ΘΕΜΑ :«Επικουρική ασφάλιση των απασχολούμενων στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου (Ι.Δ.Α.Χ., Ι.Δ.Ο.Χ.) μισθωτών Μηχανικών. Απεικόνιση στην Αναλυτική Περιοδική Δήλωση (Α.Π.Δ.)»

Σχετ: α) Οι διατάξεις του άρθρου 35 του ν. 4756/2020 (Φ.Ε.Κ. 235 Α΄/26.11.2020)

β) Οι υπ. αριθμ. 6/2017, 17/2017 και 48/2020 εγκύκλιοι του e - Ε.Φ.Κ.Α.

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 35 του ν. 4756/2020 σχετικά με την εξομοίωση εισφορών Επικουρικής ασφάλισης εμμίσθων δικηγόρων και μισθωτών Μηχανικών, παρέχοντας οδηγίες, ως προς την απεικόνιση της ασφάλισης των μισθωτών μηχανικών στην Α.Π.Δ. :

1. ΝΕΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ – ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις, με τις οποίες αντικαταστάθηκε, εκ νέου, το άρθρο 97 του ν. 4387/2016 (Φ.Ε.Κ. 85 Α΄) ως προς τις παραγράφους 3 και 4, προβλέπεται ότι :

Από 01.01.2020, για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, οι αυτοτελώς απασχολούμενοι, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και όλοι οι πριν και μετά την 1η .1.1993 ασφαλισμένοι, έμμισθοι δικηγόροι και μισθωτοί Μηχανικοί των οικείων τομέων του κλάδου Επικουρικής ασφάλισης του τ. Ε.Τ.Α.Α., κατατάσσονται σε τρεις (3) ασφαλιστικές κατηγορίες.

Με τις νέες διατάξεις εξομοιούνται οι εισφορές κλάδου Επικουρικής ασφάλισης των μισθωτών μηχανικών με τις εισφορές των έμμισθων δικηγόρων.

Στο πεδίο εφαρμογής τους εμπίπτουν οι απασχολούμενοι στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου (Ι.Δ.Α.Χ., Ι.Δ.Ο.Χ.) μισθωτοί Μηχανικοί.

2. ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΣΕ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

Το ποσό της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς, ανά κατηγορία έχει ως εξής:

Τα ανωτέρω ποσά μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς επιμερίζονται 50% για τον εργοδότη και 50% για τον ασφαλισμένο.

Κατά την πρώτη εφαρμογή των κοινοποιούμενων διατάξεων και ειδικότερα για την περίοδο από 01.01.2020 έως 30.06.2020 (Α’ εξάμηνο 2020) όλοι οι εν λόγω ασφαλισμένοι κατατάσσονται υποχρεωτικά στην πρώτη (1η) ασφαλιστική κατηγορία.

Από 01.07.2020 και μετά, επιλέγουν ελεύθερα την ασφαλιστική κατηγορία, στην οποία επιθυμούν να υπαχθούν. Η κατάταξη είναι υποχρεωτική. Ωστόσο, εάν ο ασφαλισμένος δεν επιλέξει ασφαλιστική κατηγορία κατατάσσεται υποχρεωτικά στην πρώτη (1η).

Ειδικότερα, ο ασφαλισμένος με αίτημά του προς τον εργοδότη του γνωστοποιεί τη βούλησή του για την επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας. Εάν δεν κατατεθεί σχετικό αίτημα, πρέπει να καταχωρηθεί στην Α.Π.Δ. με τα ασφαλιστικά στοιχεία που αντιστοιχούν στην 1η ασφαλιστική κατηγορία.

Αίτημα στον εργοδότη για μεταβολή ασφαλιστικής κατηγορίας μπορεί να υποβληθεί οποτεδήποτε. Σε κάθε περίπτωση όμως, η μετάταξη από κατηγορία σε κατηγορία γίνεται από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους από την υποβολή της αίτησης και ισχύει για όλο το έτος.

Με δεδομένο ότι, η Α.Π.Δ. αποτελεί δήλωση του εργοδότη, μέσω της οποίας διαμορφώνεται, αφενός, η υποχρέωσή του για καταβολή των αντίστοιχων ασφαλιστικών εισφορών και, αφετέρου, η ασφαλιστική ιστορία των εργαζομένων του – πάντοτε βάσει των στοιχείων που διέπουν το καθεστώς απασχόλησης ενός εκάστου - η Α.Π.Δ. χρησιμοποιείται για τη συγκεκριμένη κατηγορία εργαζομένων (επέχοντας δήλωση επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας) για την κατάταξή τους στις προαναφερθείσες ασφαλιστικές κατηγορίες.

