Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων

9 Ιουλίου 2021

Δελτίο Τύπου

Απολογισμός Ελέγχων Βιομηχανικών Προϊόντων αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας για τη διετία 2019-2020

Η Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας (ΓΓΒ), ένας από τους βασικούς εθνικούς πυλώνες εποπτείας αγοράς στον τομέα της ασφάλειας, ποιότητας και συμμόρφωσης βιομηχανικών προϊόντων (πλην τροφίμων, ποτών, φαρμάκων και καλλυντικών), ενημερώνει τους καταναλωτές και τους επαγγελματίες /χρήστες βιομηχανικών προϊόντων για τον απολογισμό ελέγχων των βιομηχανικών προϊόντων αρμοδιότητας της για τη διετία 2019-2020.

Η εποπτεία της αγοράς αποτελεί υπηρεσία υψίστης σημασίας για την προστασία της υγείας και ασφάλειας των καταναλωτών, των εργαζομένων, του περιβάλλοντος, της δημόσιας ασφάλειας και άλλων δημοσίων συμφερόντων καθώς και της διασφάλισης του ισότιμου και υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά, εξασφαλίζοντας ότι τα προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά είναι ασφαλή και συμμορφούμενα προς την ενωσιακή και εθνική τεχνική βιομηχανική νομοθεσία.

Οι δραστηριότητες εποπτείας της αγοράς ασκούνται εκ των προτέρων (Προληπτικοί – τακτικοί έλεγχοι σύμφωνα με το ετήσιο αναλυτικό πρόγραμμα), ή εκ των υστέρων, έπειτα από ατυχήματα, καταγγελίες ή άλλες πληροφορίες που χρήζουν διερεύνησης (Έλεγχοι κατά περίπτωση (Αd hoc) – Κατασταλτικοί έλεγχοι).

Η κατάρτιση του ετήσιου προγράμματος εποπτείας πραγματοποιείται βάσει της υπ. αριθμ. 118632/ 09.11/2020 υ.α «Κατάταξη σε βαθμούς επικινδυνότητας βιομηχανικών προϊόντων και οικονομικών φορέων για την κατάρτιση του προγράμματος ελέγχων εποπτείας της αγοράς» (ΦΕΚ Β΄5111).4 Β). Η επιλογή των προς έλεγχο βιομηχανικών προϊόντων, δεδομένης της διάθεσης εξαιρετικά περιορισμένων ανθρώπινων και οικονομικών πόρων, πραγματοποιείται βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, όπως η εκτίμηση επικινδυνότητας προϊόντος, σχετική πληροφόρηση για επικίνδυνα προϊόντα μέσω του συστήματος ταχείας πληροφόρησης RAPEX, καταγγελιών, κ.λ.π. και διενεργείται δειγματοληπτικά.

Οι επιτόπιοι έλεγχοι αφορούσαν σε ευρύ πλήθος οικονομικών φορέων: κατασκευαστές, εισαγωγείς και διανομείς. Το αρχικό εύρος αφορούσε τουλάχιστον 8.500 προϊόντα. Στους διεξοδικούς ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν από τις αρμόδιες Διευθύνσεις της ΓΓΒ, επιλέχθηκαν και ελέγχτηκαν εξ αυτών, συνολικά 845 «δυνητικά ύποπτα» προϊόντα. Από αυτά, 304 διαγνώσθηκαν ως αρχικά μη συμμορφούμενα, ενώ για τα υπόλοιπα 541 δεν ανευρέθηκαν αποκλίσεις (μη συμμορφώσεις). Παράλληλα, σε όλες τις περιπτώσεις, εκδόθηκε αντίστοιχος αριθμός αποφάσεων περιορισμού κυκλοφορίας μη συμμορφούμενων/επικινδύνων προϊόντων (προσωρινή απαγόρευση διάθεσης, απόσυρση από την αγορά). Συμπεριλαμβανομένων και των ελέγχων που διεξήχθησαν από τα Τμήματα Εμπορίου των Δ/νσεων Ανάπτυξης των Περιφερειακών Ενοτήτων της χώρας καθώς και από τις Χημικές υπηρεσίες της χώρας, για τις περιπτώσεις εκείνες που εμπίπτουν στο πρωτόκολλο συνεργασίας ΓΓΒ-ΓΧΚ, τότε ο συνολικός αριθμός ελέγχων, κατά τη διετία 2019-2020, ανέρχεται στους 51.984.

