ΕΣΕΕ

08 Οκτωβρίου 2020

Δελτίο Τύπου

Συνέντευξη του Προέδρου της ΕΣΕΕ στην F&M Voice - Τα κριτήρια ενίσχυσης που θέτει η κυβέρνηση αδικούν τον εμπορικό κόσμο

Η κυβέρνηση προσπαθεί, πάση θυσία, να αποφύγει ένα νέο lockdown και τις ολέθριες συνέπειες που θα έχει στην οικονομία. Ωστόσο, η αίσθησή μου είναι ότι τα εμπορικά καταστήματα βρίσκονται σε παρατεταμένη «καραντίνα», αν και ανοιχτά. Τι λένε τα στοιχεία σας για τον τζίρο των προηγούμενων μηνών; Πόσο έβλαψε τους εμπόρους η φετινή «βουτιά» στον τουρισμό;

Τα πάντα άλλαξαν στην αγορά από τον Μάρτιο και μετά. Η επιστροφή έστω και δειλά της καταναλωτικής εμπιστοσύνης που καταγραφόταν τους πρώτους δύο μήνες του έτους, υπέστη καθίζηση την Άνοιξη, όπως και τα έσοδα των περισσοτέρων μικρομεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων.

Η στροφή αρκετών καταναλωτών στις αγορές μέσω διαδικτύου διέσωσε ένα μέρος του τζίρου στις λίγες επιχειρήσεις που είχαν προλάβει να δημιουργήσουν ισχυρό brand name και στο e-commerce.

Οι υπόλοιποι κυριολεκτικά καταποντίστηκαν στο πρώτο γενικό lockdown και δεν κατάφεραν να ορθοποδήσουν ούτε την καλοκαιρινή περίοδο.

Η χειρότερη εικόνα καταγράφηκε στις εμπορικές επιχειρήσεις που είναι άμεσα συνδεδεμένες με τις τουριστικές ροές και αυτές που βρίσκονται στα εμπορικά κέντρα των μεγάλων πόλεων.

Μάταια περιμέναμε τις θερινές εκπτώσεις για να δούμε μία μικρή έστω αύξηση της αγοραστικής κίνησης. 

Η εικόνα συρρίκνωσης και απαισιοδοξίας αποτυπώθηκε ανάγλυφα στις αλλεπάλληλες έρευνες του IN.EM.Y – ΕΣΕΕ, οι οποίες κατέδειξαν πως από πλευράς εσόδων βιώσαμε το χειρότερο καλοκαίρι των τελευταίων 5 ετών.

Η εκτιμώμενη μέση μείωση τζίρου σε ετήσια βάση φθάνει στο 50%.

 Η αύξηση των κρουσμάτων του κορωνοϊού και η πίεση που ήδη δέχεται το σύστημα υγείας κάνουν, δυστυχώς, πολύ πιθανά νέα περιοριστικά μέτρα. Πιστεύετε ότι μπορεί να αντέξει το ελληνικό εμπόριο ένα δεύτερο γενικευμένο lockdown;

Στην αγορά κυριολεκτικά «κρατάμε την ανάσα μας» κάθε φορά που ακούμε για αύξηση των κρουσμάτων κορωνοιού ή για την πιθανότητα νέων μέτρων περιορισμού της κυκλοφορίας ή ακόμα περισσότερο στο ενδεχόμενο ενός νέου, γενικού lockdown.

Διότι, οι άμεσες επιπτώσεις της πανδημίας στο εμπόριο είναι μεγάλες αλλά οι μακροπρόθεσμες ακόμα πιο επικίνδυνες.

Όπως προανέφερα, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις μετρούν ακόμα μόνο σημαντικές απώλειες στους τζίρους, εάν όμως συνεχιστεί αυτή η κατάσταση για κάποιους μήνες θα μετράμε κλειστά καταστήματα, λιγότερες θέσεις εργασίας και μικρότερα μερίδια αγοράς για τους πιο ευάλωτους.

Όποια επιχείρηση λόγω της συγκυρίας μείνει πολύ πίσω στον ανταγωνισμό θα δυσκολευθεί να καλύψει το χαμένο έδαφος, καθώς η οικονομική ανάκαμψη δεν αναμένεται άμεσα αλλά σε βάθος 2 – 3 ετών. 

Είναι παρήγορο, όπως είπε και ο πρωθυπουργός, το γεγονός ότι στα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν συζητούν σήμερα ως λύση το γενικό lockdown.

