Υπουργείο Οικονομικών

Πέμπτη, 24 Ιουνίου 2021

Δελτίο Τύπου

Ομιλία του Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα στο 11ο συνέδριο “The Future of Healthcare in Greece”

Θέλω να ευχαριστήσω το HealthDaily και την Boussias Conferences για την πρόσκληση που μου απηύθυναν να λάβω μέρος, ως ομιλητής, στο σημερινό εξαιρετικά ενδιαφέρον και επίκαιρο συνέδριο που επικεντρώνεται στις προκλήσεις και τις προοπτικές των Συστημάτων Υγειονομικής Περίθαλψης και στη διασύνδεση της δημόσιας υγείας με την οικονομική ανάπτυξη.

Το θέμα της δημόσιας υγείας αποτελεί ένα πολύ κρίσιμο και πολυδιάστατο πεδίο, το οποίο – όπως αποδείχθηκε και στην πρόσφατη δοκιμασία της πανδημίας – συνδέεται στενά με την οικονομία, την ανάπτυξη και την ευημερία.

Ένας υγιής πληθυσμός οδηγεί κατά κανόνα σε αύξηση του ρυθμού παραγωγής πλούτου και μεγαλύτερη ανάπτυξη, ενισχύοντας συνολικά το επίπεδο ευημερίας.

Και αντίστροφα, υψηλότερος πλούτος σημαίνει ότι περισσότεροι πόροι μπορούν να διατεθούν για πρόληψη, περίθαλψη, έρευνα και τεχνολογία στον τομέα της Υγείας, με αποτέλεσμα ένα βελτιωμένο σύστημα παροχής υγειονομικών υπηρεσιών.

Κυρίες και Κύριοι,

Η πανδημία του κορονοϊού προκάλεσε μια άνευ προηγουμένου κρίση στον τομέα της δημόσιας υγείας και επέφερε μεγάλη συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας παγκοσμίως, αντανακλώντας οικονομικές επιπτώσεις τόσο από την πλευρά της προσφοράς όσο και από την πλευρά της ζήτησης.

Βύθισε τον πλανήτη στη χειρότερη υγειονομική και οικονομική κρίση της σύγχρονης μεταπολεμικής ιστορίας, με βαρύτατες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές και τη μεγαλύτερη συρρίκνωση του παγκόσμιου ΑΕΠ εν καιρώ ειρήνης (-3,5%).

Ως μέσο αντιμετώπισης, στο πεδίο της οικονομίας, χρησιμοποιήθηκαν αλλαγές στην άσκηση της δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής.

Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπήρξε άμεση και συντονισμένη προσπάθεια, με την προσωρινή αναστολή των δημοσιονομικών κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και των περιορισμών στην παροχή κρατικών ενισχύσεων και εγγυήσεων, αλλά και με νέα εργαλεία, όπως το πρόγραμμα SURE για τη στήριξη της απασχόλησης.

Οι πρωτοβουλίες αυτές επέτρεψαν την άσκηση έντονα επεκτατικής δημοσιονομικής πολιτικής από τα κράτη-μέλη.

Περαιτέρω, παρασχέθηκε ευελιξία στη χρήση και μεταφορά πόρων και από τα διαρθρωτικά και περιφερειακά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ ενεργοποιήθηκε το εργαλείο ενίσχυσης έκτακτης ανάγκης για τα συστήματα υγείας.

Ιδιαίτερα σημαντική ήταν και η ανταπόκριση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, με την ενίσχυση του διευκολυντικού χαρακτήρα της ενιαίας νομισματικής πολιτικής μέσω, μεταξύ άλλων, του έκτακτου προγράμματος αγοράς τίτλων λόγω πανδημίας (PEPP - Pandemic Emergency Purchase Programme).

