Με το άρθρο 31 του σχεδίου νόμου "Πλαίσιο χορήγησης μικροχρηματοδοτήσεων, ρυθμίσεις χρηματοπιστωτικού τομέα και άλλες διατάξεις" που κατατέθηκε στη Βουλή, τροποποιείται το άρθρο 66 του ν. 4646/2019 και παρατείνεται η προθεσμία υποβολής της αίτησης για τη λήψη μέτρων και για την αλληλέγγυα ευθύνη διοικούντων νομικά πρόσωπα.

Παρατίθενται ακολούθως οι διατάξεις του άρθρου 31 ανά παράγραφο και η αιτιολογική τους έκθεση.

1. Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 28 του άρθρου 66 του ν. 4646/2019 (Α΄201) αντικαθίσταται αναδρομικά από την έναρξη ισχύος του ν. 4646/2019 ως εξής:

«Για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου, υποβάλλεται αίτηση στην αρχή που προέβη στις σχετικές ενέργειες λήψης των μέτρων έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020. ».

Αιτιολογική Έκθεση

Με τις προτεινόμενες διατάξεις της παρ. 1, παρατείνεται η προθεσμία που ορίστηκε στο δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 28 του άρθρου 66 του ν.4646/2019 και παρέχεται η δυνατότητα υποβολής αίτησης στην αρμόδια αρχή που επέβαλε μέτρα διασφάλισης των συμφερόντων του Δημοσίου, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020, ορίζοντας περαιτέρω ότι τα ανωτέρω εφαρμόζονται από την έναρξη ισχύος του ν. 4646/2019, ήτοι από τη δημοσίευσή του στις 12.12.2019.

2. Η παρ. 29 του άρθρου 66 του ν. 4646/2019 (Α΄201) αντικαθίσταται και ισχύει αναδρομικά από την έναρξη ισχύος του ν. 4646/2019 ως εξής:

«29. Οι παρ. 1 και 2 του άρθρου 50 του ν. 4174/2013, όπως αντικαθίστανται με τις διατάξεις του άρθρου 34 του παρόντος, ισχύουν από τη δημοσίευση του παρόντος και εφαρμόζονται και για οφειλές, οι οποίες έχουν βεβαιωθεί πριν από τη θέση σε ισχύ του παρόντος σε βάρος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων για τις οποίες ευθύνονται αλληλεγγύως και προσωπικά τα φυσικά πρόσωπα κατ` εφαρμογή του άρθρου 50 παρ. 1 και 2, όπως ίσχυε πριν την τροποποίησή του με τις διατάξεις του άρθρου 34 του παρόντος, του άρθρου 115 του ν. 2238/1994 (Α’ 151), της παρ. 7 του άρθρου 22 του ν. 2648/1998 (Α΄ 238), της περ. β’ του άρθρου 55 του ν. 2859/2000 (Α’ 248), καθώς και κάθε άλλης διάταξης με την οποία θεσπίζεται αλληλέγγυα ευθύνη για οφειλές που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα. Οι οφειλές αυτές παύουν να βαραίνουν τα αλληλεγγύως ευθυνόμενα πρόσωπα, εφόσον τα τελευταία δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις, που τίθενται με τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 50 του ν. 4174/2013, όπως αντικαθίστανται με τις διατάξεις του άρθρου 34 του παρόντος για τη θεμελίωση της αλληλέγγυας ευθύνης και αίρονται τα σε βάρος τους ληφθέντα μέτρα. Για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου, υποβάλλεται αίτηση στην Υπηρεσία της Φορολογικής Διοίκησης που είναι αρμόδια για την επιδίωξη της είσπραξης των οφειλών μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020. Η αίτηση μπορεί να υποβληθεί και για εκκρεμείς υποθέσεις οφειλών κατά την έννοια της παρ. 50 του άρθρου 72 του ν. 4174/2013, όπως ισχύει, καθώς και για εκκρεμείς υποθέσεις οφειλών ενώπιον των αρμόδιων δικαστηρίων μετά από άσκηση ανακοπής. Η Φορολογική Διοίκηση εκδίδει αιτιολογημένη πράξη, με την οποία αποδέχεται ή απορρίπτει την αίτηση. Κατά της τυχόν απορριπτικής απόφασης ή της σιωπηρής απόρριψης της αίτησης μπορεί να ασκηθεί ενδικοφανής προσφυγή κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 63 του ν. 4174/2013. Ποσά που έχουν εισπραχθεί από τα πρόσωπα της παρ. 1 του άρθρου 50 του ν. 4174/2013 δεν επιστρέφονται.».