Τελικά οι έμποροι μπορούν να επωφεληθούν από την πολυδιαφημισμένη μείωση των ενοικίων, που αποτελούν ένα από τα πιο βασικά, ανελαστικά έξοδα κάθε επιχείρησης ή έχουν μείνει έξω από τους σχεδιασμούς της κυβέρνησης;

Στο συγκεκριμένο μέτρο, αποδεικνύεται στην πράξη πως το κριτήριο του πληττόμενου κλάδου (ΚΑΔ) που έχει θεσπίσει η κυβέρνηση δεν ανταποκρίνεται στις πραγματικές συνθήκες στην αγορά σήμερα και φθάνει να δημιουργεί παραδοξότητες και αδικίες σε βάρος του εμπορικού κόσμου που εκφράζει δικαιολογημένα παράπονα.

Στις περισσότερες περιοχές τα εμπορικά καταστήματα λειτουργούν δίπλα σε επιχειρήσεις εστίασης και σε ξενοδοχεία.

Κι όμως τα πρώτα, παρότι έχουν ελάχιστες πωλήσεις, δεν δικαιούνται την μείωση ενοικίου επαγγελματικής στέγης, ενώ τα εστιατόρια και τα ξενοδοχεία την δικαιούνται, αφού έχουν οριστεί ως «πληττόμενα».

Χρειάζεται να θεσπιστεί ένα δικαιότερο κριτήριο, κι αυτό χωρίς αμφιβολία είναι η μείωση του κύκλου εργασιών της κάθε επιχείρησης.

Ως ΕΣΕΕ προτείνουμε να υπάρχει κλιμακωτή κρατική επιδότηση του ενοικίου, ανάλογα με το ύψος της μείωσης του τζίρου.

Η πανδημία πλήττει όλους ανεξαιρέτως τους κλάδους της οικονομίας, όχι όμως με την ίδια σφοδρότητα όλες τις επιχειρήσεις κάθε κλάδου.

Οπότε το κράτος, εφόσον διαθέτει περιορισμένα κονδύλια στήριξης, οφείλει να τα διαθέσει με αναλογικότητα και δικαιοσύνη σε όσους πλήττονται πραγματικά. 

Μιλήσατε τις προάλλες για αδικίες στα κριτήρια της μη επιστρεπτέας επιχορήγησης. Στο παρελθόν, έχετε πει πολύ σωστά, ότι θα έπρεπε οι όποιες ενισχύσεις να δίνονται με κριτήριο τη μείωση τζίρου και όχι με βάση τους ΚΑΔ. Ποια είναι η πρόταση της ΕΣΕΕ για ουσιαστική και χωρίς αποκλεισμούς ενίσχυση των εμπορικών επιχειρήσεων από το κράτος;

Θα πρέπει ως θέση αρχής να συμφωνήσουμε όλοι, Πολιτεία και επιχειρηματικοί φορείς, πως τα μέτρα στήριξης προς τις ΜμΕ πρέπει να διασφαλίζουν την ισότιμη πρόσβαση τους σε ρευστότητα, άρα και το δικαίωμα τους επιβιώσουν και να διεκδικήσουν ένα καλύτερο αύριο σε συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού, όταν η συγκυρία το επιτρέψει.

Τα κριτήρια που θέτει η Πολιτεία στα μέτρα στήριξης μπορούν είτε να σώσουν μια επιχείρηση είτε να την καταδικάσουν σε αργό θάνατο.

Για τους λόγους αυτούς, όπως το πράξαμε και στον πρώτο γύρο της Επιστρεπτέας Προκαταβολής, όπως το θέτουμε και στα ενοίκια, έτσι και στην μη επιστρεπτέα επιχορήγηση θα πρέπει να αποτρέψουμε την δημιουργία μιας αγοράς πολλών ταχυτήτων.

Οι πιο ευάλωτοι, που είναι οι ατομικές επιχειρήσεις και εταιρίες χωρίς εργαζόμενους, δεν πρέπει να αποκλείονται από ένα τόσο θετικό μέτρο, γιατί θα βρεθούν σε ακόμη δυσμενέστερη θέση από τη σημερινή, με κίνδυνο να συντριβούν από τις συσσωρευμένες υποχρεώσεις και την παράταση της αβεβαιότητας.

Αντίθετα, αν στηριχθούν σήμερα θα αποτελέσουν και αυτές σύντομα μοχλό ανάπτυξης, αύξησης των θέσεων εργασίας και διασφάλισης της κοινωνικής συνοχής.

