ΘΕΜΑ: Πλαστικά Υλικά και Αντικείμενα σε Επαφή με τρόφιμα που περιέχουν μπαμπού

Σχετ.: «Summary of discussions of the Expert Working Group on Food Contact Materials on the use and placing on the market of plastic food contact materials and articles containing ground bamboo or other similar constituents», Brussels, 23 June 2020

Σε συνέχεια του σχετικού εγγράφου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (εφεξής Επιτροπής), το οποίο έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της DG SANTE (https://ec.europa.eu/food/sites/food/files/safety/docs/cs fcm meeting-ind 20200623.pdf) (συνημμένο), καθώς και των ακόλουθων συζητήσεων που έχουν διεξαχθεί, τόσο στο επίπεδο της Μόνιμης Επιτροπής Φυτών, Ζώων, Τροφίμων και Ζωοτροφών, τμ. Νέων Τροφίμων και Τοξικολογικής Ασφάλειας, όσο και στο επίπεδο της σχετικής ομάδας εργασίας της Επιτροπής για τα υλικά και αντικείμενα σε επαφή με τρόφιμα, σας γνωρίζουμε τα εξής:

Τα τελευταία δύο χρόνια έχει συζητηθεί εκτεταμένα, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), το θέμα της διάθεσης στην αγορά πλαστικών αντικειμένων από μελαμίνη που περιέχουν ίνες μπαμπού (ή άλλες φυτικές ίνες ή άλευρο αυτών) και προορίζονται για επαφή με τρόφιμα, λόγω της συνεχώς αυξανόμενης κυκλοφορίας τους και, κυρίως, της προώθησής τους (επισήμανσης-διαφήμισης) ως «αντικειμένων από μπαμπού», «φυσικών προϊόντων», «οικολογικών», «βιοδιασπάσιμων», κλπ.

Κατά την ίδια χρονική περίοδο, μέσω του συστήματος Άμεσης Προειδοποίησης για τα Τρόφιμα και τις Ζωοτροφές (RASFF) κοινοποιήθηκαν σήματα που αφορούσαν υπερβάσεις των ειδικών ορίων μετανάστευσης μελαμίνης ή/και φορμαλδεύδης, που καθορίζονται στην ισχύουσα σχετική νομοθεσία και κατ' επέκταση απαγόρευση των αντίστοιχων εισαγωγών στην Ε.Ε. ή απόσυρση από την εσωτερική αγορά της Ε.Ε.

Πέραν των ανωτέρω, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA), σε πρόσφατη γνωμοδότησή της (https://efsa.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.2903/j.efsa.2019.5902) αποφάνθηκε ότι το «ξύλο» (κάθε είδους), ως πρόσθετο, δε μπορεί να θεωρηθεί αδρανές διότι περιέχει ουσίες που δύνανται να μεταναστεύσουν στα τρόφιμα και συνεπώς, αν πρόκειται για υλικά και αντικείμενα που προορίζονται για επαφή με τρόφιμα, η χρήση του κάθε είδους ξύλου (συμπεριλαμβανομένου του μπαμπού) θα πρέπει να αξιολογείται, κατά περίπτωση.

Σημειώνεται ότι το «μπαμπού» δεν έχει αξιολογηθεί για αυτή τη χρήση και συνεπώς δεν ανήκει στα εγκεκριμένα πρόσθετα του κανονισμού (ΕΕ) 10/2011.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, η Επιτροπή και τα Κράτη-Μέλη διαμόρφωσαν και συναποφάσισαν την έκδοση σχετικού εγγράφου (ανωτέρω σχετικό), στο συμπέρασμα του οποίου τονίζεται ότι τα πλαστικά υλικά και αντικείμενα (πχ από μελαμίνη), στην κατασκευή των οποίων χρησιμοποιούνται άλευρο ή ίνες μπαμπού, δεν πληρούν τις απαιτήσεις του καν. (ΕΕ) 10/2011, δεδομένου ότι το μπαμπού δεν είναι εγκεκριμένο πρόσθετο στο πλαίσιο της εν λόγω νομοθεσίας.

Συνεπώς η κατασκευή των πλαστικών αντικειμένων για επαφή με τρόφιμα, με προσθήκη ινών ή σκόνης μπαμπού, δε θεωρείται νόμιμη και δεν επιτρέπεται η διάθεση των αντικειμένων αυτών στην αγορά. Για το λόγο αυτό η Επιτροπή ζήτησε από τα κ-μ να λάβουν άμεσα μέτρα.

Σημειώνεται ότι η Επιτροπή έχει ενημερώσει τις τρίτες χώρες οι οποίες κατασκευάζουν τα εν λόγω υλικά και αντικείμενα σε επαφή με τρόφιμα.

Κατόπιν αυτού, σας ενημερώνουμε ότι τα πλαστικά υλικά που προορίζονται για επαφή με τρόφιμα (σε αυτά συμπεριλαμβάνονται τα υλικά και αντικείμενα από μελαμίνη) στην κατασκευή των οποίων χρησιμοποιούνται άλευρο ή ίνες μπαμπού θα μπορούν να εισάγονται μέχρι τις 31/01/2021, υπό τις εξής προϋποθέσεις:

Α) Οι εισαγωγείς θα αποδεικνύουν ότι η παραγγελία έγινε πριν την ανάρτηση του παρόντος εγγράφου στο «Διαύγεια»,

Β) Τα εν λόγω υλικά και αντικείμενα θα συμμορφώνονται με τα όρια μετανάστευσης που ορίζονται στον καν. (ΕΕ) 10/2011 και με τις απαιτήσεις του κανονισμού (ΕΕ) 284/2011 (εφόσον εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής αυτού) και

Γ) Η παρουσίαση και η διαφήμισή τους δεν είναι παραπλανητική (πχ αντικείμενα από μπαμπού, φυσικά προϊόντα κλπ).

Μετά τις 31/01/2020 η εισαγωγή πλαστικών υλικών και αντικειμένων (συμπεριλαμβανομένων των μελαμινικών) που κατά την κατασκευή τους έχει χρησιμοποιηθεί μπαμπού θα απαγορεύεται και η απαγόρευση θα κοινοποιείται στην Ε.Ε. μέσω του συστήματος RASFF.

Σας ενημερώνουμε ότι το παρόν έγγραφο μπορείτε να το βρείτε στην ιστοσελίδα της Α.Α.Δ.Ε. www.aade.gr, ακολουθώντας τη διαδρομή <Επιχειρήσεις>/<Υπηρεσίες Γενικού Χημείου του Κράτους>/ <Τρόφιμα - Υλικά σε επαφή με τρόφιμα> /<Υλικά σε επαφή με τρόφιμα>.

Παρακαλούνται καταρχήν οι Χημικές Υπηρεσίες που έχουν οριστεί ως αρμόδιες αρχές για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) 284/2011, αλλά και όλες οι υπόλοιπες Χημικές υπηρεσίες να διανείμουν άμεσα το εν λόγω έγγραφο και εν γένει να ενημερώσουν με τον πλέον πρόσφορο τρόπο τους εισαγωγείς υλικών και αντικειμένων που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα.

Να λάβουν γνώση όλοι υπάλληλοι.

Παραμένουμε στη διάθεσή σας για περαιτέρω πληροφορίες και διευκρινίσεις.

Η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης

Διονυσία Στεφανίτση