ΠΟΛ. 1096/7-7-2008: Εκδοση ηλεκτρονικών αεροπορικών εισιτηρίων και τρόπος διαφύλαξης αυτών.

Ενόψει εφαρμογής σχετικής οδηγίας της IATA σύμφωνα με την οποία από 1η Ιουνίου 2008, τα αεροπορικά εισιτήρια θα είναι υποχρεωτικά ηλεκτρονικά ( σε άυλη μορφή) για όλες τις αεροπορικές εταιρείες, έχουν υποβληθεί ερωτήματα με τα οποία ζητείται από τους ενδιαφερόμενους να διευκρινισθεί, εάν μπορούν οι αεροπορικές εταιρείες, σε εφαρμογή της ανωτέρω οδηγίας, να μην παραδίδουν στον επιβάτη έντυπο εισιτήριο από την ως άνω ημερομηνία και εφεξής πλην της περίπτωσης που το ζητήσει ο ίδιος ο επιβάτης ή ο φορολογικός έλεγχος και περαιτέρω, εάν μπορούν τα ως άνω ηλεκτρονικά εισιτήρια επιβατών να διαφυλάσσονται σε ηλεκτρονικά μέσα.

Σε σχέση με τα ανωτέρω θέματα, θέτουμε υπόψη σας, κατά περίπτωση, τα εξής:

1. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 13 του Κ.Β.Σ. (Π.Δ. 186/1992), τα εισιτήρια μεταφοράς προσώπων, εκδίδονται το αργότερο κατά το χρόνο της έναρξης της μεταφοράς.

2. Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 2 του Κ.Β.Σ., όπως ισχύουν, ορίζεται ότι "Κάθε ημεδαπό ή αλλοδαπό φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή κοινωνία του Αστικού Κώδικα, που ασκεί δραστηριότητα στην ελληνική επικράτεια και αποβλέπει στην απόκτηση εισοδήματος από εμπορική ή από ελευθέριο επάγγελμα αναφερόμενο στο εξής με τον όρο "επιτηδευματίας", τηρεί, εκδίδει, παρέχει, ζητά, λαμβάνει, υποβάλλει, διαφυλάσσει τα βιβλία, τα στοιχεία, τις καταστάσεις και κάθε άλλο μέσο σχετικό με την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων που ορίζονται από τον Κώδικα αυτό, κατά περίπτωση."

3. Επίσης με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 18 του Κ.Β.Σ., ορίζεται ότι "Τα στοιχεία εκδίδονται χειρόγραφα με μελάνη ή με χρήση Η/Υ ή με άλλη μηχανή αποκλειόμενης της χρήσης δίπτυχων ή τρίπτυχων εντύπων, με εξαίρεση τα εισιτήρια μεταφορικών μέσων και θεαμάτων. Το ένα αντίτυπο παραδίδεται ή αποστέλλεται στον αντισυμβαλλόμενο, ο οποίος έχει υποχρέωση να ζητά και να το λαμβάνει, το δε άλλο αντίτυπο παραμένει στον εκδότη ως στέλεχος.".

4. Από τη Διοίκηση έχει γίνει δεκτό (έγγραφά μας 1061870/665/0015/17.10.2003 και 1066746/603/0015/8.11.2004), ότι είναι δυνατή η έκδοση εισιτηρίων αεροπορικής μεταφοράς προσώπων για πτήσεις εσωτερικού και εξωτερικού μέσω internet ή με τηλεφωνική επικοινωνία κ.λπ., με ταυτόχρονη άμεση εξόφληση του αντιτίμου της συγκεκριμένης συναλλαγής με χρέωση πιστωτικής κάρτας ή τραπεζικού λογαριασμού, χωρίς να απαιτείται η φυσική παρουσία του πελάτη στους χώρους έκδοσης των εισιτηρίων, εφόσον τα φορολογικά στοιχεία εκδίδονται ως εξής:

- Το αντίτυπο του εισιτηρίου - φορολογικού στοιχείου, που προορίζεται για τον πελάτη, εκτυπώνεται και παραδίδεται σ` αυτόν το αργότερο κατά την ημέρα της αναχώρησής του στο σημείο ελέγχου των εισιτηρίων (του αεροδρομίου) μαζί με την κάρτα επιβίβασης και φέρει ως ημερομηνία έκδοσης την ημέρα που θεωρείται ότι ολοκληρώθηκε η συναλλαγή.

- Οι συναλλαγές αυτές, θεωρείται ότι ολοκληρώνονται την ημέρα επικοινωνίας του πελάτη, οπότε και συμπληρώνονται τα πλήρη στοιχεία των συμβαλλομένων, της συναλλαγής και της πιστωτικής κάρτας ή του τραπεζικού λογαριασμού για την άμεση εξόφληση του αντιτίμου.

