Υπουργείο Οικονομικών

Τετάρτη, 18 Μαρτίου 2020

Δελτίο Τύπου

Τοποθέτηση του Υπουργού Οικονομικών κ. Χρήστου Σταϊκούρα για τη δεύτερη δέσμη μέτρων αντιμετώπισης των επιπτώσεων του κορωνοϊού

Η μάχη της Κυβέρνησης εναντίον της εξάπλωσης του κορωνοϊού, αλλά και των συνεπειών της, έχει ξεκινήσει έγκαιρα, είναι πολυεπίπεδη, καλά σχεδιασμένη και αποφασιστική.

Η υπεράσπιση της ανθρώπινης ζωής και η προστασία του αγαθού της δημόσιας υγείας αποτελούν προτεραιότητες!

Και έπεται η οικονομία.

Με τη σημερινή ευκαιρία, καλώ, καλούμε, και πάλι, όλους τους πολίτες, να επιδείξουμε ατομική ευθύνη, συλλογική συνείδηση και αλληλεγγύη, ώστε να ξεπεράσουμε την εξαιρετικά δύσκολη περίοδο, με το μικρότερο ατομικό και κοινωνικό κόστος.

Απαιτείται, από όλους μας, ψυχραιμία, εγρήγορση και αυτοπειθαρχία.

Στο πεδίο της οικονομίας, η Κυβέρνηση ενεργεί μεθοδικά και αποτελεσματικά. 

Αυτό απεδείχθη και με την προχθεσινή απόφαση του Eurogroup.

Απόφαση η οποία κάλυψε, απόλυτα, τις ελληνικές προτεραιότητες.

Επαναλαμβάνω τα βασικά χαρακτηριστικά της:

1^ον. Η μείωση των εσόδων και η ενίσχυση των παροχών ανεργίας εξαιτίας της συρρίκνωσης της οικονομικής δραστηριότητας θα ληφθούν υπόψη, για όλα τα κράτη-μέλη, στους δημοσιονομικούς κανόνες και στους στόχους, μειώνοντάς τους.

Συνεπώς, δεν υφίσταται εφέτος ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ για την Ελλάδα.

2^ον. Επιπλέον, συμφωνήθηκε ότι οι δημοσιονομικές επιπτώσεις των προσωρινών δημοσιονομικών μέτρων που λαμβάνονται για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, όπως είναι οι παρεμβάσεις για τη συγκράτηση της εξάπλωσης και τη θεραπεία της νόσου, για την ενίσχυση της ρευστότητας στις επιχειρήσεις και τους κλάδους που πλήττονται, και για τη στήριξη της απασχόλησης και των εισοδημάτων, θα εξαιρεθούν από την αξιολόγηση της συμμόρφωσης με τους δημοσιονομικούς κανόνες.

Συνεπώς, οι συγκεκριμένες αυτές δαπάνες επιπλέον εξαιρούνται από την όποια δημοσιονομική επίδοση της Ελλάδας.

3^ον. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αναλαμβάνονται συντονισμένες πρωτοβουλίες, συμπληρωματικές προς τα εθνικά μέτρα.

• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεσμοθετεί ειδικό επενδυτικό ταμείο, με πόρους που θα διοχετευθούν στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στην αγορά εργασίας και σε άλλους ευάλωτους κλάδους της οικονομίας.  
• Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων προχωρά στην κινητοποίηση χρηματοδοτικών πόρων για την παροχή κεφαλαίων κίνησης και για την προώθηση πρόσθετων επενδύσεων, με στόχο την ενίσχυση των επιχειρήσεων, ιδίως των μικρομεσαίων.
• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιοποιεί όλα τα περιθώρια ευελιξίας στο πεδίο των κρατικών ενισχύσεων, επιταχύνοντας ταυτόχρονα τις εγκριτικές διαδικασίες.

Συμπερασματικά, η χώρα μας, ισότιμα, διαθέτει πλέον τους αναγκαίους βαθμούς ευελιξίας προκειμένου να αναλάβει, συντονισμένα και στοχευμένα, πρωτοβουλίες για τον περιορισμό των κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων από την εξάπλωση του κορωνοϊού.

Την προηγούμενη εβδομάδα, ανακοινώσαμε την πρώτη δέσμη μέτρων.