Αιτιολογική Έκθεση

Με τις προτεινόμενες διατάξεις της παρ. 2 γίνονται αναγκαίες νομοτεχνικές βελτιώσεις στη μεταβατική διάταξη της παρ. 29 του άρθρου 66 του ν. 4646/2019 για την αλληλέγγυα ευθύνη σχετικά με φορολογικές οφειλές διοικούντων νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες και παρατείνεται μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2020 η προθεσμία υποβολής της αίτησης για την αναδρομική υπαγωγή στις διατάξεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου 50 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ΚΦΔ, ν.4174/2013), όπως ισχύουν ύστερα από την τροποποίησή τους με το άρθρο 34 του ν.4646/2019, φυσικών προσώπων για τα οποία συνέτρεχε αλληλέγγυα ευθύνη για οφειλές νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων με βάση τις προϊσχύουσες διατάξεις, καθώς και σε εκκρεμείς υποθέσεις κατά την έννοια του άρθρου 72 παρ. 50 του ΚΦΔ.

3. Στο άρθρο 66 του ν. 4646/2019 προστίθεται παρ. 44, η οποία ισχύει αναδρομικά από την έναρξη ισχύος του ν.4646/2019 ως εξής:

«44. H παρ. 1 του άρθρου 31 του ν. 4321/2015 (A’32), όπως αντικαθίσταται με τo άρθρο 64 του παρόντος και ισχύει από τη δημοσίευση του παρόντος, εφαρμόζεται και για οφειλές που είχαν βεβαιωθεί σε βάρος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων πριν από τη θέση σε ισχύ του παρόντος και για τις οποίες ευθύνονται αλληλεγγύως, προσωπικά και εις ολόκληρον τα φυσικά πρόσωπα της παρ. 1 του άρθρου 31, όπως ίσχυε πριν την τροποποίησή του με το άρθρο 64, καθώς και για κάθε άλλη περίπτωση που είχαν βεβαιωθεί οφειλές κατ’ εφαρμογή άλλης διάταξης, με την οποία θεσπίζεται αλληλέγγυα ευθύνη για ασφαλιστικές εισφορές, πρόσθετα τέλη, τόκους, προσαυξήσεις και λοιπές επιβαρύνσεις προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης.

Τα φυσικά πρόσωπα της παρ. 1 του άρθρου 31 του ν. 4321/2015 (A’32) δεν ευθύνονται για τις οφειλές αυτές, εφόσον δεν πληρούν τις προϋποθέσεις των περ. α), β) και γ) του άρθρου 64 του παρόντος και αίρονται τα σε βάρος τους ληφθέντα αναγκαστικά και άλλα μέτρα.

Για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου, υποβάλλεται αίτηση μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020 στις αρμόδιες υπηρεσίες του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) που είναι αρμόδιο για την επιδίωξη της είσπραξης των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών. Η αίτηση μπορεί να υποβληθεί και για εκκρεμείς υποθέσεις.

Η αρμόδια Υπηρεσία του ΚΕΑΟ εκδίδει πράξη, με την οποία αποδέχεται ή απορρίπτει την αίτηση. Κατά της απορριπτικής απόφασης ή της σιωπηρής απόρριψης της αίτησης μπορεί να ασκηθεί προσφυγή του άρθρου 63 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας.

Ποσά που έχουν εισπραχθεί από τα πρόσωπα της παρ. 1 του άρθρου 31 του ν. 4321/2015 (A’ 32) δεν επιστρέφονται.».