Συγκεκριμένα, η Α.Π.Δ. του Ιανουαρίου κάθε έτους, ή η Α.Π.Δ., που αφορά τον πρώτο μήνα απασχόλησης νέοπροσληφθέντος μηχανικού απασχολούμενου με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, θα καθορίζει την ασφαλιστική κατηγορία, στην οποία εντάσσεται, κατά τους λοιπούς μήνες, μέχρι τη λήξη του συγκεκριμένου ημερολογιακού έτους.

Συνεπώς, η ασφαλιστική κατηγορία, στην οποία θα ενταχθεί ο ασφαλισμένος για τους κλάδους Επικουρικής ή/και (αναλόγως της υπαγωγής) Πρόνοιας για τους λοιπούς μήνες του 2021 (Φεβρουάριος έως και Δεκέμβριος 2021) και θα καταχωρηθεί στις αντίστοιχες Α.Π.Δ., πρέπει να είναι ίδια με αυτήν που καταχωρήθηκε στην Α.Π.Δ. του Ιανουαρίου 2021.

Υπενθυμίζεται ότι για την κατάταξη της εν λόγω κατηγορίας εργαζομένων σε ασφαλιστικές κατηγορίες του κλάδου Πρόνοιας έχει εκδοθεί η υπ. αρ. 48/2020 εγκύκλιος e-Ε.Φ.Κ.Α.

3. ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ

Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις η ένταξη των απασχολούμενων στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου (Ι.Δ.Α.Χ., Ι.Δ.Ο.Χ.) μισθωτών μηχανικών σε ασφαλιστικές κατηγορίες για τον κλάδο Επικουρικής ασφάλισης ανατρέχει από 01.01.2020.

Για τη διαχείριση των μεταβολών μισθολογικών περιόδων έτους 2020 θα ακολουθήσουν οδηγίες με νεότερο έγγραφό μας.

Ως χρόνος έναρξης εφαρμογής της νέας διαδικασίας (απεικόνισης στην Α.Π.Δ. με τα νέα δεδομένα) ορίζεται η 01.01.2021 (μισθολογική περίοδος Ιανουαρίου 2021).

Συνεπώς, στην Α.Π.Δ. μηνός Ιανουαρίου 2021 (μήνας αναφοράς : 1/2021) πρέπει οι απασχολούμενοι, στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου (Ι.Δ.Α.Χ., Ι.Δ.Ο.Χ.) μισθωτοί μηχανικοί, να δηλωθούν με την νέα κωδικοποίηση, βάσει των προβλεπόμενων στις διατάξεις των άρθρων 35 του ν.4756/2020 και 31 του ν.4670/2020.

4. ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΣΤΗΝ Α.Π.Δ.

4.1. ΝΕΑ ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ

Για την απεικόνιση της ασφάλισης των μισθωτών μηχανικών στον κλάδο Επικουρικής ασφάλισης σε εφαρμογή των κοινοποιούμενων διατάξεων, δημιουργήθηκε νέα κωδικοποίηση, η οποία ενσωματώνει και τον κλάδο Πρόνοιας.

Εφεξής για την απεικόνιση της ασφάλισης των μισθωτών μηχανικών περιόδων τόσο του έτους 2020, όσο και από 01.01.2021 και εντεύθεν θα εφαρμόζεται η κωδικοποίηση της παρούσας και όχι αυτή της εγκυκλίου 48/2020. Οι οδηγίες της εγκυκλίου 48/2020 εξακολουθούν να ισχύουν μόνο για την απεικόνιση στην Α.Π.Δ. της ασφάλισης των μισθωτών υγειονομικών και υγειονομικών υπαγόμενων στις διατάξεις του άρθρ. 39 παράγραφος 9.