Υπενθυμίζω, μέτρα όπως είναι:

1^ον. Η ενίσχυση του συστήματος υγείας, με τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ, επιπλέον του υφιστάμενου Προϋπολογισμού του Υπουργείου Υγείας.

Ό,τι χρειαστεί το Υπουργείο Υγείας, ως επιπλέον χρηματοδότηση για την αντιμετώπιση της εξάπλωσης του κορωνοϊού, θα το έχει!

2^ον. Η νομοθέτηση διευκολύνσεων πρόσβασης στην εργασία, για τους εργαζόμενους γονείς με παιδιά, μέσω ευελιξίας ως προς τα ωράρια εργασίας, διευκόλυνσης της εξ αποστάσεως εργασίας και δυνατότητας λήψης άδειας ειδικού σκοπού.

Το Δημόσιο συμμετέχει στον επιμερισμό του κόστους.

3^ον. Η δυνατότητα αναστολής καταβολής υποχρεώσεων πληρωμής φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων σε επιχειρήσεις που έκλεισαν με κρατική απόφαση.

Σήμερα, ανακοινώνουμε την δεύτερη δέσμη μέτρων, στηριζόμενοι και στις αποφάσεις του Eurogroup. 

Μέτρα τα οποία έτυχαν συστηματικής και μεθοδικής επεξεργασίας, την προηγούμενη περίοδο, από τα Υπουργεία Οικονομικών, Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.

Θα αναφερθώ στους βασικούς άξονες, και οι αγαπητοί Συνάδελφοί μου θα αναπτύξουν και θα προσθέσουν στοιχεία και πολιτικές.

1^ον. Αναστολές φόρων και εισφορών επιχειρήσεων.

Τα μέτρα αφορούν όλες, αυστηρά όμως, τις επιχειρήσεις που ανήκουν στους κλάδους που πλήττονται δραστικά λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορωνοϊού.

Τα μέτρα είναι οριζόντια, καθώς αφορούν όλες τις επιχειρήσεις συγκεκριμένων Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας (ΚΑΔ), είτε αυτές μένουν ανοικτές, είτε λειτουργεί μέρος της δραστηριότητάς τους, είτε κλείνουν με κρατική εντολή, είτε κλείνουν με δική τους πρωτοβουλία.

Δεν αφορούν το σύνολο της οικονομίας!

Οι ΚΑΔ θα οριστούν από το Υπουργείο Οικονομικών, με βάση τα ημερήσια στοιχεία ηλεκτρονικών συναλλαγών που αυτό διαθέτει, σε συνδυασμό με τις σχετικές αποφάσεις για απαγόρευση λειτουργίας συγκεκριμένων κλάδων που έχουν εκδοθεί.

Η περίοδος εφαρμογής των μέτρων αφορά τον μήνα Μάρτιο, και, εάν απαιτηθεί, θα δοθεί παράταση.

Για όλες τις επιχειρήσεις των εν λόγω κλάδων αναστέλλονται για 4 μήνες, δηλαδή έως 31 Ιουλίου για τις οφειλές Μαρτίου, χωρίς τόκους και προσαυξήσεις, οι κάτωθι πληρωμές:

• Η καταβολή οφειλών που έχουν βεβαιωθεί από δηλώσεις Φ.Π.Α., πληρωτέες Μαρτίου.
• Η καταβολή κάθε είδους βεβαιωμένων οφειλών στις Δ.Ο.Υ ή τα Ελεγκτικά Κέντρα.
• Η καταβολή των δόσεων ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών.

Για τα ασφαλιστικά ταμεία, θα αναφερθεί ο Υπουργός κ. Βρούτσης.

Τονίζεται ότι προϋπόθεση αναστολής των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων των επιχειρήσεων είναι η διατήρηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας!

Υπολογίζεται ότι έχει ανασταλεί η λειτουργία, εν συνόλω ή εν μέρει, περί 220.000 ιδιωτικών επιχειρήσεων, με περίπου 600.000 εργαζομένους.

Παράλληλα, τουλάχιστον 100.000 επιπλέον επιχειρήσεις, με περισσότερους από 200.000 εργαζόμενους, που δεν έχουν κλείσει με κρατική εντολή, επηρεάζονται δραστικά από τις οικονομικές επιπτώσεις του κορωνοϊού, και θα ενταχθούν στο μέτρο.

2^ον. Χρηματοδότηση των επιχειρήσεων.

