Περίληψη της ΣτΕ 604/2021 Α΄ Τμ. 7μελούς σχετικά με το ελάχιστο κατά νόμο περιεχόμενο της Πράξης Επιβολής Εισφορών που εκδίδεται βάσει Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης.

ΣτΕ 604/2021 Α΄ 7μελούς 

Πρόεδρος : Σπ. Χρυσικοπούλου, Αντιπρόεδρος 

Εισηγήτρια : Χαρ. Χαραλαμπίδη, Πάρεδρος 
 
Με την 604/2021 απόφαση του Α΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας υπό επταμελή σύνθεση κρίθηκε ότι οι διατάξεις της παρ. 11 του άρθρου 26 του α.ν. 1846/1951, όπως η παρ. αυτή αντικαταστάθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 60 του ν. 2676/1999, αφορούν περιπτώσεις κατά τις οποίες η ανάγκη έκδοσης ΠΕΕ ανακύπτει κατόπιν διενέργειας εκ μέρους των αρμόδιων ελεγκτικών οργάνων ουσιαστικού – επιτόπιου ελέγχου στις εγκαταστάσεις του εργοδότη και σε ασφαλιστικά και λοιπά στοιχεία, στο πλαίσιο του οποίου διαπιστώνεται ότι ο εργοδότης δεν εκπλήρωσε τις υποχρεώσεις που επιβάλλονται από τις παρ. 1, 2 και 9 του άρθρου 26 του αν.ν. 1846/1951 ή άλλες ειδικές διατάξεις της ασφαλιστικής νομοθεσίας.

Περαιτέρω, από τις ίδιες διατάξεις, σε συνδυασμό με τα άρθρα 1, 4 παρ. 5, 6, και 7, 7 παρ. 3 και 10 παρ. 1 του ν. 2972/2001 και τα άρθρα 1, 15α, 18, 26, 27, 28 και 30 του Κανονισμού διαδικασιών ασφάλισης για την εφαρμογή της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ) συνάγονται τα εξής:

Με την εισαγωγή από την 1.1.2002 και εφεξής του θεσμού της ΑΠΔ αναμορφώνονται πλήρως οι υποχρεώσεις των εργοδοτών έναντι του ΙΚΑ.

Μεταξύ των μεταβολών που επέρχονται ως προς τις υποχρεώσεις αυτές είναι η κατάργηση της υποχρέωσης του εργοδότη να καταβάλλει εισφορές με επικόλληση ενσήμων στα ασφαλιστικά βιβλιάρια των εργαζομένων και η αντικατάσταση των ασφαλιστικών βιβλιαρίων με το Απόσπασμα Ατομικού Λογαριασμού Ασφάλισης.

Το νέο αυτό ασφαλιστικό στοιχείο περιέχει όλα τα στοιχεία απασχόλησης, αμοιβής και ασφάλισης του εργαζομένου και ενημερώνεται αυτομάτως μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (ΟΠΣ) του ΙΚΑ, κατόπιν εισαγωγής των δεδομένων που περιέχονται στην ΑΠΔ στο σύστημα αυτό.

Εξάλλου, η ΑΠΔ υπόκειται σε ηλεκτρονικό έλεγχο μέσω του ΟΠΣ στο πλαίσιο του οποίου δεν εκδίδεται έκθεση ελέγχου. Υπόκειται επίσης σε ουσιαστικό έλεγχο ως προς την ακρίβεια των στοιχείων που δηλώνονται με αυτή.

Στην τελευταία δε περίπτωση διενεργούνται ουσιαστικοί και επιτόπιοι έλεγχοι προς διασταύρωση ή επαλήθευση των στοιχείων της ΑΠΔ, στο πλαίσιο του οποίου ελέγχονται ασφαλιστικά ή άλλα στοιχεία.

Αν δε κατά τη διενέργεια του ουσιαστικού – επιτόπιου ελέγχου διαπιστωθεί ότι ο εργοδότης απασχολεί εργαζόμενους ανασφάλιστους ή μη προσηκόντως ασφαλισμένους, επιβάλλονται σε βάρος του οι προκύψασες κατά τον έλεγχο μη αποδοθείσες εισφορές, προς τούτο δε εκδίδεται ΠΕΕ, στην οποία μνημονεύονται κατά περίπτωση τα οριζόμενα στο άρθρο 60 παρ. 2 του ν. 2676/1999 στοιχεία.

Στην περίπτωση, όμως, κατά την οποία δεν διενεργείται επιτόπιος – ουσιαστικός έλεγχος, αλλά διαπιστώνεται κατόπιν ηλεκτρονικού ελέγχου μέσω του ΟΠΣ του ασφαλιστικού φορέα οφειλή του εργοδότη, η οποία προκύπτει από την υποβληθείσα ηλεκτρονικώς και μη αμφισβητηθείσα ουσιαστικώς ΑΠΔ, διαπιστώνεται, δηλαδή, ότι ο εργοδότης δεν έχει καταβάλει είτε όλο είτε μέρος του συνολικού ποσού των εισφορών που μνημονεύονται στην εν λόγω Δήλωση, εκδίδεται σε βάρος του ΠΕΕ.

Με την πράξη δε αυτή καταλογίζεται σε βάρος του εργοδότη ένα ενιαίο ποσό και όχι πλείονα διακεκριμένα ποσά αντιστοιχούντα στους μνημονευόμενους στην ΑΠΔ εργαζόμενους και στις εισφορές που αναλογούν για καθένα από αυτούς, δεδομένου ότι με την ηλεκτρονική υποβολή της ΑΠΔ, έχουν ενημερωθεί αυτομάτως τα Αποσπάσματα Ατομικού Λογαριασμού Ασφάλισης των αναφερομένων στη Δήλωση αυτή εργαζομένων, με συνέπεια να παρίστανται αυτοί ασφαλιστικώς τακτοποιημένοι, η δε οφειλή του εργοδότη προσδιορίζεται ως διαφορά μεταξύ του συνόλου των δηλωθεισών στην ΑΠΔ εισφορών και των εισφορών που καταβλήθηκαν και όχι ως αυτοτελείς οφειλές ανά εργαζόμενο.

Ως εκ τούτου, στην εν λόγω ΠΕΕ δεν μνημονεύονται τα ονόματα των περιλαμβανομένων στην ΑΠΔ εργαζομένων και των λοιπών στοιχείων της υποπερίπτ. ββ΄ της περίπτ. β΄ της παρ. 11 του άρθρου 26 του αν.ν. 1846/1951, αλλά μόνο τα στοιχεία του εργοδότη, το πιο πάνω ενιαίο ποσό που οφείλεται από εισφορές και η χρονική περίοδο στην οποία ανάγεται το ποσό αυτό, δηλαδή τα στοιχεία της υποπερίπτ. βα΄ της περίπτ. β΄ της παρ. 11 του άρθρου 26 του αν.ν. 1846/1951, δια παραπομπής στην ΑΠΔ της οικείας χρονικής περιόδου.