Η νέα κωδικοποίηση («Κωδικοί Δραστηριότητας», «Κωδικοί Ειδικότητας» και «Κωδικοί Πακέτων Κάλυψης - Κ.Π.Κ.») καλύπτει όλους τους δυνατούς συνδυασμούς, οι οποίοι ενδέχεται να προκύψουν ανάλογα με την κατάταξη στις τρείς (3) ασφαλιστικές κατηγορίες των κλάδων Επικουρικής ασφάλισης ή/και Πρόνοιας, καθώς και τις πιθανές εξαιρέσεις των προσώπων από την ασφάλιση κλάδου ή κλάδων λόγω υποχρεωτικής υπαγωγής τους σε φορείς ασφάλισης που διατηρούν αυτοτέλεια (π.χ. Ε.Δ.Ο.Ε.Α.Π.).

4.2. ΜΕΙΩΣΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΑΠΟ 01.01.2021 – ΑΡΘ. 31, ν. 4756/2020

Δεδομένης της ισχύος από 01.01.2021 των διατάξεων του άρθρου 31 του ν.4756/2020, που προβλέπουν για την περίοδο, από 01.01.2021 έως 31.12.2021, μείωση κατά τρείς (3) ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών (κλάδων Ανεργίας Ο.Α.Ε.Δ., Λ.Α.Ε.Κ. και Ο.Ε.Κ.) εργοδότη και εργαζόμενου από το ύψος που είχαν διαμορφωθεί την 01.06.2020, για απασχολούμενους (πλήρους, μειωμένης ή εκ περιτροπής απασχόλησης) σε φορείς εκτός δημοσίων υπηρεσιών, αποκεντρωμένων διοικήσεων, Ο.Τ.Α. (α΄ και β΄ βαθμού) και νομικών προσώπων αυτών, Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ. εντός Γενικής Κυβέρνησης, η νέα κωδικοποίηση για την συγκεκριμένη κατηγορία εργαζομένων διακρίνεται σε :

• Κ.Π.Κ., που εμπεριέχουν την εν λόγω μείωση και αφορούν τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα. (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 και ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2) και
• Κ.Π.Κ. χωρίς τη μείωση (δηλαδή νέοι Κ.Π.Κ. που διατηρούν όμως τα ποσοστά ασφάλισης, όπως αυτά ίσχυαν την 31/12/2020, και διάρκεια ισχύος των συνδέσεών τους στον Ο.Σ.Υ.Κ. από 01.01.2021 έως 31.12.2021) για τους απασχολούμενους στο δημόσιο τομέα με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου (Ι.Δ.Α.Χ., Ι.Δ.Ο.Χ.).

(ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 6 - ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΗΣ Κ.Π.Κ. ιδιωτικού με Κ.Π.Κ. δημόσιου τομέα για την ασφαλιστική τακτοποίηση των Ι.Δ.Α.Χ., Ι.Δ.Ο.Χ., περιοριστικά χρήση για το έτος 2021)

Επισημαίνουμε ότι, για τους υπολογισμούς στα παραδείγματα (καθώς και στους σχετικούς πίνακες της παρούσας) έχουν χρησιμοποιηθεί τα ποσοστά των κλάδων Ανεργίας Ο.Α.Ε.Δ., Λ.Α.Ε.Κ. και Ο.Ε.Κ. με ενσωματωμένη τη μείωση 3% από 01.01.2021 έως 31.12.2021, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρ.31, ν.4756/2020 για την γενική εφαρμογή των οποίων επίκειται η έκδοση σχετικής εγκυκλίου οδηγίας.

4.3.ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΜΗΝΙΑΙΩΝ ΚΑΤΑΒΛΗΤΕΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΛΑΔΟΥΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ή/και ΠΡΟΝΟΙΑΣ

Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις ο προσδιορισμός των ασφαλιστικών εισφορών για τον κλάδο Επικουρικής ασφάλισης αποσυνδέεται από τις ονομαστικές μηνιαίες αποδοχές και πλέον, οι υπολογισμοί με επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας αφορούν, όχι μόνο, τον κλάδο Πρόνοιας, αλλά και, της Επικουρικής ασφάλισης.

Ειδικότερα, ανάλογα με τη δηλωθείσα κωδικοποίηση (συνδυασμός Κ.Α.Δ., Κωδικού Ειδικότητας και Κ.Π.Κ.) λαμβάνονται υπόψη «πλασματικά ποσά» αποδοχών, ανά περίοδο αναφοράς, και όχι οι δηλωθείσες στο πεδίο 39 της Α.Π.Δ. μικτές αποδοχές, ώστε, να προκύπτει απαιτητό καταβλητέο ποσό, κάθε φορά, ίσο με το ποσό της επιλεγείσας ασφαλιστικής κατηγορίας.