Ενώ, η πρωτοβουλία των Ευρωπαίων ηγετών για τη χρηματοδότηση, μέσω κοινής έκδοσης χρέους, του προγράμματος ανοικοδόμησης της Ευρώπης, σε συνδυασμό με τη διαπιστωμένη ανάγκη για ενίσχυση της ανθεκτικότητας των οικονομιών και την αλλαγή του οικονομικού υποδείγματος στη βάση ενός πιο πράσινου, ψηφιακού, εξωστρεφούς και κοινωνικά δίκιου προτύπου, δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες για ταχεία, ισχυρή ανάκαμψη και βιώσιμη ανάπτυξη την επομένη της πανδημίας.

Στην Ελλάδα η πανδημία ενέσκηψε μόλις είχαν αρχίσει να κλείνουν οι «πληγές» από την πολυετή δημοσιονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας και ο σχεδιασμός της σημερινής Κυβέρνησης είχε αρχίσει να αποφέρει οφέλη για τις αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.

Κρίση που είχε ως αποτέλεσμα ένα υπο-χρηματοδοτούμενο Εθνικό Σύστημα Υγείας, το οποίο κουβαλούσε επιπλέον παθογένειες δεκαετιών, ενώ η διάρθρωση της οικονομίας μας, με χαρακτηριστικά υπερ-εξάρτησης από τον τομέα των υπηρεσιών, την καθιστούσε πιο ευάλωτη και τρωτή απέναντι στη διάδοση της νόσου.

Παρά τις αδυναμίες της όμως, η χώρα μας τα κατάφερε εντυπωσιακά καλύτερα από τις περισσότερες ισχυρές, ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές οικονομίες, τόσο στην υγεία όσο και στην οικονομία.

Και τούτο χάρη στην άμεση, αποφασιστική και αποτελεσματική ανταπόκριση της Κυβέρνησης, που έλαβε δύσκολες αλλά σωστές αποφάσεις, θέτοντας ως ύψιστη και απόλυτη προτεραιότητα την προστασία της ανθρώπινης ζωής και της δημόσιας υγείας.

Παράλληλα, για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της υγειονομικής κρίσης, το Οικονομικό Επιτελείο, από την πρώτη κιόλας στιγμή, προχώρησε με ταχύτητα, μεθοδικότητα και αποτελεσματικότητα – όπως έχει αναγνωριστεί επανειλημμένως από την εγχώρια και διεθνή κοινότητα – σε πληθώρα μέτρων και παρεμβάσεων, πρωτοφανούς μεγέθους και εύρους, που φτάνουν τα 41 δισ. ευρώ μέχρι το 2022.

Ταυτόχρονα, ακόμα και μέσα στη δίνη της κρίσης, συνεχίσαμε τις μεταρρυθμίσεις σε όλα τα πεδία, ώστε να διασφαλίσουμε την καλύτερη δυνατή αφετηρία επανεκκίνησης της οικονομίας μας.

Ενώ διαχειριστήκαμε, με σύνεση και διορατικότητα, τα ταμειακά διαθέσιμα, ώστε να διασφαλίσουμε τη συνεχή, αδιάλειπτη και επαρκή στήριξη της Υγείας, της κοινωνίας και της οικονομίας καθ’ όλη τη διάρκεια αυτής της δοκιμασίας, που ως γνωστόν, ξεπέρασε – παγκοσμίως – σε ένταση και διάρκεια όλες τις αρχικές προβλέψεις.

Καταφέραμε, με την παραπάνω στρατηγική, να περιορίσουμε, στον βαθμό του εφικτού, το αποτύπωμα της πανδημίας, γεγονός που αποδεικνύεται και από την αξιοσημείωτη αντοχή και προσαρμοστικότητα στις νέες συνθήκες που επέδειξε η ελληνική οικονομία.

Κυρίες και Κύριοι,

Όσον αφορά στον κρίσιμο τομέα της Υγείας, που αποτελεί ύψιστη και διαρκή προτεραιότητα της Κυβέρνησης, έγιναν σημαντικές επενδύσεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας που μας επέτρεψαν να ξεπεράσουμε χρόνιες αδυναμίες του Εθνικού Συστήματος Υγείας και να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά την πανδημία.

