Θέμα: Εφαρμογή του άρθρου δέκατου τρίτου της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου της 20.03.2020 (ΦΕΚ 68 Α’) – Διατάξεις για την άσκηση καθηκόντων ιατρού εργασίας

Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Με τις διατάξεις του άρθρου δέκατου τρίτου της ΠΝΠ της 20.03.2020 (ΦΕΚ 68 Α’), για λόγους εξυπηρέτησης του δημόσιου συμφέροντος, την προστασία της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και της δημόσιας υγείας, διευκολύνεται η απρόσκοπτη παροχή υπηρεσιών ιατρού εργασίας σε επιχειρήσεις με την καθιέρωση ενιαίων όρων ανάθεσης καθηκόντων ιατρού εργασίας μεταξύ των ιατρών που κατέχουν την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας και ιατρών που δεν την κατέχουν αλλά πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου να ασκούν νομίμως καθήκοντα ιατρού εργασίας, καθώς και με την άρση των γεωγραφικών και διοικητικών περιορισμών που είχαν τεθεί από το προηγούμενο θεσμικό πλαίσιο.

Συγκεκριμένα, καταργούνται οι πρότερες προβλέψεις του άρθρου 16 του Κώδικα Νόμων για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων (ΚΝΥΑΕ) που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του 3850/2010 (ΦΕΚ 84 Α’), όπως ίσχυε, περί Ειδικού Κατάλογου ιατρών που δεν έχουν ή κατέχουν άλλη ειδικότητα, αλλά ασκούν νομίμως καθήκοντα Ιατρού Εργασίας, των συναφών διοικητικών διαδικασιών (βεβαίωση του Ιατρικού Συλλόγου, σχετικά με την μη ύπαρξη ή μη διαθεσιμότητα ιατρού με την ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας στην περιφέρεια του εν λόγω Ιατρικού Συλλόγου, προκειμένου να ασκηθούν τέτοια καθήκοντα από Ιατρό του Ειδικού Καταλόγου), καθώς και της υποχρέωσης αυτών να λάβουν την ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας μέχρι ορισθείσα προθεσμία.

Επίσης, παρέχεται η δυνατότητα και στους ιατρούς που δεν έχουν ή κατέχουν άλλη ειδικότητα και έχουν ασκήσει καθήκοντα ιατρού εργασίας, να ασκούν αυτά τα καθήκοντα σε όλες τις περιφέρειες ιατρικών συλλόγων της χώρας (και όχι μόνο στην περιφέρεια του ιατρικού Συλλόγου στον οποίο είναι εγγεγραμμένοι), χωρίς την άδεια των συλλόγων αυτών.

Βασικός σκοπός των νέων διατάξεων είναι η απρόσκοπτη πρόσβαση σε υπηρεσίες της ιατρικής της εργασίας από επιχειρήσεις και εργαζόμενους, μέσω της δυνατότητας των επιχειρήσεων να προσλαμβάνουν ιατρούς που πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να ασκούν καθήκοντα Ιατρού εργασίας χωρίς ιδιαίτερα περίπλοκες διαδικασίες, ειδικά από τη στιγμή που υφίσταται πανελλαδικά μεγάλη έλλειψη σε ιατρούς κατέχοντες την ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας.

Β. ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΡΥΘΜΙΖΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΙΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ ΔΕΚΑΤΟΥ ΤΡΙΤΟΥ ΤΗΣ ΠΝΠ 20.03.2020

• Οι διατάξεις του άρθρου δέκατου τρίτου της ΠΝΠ της 20.03.2020 προβλέπουν τα εξής:

1. Το άρθρο 16 του κώδικα νόμων για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων (ΚΝΥΑΕ), που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 3850/2010 (Α’ 84), αντικαθίσταται ως εξής:

«Άρθρο 16

Προσόντα ιατρού εργασίας

1. Καθήκοντα ιατρού εργασίας μπορούν να ασκούν:

α) Οι ιατροί που κατέχουν την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας

β) Οι ιατροί που κατέχουν τίτλο οιασδήποτε ειδικότητας, πλην της ιατρικής της εργασίας, και έχουν εκτελέσει καθήκοντα ιατρού εργασίας σε επιχειρήσεις προ της 15ης Μαΐου 2009

γ) Οι ιατροί χωρίς ειδικότητα, οι οποίοι έχουν ασκήσει καθήκοντα ιατρού εργασίας σε επιχειρήσεις συνεχώς επί επτά (7) τουλάχιστον έτη μέχρι και τις 15ης Μαΐου 2009.

2. Οι ιατροί της παρ. 1 μπορούν να ασκούν καθήκοντα ιατρού εργασίας σε όλες τις περιφέρειες ιατρικών συλλόγων της χώρας, χωρίς άδεια των συλλόγων αυτών.

3. Ο ιατρός εργασίας υπάγεται απευθείας στη διοίκηση της επιχείρησης».

