ΘΕΜΑ: Οδηγίες εφαρμογής της αριθμ. ΔΕΦΚΦ 1116601 ΕΞ 2017/31.07.2017 Απόφασης Υφυπουργού Οικονομικών

ΣΧΕΤ.: α) Η αριθ. ΔΕΦΚΦ 1116601ΕΞ2017/31-07-2017 (Β΄2744) ΑΥΟ «Καθορισμός όρων και προϋποθέσεων για τη χορήγηση άδειας εγκεκριμένου αποθηκευτή προϊόντων υποκείμενων σε Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης»

β) Η αριθ. ΔΕΦΚΦ Α 1055631ΕΞ2018/5-4-2018 Εγκύκλιος Διαταγή Διοικητή Α.Α.Δ.Ε.

γ) Η αριθ. Ε.2041/7-03-2019 Εγκύκλιος Διαταγή Διοικητή Α.Α.Δ.Ε.

Με την ανωτέρω β) σχετική εγκύκλιο διαταγή με την οποία κοινοποιήθηκε, μεταξύ άλλων, η ως άνω α) σχετική Α.Υ.Ο. δόθηκαν οδηγίες προκειμένου για την ορθή εφαρμογή της εν λόγω απόφασης. Ωστόσο με αφορμή ερωτήματα των αρμόδιων τελωνειακών αρχών αναφορικά με τον υπολογισμό του ύψους της εγγύησης αποθήκευσης όσον αφορά τα αλκοολούχα προϊόντα αλλά και για την παροχή περαιτέρω διευκρινίσεων ως προς επιμέρους θέματα που σχετίζονται με τις εγγυήσεις των εγκεκριμένων αποθηκευτών, προς αποφυγή συγχύσεων και προκειμένου για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή των σχετικών διατάξεων από όλες τις τελωνειακές αρχές, παρέχονται οι ακόλουθες διευκρινήσεις:

1. Καθορισμός ύψους συνολικής εγγύησης εγκεκριμένων αποθηκευτών

Α. Γενικά

Σε περίπτωση που εγκεκριμένος αποθηκευτής έχει περισσότερες από μία φορολογικές αποθήκες με μικτή δραστηριότητα (μόνο αναλώσεις, μόνο διακινήσεις, ύπαρξη κλιμακίου ή οποιονδήποτε συνδυασμό αυτών), εφαρμόζονται τα ακόλουθα:

I. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 13 της προαναφερθείσας Α.Υ.Ο., δεν απαιτείται η κατάθεση της προβλεπόμενης στις παραγράφους Α1 και Β1 του άρθρου 7 εγγύησης, όταν στη φορολογική αποθήκη υπάρχει διαρκής παρουσία υπαλλήλων του αρμόδιου τελωνείου ελέγχου. Για τους σκοπούς της εν λόγω ΑΥΟ στην έννοια της διαρκούς παρουσίας, μεταξύ άλλων, συμπεριλαμβάνεται και η εγκατάσταση κλιμακίου τελωνειακών υπαλλήλων.

II. Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 8, 9 και 10 προκειμένου για φορολογική αποθήκη παραγωγού, μεταποιητή ή προσώπου που μόνο κατέχει προϊόντα ΕΦΚ, το ποσό της εγγύησης ορίζεται σύμφωνα με το ποσοστό που αναφέρεται στα εν λόγω άρθρα επί του καταβληθέντος κατά το προηγούμενο έτος συνολικού ποσού ΕΦΚ και επίσης ορίζονται ανά προϊόν τα ελάχιστα ποσά εγγύησης.

III. Επιπλέον, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 12, σε περίπτωση που ο εγκεκριμένος αποθηκευτής δεν θέτει σε ανάλωση προϊόντα υποκείμενα σε ΕΦΚ, τα παραπάνω ποσά υπολογίζονται επί του αναλογούντος ΕΦΚ στα προϊόντα που εξήχθησαν σε Τρίτες Χώρες ή διακινήθηκαν υπό καθεστώς αναστολής προς τα λοιπά Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή στο εσωτερικό της χώρας.