Στη διάρκεια την διετίας 2019 – 2020, επιβλήθηκαν εξήντα πέντε (65) οικονομικές κυρώσεις προς οικονομικούς φορείς, το συνολικό ύψος των οποίων ανήλθε στο ποσό των €322.361,96 από τις υπηρεσίες της ΓΓΒ και 580.000€ συνολικά.

Πέραν των ανωτέρω, στο πλαίσιο συνεργασίας των υπηρεσιών τις ΓΓΒ με τις τελωνειακές αρχές της χώρας και λόγω της πανδημίας COVID 19:

• εντάθηκε η συνεργασία για τις εισαγωγές των μέσων ατομικής προστασίας (ΜΑΠ) και συγκεκριμένα για τις μάσκες, προσωπίδες προστασίας, γάντια και φόρμες προστασίας. Στο πλαίσιο αυτό εξετάσθηκαν 348 πληροφοριακά δελτία σχετικών προϊόντων από τον Απρίλιο του 2020. Απαγορεύτηκε η θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία σε 59 περιπτώσεις εισαγωγών ΜΑΠ, καθώς τα σχετικά προϊόντα αξιολογήθηκαν ως μη συμμορφούμενα με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/425.
• η ΓΓΒ είχε εμπλοκή και στον έλεγχο των εισαγωγών μασκών προσώπου κοινής χρήσης (χωρίς σήμανση CE). Μέσω προσκόμισης δειγμάτων από τους εισαγωγείς, εξετάσθηκαν ως προς τη σήμανση και την ύπαρξη κατάλληλων ενδείξεων και οδηγιών χρήσης 163 εισαγωγές μασκών.
• Η ΓΓΒ παρείχε σε συνεχή βάση ενημέρωση προς τις τελωνειακές αρχές, το υπουργείο Υγείας, τον ΕΟΦ, τους παραγωγούς, τους σχετικούς οικονομικούς συνδέσμους και άλλους ενδιαφερόμενους για την παραγωγή και διάθεση στην ενωσιακή αγορά μασκών προστασίας της αναπνοής, ασπίδων προστασίας.

Επιπλέον, υποβλήθηκαν μέσω της ιστοσελίδας του εθνικού σημείου επαφής για τα δομικά προϊόντα (http://grcontactpointcpr.ggb.gr) 43 ερωτήματα από οικονομικούς φορείς και οργανισμούς, κυρίως άλλων κρατών μελών, τα οποία απαντήθηκαν από την αρμόδια υπηρεσία εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος. Τα αντίστοιχα ερωτήματα οικονομικών φορέων στο εθνικό σημείο επαφής για τα προϊόντα (https://www.ggb.gr/el/the-product-contact-point) σχετικά με τους όρους και προϋποθέσεις διάθεσης στην ελληνική αγορά προϊόντων ανήλθαν στα πενήντα (50).

Υποβλήθηκαν 32 κοινοποιήσεις RAPEX μη ασφαλών προϊόντων και 562 αντιδράσεις (REACTIONS) σε κοινοποιήσεις άλλων Κρατών – Μελών της ΕΕ, διερευνήθηκαν 4434 κοινοποιήσεις και απεστάλησαν 701 έγγραφα ενημέρωσης σε οικονομικούς φορείς και εκδόθηκαν 110 Δελτία Τύπου για ενημέρωση των καταναλωτών για την κυκλοφορία μη ασφαλών προϊόντων και τη λειτουργία του συστήματος RAPEX.

Επιπλέον, με την με Α.Π. 126538/ 30.11.2020 απόφαση «Σύστημα διαχείρισης καταγγελιών βιομηχανικών προϊόντων και εγκαταστάσεων αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας» (ΦΕΚ 5457/Β/ 10.12.2020), καθορίστηκε η πολιτική διαχείρισης καταγγελιών στο πεδίο της ασφάλειας και συμμόρφωσης των βιομηχανικών προϊόντων και εγκαταστάσεων αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, ως προς τις διαδικασίες και τα ειδικότερα κριτήρια για την αξιολόγηση και τη διαχείρισή τους.

Τέλος, η ΓΓΒ ως αρμόδια ρυθμιστική αρχή και αρχή εποπτείας της αγοράς βιομηχανικών προϊόντων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής περισσότερων από 40 ευρωπαϊκών οδηγιών και κανονισμών και άνω των 28 εθνικών τεχνικών κανόνων, κατά τη διετία 2019-2020 προέβη στην ενσωμάτωση επτά (7) νέων οδηγιών και στην έκδοση οκτώ (8) νέων τεχνικών κανόνων.