Αιτιολογική Έκθεση

Με την προτεινόμενη διάταξη της παρ. 3 προστίθεται παρ. 44 στο άρθρο 66 του ν. 4646/2019 (Α΄201), η οποία ισχύει αναδρομικά από την έναρξη ισχύος του ν. 4646/2019, ήτοι από τη δημοσίευση του, την 12η Δεκεμβρίου 2019. Mε την προτεινόμενη ρύθμιση εισάγεται μεταβατική διάταξη και οριοθετείται το πεδίο εφαρμογής της παρ. 1 του άρθρου 31 του ν. 4321/2015 (Α’32), όπως ισχύει μετά την αντικατάσταση του με το άρθρο 64 του ν. 4646/2019, σύμφωνα με το οποίο προσδιορίζονται οι προϋποθέσεις βάσει των οποίων θεμελιώνεται η προσωπική και αλληλέγγυα ευθύνη των διοικούντων νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες για τις ασφαλιστικές οφειλές νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων. Προσέτι, τα οριζόμενα ως προς τις ιδιότητες των διοικούντων νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες προσώπων, τους όρους και τις προϋποθέσεις που τίθενται με την παρ. 1 του άρθρου 31 του ν. 4321/2015), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 64 του ν. 4646/2019(Α΄201) για την προσωπική, αλληλέγγυα και εις ολόκληρον ευθύνη για την καταβολή ασφαλιστικών οφειλών ισχύουν και εφαρμόζονται και για οφειλές που έχουν βεβαιωθεί πριν από τη θέση σε ισχύ του ν. 4646/2019(Α΄201). Ειδικότερα, προβλέπεται ότι για ασφαλιστικές οφειλές, οι οποίες έχουν βεβαιωθεί πριν από τη θέση σε ισχύ του ν. 4646/2019(Α΄201), ήτοι οφειλές που έχουν βεβαιωθεί πριν την 12η Δεκεμβρίου 2019 σε βάρος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων δεν ευθύνονται αλληλεγγύως, προσωπικά και εις ολόκληρον τα φυσικά πρόσωπα της παρ. 1 του άρθρου 31 του ν. 4321/2015, εφόσον δεν συντρέχουν σωρευτικά στο πρόσωπό τους οι προϋποθέσεις που θέτει το άρθρο 64 του ν. 4646/2019. Η ρύθμιση αυτή επιφέρει ένα δικαιότερο καθεστώς μεταχείρισης για τις οφειλές που βεβαιώθηκαν πριν την 12η Δεκεμβρίου 2019, τις οποίες εντάσσει στο γενικότερο υφιστάμενο πλαίσιο που θέτει το άρθρο 64 του ν.4646/2019. Ως εκ τούτου, τα πρόσωπα που είναι νόμιμοι εκπρόσωποι, πρόεδροι, διαχειριστές, διευθύνοντες σύμβουλοι, εντεταλμένοι στη διοίκηση και εκκαθαριστές των νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, όπως αυτές προσδιορίζονται στο άρθρο 3 του ν. 4174/2013 (Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας, Α` 170), δεν ευθύνονται προσωπικά και αλληλέγγυα και εις ολόκληρον για την καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών, πρόσθετων τελών, προσαυξήσεων και λοιπών επιβαρύνσεων που οφείλονται από αυτά τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες προς τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης και βεβαιώθηκαν πριν από την 12η Δεκεμβρίου 2019, εκτός και εάν συντρέχουν σωρευτικά οι προϋποθέσεις που θέτουν οι περιπτώσεις α, β και γ του άρθρου 31 του ν.4321/2015(Α’32). Συνεπώς, εφόσον δεν συντρέχουν σωρευτικά οι προϋποθέσεις που θέτουν οι περιπτώσεις α, β και γ της παρ. 1 του άρθρου 31 του ν.4321/2015(Α’32), όπως ισχύει, αίρονται τα αναγκαστικά και άλλα μέτρα που έχουν ληφθεί εις βάρος των προσώπων αυτών. Επιπλέον, ορίζεται ότι προκειμένου να αρθούν τυχόν ληφθέντα μέτρα υποβάλλεται αίτηση στις αρμόδιες υπηρεσίες του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) που είναι αρμόδιο για την επιδίωξη της είσπραξης των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών, έως την 31η Δεκεμβρίου 2020.

Επιπλέον, με την προτεινόμενη διάταξη αποσαφηνίζεται ότι το αίτημα για άρση τυχόν ληφθέντων μέτρων ισχύει και για εκκρεμείς υποθέσεις οφειλών. Ως εκκρεμείς υποθέσεις νοούνται οι υποθέσεις που εκκρεμούν ενώπιον των αρμόδιων Διοικητικών Επιτροπών, των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων ή του Συμβουλίου της Επικρατείας κατόπιν άσκησης ένστασης ή δικαστικής προσφυγής ή ανακοπής ή τακτικού ενδίκου μέσου ή αίτησης αναίρεσης ή εκείνες για τις οποίες εκκρεμεί η προθεσμία άσκησης ενδικοφανούς ή δικαστικής προσφυγής ή ανακοπής ή τακτικού ενδίκου μέσου ή αίτησης αναίρεσης. Ως εκκρεμείς νοούνται, επίσης, οι υποθέσεις οι οποίες έχουν συζητηθεί και δεν έχει εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση του δικαστηρίου ή έχει εκδοθεί μη αμετάκλητη απόφαση αλλά δεν έχει κοινοποιηθεί στον οφειλέτη.

Εν κατακλείδι, με την προτεινόμενη ρύθμιση προσδιορίζεται η αλληλέγγυα ευθύνη των φυσικών προσώπων ασκούντων διοίκηση σε νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες για την καταβολή ασφαλιστικών οφειλών των εν λόγω νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, καθώς περιορίζεται η ευθύνη στα φυσικά πρόσωπα που πράγματι άσκησαν διοίκηση και για οφειλές, οι οποίες έχουν βεβαιωθεί πριν από τη θέση σε ισχύ του ν. 4646/2019, ήτοι πριν την 12η Δεκεμβρίου 2019, εφόσον εκτός από την τυπική ιδιότητα συνέτρεχαν σωρευτικά και οι τρεις προϋποθέσεις που θέτει το άρθρο 64 του ν.4646/2019 (Α΄201) και κατ’ αυτόν τον τρόπο καθιερώνεται ενιαίο νομικό πλαίσιο για τον προσδιορισμό της αλληλέγγυας ευθύνης των διοικούντων νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες και αποτρέπεται η διαφορετική αντιμετώπιση όμοιων καταστάσεων.