Ο εν λόγω προσδιορισμός των ασφαλιστικών εισφορών για τον κλάδο Επικουρικής ασφάλισης (καθώς και ο αντίστοιχος της εγκυκλίου 48/2020 για τον κλάδο Πρόνοιας) δεν αφορά τα Δώρα Εορτών (Χριστουγέννων – Πάσχα) το Επίδομα Αδείας και τους λοιπούς τύπους αποδοχών (υπερωριακής απασχόλησης, ασθενείας/ανυπαίτιου κωλύματος παροχής εργασίας κ.λ.π.) πλην των τακτικών τύπων αποδοχών (π.χ. 001)

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Απεικόνιση ασφάλισης μισθωτού μηχανικού στην 1η ασφαλιστική κατηγορία για Επικουρική ασφάλιση και Πρόνοια (χωρίς εξαιρέσεις) απασχολούμενου στον ιδιωτικό τομέα με πλήρη απασχόληση, για μισθολογική περίοδο Ιανουαρίου 2021 :

Α. Επιλογή κωδικοποίησης :

(Σχετ. Παράρτημα 1)

Κ.Π.Κ. : 986 περιλαμβάνει τους εξής κλάδους ασφάλισης:

(Σχετ. Παράρτημα 2)

Β. Ολοκλήρωση συμπλήρωσης πεδίων Α.Π.Δ.

Ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών, προκειμένου να συμπληρωθούν τα πεδία 40 «Εισφορές Ασφαλισμένου», 41 «Εισφορές Εργοδότη» και 42 «Συνολικές Εισφορές», πραγματοποιείται ως εξής :

Πεδίο 40 «Εισφορές Ασφαλισμένου»

Πεδίο 41 «Εισφορές Εργοδότη»

Για την καλύτερη κατανόηση του παραδείγματος επισυνάπτεται το ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4 : Απεικόνιση μισθωτού μηχανικού απασχολούμενου στον ιδιωτικό τομέα, με πλήρη απασχόληση, στην Α.Π.Δ. μηνός Ιανουαρίου 2021.

Επιπλέον, στο ως προαναφερθέν παράρτημα συμπεριλαμβάνονται και παραδείγματα απεικόνισης μισθωτών μηχανικών με μειωμένη απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα και με πλήρη απασχόληση στο δημόσιο (χωρίς την μείωση 3%).

5. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΥΠΑΓΟΜΕΝΩΝ ΣΤΙΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΘΡ. 39, ΠΑΡ. 9

Για τους Μηχανικούς που παρέχουν υπηρεσία με σύμβαση, από την οποία προκύπτει υποχρέωση έκδοσης Δελτίου Παροχής Υπηρεσιών (Δ.Π.Υ.) εφαρμόζονται οι οδηγίες της παρούσας, με διακριτή κωδικοποίηση ως προς την απεικόνιση του κλάδου Επικουρικής ασφάλισης ή/και Πρόνοιας και ταυτόχρονη χρήση των Κ.Π.Κ. σύμφωνα με τη 17/2017 εγκύκλιο e - Ε.Φ.Κ.Α. (για τους κλάδους κύριας σύνταξης ή/και υγειονομικής περίθαλψης) με την πρόσθετη πληροφορία ότι στο πεδίο 39 της Α.Π.Δ. «Αποδοχές» και μόνο όσο αφορά τις εγγραφές κλάδων Επικουρικής ασφάλισης ή / και Πρόνοιας, πρέπει να καταχωρηθούν κατά ασφαλιστική κατηγορία τα «πλασματικά» ποσά.

Ως εκ τούτου, για την απεικόνιση της ασφάλισης των Μηχανικών με Δ.Π.Υ., πλέον, θα απαιτούνται 3 εγγραφές, ανά ασφαλισμένο, ως εξής :

1η Εγγραφή

ΚΛΑΔΟΣ ΚΥΡΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ή/και ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ
(17/2017 εγκύκλιος του e - Ε.Φ.Κ.Α.)