- Για τις συναλλαγές αυτές εκδίδεται την ημέρα επικοινωνίας στην έδρα ένα αντίτυπο του εισιτηρίου με όλα τα προβλεπόμενα στοιχεία (Α.Υ.Ο. 1133390/1104/ΠΟΛ. 1102/0015/16.3.1993) και στο τέλος της ημέρας, εκδίδεται μία αναλυτική κατάσταση των εκδοθέντων εισιτηρίων προκειμένου να καταχωρηθούν με μία εγγραφή εσόδων της ημέρας αυτής, στα βιβλία της έδρας.

- Ειδικά στις περιπτώσεις συναλλαγών με επιτηδευματίες - πελάτες και προκειμένου οι τελευταίοι να καταχωρούν εμπρόθεσμα την δαπάνη αυτή στα βιβλία τους, τέθηκε ως προϋπόθεση να εκδίδεται σε κάθε περίπτωση απόδειξη πώλησης εισιτηρίου, σύμφωνα με τα οριζόμενα από τις διατάξεις της ως άνω Α.Υ.Ο. (ΠΟΛ. 1102/1993) και να παραδίδεται ή να αποστέλλεται στον πελάτη εμπρόθεσμα, για τις ανάγκες εκπλήρωσης των φορολογικών του υποχρεώσεων.

5. Κατά συνέπεια, με βάση τις προαναφερθείσες διατάξεις του Κ.Β.Σ. (Π.Δ 186/1992), το εισιτήριο αποτελεί το νόμιμο φορολογικό στοιχείο για την εμφάνιση και απόδειξη των υπόψη συναλλαγών και πρέπει να εκδίδεται και να παραδίδεται ή να αποστέλλεται αντίτυπο στον πελάτη σε κάθε περίπτωση, ο οποίος άλλωστε έχει υποχρέωση να το ζητά και να το λαμβάνει, ανεξάρτητα της ιδιότητάς του (ιδιώτης ή επιτηδευματίας). Επιπλέον διευκρινίζεται ότι εξακολουθούν να ισχύουν οι διατάξεις της Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1133390/1104/ΠΟΛ. 1102/0015/16.3.1993, περί της έκδοσης ειδικών στοιχείων κατά την πώληση αεροπορικών εισιτηρίων από τους πράκτορες, τα τουριστικά και τα ταξιδιωτικά γραφεία και τις αεροπορικές επιχειρήσεις.

6. Εναλλακτικά και λαμβανομένων υπόψη, του νέου τρόπου έκδοσης των αεροπορικών εισιτηρίων που θα εφαρμόζεται από 1 Ιουνίου 2008 σύμφωνα με τη σχετική οδηγία της ΙΑΤΑ, του γεγονότος ότι οι αεροπορικές εταιρείες χρησιμοποιούν το Διεθνές Σύστημα Κρατήσεων υπό την εποπτεία και τους κανόνες της ΙΑΤΑ, καθώς και το ότι τα αεροπορικά εισιτήρια εκδίδονται αθεώρητα με βάση τις διατάξεις του άρθρου 19 του Κ.Β.Σ., για την διευκόλυνση των νέων μορφών συναλλαγών καθώς και των υπόχρεων και όσον αφορά ειδικότερα την έκδοση σε φυσική μορφή (εκτύπωση σε χαρτί) του εισιτηρίου και την παράδοσή του στον πελάτη γίνεται δεκτό στις περιπτώσεις συναλλαγών με πελάτη (ιδιώτη ή επιτηδευματία) για τις οποίες ακολουθείται η διαδικασία έκδοσης που περιγράφεται στην παράγραφο 4 του παρόντος, το αντίτυπο του αεροπορικού εισιτηρίου που προορίζεται για τον πελάτη να μην εκτυπώνεται και να μην παραδίδεται σ` αυτόν (εφόσον δεν ζητηθεί από αυτόν), με την απαραίτητη προϋπόθεση ότι σε κάθε περίπτωση θα εκδίδεται Α.Π.Ε θεωρημένη ή με σήμανση (ακόμη και στις περιπτώσεις που το αεροπορικό εισιτήριο πωλείται στην ονομαστική του αξία) η οποία θα παραδίδεται ή θα αποστέλλεται στον πελάτη (ιδιώτη ή επιτηδευματία) εμπρόθεσμα, για τις ανάγκες εκπλήρωσης των φορολογικών ή των ενοχικών ενδεχομένως υποχρεώσεών του και θα αποτελεί το δικαιολογητικό εγγραφής στα βιβλία του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, που υποχρεούνται να τηρούν οι επιτηδευματίες.