Στο πλαίσιο αυτό, η Κυβέρνηση προχώρησε σε:

• ενίσχυση των υποδομών του συστήματος,
• υπερ-διπλασιασμό των κλινών ΜΕΘ μέσω ενός επιθετικού επενδυτικού πλάνου, και
• πρόσληψη έκτακτου υγειονομικού προσωπικού, ένα μέρος του οποίου θα μονιμοποιηθεί για να καλύψουμε πάγιες και διαρκείς ανάγκες.

Παράλληλα, η εποικοδομητική συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα και το μεγάλο βήμα προς την ψηφιοποίηση της Υγείας, μέσω του επιτυχημένου προγράμματος εμβολιασμού «Ελευθερία», θα αποτελέσουν πολύτιμη παρακαταθήκη για το μέλλον.

Ως Υπουργείο Οικονομικών στηρίξαμε, με όλες μας τις δυνάμεις, τον τομέα της Υγείας, διασφαλίζοντας την επαρκή και αδιάλειπτη χρηματοδότησή του, ενώ σημαντικοί πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης προβλέπεται να διοχετευτούν στην οικοδόμηση ενός καλύτερου συστήματος υγείας στη μετά-κορονοϊό εποχή.

Συγκεκριμένα, προχωρήσαμε στις εξής πρωτοβουλίες:

1ον. Αύξηση δαπανών για την Υγεία.

Ήδη, από τον πρώτο έτος διακυβέρνησης και πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, οι δαπάνες του Υπουργείου Υγείας ήταν αυξημένες κατά περίπου 200 εκατ. ευρώ το 2019 σε σχέση με το 2018, φτάνοντας τα 4,041 δισ. ευρώ.

Ενώ, το 2020, έτος που εκδηλώθηκε η πανδημία, εκτινάχθηκαν στα περίπου 4,8 δισ. ευρώ.

Από το 2021 και μέχρι το 2025, όπως αποτυπώνεται και στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) 2022-2025, οι δαπάνες του Υπουργείου Υγείας κυμαίνονται περίπου στα 4,4-4,5 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά περίπου 500-600 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα.

2ον. Αναβάθμιση της Πολιτικής Προστασίας.

Προχωρήσαμε στη μεγαλύτερη χρηματοδότηση στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας στην Ευρώπη, ύψους 595 εκατ. ευρώ, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, που θα επιταχύνει έργα προτεραιότητας και αγορά απαραίτητου εξοπλισμού σε όλη την Ελλάδα, για τη θωράκιση της χώρας και την αντιμετώπιση μελλοντικών κινδύνων από πυρκαγιές, πλημμύρες, σεισμούς και άλλες υγειονομικές απειλές.

3ον. Αξιοποίηση ευρωπαϊκών εργαλείων για τη συνολική αναβάθμιση του συστήματος Υγείας.

Αξιοποιούμε τη δυνατότητα που μας δίνουν τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, το Ταμείο Ανάκαμψης αλλά και το νέο ΕΣΠΑ, προχωρώντας σε μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις, με στόχο την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της ανθεκτικότητας του συστήματος υγείας, προκειμένου αυτό να παρέχει υπηρεσίες υγείας υψηλής ποιότητας.

Στο πλαίσιο αυτό, το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» προβλέπει την ενίσχυση, τη βελτίωση και τη μεταρρύθμιση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας, των Νοσοκομείων, της Πρόληψης και της Ψηφιακής Υγείας, με επιπλέον πόρους άνω των 1,5 δισ. ευρώ.