2η Εγγραφή

ΚΛΑΔΟΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

3η Εγγραφή

ΚΛΑΔΟΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ
(48/2020 εγκύκλιος του e - Ε.Φ.Κ.Α., Ενότητα 4, πίνακας στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4)

6. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ - ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ

1. Η καταβολή εισφορών στον κλάδο Επικουρικής ασφάλισης ή/και Πρόνοιας, βάσει ασφαλιστικής κατηγορίας, είναι ανεξάρτητη των ημερών απασχόλησης ανά μήνα.

Ως εκ τούτου, η υποχρέωση καταβολής ολόκληρου του ποσού (σταθερού/πάγιου) των ασφαλιστικών εισφορών της επιλεγείσας ασφαλιστικής κατηγορίας υφίσταται και όταν ο εργαζόμενος δεν απασχοληθεί όλες τις εργάσιμες ημέρες του συγκεκριμένου μήνα.

2. Με δεδομένη την υπαγωγή σε ασφαλιστικές κατηγορίες για τους κλάδους Επικουρικής ασφάλισης ή/και Πρόνοιας, δεν υφίσταται υποχρέωση καταβολής εισφορών των εν λόγω κλάδων ασφάλισης για τα επιδόματα Εορτών και Αδείας.

Ως εκ τούτου, για την απεικόνιση στην Α.Π.Δ. των Δώρων Χριστουγέννων (π.χ. τύπος αποδοχών 003) και Πάσχα (π.χ. τύπος αποδοχών 004), του Επιδόματος Αδείας (π.χ. τύπος αποδοχών 005) καθώς και για την απεικόνιση αποδοχών υπερωριακής απασχόλησης, ασθενείας/ανυπαίτιου κωλύματος παροχής εργασίας, bonus, κ.λ.π. (π.χ. τύποι αποδοχών 011, 008, 010) για τις οποίες απαιτείται η καταχώριση πρόσθετων εγγραφών στην Α.Π.Δ. (ανά διακριτό τύπο αποδοχών) χρησιμοποιούνται, αποκλειστικά οι Κ.Π.Κ. (π.χ. 1020, 1021, 1022, 1023, 1036, 1037, 1038, 1039) που δεν εμπεριέχουν τους κλάδους Επικουρικής ασφάλισης ή/και Πρόνοιας.

3. Η κωδικοποίηση της παρούσας εγκυκλίου δεν ισχύει για το Δ.Χ./2020, το οποίο συμπεριλαμβάνεται μεν στην Α.Π.Δ. μηνός 1/2021, πλην όμως, έχει ήδη καταβληθεί και έχουν παρακρατηθεί οι αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές, εντός του μηνός Δεκεμβρίου 2020.

Συνεπώς για την υποβολή αποκλειστικά του Δ.Χ./2020 πρέπει να χρησιμοποιηθεί η κωδικοποίηση που αναφέρεται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5.

4. Επισυνάπτονται τα παρακάτω παραρτήματα :

• ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 - Κωδικοποίηση Μισθωτών Μηχανικών – Συνδυασμοί Ασφαλιστικών κατηγοριών Επικουρικής Ασφάλισης και Πρόνοιας.
• ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 - Ανάλυση των Κ.Π.Κ. ανά κλάδο ασφάλισης.
• ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3 - Κωδικοποίηση Μηχανικών υπαγόμενων στις διατάξεις άρθρ. 39, παρ.9 του ν.4387/2016 & παραδείγματα.
• ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4 - Παραδείγματα μισθωτών Μηχανικών ιδιωτικού και δημοσίου τομέα.
• ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5 - Κωδικοποίηση Μισθωτών Μηχανικών αποκλειστικά για χρήση Δ.Χ./2020.
• ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 6 - ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΙΣΗΣ Κ.Π.Κ. ιδιωτικού με Κ.Π.Κ. δημόσιου τομέα για την ασφαλιστική τακτοποίηση των Ι.Δ.Α.Χ., Ι.Δ.Ο.Χ., περιοριστικά χρήση για το έτος 2021.
• ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 7 - Κωδικοποίηση η οποία αποσυνδέεται από τον Οδηγό Σύνδεσης Κωδικών (Ο.Σ.Υ.Κ.) για μισθολογικές περιόδους απασχόλησης από 01.01.2021 και εφεξής.

Με ευθύνη των προϊσταμένων Διευθύνσεων και Τμημάτων να λάβει γνώση το προσωπικό αρμοδιότητάς σας.

Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΙΑΠΑΚΗΣ