Με τροπολογία που κατατέθηκε στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων με τίτλο «Στρατηγικές επενδύσεις και βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος μέσω της επιτάχυνσης διαδικασιών στις ιδιωτικές και στρατηγικές επενδύσεις και δημιουργία πλαισίου για τις εταιρείες τεχνοβλαστούς» ρυθμίζονται θέματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Οικονομικών. Μεταξύ των προτεινόμενων διατάξεων, υφίστανται διατάξεις που τροποποιούν τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος και τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας.

Αναλυτικότερα, με το άρθρο 8 της τροπολογίας τροποποιείται το άρθρο 71Α του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος αναφορικά με τα κίνητρα ευρεσιτεχνίας.

Οι μεταβολές που επέρχονται αποσκοπούν, σύμφωνα με τη σχετική αιτιολογική έκθεση, στο να συνάδουν οι ισχύουσες διατάξεις με τους αντικαταχρηστικούς κανόνες κατά της διάβρωσης της φορολογητέας βάσης των κρατών και των πρακτικών μεταφοράς κερδών από τις πολυεθνικές επιχειρήσεις (Base Erosion Profit Shifting, BEPS). Οι κανόνες BEPS έχουν αποτυπωθεί στις δημοσίευθείσες το 2015 Εκθέσεις του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (Ο.Ο.Σ.Α.) και της ομάδας κρατών G20 για τις 15 Δράσεις των BEPS, μεταξύ των οποίων είναι η Δράση 5 για τις Επιζήμιες Φορολογικές Πρακτικές.

Η εφαρμογή των κανόνων αυτών αξιολογείται από το Φόρουμ Επιζήμιων Φορολογικών Πρακτικών (Forum on harmful tax practices, FHTP) του Ο.Ο.Σ.Α.. Σε αυτό το πλαίσιο, ένα προνομιακό φορολογικό καθεστώς, ήτοι μια ρύθμιση που επιφυλάσσει ευνοϊκότερη φορολογική μεταχείριση βάσει ορισμένων κριτηρίων, προκειμένου να μην θεωρηθεί επιζήμιο, θα πρέπει να διασφαλίζει την ύπαρξη ουσιαστικής δραστηριότητας. Μάλιστα, όσον αφορά σε διατάξεις που προβλέπουν ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση για επιχειρηματικές δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης, θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι οι επιχειρήσεις που επωφελούνται πράγματι πραγματοποίησαν τις απαιτούμενες δραστηριότητες.

Δεδομένου ότι από το ως άνω Φόρουμ του Ο.Ο.Σ.Α. έχει κριθεί ότι το άρθρο 71Α του ΚΦΕ περιέχει πιθανόν επιζήμια στοιχεία, προτείνεται η τροποποίησή του, ώστε να αρθούν τα επιζήμια χαρακτηριστικά του.

Παράλληλα, προκειμένου το θεσμικό πλαίσιο να καταστεί πιο ελκυστικό, διευρύνεται το πεδίο εφαρμογής του και πλέον στο άρθρο 71Α του ΚΦΕ εντάσσονται και άλλα εισοδήματα που σχετίζονται με την εκμετάλλευση της ευρεσιτεχνίας, πέραν των κερδών από την πώληση προϊόντων παραγωγής της επιχείρησης ή από την παροχή των υπηρεσιών για τα οποία χρησιμοποιήθηκε η ευρεσιτεχνία.

Παρατίθενται ακολούθως οι προτεινόμενες διατάξεις του άρθρου 8 της τροπολογίας:

Άρθρο 8

Ενσωμάτωση κριτηρίων του Φόρουμ Επιζήμιων Φορολογικών Πρακτικών (Forum on harmful tax practices, FHTP) του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (Ο.Ο.Σ.Α.) για την απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος των κερδών επιχείρησης από την εκμετάλλευση ευρεσιτεχνίας - Αντικατάσταση άρθρου 71Α ν. 4172/2013

1. Το άρθρο 71Α του ν. 4172/2013 (ΑΊ67) αντικαθίσταται ως εξής:

«Αρθρο 71Α

Κίνητρα ευρεσιτεχνίας

1. Τα κέρδη της επιχείρησης από την εκμετάλλευση ευρεσιτεχνίας διεθνώς αναγνωρισμένης στο όνομά της που αναπτύχθηκε από την ίδια, απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος για έως τρεις (3) συνεχόμενες χρήσεις, αρχής γενομένης από τη χρήση μέσα στην οποία πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά τα κέρδη αυτά. Η απαλλαγή χορηγείται με την προϋπόθεση ότι υπάρχει σύνδεση με τις δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης που πραγματοποιήθηκαν από την επιχείρηση για την ανάπτυξη της ευρεσιτεχνίας.

2. Το ποσό της απαλλαγής προκύπτει ως ακολούθως:

Ο αριθμητής δύναται να προσαυξάνεται κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) με την προϋπόθεση ότι δεν υπερβαίνει το ποσό των συνολικών δαπανών έρευνας και ανάπτυξης.