Εξυπακούεται ότι στην περίπτωση που το εισιτήριο ζητηθεί από τον πελάτη θα πρέπει να εκδίδεται και να παραδίδεται σ` αυτόν (το αργότερο κατά την ημέρα της αναχώρησής του στο σημείο ελέγχου των εισιτηρίων του αεροδρομίου μαζί με την κάρτα επιβίβασης) ή τέλος να αποστέλλεται σ΄ αυτόν κατά τα αναφερόμενα στην προηγούμενη παράγραφο 5.

Για την εφαρμογή της προαναφερόμενης δυνατότητας και για τη διασφάλιση κάθε είδους φορολογικού ελέγχου (προληπτικού, προσωρινού, τακτικού), θα πρέπει επιπλέον να συντρέχουν αθροιστικά και οι κατωτέρω προϋποθέσεις:

α) Να καταγράφονται τα δεδομένα του εισιτηρίου σε ηλεκτρονική φόρμα την ημέρα που πραγματοποιείται η συναλλαγή, η οποία θα αρχειοθετείται σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων στο κεντρικό ηλεκτρονικό σύστημα της έδρας της αεροπορικής εταιρείας.

β) Η φόρμα αυτή (ηλεκτρονικό εισιτήριο) θα περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία που προβλέπονται από τις διατάξεις του Κ.Β.Σ., θα διαφυλάσσεται, με τη μορφή αυτή, για όσο χρόνο ορίζουν οι διατάξεις του άρθρου 21 του Κ.Β.Σ. και θα εκτυπώνεται όποτε ζητηθεί από οποιονδήποτε φορολογικό έλεγχο.

Ειδικά σε περίπτωση προληπτικού φορολογικού ελέγχου στο χώρο του αεροδρομίου, θα πρέπει να υπάρχει η δυνατότητα προβολής, εκτύπωσης, εξαγωγής σε ιδιαίτερα ηλεκτρονικά αρχεία, καθώς και μεταφόρτωσης / μεταφοράς αυτών σε άλλα ψηφιακά μέσα ή Η/Υ, των ηλεκτρονικών εισιτηρίων άμεσα, εφόσον τούτο ζητηθεί από τον έλεγχο.

Επισημαίνεται ιδιαίτερα ότι σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να εξασφαλίζεται η γνησιότητα και η ακεραιότητα του περιεχομένου καθώς και το ευανάγνωστο όλων των ηλεκτρονικών εισιτηρίων που αποθηκεύονται με ηλεκτρονικά μέσα για όσο χρόνο προβλέπουν οι διατάξεις του Κώδικα αυτού. Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να αποθηκεύονται και τα δεδομένα εκείνα που αποδεικνύουν και πιστοποιούν την ακεραιότητα και τη γνησιότητα των ηλεκτρονικά αποθηκευμένων εισιτηρίων.

Τα αναφερόμενα στην παράγραφο αυτή, μπορούν να τύχουν εφαρμογής τόσο για τις απευθείας πωλήσεις αεροπορικών εισιτηρίων από τις αεροπορικές εταιρείες όσο και για τις πωλήσεις αεροπορικών εισιτηρίων που διενεργούνται από τρίτους για λογαριασμό των αεροπορικών εταιρειών (π.χ. ταξιδιωτικά πρακτορεία).

7. Περαιτέρω και για τη διευκόλυνση των επιχειρήσεων παρέχεται η δυνατότητα διαφύλαξης των αεροπορικών εισιτηρίων, σε ηλεκτρονική μορφή, κατά τα αναφερόμενα στην περίπτωση β΄ της προηγούμενης παραγράφου, ακόμη και στις περιπτώσεις που αυτά εκδίδονται σε έντυπη μορφή, άμεσα μετά την έκδοσή τους. Κατά συνέπεια στις περιπτώσεις αυτές δεν απαιτείται η διαφύλαξη χάρτινων στελεχών.

Στο σημείο αυτό επισημαίνεται ότι, η αδυναμία αναπαραγωγής αντιγράφων, των με τον ως άνω τρόπο διαφυλασσόμενων εισιτηρίων, λογίζεται ως μη διαφύλαξη των στοιχείων αυτών.

Τέλος, για τη διαφύλαξη των Α.Π.Ε. λαμβανομένου υπόψη του τρόπου έκδοσης αυτών, ισχύουν κατά περίπτωση τα οριζόμενα με τις διατάξεις των άρθρων 18α και 21 του Κ.Β.Σ. και της Α.Υ.Ο.Ο. 1028970/220/ΠΟΛ. 1049/0015/21.3.2006.

Ακριβές Αντίγραφο Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΙ ΤΕΛΩΝΕΙΑΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ Η Προϊσταμένη της Γραμματείας ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΑΝΔΡΙΑΝΟΠΟΥΛΟΣ