Από τον συνδυασμό των προεκτεθέντων ισχυουσών διατάξεων, προκύπτει ότι στην περίπτωση εγκεκριμένου αποθηκευτή, ο οποίος διαθέτει περισσότερες της μίας φορολογικές αποθήκες, σε μία εκ των οποίων είναι εγκατεστημένο κλιμάκιο τελωνειακών υπαλλήλων, είναι σαφές ότι προκειμένου να προσδιοριστεί το απαιτούμενο συνολικό ποσό της εγγύησης του εγκεκριμένου αποθηκευτή δεν λαμβάνονται υπόψη τα στοιχεία των ποσοτήτων των προϊόντων που τέθηκαν σε ανάλωση, παρήχθησαν, μεταποιήθηκαν, διακινήθηκαν ή εξήχθησαν κατά το προηγούμενο έτος τα οποία αφορούν τη φορολογική αποθήκη όπου βρίσκεται κλιμάκιο υπαλλήλων καθώς δεν απαιτείται για την εν λόγω αποθήκη η κατάθεση εγγύησης. Ως εκ τούτου για τον προσδιορισμό του συνολικού ποσού της εγγύησης εξετάζεται εάν έχει εφαρμογή το άρθρο 9 της εν λόγω απόφασης, δηλαδή εάν το εν λόγω πρόσωπο προβαίνει σε αναλώσεις από τις υπόλοιπες αποθήκες και, εφόσον αυτό δεν ισχύει, εφαρμόζεται το άρθρο 12, δηλαδή το ποσό της εγγύησης υπολογίζεται επί του αναλογούντος ΕΦΚ στα προϊόντα που διακινήθηκαν ή εξήχθησαν, αθροίζοντας τα επιμέρους ποσά των διακινήσεων όλων των φορολογικών αποθηκών.

Β. Καθορισμός ύψους εγγύησης αποθήκευσης αιθυλικής αλκοόλης και αλκοολούχων προϊόντων

I. Σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί με την ανωτέρω σχετική εγκύκλιο [σημείο Β 11.α) αυτής] για τις φορολογικές αποθήκες παραγωγής αιθυλικής αλκοόλης και αλκοολούχων προϊόντων το ποσό της απαιτούμενης εγγύησης προκύπτει με βάση το 4% του καταβληθέντος κατά το προηγούμενο έτος συνολικό ποσό Ε.Φ.Κ. το οποίο συγκρίνεται με το ελάχιστο όριο εγγύησης το ύψος του οποίου υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την παραληφθείσα ή και την παραχθείσα ποσότητα για κάθε κατηγορία προϊόντος κατά το προηγούμενο έτος και ως εγγύηση λαμβάνεται το μεγαλύτερο από τα δύο ποσά.

Ειδικότερα για τον υπολογισμό του ύψους της εγγύησης αποθήκευσης στις φορολογικές αποθήκες παραγωγής αιθυλικής αλκοόλης και αλκοολούχων προϊόντων:

α) υπολογίζεται το ποσό που αντιστοιχεί στο 4% του Ε.Φ.Κ. που έχει καταβληθεί κατά το προηγούμενο έτος,

β) υπολογίζεται το ελάχιστο ποσό εγγύησης το ύψος του οποίου καθορίζεται με βάση την παραληφθείσα και την παραχθείσα ποσότητα πρώτων υλών,

γ) γίνεται σύγκριση μεταξύ των δύο ως άνω ποσών και λαμβάνεται υπόψη το μεγαλύτερο από αυτά.

Επισημαίνεται ότι για τον υπολογισμό του ελάχιστου ποσού εγγύησης λαμβάνονται υπόψη οι ποσότητες της αιθυλικής αλκοόλης αλλά και των αποσταγμάτων τις οποίες κατά το προηγούμενο έτος παρέλαβε ή παρήγαγε ή κατά το ίδιο χρονικό διάστημα παρέλαβε και παρήγαγε ο παραγωγός/μεταποιητής.