3. Για την εφαρμογή του παρόντος δίνονται οι ακόλουθοι ορισμοί:

α. «Ευρεσιτεχνία διεθνώς αναγνωρισμένη»: Αυτή για την οποία έχει απονεμηθεί δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που εμπίπτει σε μία (1) τουλάχιστον από τις ακόλουθες περιπτώσεις:

αα) «Ευρωπαϊκό Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας», που χορηγείται από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας και έχει κατοχυρωθεί στην Ελλάδα.

αβ) «Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας» κατοχυρωμένο στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (Ο.Β.Ι.), αποκλεισμένων των Πιστοποιητικών Υποδείγματος Χρησιμότητας (Π.Υ.Χ.), το οποίο έχει, επίσης, κατοχυρωθεί σε ένα ακόμη κράτος, το οποίο:

ι) έχει προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας ή συνεργάζεται στο πλαίσιο αυτής, ή

ιι) είναι μέλος του 0.0.Σ.Α. ή σε καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας ή σε καθεστώς ενισχυμένης δέσμευσης.

Τα Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας παραμένουν σε ισχύ τουλάχιστον μέχρι την τελευταία ημέρα της χρήσης για την οποία ζητείται η απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος.

β. «Επιλέξιμες δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης»: Το ποσό των δαπανών έρευνας και ανάπτυξης, οι οποίες πραγματοποιούνται, κατά το τρέχον και τα προηγούμενα φορολογικά έτη, από την ίδια την επιχείρηση ή έχουν ανατεθεί σε τρίτα, μη συνδεδεμένα με την επιχείρηση πρόσωπα, κατά την έννοια της περ. ζ' του άρθρου 2 και συνδέονται άμεσα με τη δημιουργία, ανάπτυξη ή βελτίωση της ευρεσιτεχνίας.

γ. «Συνολικές δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης»: Το σύνολο των επιλέξιμων και μη δαπανών έρευνας και ανάπτυξης που συνδέονται άμεσα με τη δημιουργία, ανάπτυξη ή βελτίωση της ευρεσιτεχνίας και οι οποίες έχουν πραγματοποιηθεί κατά το τρέχον και τα προηγούμενα φορολογικά έτη. Στην έννοια των μη επιλέξιμων δαπανών περιλαμβάνονται οι δαπάνες απόκτησης της ευρεσιτεχνίας και οι δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης που έχουν ανατεθεί σε τρίτα συνδεδεμένα με την επιχείρηση πρόσωπα κατά την έννοια της περ. ζ' του άρθρου 2 και οι οποίες συνδέονται άμεσα με τη δημιουργία, ανάπτυξη ή βελτίωση της ευρεσιτεχνίας.

δ. «Κέρδη από την εκμετάλλευση της ευρεσιτεχνίας»: Το εισόδημα που αποκτάται ως αντάλλαγμα για τη χρήση ή το δικαίωμα χρήσης των δικαιωμάτων επί διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, καθώς και τα έσοδα από την πώληση των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, μετά την αφαίρεση των επιλέξιμων δαπανών για έρευνα και ανάπτυξη, που αναλογούν στα εισοδήματα αυτά και τα οποία πραγματοποιήθηκαν το τρέχον φορολογικό έτος. Επίσης, ως κέρδη από την εκμετάλλευση της ευρεσιτεχνίας νοούνται και τα κέρδη από την πώληση προϊόντων παραγωγής της επιχείρησης, ανεξάρτητα εάν αυτά παρήχθησαν σε εγκαταστάσεις της ίδιας της επιχείρησης ή τρίτων, για την οποία χρησιμοποιήθηκε ευρεσιτεχνία, κατά το μέρος που αναλογούν στη χρήση του διπλώματος ευρεσιτεχνίας.

4. Το ποσό της απαλλαγής, το οποίο υπολογίζεται σύμφωνα με την παρ. 2, εμφανίζεται σε ειδικό λογαριασμό αποθεματικού και υπόκειται σε φορολογία με τις γενικές διατάξεις του Κώδικα, κατά το μέρος που διανέμεται ή κεφαλαιοποιείται κάθε φορά.

5. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, καθορίζονται οι φορείς πιστοποίησης της ευρεσιτεχνίας, τα κριτήρια χαρακτηρισμού των επιλέξιμων και μη δαπανών, σύμφωνα με τις γενικές αρχές και τις κατευθυντήριες γραμμές του Ο.Ο.Σ.Α., οι προϋποθέσεις, οι όροι, η διαδικασία και κάθε άλλο αναγκαίο θέμα για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.

6. Με απόφαση του αρμοδίου οργάνου του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων εγκρίνεται η υπαγωγή της επιχείρησης στο παρόν άρθρο για τα συγκεκριμένα κέρδη από την εκμετάλλευση της ευρεσιτεχνίας, μετά από αίτηση που υποβάλλει στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων.»

2. Το παρόν άρθρο έχει εφαρμογή στα έσοδα που πραγματοποιούνται τα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1η Ιανουάριου 2022 και μετά.