήση του έτους 2021 και εφεξής, τα Ι.Ε.Σ.Π.-Τ.Ε.Α. δεν εφαρμόζουν τις διατάξεις των άρθρων 1 και 3 της υπό στοιχεία Φ. Επαγ. ασφ./οικ.16/0904-2003 υπουργικής απόφασης «Όροι λειτουργίας των Ταμείων Επαγγελματικής Ασφάλισης» (Β’ 462).

3. Τα άρθρα 10, 11 και 12 επανεξετάζονται τουλάχιστον ανά τριετία, με βάση τις οικονομικές και δημογραφικές εξελίξεις.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Αθήνα, 15 Δεκεμβρίου 2021

Ο Υφυπουργός

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΚΛΟΓΛΟΥ