ΥΠΟΙΚ 1029423/202/0015/ΠΟΛ.1127/16-4-2002 Κοινοποίηση ορισμένων διατάξεων του ν. 2992/2002 (ΦΕΚ 54 Α'/20-3-2002) και του ν. 2954/2001 (ΦΕΚ 255 Α'/2-11-2001), που αναφέρονται σε θέματα του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων.

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις των παραγράφων 4 και 5 του άρθρου 16 του ν. 2992/2002 Μέτρα για την ενίσχυση της κεφαλαιαγοράς και την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας και άλλες διατάξεις και του άρθρου 10 του ν. 2954/2001 Φορολογικές ρυθμίσεις, αμοιβαία κεφάλαια, συμπλήρωση της χρηματιστηριακής νομοθεσίας και άλλες διατάξεις και σας παρέχουμε τις ακόλουθες διευκρινίσεις για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή τους.

Α. Αρθρο 16 ν. 2992/2002

1. Παράγραφος 4: Υποχρέωση αναγραφής στο δελτίο αποστολής, του αριθμού κυκλοφορίας του πρώτου φορτηγού αυτοκινήτου ή του ονόματος του πλωτού μέσου (Ισχύς από 20.3.2002).

Με τις διατάξεις της ανωτέρω παραγράφου, για τον πληρέστερο έλεγχο της πραγματοποίησης των διακινήσεων αγαθών, προστέθηκε νέο εδάφιο στο τέλος της περίπτωσης β`, της παραγράφου 5 του άρθρου 11, του Π.Δ. 186/1992 (Κ.Β.Σ.), σύμφωνα με το οποίο θεσπίσθηκε υποχρέωση αναγραφής στο δελτίο αποστολής και στο Σ.Δ.Α. πέραν των όσων ήδη προβλέπονται από τις διατάξεις του Κώδικα αυτού, του αριθμού κυκλοφορίας του πρώτου φορτηγού αυτοκινήτου δημόσιας ή ιδιωτικής χρήσης, που χρησιμοποιείται κατά τη μεταφορά των αγαθών (έναρξη διακίνησης) ή προκειμένου για θαλάσσιες μεταφορές, το όνομα του πλωτού μέσου.

Η ανωτέρω υποχρέωση καταλαμβάνει τις διακινήσεις όλων των αγαθών, για οποιοδήποτε σκοπό και από οιονδήποτε τόπο, που πραγματοποιούνται με τη χρησιμοποίηση για τη μεταφορά τους αποκλειστικά φορτηγά αυτοκίνητα Δ.Χ. ή φορτηγά αυτοκίνητα Ι.Χ., καθώς και τις διακινήσεις αγαθών με πλωτά μέσα όταν πρόκειται για θαλάσσιες μεταφορές (π.χ. φόρτωση καυσίμων από διυλιστήρια κ.λπ.).

Αυτονόητο είναι ότι η υποχρέωση αυτή δεν καταλαμβάνει τις διακινήσεις αγαθών με επιβατικά Ι.Χ. αυτοκίνητα.

Στο σημείο αυτό διευκρινίζεται ακόμη ότι, στο δελτίο αποστολής και στο Σ.Δ.Α. αναγράφεται ο αριθμός του φορτηγού αυτοκινήτου ή το όνομα του πλωτού μέσου που χρησιμοποιείται στην έναρξη της διακίνησης (πρώτης φόρτωσης) και όχι του δεύτερου, τρίτου κ.λπ. μεταφορικού μέσου, όταν πραγματοποιείται μεταφόρτωση για λόγους πραγματικούς (υποκειμενικούς ή αντικειμενικούς).

Ο αριθμός κυκλοφορίας του μεταφορικού μέσου αναγράφεται σε εμφανές σημείο του περιεχομένου του φορολογικού αυτού στοιχείου, τουλάχιστον στο πρώτο αντίτυπο (πρωτότυπο), με χειρόγραφο τρόπο ακόμη και όταν εκδίδεται μηχανογραφικά (Η/Υ).

2. Παράγραφος 5: Υποχρέωση του λήπτη φορολογικών στοιχείων εξόφλησης των συναλλαγών, που αφορούν αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας 15.000 ευρώ και άνω ανά στοιχείο, μέσω τραπεζικού λογαριασμού ή δίγραμμης επιταγής (Ισχύς από 20.3.2002).

2α. Με τις διατάξεις της ανωτέρω παραγράφου, για τον περιορισμό του φαινομένου των εικονικών συναλλαγών και για την διασφάλιση των πραγματικών συναλλαγών, προστέθηκε δεύτερο εδάφιο στην παράγραφο 2 του άρθρου 18 του Π.Δ. 186/1992 (Κ.Β.Σ.), σύμφωνα με το οποίο για την απόδειξη της συναλλαγής από τον λήπτη του φορολογικού στοιχείου, με το οποίο στηρίχθηκε σχετική εγγραφή στα τηρούμενα από αυτόν βιβλία του Κώδικα αυτού (ανεξάρτητα από την κατηγορία τους) και αφορά αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών αξίας 15.000 ευρώ (ανά στοιχείο) και άνω, απαιτείται η τμηματική ή ολική εξόφληση να γίνεται μέσω τραπεζικού λογαριασμού ή με δίγραμμη επιταγή, για συναλλαγές που διενεργούνται από την 20.3.2002 και μετά.

Σημειώνεται ότι οι διατάξεις αυτές δεν έχουν εφαρμογή για τις συναλλαγές που πραγματοποιούν (ως λήπτες), όσοι απαλλάσσονται από την τήρηση φορολογικών βιβλίων (π.χ. Δημόσιο, αγρότες ειδικού καθεστώτος κ.λπ.).

2β. Επισημάνσεις

Στην περίπτωση εξόφλησης τμηματικής ή ολικής από τον λήπτη των φορολογικών στοιχείων:

α) με δίγραμμη επιταγή, ο εκδότης αυτής πρέπει για την εφαρμογή της ανωτέρω υποχρέωσης, να αποδεικνύει την συναλλαγή με φωτοαντίγραφο της επιταγής ή με άλλο πρόσφορο τρόπο ή μέσο, διαφυλάσσοντας τα αποδεικτικά στοιχεία, για όσο χρόνο ορίζεται από τις διατάξεις του Κ.Β.Σ. (κρθρο 21 παρ. 2).

Ως προς το είδος και τον τύπο της δίγραμμης επιταγής, καθώς και τα έννομα αποτελέσματα που συνεπάγεται η χρήση της, εφαρμογή έχουν τα οριζόμενα από τις διατάξεις του ν. 5960/1933 (ΦΕΚ Α` 401) περί επιταγών.

Δίγραμμη μπορεί να καταστεί κάθε επιταγή με διαγράμμιση, δηλαδή τη χάραξη στην πρόσθια όψη αυτής δύο παράλληλων γραμμών, είτε κάθετων, είτε εγκάρσιων γενική διαγράμμιση από τον εκδότη αυτής.

β) μέσω τραπεζικού λογαριασμού, η απόδειξη της συναλλαγής θα πρέπει να προκύπτει με οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο π.χ. από τα εκδιδόμενα τραπεζικά παραστατικά ή έγγραφα, που αποδεικνύουν την κίνηση του λογαριασμού, τα οποία επίσης πρέπει να διαφυλάσσονται από τον λήπτη του στοιχείου ως ανωτέρω (περίπτωση α`).

Β. Αντιμετώπιση του χρονικού διαστήματος 20.3.2002 μέχρι 30.4.2002.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 48 του ιδίου ως άνω νόμου, η έναρξη ισχύος των συγκεκριμένων διατάξεων αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην εφημερίδα της Κυβερνήσεως (20.3.2002).

Ενόψει της άμεσης πρώτης εφαρμογής των κοινοποιούμενων διατάξεων, γίνεται δεκτό, στους επιτηδευματίες που πραγματοποίησαν μετά την έναρξη ισχύος αυτών (20.3.2002), διακινήσεις με δελτίο αποστολής και Σ.Δ.Α., χωρίς την αναγραφή σ` αυτά του αριθμού κυκλοφορίας του φορτηγού αυτοκινήτου ή του ονόματος του πλωτού μέσου, καθώς και σ` αυτούς που διενήργησαν εξόφληση υποχρεώσεών τους προς προμηθευτές άνω του προβλεπόμενου ορίου των 15.000 ευρώ, τμηματικά ή ολικά, χωρίς την τήρηση της οριζόμενης διαδικασίας (με δίγραμμη επιταγή ή μέσω τραπεζικού λογαριασμού), να μην επιβληθούν σε βάρος τους οι κυρώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις του ν. 2523/1997 (ΦΕΚ 179 Α`/11.9.1997) λόγω των ανωτέρω παραλείψεων για το χρονικό διάστημα από 20.3.2002 μέχρι 30.4.2002, χρόνος που θεωρείται επαρκής για την ενημέρωση και συμμόρφωσή τους με τα οριζόμενα στις νέες διατάξεις.