Ακολουθούν παραδείγματα:

α) αν ένας παραγωγός/μεταποιητής κατά το προηγούμενο έτος παρέλαβε αιθυλική αλκοόλη ποσότητας 50.000 λίτρα άνυδρης αλκοόλης και παράλληλα την ίδια χρονική περίοδο παρήγαγε ο ίδιος απόσταγμα ποσότητας 50.000 λίτρα άνυδρης αλκοόλης (σύνολο ποσότητας 100.000 λίτρα άνυδρης αλκοόλης) το ελάχιστο όριο εγγύησης ανέρχεται σε 140.000 ευρώ. Στην περίπτωση που κατά το ίδιο χρονικό διάστημα έχει καταβάλλει Ε.Φ.Κ. ύψους 5.000.000 ευρώ θα πρέπει να προσκομίσει εγγύηση ύψους 200.000 ευρώ ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 4% του καταβληθέντος κατά το προηγούμενο έτος Ε.Φ.Κ (5.000.000 € Χ 4%) και όχι 140.000 ευρώ ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο ελάχιστο όριο που ορίζεται για το κλιμάκιο αυτό. Αντίθετα αν κατά την ίδια χρονική περίοδο έχει καταβάλει φόρο ύψους 2.500.000 ευρώ θα πρέπει να προσκομίσει εγγύηση ύψους 140.000 ευρώ ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο ελάχιστο προβλεπόμενο όριο και όχι το ποσό των 100.000 ευρώ που αντιστοιχεί στο 4% του καταβληθέντος κατά το προηγούμενο έτος Ε.Φ.Κ. (2.500.000€ Χ 4%).

β) αν ένας παραγωγός/μεταποιητής κατά το προηγούμενο έτος παρέλαβε ή παρήγαγε ή και τα δύο (παρέλαβε και παρήγαγε) αιθυλική αλκοόλη ή και απόσταγμα 130.000 λίτρα άνυδρης αλκοόλης το ελάχιστο όριο εγγύησης ανέρχεται στο ανώτατο προβλεπόμενο ελάχιστο όριο των 180.000 ευρώ. Στην περίπτωση που κατά την ίδια χρονική περίοδο έχει καταβάλλει Ε.Φ.Κ. ύψους 5.000.000 ευρώ θα πρέπει να προσκομίσει εγγύηση ύψους 200.000 ευρώ ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο 4% του καταβληθέντος φόρου (5.000.000 € Χ 4%) και όχι 180.000 ευρώ ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο ανώτατο προβλεπόμενο ελάχιστο όριο εγγύησης που πρέπει να καταβληθεί. Αντίθετα αν κατά την ίδια χρονική περίοδο έχει καταβάλει φόρο ύψους 2.500.000 ευρώ θα πρέπει να προσκομίσει εγγύηση ύψους 180.000 ευρώ ποσό το οποίο αντιστοιχεί στο ελάχιστο προβλεπόμενο όριο (με βάση τις ποσότητες που παρέλαβε και παρήγαγε) και όχι το ποσό των 100.000 ευρώ που αντιστοιχεί στο 4% του καταβληθέντος κατά το προηγούμενο έτος Ε.Φ.Κ. (2.500.000€ Χ 4%).

II. Με το παράρτημα ΙΙ της ως άνω β) σχετικής εγκυκλίου Διοικητή Α.Α.Δ.Ε. προς διευκόλυνση των τελωνειακών αρχών και των συναλλασσομένων καταγράφονται σε πίνακες τα καθοριζόμενα, ανά κατηγορία προϊόντος και επιτηδευματία, ποσοστά εγγυήσεων αποθήκευσης και διακίνησης. Μετά την κατάργηση του θετικού συντελεστή Ε.Φ.Κ. στα προϊόντα του άρθρου 90 του ν.2960/01 (ήτοι κρασί) με τις διατάξεις του άρθρου 92 του ν.4583/2018 (Α΄212) και την επιβολή από 1-01-2019 μηδενικού συντελεστή Ε.Φ.Κ. στα προϊόντα αυτά με το παράρτημα I της παρούσας αποστέλλονται εκ νέου οι πίνακες που αφορούν στα ποσοστά των εγγυήσεων για την αιθυλική αλκοόλη και τα αλκοολούχα προϊόντα. Προς αποφυγή παρερμηνειών επισημαίνεται ότι η τελευταία στήλη του εν λόγω πίνακα αναφέρεται στο ανώτατο ελάχιστο ποσό εγγύησης το οποίο λαμβάνεται υπόψη για τον προσδιορισμό του ύψους της εγγύησης αποθήκευσης που πρέπει να κατατεθεί.