2. Κανονιστικές πράξεις που έχουν εκδοθεί μέχρι τη δημοσίευση της παρούσας κατ’ εφαρμογή της διάταξης που αντικαθίσταται με την παρ. 1 παύουν να ισχύουν.

3. Η υπ’ αριθμ. Υ7α/ΓΠ.οικ.112498/18.08.2009 υ.α. (Β’ 1775) καταργείται.

• Κατόπιν τούτων, με τις παραπάνω διατάξεις:
  • Προβλέπεται ότι καθήκοντα ιατρού εργασίας, πέραν των ιατρών που κατέχουν την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας, μπορούν επίσης να ασκούν, χωρίς επιπλέον προϋποθέσεις, και ιατροί των περιπτώσεων β΄ και γ΄, δηλαδή ιατροί που κατέχουν άλλη ειδικότητα, πλην της Ιατρικής της Εργασίας, και έχουν ασκήσει (για πρώτη φορά) καθήκοντα ιατρού εργασίας προ της 15ης Μαΐου 2009, καθώς και ιατροί χωρίς ειδικότητα, οι οποίοι έχουν ασκήσει καθήκοντα ιατρού εργασίας σε επιχειρήσεις συνεχώς επί επτά τουλάχιστον έτη μέχρι και την 15η Μαΐου 2009.
    Συνεπώς παρέχεται η δυνατότητα σε κάθε εργοδότη να αναθέτει καθήκοντα ιατρού εργασίας στην επιχείρησή του, σε ιατρό της επιλογής του, που ανήκει σε οποιαδήποτε περίπτωση της παρ. 1 του άρθρ. 16 του ΚΝΥΑΕ, όπως σήμερα ισχύει, δηλ. είτε σε Ιατρό που κατέχει την ειδικότητα Ιατρικής της Εργασίας είτε σε Ιατρό των περιπτώσεων β΄και γ΄.
  • Παρέχεται η δυνατότητα σε όλους τους ιατρούς των περιπτώσεων της παραγράφου 1, να ασκούν καθήκοντα ιατρού εργασίας σε όλες τις περιφέρειες ιατρικών συλλόγων της χώρας (χωρίς άδεια των συλλόγων αυτών) και όχι μόνο στην περιφέρεια του ιατρικού Συλλόγου στον οποίο είναι εγγεγραμμένοι.
  • Καταργούνται όλες οι προβλέψεις των διατάξεων του πρότερου άρθρ. 16 του ΚΝΥΑΕ (που αντικαθίσταται ήδη εξ’ ολοκλήρου με την παρ. 1 του άρθρου δέκατου τρίτου της ΠΝΠ της 20.03.2020), καθώς και οι κανονιστικές πράξεις που είχαν εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση αυτού μέχρι τη δημοσίευση της ανωτέρω ΠΝΠ και συγκεκριμένα:
    • Οι υπουργικές αποφάσεις κατάρτισης και κύρωσης Ειδικού Καταλόγου Ιατρών, δηλαδή οι υ.α. 1592/58/13.1.2017 (ΦΕΚ Β΄157), 25049/1253/3-5-2018 (ΦΕΚ Β’ 1580) και 43323/1983/7-8-2018 ( ΦΕΚ Β’ 3509), όπως ίσχυαν.
    • Η εξουσιοδοτική διάταξη για την έκδοση υ.α. με την οποία θα οριζόταν ο τρόπος και η διαδικασία με την οποία διαπιστώνεται κατά τόπο και χρόνο η έλλειψη ιατρού εργασίας ή η έλλειψη διαθέσιμου ιατρού εργασίας, καθώς και οι συναφείς διοικητικές διαδικασίες μέχρι την έκδοση αυτής (βεβαίωση του Ιατρικού Συλλόγου, εκδοθείσα μέσα σε αποκλειστική προθεσμία δέκα ημερών, σχετικά με την μη ύπαρξη ή μη διαθεσιμότητα ιατρού με την ειδικότητα της Ιατρικής της Εργασίας στην περιφέρεια του εν λόγω Ιατρικού Συλλόγου, προκειμένου να ασκηθούν τέτοια καθήκοντα από Ιατρό του Ειδικού Καταλόγου).
    • Η μεταβατική διάταξη που προέβλεπε την υποχρέωση των ιατρών των περιπτώσεων β΄και γ΄, δηλαδή ιατρών που δεν έχουν ή κατέχουν άλλη ειδικότητα και έχουν ασκήσει καθήκοντα ιατρού εργασίας, να αποκτήσουν την ειδικότητα της ιατρικής της εργασίας, έως την καταληκτική ημερομηνία της 26ης Αυγούστου 2027.
    • Συνδυαστικά καταργείται στο σύνολό της και η υπ’ αριθμ. Υ7α/ΓΠ.οικ.112498/18.08.2009 υ.α. (Β’ 1775), της οποίας η παρ. 1 ρύθμιζε ζητήματα που είχαν ρυθμισθεί μεταγενέστερα με τη διάταξη της παραγράφου 2Α, του πρότερου άρθρου 16 του ΚΝΥΑΕ και τις κατ΄ εξουσιοδότηση αυτού κανονιστικές πράξεις και, συνεπώς, είχε καταστεί ανενεργή, ενώ η παρ. 2 προσδιόριζε τις προϋποθέσεις απόκτησης της ειδικότητας της ιατρικής της εργασίας από ιατρούς των περιπτώσεων β΄ και γ΄, πρόβλεψη που συνιστά κατ΄ εξοχήν αρμοδιότητα του Υπουργείου Υγείας, και σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία δεν φαίνεται να έχει εφαρμοσθεί.

