ΠΟΛ.: 1168/16-12-2008: Απαλλαγή από ΦΠΑ των ιατρών εργασίας - Κοινοποίηση της αριθ.297/08 Γνωμοδότησης του Ν.Σ.Κ.

Σας κοινοποιούμε τη με αριθμό 297/08 γνωμοδότηση του Β΄ Τμήματος του Ν.Σ.Κ., η οποία έγινε δεκτή από τον Υφυπουργό Οικονομίας και Οικονομικών κ. Αντ. Μπέζα, σχετικά με την αντιμετώπιση από πλευράς ΦΠΑ των υπηρεσιών που παρέχονται από τους ιατρούς εργασίας και σας διευκρινίζουμε τα εξής για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή της.

1. Με τη γνωμοδότησή του αυτή το ΝΣΚ αποφαίνεται ότι οι υπηρεσίες που παρέχονται από τους ιατρούς εργασίας στα πλαίσια του Ν. 1568/1985 (ΦΕΚ 177Α) "Υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων", συνιστούν ιατρικές υπηρεσίες οι οποίες απαλλάσσονται από Φ.Π.Α., σύμφωνα με την περίπτωση ε΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 22 του Κώδικα Φ.Π.Α. (ν. 2859/2000).

2. Για την ανωτέρω απαλλαγή προβάλλεται μεταξύ των άλλων ότι, οι ιατροί εργασίας, με βάση και τις κατά νόμο αρμοδιότητές τους, προβαίνουν σε ιατρικό έλεγχο των εργαζομένων σχετικά με τη θέση εργασίας τους, ως και σε περιοδικό έλεγχο αυτών, τα οποία προδήλως αποσκοπούν στην πρόληψη και ανίχνευση ασθενειών ως και στην παρακολούθηση της κατάστασης των εργαζομένων, ασχέτως αν τα στοιχεία που προκύπτουν, εν τέλει, θα χρησιμοποιήσει ο εργοδότης ώστε να εκτιμήσει την καταλληλότητα του εργαζόμενου για τη συγκεκριμένη εργασία, αρκεί ότι οι παροχές αυτές υπηρεσιών πραγματοποιούμενες μέσα στα πλαίσια άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος, πέραν της προσφορότερης αξιοποίησης του εργαζόμενου στον εργασιακό του χώρο, αποσκοπούν στην προστασία της υγείας αυτού. Επιπλέον, ο ιατρός εργασίας παρέχει και επείγουσα θεραπεία σε περίπτωση ατυχήματος ή αιφνίδιας νόσου, όπως επίσης εκτελεί προγράμματα εμβολιασμού των εργαζομένων.

3. Από το συνδυασμό των προαναφερομένων προκύπτει ότι, στην εν λόγω απαλλαγή υπάγονται, πέραν των παρεχομένων αμιγώς θεραπευτικών υπηρεσιών από τους ιατρούς εργασίας, οι υπηρεσίες που αυτοί παρέχουν με βάση τις συμβατικές τους υποχρεώσεις, οι οποίες αφορούν τους ανωτέρω ιατρικούς ελέγχους και ιατρική παρακολούθηση των εργαζομένων και περαιτέρω την παροχή οδηγιών, υποδείξεων και συμβουλών προς τους εργοδότες για τη λήψη μέτρων με σκοπό την προστασία της υγείας των εργαζομένων. Προϋπόθεση για την απαλλαγή από το Φ.Π.Α. είναι η παροχή των υπηρεσιών αυτών από τους ιατρούς εργασίας να γίνεται στα πλαίσια της άσκησης του ιατρικού τους επαγγέλματος και να μην εκφεύγει των αρμοδιοτήτων τους, όπως αυτές προσδιορίζονται με τις διατάξεις των άρθρων 9 και 10 του Ν. 1568/1985.

4. Επισημαίνεται ότι, κατ’ εφαρμογή της γνωμοδότησης 297/08 του Ν.Σ.Κ. πρέπει να απαλλάσσονται από το φόρο, τόσο οι υπηρεσίες των ιατρών εργασίας που παρέχονται απευθείας στις επιχειρήσεις και αφορούν το απασχολούμενο από αυτές προσωπικό, όσο και οι υπηρεσίες που παρέχονται από τους ιατρούς αυτούς προς τις εταιρίες Εξωτερικών Υπηρεσιών Προστασίας και Πρόληψης (ΕΞΥΠΠ). Αντίθετα οι υπηρεσίες ιατρού εργασίας που παρέχονται από τις ΕΞΥΠΠ δεν απαλλάσσονται από Φ.Π.Α. σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 22, παράγρ. 1, περίπτ. ε΄ του Κώδικα Φ.Π.Α. και τις αντίστοιχες διατάξεις του άρθρου 132 της Οδηγίας 2006/112/ΕΚ του Συμβουλίου, καθόσον οι εταιρίες αυτές δεν είναι αναγνωρισμένοι φορείς πρωτοβάθμιας υγείας.

5. Οι ιατροί εργασίας που πληρούν με βάση τη γνωμοδότηση τις προϋποθέσεις της εν λόγω απαλλαγής, οι οποίοι είχαν υποβάλει δήλωση έναρξης εργασιών και είχαν ενταχθεί στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. για την παροχή των υπηρεσιών ιατρού εργασίας, υποβάλλουν μετά την ημερομηνία αποδοχής της γνωμοδότησης από τον Υφυπουργό (28.8.08) δήλωση μεταβολής-μετάταξης, με την οποία δηλώνουν ότι πραγματοποιούν απαλλασσόμενες από Φ.Π.Α. πράξεις και εφόσον δεν πραγματοποιούν λοιπές πράξεις οι οποίες υπάγονται στο ΦΠΑ, εντάσσονται στο καθεστώς επιχειρήσεων που πραγματοποιούν απαλλασσόμενες πράξεις.

6. Κατόπιν της εν λόγω γνωμοδότησης, δεν οφείλεται ΦΠΑ για τις πράξεις των ιατρών εργασίας, είτε αυτές παρέχονται απευθείας στις επιχειρήσεις, είτε παρέχονται σε εταιρίες Εξωτερικών Υπηρεσιών Προστασίας και Πρόληψης (ΕΞΥΠΠ). Φόρος που ενδεχομένως επιβλήθηκε κατά το παρελθόν για τις εν λόγω υπηρεσίες οφείλεται στο δημόσιο, καθώς επίσης και φόρος που καταβλήθηκε δεν επιστρέφεται ούτε συμψηφίζεται.

Ο Υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών

Αντώνης Μπέζας

Γνωμοδότηση Ν.Σ.Κ. 297/2008: Φορολογική μεταχείριση από πλευράς Φ.Π.Α. των υπηρεσιών που παρέχουν οι ιατροί εργασίας.