2. Εγγυητικές επιστολές

Επισημαίνεται ότι, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 6 της αριθ. ΔΕΦΚΦ 1116601ΕΞ2017/31-07-2017 απόφασης, στο Παράρτημα ΙV της ως άνω ΑΥΟ καθορίζεται συγκεκριμένο υπόδειγμα εγγυητικών επιστολών, οι οποίες πρέπει να κατατίθενται από τους εγκεκριμένους αποθηκευτές για την κάλυψη κάθε αξίωσης του Δημοσίου για την καταβολή των αναλογούντων στα προϊόντα φόρων, τα οποία είτε παράγονται, μεταποιούνται, κατέχονται, παραλαμβάνονται, αποστέλλονται, εξάγονται ή προορίζονται για εφοδιασμό πλοίων ή αεροσκαφών υπό καθεστώς αναστολής.

Ως εκ τούτου, θα πρέπει οι αρμόδιες τελωνειακές αρχές στις οποίες κατατίθενται οι εγγυήσεις των εγκεκριμένων αποθηκευτών, πάγιες ή μεμονωμένες, να προβούν σε επανέλεγχο των κατατιθέμενων εγγυητικών επιστολών ως προς τη συμβατότητά τους με το υπόδειγμα του Παραρτήματος ΙV κυρίως ως προς την κάλυψη όλων των αξιώσεων του Δημοσίου. Σε περίπτωση που εκτιμάται από το περιεχόμενο των εγγυητικών επιστολών ότι δεν καλύπτονται επαρκώς οι απαιτήσεις του Δημοσίου σύμφωνα με τις προβλέψεις του υποδείγματος των εγγυητικών επιστολών, θα πρέπει να ενημερώσουν τους εγκεκριμένους αποθηκευτές ώστε να προβούν σε αντικατάσταση αυτών ως προς το λεκτικό τους για σκοπούς διασφάλισης των συμφερόντων του Δημοσίου.

Επισημαίνεται ότι η εγγύηση του εγκεκριμένου αποθηκευτή καλύπτει, μεταξύ άλλων, και τη διακίνηση υποκειμένων σε Ε.Φ.Κ. προϊόντων από όλες τις φορολογικές αποθήκες του αποθηκευτή προς όλους τους προορισμούς και όχι διακινήσεις μόνο σε ή από συγκεκριμένες αποθήκες.

Επιπλέον με την ευκαιρία της παρούσας, επισημαίνεται ότι στο εν λόγω υπόδειγμα εκ παραδρομής δεν είχε συμπεριληφθεί η λέξη «Ε.Φ.Κ.» στο πρώτο εδάφιο, το οποίο, όπως είναι ευνόητο, θα πρέπει να υφίσταται σε όλες τις εγγυητικές επιστολές.

3. Εγγυήσεις διακίνησης

Α. Γενικά

Επιπλέον αναφορικά με τις εγγυήσεις διακίνησης υπενθυμίζονται τα ακόλουθα:

Σύμφωνα με τη παρ. 6 του άρθρου 112 του ν.2960/01 υπεύθυνος για την παροχή εγγύησης για την κάλυψη των κινδύνων διακίνησης των προϊόντων Ε.Φ.Κ. υπό καθεστώς αναστολής καθίσταται ο εγκεκριμένος αποθηκευτής στην αποκλειστική ευθύνη του οποίου υπόκειται η παροχή επαρκούς εγγύησης πριν από την αποστολή η οποία πρέπει να καλύπτει τους κινδύνους της διακίνησης σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 14 της ως άνω α) σχετικής ΑΥΟ.