Γ. Άρθρο 10 ν. 2954/2001

1. Παράγραφος 1. Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού συμπληρώθηκε το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του Κ.Β.Σ. και δεν απαιτείται πλέον από 2.11.2001 (ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως) η προϋπόθεση της διενέργειας συγκεκριμένης πράξης, για τη σύσταση κοινοπραξίας, που έχει ως αντικείμενο εργασιών και την εκμετάλλευση διεθνών λεωφορειακών γραμμών, την διενέργεια περιηγητικών πλόων καθώς και την εκμετάλλευση ρυμουλκών και ναυαγοσωστικών πλοίων, με σκοπό την διευκόλυνση και την κάλυψη των συναλλαγών των πιο πάνω δραστηριοτήτων που έχουν ήδη εμφανιστεί στην πράξη.

Διευκρινίζεται ότι το εδάφιο αυτό, που αναφέρεται στη μη ύπαρξη της συγκεκριμένης πράξης για σύσταση κοινοπραξίας, αναμορφώθηκε νομοτεχνικά και οι εξαιρέσεις αυτές τέθηκαν ως περιπτώσεις α`, β`, γ`, δ` και ε`.

2. Παράγραφος 2. Με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του πιο πάνω άρθρου προστέθηκε στην παράγραφο 5 του άρθρου 2 του Κώδικα νέο εδάφιο, σύμφωνα με το οποίο απαλλάσσονται από την τήρηση βιβλίων και την έκδοση στοιχείων οι δημόσιοι ή ιδιωτικοί υπάλληλοι ή συνταξιούχοι, που δεν είναι επιτηδευματίες από άλλη αιτία, για αμοιβές τους μέχρι 2.000.000 δρχ. ανά χρήση και με την αναγκαία προϋπόθεση να συνδέονται με σχέση μίσθωσης έργου με φορέα εκτέλεσης ερευνητικού έργου, το οποίο χρηματοδοτείται ή επιχορηγείται γενικώς από την Ευρωπαϊκή λνωση και το έργο που παρέχουν να αφορά αποκλειστικά το χρηματοδοτούμενο, από την Ε.Ε., έργο. Για τις αμοιβές που καταβάλλονται στους παραπάνω δικαιούχους θα εκδίδονται, από εκείνους οι οποίοι καταβάλλουν τις εν λόγω αμοιβές, αποδείξεις δαπανών, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 15 του Κ.Β.Σ., δεδομένου ότι απαλλάσσονται από την τήρηση βιβλίων ως μη επιτηδευματίες.

Η παρούσα διάταξη καταλαμβάνει τις αμοιβές που καταβάλλονται μετά την έναρξη ισχύος της (2.11.2001) για υπηρεσίες που παρασχέθηκαν πριν ή μετά από αυτή.

3. Παράγραφος 3. Με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του ιδίου άρθρου και νόμου συμπληρώθηκαν οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του ν. 2892/2000, προκειμένου να εναρμονιστεί ο χρόνος της διαφύλαξης των βιβλίων, των στοιχείων του Κ.Β.Σ., καθώς και των λοιπών παραστατικών των εγγραφών, με τον παραταθέντα για ένα έτος χρόνο παραγραφής, για κοινοποίηση φύλλων ελέγχων επιβολής φόρων, τελών και εισφορών που παραγράφονταν την 31.12.2001 (χρήσεις 1/1-31/12/1990 και 1/1-31/12/1995) και αναλόγως τα βιβλία και τα στοιχεία του Κώδικα, των χρήσεων αυτών, διαφυλάσσονται για ένα ακόμη έτος.

Ετσι:

- Βιβλία χρήσης 1990 διατηρούνται μέχρι την 31.12.2006 αντί της 31.12.2005.

- Στοιχεία χρήσης 1990 διατηρούνται μέχρι την 31.12.2002 αντί της 31.12.2001.

- Βιβλία και Στοιχεία χρήσης 1995 διατηρούνται μέχρι την 31.12.2002 αντί της 31.12.2001.

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
Δ. ΚΟΥΝΑΔΗΣ