Ανάμεσα στις δράσεις που προβλέπει το Σχέδιο περιλαμβάνονται:

• Η ανακαίνιση των υποδομών, ο εκσυγχρονισμός του εξοπλισμού και η ψηφιοποίηση των νοσοκομείων και των κέντρων υγείας.
• Το ολοκληρωμένο σύστημα πρόληψης «Σπύρος Δοξιάδης» (εθνικά προγράμματα για τη σωματική άσκηση και τη διατροφή, τους εμβολιασμούς, τις προληπτικές εξετάσεις για καρκίνο του μαστού, τον προληπτικό έλεγχο νεογνών κ.ά.).
• Η αναβάθμιση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
• Η εισαγωγή θεραπευτικών πρωτοκόλλων στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, καθώς και η δημιουργία ατομικού ηλεκτρονικού φακέλου υγείας για κάθε ασθενή.
• Η μεταρρύθμιση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας με έμφαση στους ασθενείς με άνοια και νόσο Alzheimer, στους ασθενείς με αυτισμό, στους ασθενείς στην ηλικιακή ομάδα παιδιών, εφήβων και νεαρών ενηλίκων κ.ά.

Πέραν των σημαντικών επενδύσεων στον τομέα της Υγείας, ως Κυβέρνηση εστιάσαμε, από την αρχή της θητείας μας, στο θέμα της βιωσιμότητας, που μετά το σοκ της πανδημίας έχει πλέον αναχθεί σε έννοια-«κλειδί» για την προετοιμασία του μέλλοντος.

Στο πλαίσιο αυτό, θέσαμε ως βασικό πυλώνα της στρατηγικής μας την ευθυγράμμιση της οικονομικής μεγέθυνσης με τους φιλόδοξους περιβαλλοντικούς και κλιματικούς στόχους της Ελλάδας.

Οι στόχοι αυτοί έχουν καθοριστεί με το Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα και υποστηρίζονται από το Σχέδιο Δράσης της Ελλάδας για την Κυκλική Οικονομία και το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για την πλήρη απο-λιγνιτοποίηση έως το 2028.

Ενώ, παράλληλα, με το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0» θα αξιοποιήσουμε τους ευρωπαϊκούς πόρους για την πραγματοποίηση επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων στους τομείς της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.

Κυρίες και Κύριοι,

Η πανδημία του κορονοϊού αποτελεί σημείο καμπής στην παγκόσμια ιστορία.

Παρά το τεράστιο κόστος της σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο, λειτούργησε ως καταλύτης αλλαγών και επιταχυντής μεταρρυθμίσεων, με σημαντικά διδάγματα για το μέλλον.

Ανέδειξε, με τον πλέον εμφατικό τρόπο, την ανάγκη για την οικοδόμηση ενός υγιέστερου, ασφαλέστερου, δικαιότερου και πιο βιώσιμου κόσμου, μέσω της αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου.

Ενώ υπογράμμισε τη σημασία παγκόσμιας πολυμερούς συνεργασίας και αλληλεγγύης για την αποτελεσματική αντιμετώπιση σημερινών και μελλοντικών – πάσης φύσεως – απειλών.

Ως Κυβέρνηση, αποδείξαμε ότι μπορούμε να ανταποκριθούμε, γρήγορα και αποτελεσματικά, σε κάθε είδους πρόκληση.

Οδηγούμε, με ασφάλεια και με τις μικρότερες δυνατές απώλειες, την κοινωνία και την οικονομία μας στην έξοδο από αυτήν την παγκόσμια δοκιμασία.

Παράλληλα, εργαζόμαστε σκληρά για την αντιμετώπιση χρόνιων διαρθρωτικών παθογενειών, συνεχίζουμε τις μεταρρυθμίσεις και αξιοποιούμε, ορθά και αποτελεσματικά, κάθε διαθέσιμο πόρο και ευκαιρία, ώστε να διασφαλίσουμε την ταχύτερη δυνατή μετάβαση της χώρας σε ένα μέλλον ισχυρής, βιώσιμης, πράσινης, ψηφιακής και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης.

Σε ένα μέλλον ευημερίας και ευζωίας για όλους.

Είμαστε αποφασισμένοι να κερδίσουμε αυτό το μεγάλο στοίχημα.

Και θα τα καταφέρουμε!