Ως εκ τούτου αποτελεί αποκλειστική ευθύνη του εγκεκριμένου αποθηκευτή για την ορθή συμπλήρωση του πεδίου «Εγγυήσεις» κατά την καταχώρηση του σχετικού e-ΔΕ με το συνολικό ποσό Ε.Φ.Κ. που αναλογεί στα διακινούμενα προϊόντα με εξαίρεση την περίπτωση μείωσης της εγγύησης διακίνησης σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 14 της ως άνω α) σχετικής ΑΥΟ. Η μη τήρηση των ως άνω υποχρεώσεων συνιστά τελωνειακή παράβαση η οποία επισύρει τις κυρώσεις του άρθρου 119Α του ν.2960/01.

Τα τελωνεία οφείλουν, κατά τις αποστολές προϊόντων Ε.Φ.Κ. υπό καθεστώς αναστολής να προβαίνουν σε δειγματοληπτικούς εκ των υστέρων ελέγχους, κατ’ ελάχιστο σε ποσοστό 5%, ορθής συμπλήρωσης του πεδίου εγγύησης του e-ΔΕ, σύμφωνα με τα ανωτέρω, για την επαρκή κάλυψη των κινδύνων της διακίνησης και τη διασφάλιση των συμφερόντων του δημοσίου.

Β. Εγγυήσεις διακίνησης προϊόντων του άρθρου 90 του ν.2960/2001

Όπως ήδη έχει επισημανθεί με την γ΄ σχετική διαταγή υπενθυμίζεται ότι μετά την κατάργηση του θετικού συντελεστή Ε.Φ.Κ. στα προϊόντα του άρθρου 90 του ν.2960/01 (ήτοι κρασί) με τις διατάξεις του άρθρου 92 του ν.4583/2018 (Α΄212) και την επιβολή από 1-01-2019 μηδενικού συντελεστή Ε.Φ.Κ. στα προϊόντα αυτά για τη διακίνηση υπό καθεστώς αναστολής στο εσωτερικό της χώρας, την αποστολή τους σε άλλα Κ-Μ της ΕΕ ή την εξαγωγή τους προς τρίτες χώρες μέσω άλλων Κ-Μ εφαρμογή έχουν οι ρυθμίσεις της παρ. 6 του άρθρου 14 της αριθ. ΔΕΦΚΦ 1116601ΕΞ2017/31-07-2017 Α.Υ.Ο.

Ως εκ τούτου για τη διακίνηση των εν λόγω προϊόντων υπό καθεστώς αναστολής στο εσωτερικό της χώρας, την αποστολή τους σε άλλα Κ-Μ της ΕΕ ή την εξαγωγή τους προς τρίτες χώρες μέσω άλλων Κ-Μ απαιτείται η παροχή εγγύησης το ύψος της οποίας ανέρχεται, σύμφωνα με την παρ.6α του άρθρου 14 της ως άνω απόφασης στο 3% της τιμολογιακής αξίας των προϊόντων κάθε συγκεκριμένης αποστολή η οποία κατατίθεται στο τελωνείο ελέγχου και το ποσό αυτής αναγράφεται στο πεδίο «Εγγυήσεις» του ηλεκτρονικού διοικητικού εγγράφου (e-ΔΕ). Σύμφωνα δε με την παράγραφο 6β του ίδιου άρθρου, αντί της εγγύησης αυτής μπορεί να παρέχεται πάγια εγγύηση το ποσοστό της οποίας ορίζεται σε 1% επί της τιμολογιακής αξίας της συνολικής ποσότητας των προϊόντων που απεστάλησαν κατά το προηγούμενο έτος στα λοιπά Κράτη-Μέλη της Ε.Ε. ή εξήχθησαν σε τρίτες χώρες μέσω άλλων Κρατών Μελών, με την προϋπόθεση ότι η εγγύηση αυτή καλύπτει σε κάθε περίπτωση το 3% της τιμολογιακής αξίας των αποστολών των οποίων δεν έχει αποδειχθεί η περάτωση σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΑΑΔΕ

Γ. ΠΙΤΣΙΛΗΣ