Και στο 2021 συνεχίζεται συστηματικά το έργο της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας για τη μεταρρύθμιση του συστήματος εποπτείας της αγοράς στον τομέα της ασφάλειας, ποιότητας και συμμόρφωσης βιομηχανικών προϊόντων με στόχο την ενίσχυση της ενιαίας αγοράς αγαθών, η οποία χαρακτηρίζεται ως προτεραιότητα από την Ε.Ε., μέσω της περαιτέρω ενίσχυσης των προσπαθειών για την αποφυγή διάθεσης μη συμμορφούμενων προϊόντων στην αγορά, τη διάθεση ασφαλών και ποιοτικών βιομηχανικών προϊόντων, τη διασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας των δημοσίων συμφερόντων και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και των συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων.

Προς την κατεύθυνση αυτή:

• Με την υπ’ αρ. 51709/07.05.2021 (ΑΔΑ: Ψ5Ο046ΜΤΛΡ-ΓΗΜ) απόφαση καθορίστηκε το περιεχόμενο των φύλλων ελέγχου για δέκα (10) κατηγορίες προϊόντων ή/και εγκαταστάσεων αρμοδιότητας της ΓΓΒ.Τα φύλλα ελέγχου, διαθέσιμα και προσβάσιμα πλέον σε όλους τους οικονομικούς φορείς, αλλά και στους τελικούς χρήστες μέσα από την ιστοσελίδα της ΓΓΒ, στοχεύουν στην απλούστευση και βελτίωση της διαδικασίας ελέγχων, στην αύξηση των επιπέδων συμμόρφωσης μέσω της επίτευξης ομοιομορφίας και της ενημέρωσης των επιχειρήσεων για τα βασικά και κρίσιμα σημεία των ελέγχων και στην αξιολόγηση της συμμόρφωσης που περιέχει τις βασικές απαιτήσεις που σχετίζονται με τον κίνδυνο.
• Με την υπ’ αρ. 44785/15.04.2021 (ΑΔΑ: ΡΠ2Ζ46ΜΤΛΡ-Α5Ζ) απόφαση υιοθετήθηκε το Μοντέλο Ενεργειών Συμμόρφωσης («ΜΕΣ») για το πεδίο εποπτείας της ασφάλειας και συμμόρφωσης βιομηχανικών προϊόντων ή/και εγκαταστάσεων που περιλαμβάνει τις διαδικασίες και τις οδηγίες για την καθοδήγηση των ενεργειών και των αποφάσεων των αρμόδιων αρχών εποπτείας, που λαμβάνονται σε συνέχεια του ελέγχου, στις περιπτώσεις παράβασης της ενωσιακής καθώς και της εθνικής τεχνικής βιομηχανικής νομοθεσίας.
• Θεσπίστηκε νέο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη διαμόρφωση και εξειδίκευση ενιαίων κριτηρίων και διαδικασιών επιβολής μέτρων και κυρώσεων, καθώς και την κλιμάκωση των διοικητικών κυρώσεων στους παραβάτες οικονομικούς φορείς κατά τους ελέγχους εποπτείας της αγοράς (ν.4801/2021 (ΦΕΚ 83/Α’) ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε’, Άρθρα 21 – 28, «Καθορισμός, κλιμάκωση και διαδικασία επιβολής κυρώσεων κατά τους ελέγχους στο πλαίσιο της εποπτείας της αγοράς στο πεδίο της ασφάλειας και συμμόρφωσης βιομηχανικών προϊόντων αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας». Βασική αρχή και καινοτομία του νέου κυρωτικού συστήματος αποτελεί η αξιολόγηση του κινδύνου που η διαπιστωθείσα παράβαση επιφέρει στην προστασία του δημοσίου συμφέροντος. Τα μέτρα και οι κυρώσεις που επιβάλλονται είναι αναλογικά και εύλογα, ανάλογα με τη βαρύτητα των παραβάσεων και τον κίνδυνο που προκαλούν στην προστασία του δημοσίου συμφέροντος, διασφαλίζοντας την ισότιμη μεταχείριση των οικονομικών φορέων, τη διαφάνεια και τον υγιή ανταγωνισμό, χωρίς συμβιβασμούς ως προς την ασφάλεια των προϊόντων, την προστασία του περιβάλλοντος και του καταναλωτή.

H έκθεση απολογισμού έχει αναρτηθεί στο διαδίκτυο και είναι προσβάσιμη στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://www.ggb.gr/el/reports