ΘΕΜΑ: «Παροχή οδηγιών λόγω της αποχώρησης του ΗΒ από την ΕΕ την 01.01.2021 μετά τη λήξη στις 31.12.2020 της μεταβατικής περιόδου που προβλέπει η Συμφωνία Αποχώρησης – Εφαρμοστέοι κανόνες στη Β. Ιρλανδία Συμφωνία Εμπορίου και Συνεργασίας μεταξύ ΕΕ και ΗΒ»»

Την 1η Ιανουαρίου 2021 (01/01/2021 – 00:00 ώρα κεντρικής Ευρώπης) το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Βορείου Ιρλανδίας αποχωρεί από την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση και προσχωρεί «αυτόματα» στη Σύμβαση της Κοινής Διαμετακόμισης (CTC-Common Transit Convention), καθώς η μεταβατική περίοδος που προβλέφθηκε με τη συμφωνία αποχώρησης λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2020. 

Σε συνέχεια συμβιβασμού μεταξύ των δύο μερών (ΕΕ και ΗΒ) επετεύχθη συμφωνία Εμπορίου και Συνεργασίας αφενός μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας και αφετέρου του ΗΒ της Μεγάλης Βρετανίας και της Βορείου Ιρλανδίας, για την επίσημη υιοθέτηση της οποίας θα ακολουθήσει γραπτή διαδικασία. 

Μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου από 1/1/2021, οι κανόνες της ΕΕ στον τομέα των τελωνείων, και ιδίως ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 952/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Οκτωβρίου 2013, για τη θέσπιση του ενωσιακού τελωνειακού κώδικα συμπεριλαμβανομένων των συμπληρωματικών και εκτελεστικών του πράξεων, δεν ισχύουν πλέον στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ως εκ τούτου, από 1/1/2021 το ΗΒ αποχωρεί από την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση με τις ακόλουθες άμεσες συνέπειες:

• το ΗΒ γίνεται «τρίτη χώρα» για τα κράτη μέλη της ΕΕ των 27 (εφεξής ΕΕ27),
• δεν υφίσταται πλέον η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και των κρατών μελών της ΕΕ27,
• απαιτούνται τελωνειακές διατυπώσεις για τη διακίνηση των εμπορευμάτων μεταξύ των δύο μερών,
• το ΗΒ δεν θα έχει πρόσβαση στα τελωνειακά συστήματα πληροφορικής της ΕΕ27, πλην της πρόσβασης στο NCTS ως χώρα της κοινής διαμετακόμισης.
• Κατά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου το ΗΒ προσχωρεί αυτόνομα στη σύμβαση περί κοινού καθεστώτος διαμετακόμισης και ως εκ τούτου μπορεί να κάνει χρήση του καθεστώτος κοινής διαμετακόμισης και να εξακολουθήσει να έχει πρόσβαση στο Νέο Μηχανογραφημένο Σύστημα Διαμετακόμισης (NCTS) και σε άλλα σχετικά συστήματα ως συμβαλλόμενο μέρος της εν λόγω σύμβασης. 

Κατά συνέπεια, από την παραπάνω αναφερόμενη ημερομηνία και μετά, η διακίνηση των εμπορευμάτων από τη χώρα μας και τα άλλα Κ-Μ προς το Ηνωμένο Βασίλειο και το αντίθετο, θα αντιμετωπίζεται διαδικαστικά με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο γίνεται η διακίνηση εμπορευμάτων από και προς τρίτες χώρες, γεγονός που συνεπάγεται την υποχρεωτική πλέον τήρηση τελωνειακών διαδικασιών και διατυπώσεων για εμπορεύματα με προορισμό ή προέλευση το Ηνωμένο Βασίλειο. Παράλληλα, μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου ισχύει το πρωτόκολλο για τις Ιρλανδία/Βόρεια Ιρλανδία σύμφωνα με το άρθρο 185 της συμφωνίας αποχώρησης. Το πρωτόκολλο για τις Ιρλανδία/Βόρεια Ιρλανδία καθιστά ορισμένες διατάξεις του δικαίου της ΕΕ εφαρμοστέες εντός του Ηνωμένου Βασιλείου μόνο όσον αφορά τη Βόρεια Ιρλανδία. Στο πρωτόκολλο, η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο συμφώνησαν ότι, για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών η Βόρεια Ιρλανδία αντιμετωπίζεται σαν να ήταν κράτος μέλος. Η αρχική περίοδος εφαρμογής του πρωτοκόλλου εκτείνεται στα τέσσερα (04) έτη μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου, ήτοι έως τις 31/12/2024. 

Σκοπός της παρούσας, είναι η παροχή οδηγιών προς ενημέρωση και ομοιόμορφη εφαρμογή από όλες τις Τελωνειακές Αρχές και τους οικονομικούς φορείς, μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου την 01.01.2021 ανά καλυπτόμενο τομέα. 

Περαιτέρω οδηγίες σε ότι αφορά την εφαρμογή της συμφωνίας για τη νέα εταιρική σχέση της Ε.Ε. με το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας θα ακολουθήσουν.