Γ. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΑΓΓΕΛΙΑΣ ΚΑΘΗΚΟΝΤΩΝ ΙΑΤΡΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ ΣΤΙΣ ΑΡΜΟΔΙΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΕΠΕ.

Μετά τα ανωτέρω:

1. Οι κατά νόμο υπόχρεες επιχειρήσεις και φορείς του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα της οικονομίας μπορούν να αναθέτουν καθήκοντα ιατρού εργασίας σε ιατρό της επιλογής τους, αρκεί να ανήκει σε μια από τις κατηγορίες ιατρών της παρ. 1 του άρθρ.16 του ΚΝΥΑΕ όπως σήμερα ισχύει, και, σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από την περιφέρεια Ιατρικού Συλλόγου στον οποίο αυτός ανήκει.

2. Στο μεταβατικό στάδιο, μέχρι την έκδοση της υπουργικής απόφασης του άρθρου 9Α του ΚΝΥΑΕ, όπου θα ρυθμίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις ένταξης των ιατρών εργασίας στο ΟΠΣ-ΣΕΠΕ:

• Η διαπίστωση από τις υπηρεσίες του ΣΕΠΕ της συνδρομής των νομίμων προϋποθέσεων προκειμένου ιατρός των περιπτώσεων β’ και γ’ της παρ.1, του άρθρ. 16 του ΚΝΥΑΕ να αναλάβει καθήκοντα ιατρού εργασίας, στο πλαίσιο του ελέγχου νομοτύπου της ανάθεσης (άρθρ. 9 του ΚΝΥΑΕ), μπορεί να γίνει με την προσκόμιση αντιγράφου:
  α) του εντύπου ανάθεσης 1 ή 2, με τους αντίστοιχους αριθμούς πρωτοκόλλου κατάθεσης στην αρμόδια υπηρεσία του Σ.ΕΠ.Ε ή
  β) της σύμβασης/εων με επιχείρηση/εις με τους αντίστοιχους αριθμούς πρωτοκόλλου κατάθεσης στην αρμόδια υπηρεσία του Σ.ΕΠ.Ε.
  Από τα παραπάνω στοιχεία, τα οποία καταρχάς και στο μέτρο του δυνατού θα αναζητηθούν αυτεπαγγέλτως από την υπηρεσία, θα πρέπει να προκύπτει ότι πληρούνται οι σχετικές από το νόμο προϋποθέσεις.
  Επισημαίνουμε ότι οι ιατροί που είχαν ενταχθεί στο Παράρτημα Ι του ήδη καταργηθέντος Ειδικού Καταλόγου πληρούν αυτοδίκαια τα προσόντα των περιπτώσεων β’ και γ’ της παρ.1 του άρθρ.16 του ΚΝΥΑΕ, καθώς η σχετική προϋπόθεση έχει ήδη ελεγχθεί κατά τη διαδικασία κατάρτισης του Ειδικού Καταλόγου. Συνεπώς, στο πλαίσιο απλοποίησης της διαδικασίας, της μείωσης διοικητικών βαρών, των προβλέψεων για αυτεπάγγελτη αναζήτηση δικαιολογητικών και της τρέχουσας συγκυρίας, δύναται να μην προσκομίζονται, στην περίπτωση αυτή, τα εν λόγω δικαιολογητικά στις υπηρεσίες του ΣΕΠΕ.
• Στο πλαίσιο των έκτακτων και επειγόντων μέτρων πρόληψης για τη διάδοση του Κορωνοϊοϋ και για την αποφυγή προσέλευσης πολιτών στις υπηρεσίες του ΣΕΠΕ, η ανάθεση καθηκόντων ιατρού Εργασίας μπορεί να γίνει και με ηλεκτρονικό τρόπο (μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, email). Στην περίπτωση αυτή το πρωτότυπο έντυπο ανάθεσης καθηκόντων ιατρού εργασίας Ε1 (ή Ε2) του ΣΕΠΕ, καθώς και τα λοιπά δικαιολογητικά, επισυνάπτονται σκαναρισμένα στο σχετικό μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και διατηρούνται - προς έλεγχο από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΣΕΠΕ - στο αρχείο της επιχείρησης.

Η ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΑΝΝΑ ΣΤΡΑΤΙΝΑΚΗ