Το τραπεζικό σύστημα, όλους αυτούς τους δύσκολους μήνες, πιστεύετε ότι έχει σταθεί στο πλευρό των εμπόρων; Βλέπετε από την πλευρά των τραπεζών διάθεση να βρεθούν λύσεις, να ρυθμιστούν οφειλές, να ενισχυθεί η ρευστότητα; Τα δάνεια του ΤΕΠΙΧ ΙΙ έφτασαν σε αυτούς που τα είχαν ανάγκη ή τα καρπώθηκαν ημέτεροι, όπως μας καταγγέλουν άνθρωποι της αγοράς;

Υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης της ανταπόκρισης που δείχνει το τραπεζικό σύστημα στις πιεστικές ανάγκες της αγοράς.

Παρά τις κατευθύνσεις που δίνουν τα συναρμόδια υπουργεία, τα πιστωτικά ιδρύματα δεν δείχνουν την απαιτούμενη ευελιξία.

Χρειάζεται να αρθούν οι αγκυλώσεις και να επισπευσθούν οι διαδικασίες χορήγησης δανείων.

Πρέπει να καταστεί εφικτή η ένταξη περισσότερων ΜμΕ στο Ταμείο εγγυοδοσίας, με ελαστικοποίηση των κριτηρίων επιλεξιμότητας.

Παράλληλα, πρέπει να αυξηθεί σημαντικά η εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου επί του δανείου, ώστε οι τράπεζες να μη ζητούν υπερβολικές εξασφαλίσεις και να επιβάλλουν λογικότερα/χαμηλότερα επιτόκια.

Ως προς το ΤΕΠΠΙΧ ΙΙ, παρότι παραμένει το κορυφαίο τραπεζικό εργαλείο ρευστότητας, είδαμε τα αυστηρά τραπεζικά κριτήρια να αποκλείουν τη συντριπτική πλειοψηφία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και να δίνουν σε λίγες μόνο μεγάλες επιχειρήσεις την ευχέρεια πρόσβασης στη ρευστότητα, ακόμη κι αν δεν την είχαν ανάγκη.

Πολλοί επιχειρηματίες ενώ έκαναν εμπρόθεσμα τις αιτήσεις στις τράπεζες, αυτές απεστάλησαν με καθυστέρηση στην Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα. 

Ελπίζω πως οι δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν προς την κυβέρνηση από τις τράπεζες για την επέκταση του ΤΕΠΠΙΧ ΙΙ θα εφαρμοστούν και θα βελτιώσουν αυτή την κατάσταση.

Αν και στα λόγια όλοι είναι σύμφωνοι εξακολουθεί να μην έχει γίνει πράξη ο ακατάσχετος επιχειρηματικός λογαριασμός, μέτρο απαραίτητο για την επιβίωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Υπάρχει κάτι νεότερο σε σχέση με το θέμα;

Δυστυχώς, βλέπουμε ότι η υλοποίηση του μέτρου έχει «παγώσει» και εξ όσων είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ως σήμερα δεν περιλαμβάνεται ούτε στα επόμενα σχέδια των συναρμόδιων Υπουργείων.

Η αγορά δεν αντιλαμβάνεται τους λόγους αυτής της διστακτικότητας εκ μέρους της κυβέρνησης, καθώς ο ακατάσχετος λογαριασμός θα αποτελούσε για τον επαγγελματία και την επιχείρηση πολύτιμο εργαλείο ρευστότητας και στήριγμα για να διαχειριστεί τις επιπτώσεις της πανδημικής κρίσης.

Σήμερα περισσότερο παρά ποτέ, και τα αμέσως επόμενα χρόνια, κάθε εφαρμογή μέτρων δέσμευσης και κατάσχεσης των επιχειρηματικών τραπεζικών λογαριασμών από το πρώτο ευρώ, θα αποστερεί από την επιχείρηση τα μέσα λειτουργίας της, για να δημιουργήσει τα έσοδα και να αποπληρώσει τις οφειλές της.

Ο ακατάσχετος επιχειρηματικός λογαριασμός είναι η επιβεβλημένη λύση για τη διάσωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και θα αποκαταστήσει την προφανή αδικία, αυτοί που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και χρειάζονται το μέτρο περισσότερο, να μην απολαμβάνουν τη συγκεκριμένη πρόνοια, ενώ αντίθετα ξέρουμε πως ο ακατάσχετος λογαριασμός ισχύει ως ένα ποσό για όλα τα φυσικά πρόσωπα.

Η πρόταση που έχει καταθέσει η ΕΣΕΕ  είναι επεξεργασμένη και αναλυτική, δίνοντας τη δυνατότητα άμεσης θέσπισης του ακατάσχετου επιχειρηματικού λογαριασμού.