Θα υλοποιήσουμε διευρυμένο πλαίσιο χρηματοδότησης, υπό τη μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής, με εκτεταμένο χρονικό ορίζοντα αποπληρωμής και περίοδο χάριτος, για όλες τις επιχειρήσεις που πλήττονται δραστικά λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορωνοϊού, συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ.

Το ύψος της διαθέσιμης χρηματοδότησης θα λαμβάνει υπόψη τη μείωση του τζίρου των επιχειρήσεων, καθώς και το μισθολογικό και μη μισθολογικό κόστος των εργαζομένων που απασχολούν.

Το πλαίσιο χορήγησης θα εξειδικευτεί τις επόμενες ημέρες και επ’ αυτού θα τοποθετηθεί ο υφυπουργός κ. Σκυλακάκης.

Προϋπόθεση λήψης αυτής της χρηματοδότησης είναι, και πάλι, η διατήρηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας.

Θα ακολουθήσουν, όπως θα ακούσετε σε λίγο και από τον Υπουργό κ. Γεωργιάδη, και άλλες πρωτοβουλίες ενίσχυσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων.

3^ον. Εργαζόμενοι.

Όλοι οι εργαζόμενοι για τους οποίους αναστέλλεται προσωρινά η σύμβαση εργασίας τους, λόγω αναστολής λειτουργίας της επιχείρησης με κρατική εντολή, θα λάβουν αποζημίωση στις αρχές Απριλίου, από τον κρατικό προϋπολογισμό, ύψους 800 ευρώ.

Το μέτρο αυτό αφορά περίπου 500.000 εργαζομένους, με κόστος περίπου στα 400 εκατ. ευρώ.

Το Κράτος καλύπτει πλήρως τα ασφαλιστικά δικαιώματα, συνταξιοδοτικά και υγείας, των εργαζομένων και τις ασφαλιστικές τους εισφορές, με βάση το σύνολο του ονομαστικού τους μισθού.

Το δημοσιονομικό κόστος, Μαρτίου και Απριλίου, για τους περίπου 500.000 εργαζομένους, ανέρχεται περίπου στα 450 εκατ. ευρώ.

Παράλληλα, γι’ αυτούς τους εργαζομένους, αναστέλλεται η πληρωμή των φορολογικών υποχρεώσεων Μαρτίου, για 4 μήνες.

4^ον. Ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και ατομικές επιχειρήσεις.

Για τους αυτοαπασχολούμενους και τις ατομικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε κλάδους που παρουσιάζεται δραστική μείωση της οικονομικής δραστηριότητας λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορωνοϊού, αναβάλλονται όλες οι φορολογικές υποχρεώσεις, πληρωτέες Μαρτίου, για 4 μήνες.

Η αποζημίωση αυτών και οι λοιπές ασφαλιστικές προβλέψεις θα ανακοινωθούν από τον κ. Γεωργιάδη και τον κ. Βρούτση.

5^ον. Επιπλέον αυτών των 2 δισ. ευρώ, θα διατεθούν 1,8 δισ. ευρώ μέσα από το ειδικό ευρωπαϊκό επενδυτικό ταμείο.

Ταμείο που δημιουργήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της εξάπλωσης του κορωνοϊού.

Η αξιοποίηση των σχετικών πόρων θα είναι άμεση.

Ήδη, σήμερα, πραγματοποιούνται σχετικές συζητήσεις, επί συγκεκριμένων ελληνικών προτάσεων, σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Σύμφωνα με την απόφαση του Eurogroup, αυτό το ποσό μπορεί να χρηματοδοτήσει διάφορες δράσεις, όπως είναι η ρευστότητα των επιχειρήσεων, η στήριξη της απασχόλησης και των εισοδήματων των εργαζομένων.

Συνολικά, θα υπάρξει επιπλέον ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων, με τον βέλτιστο συνδυασμό πόρων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το ΕΣΠΑ, την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και τον Όμιλο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, κατά τρόπο που να διασφαλιστεί η μέγιστη μόχλευση.

Ο Υπουργός κ. Γεωργιάδης θα αναφερθεί σε αυτά.

6^ον. Μειώνεται στο 6%, από 24%, ο ΦΠΑ σε προϊόντα που είναι απαραίτητα για την προστασία από τον κορωνοϊό και την αποφυγή της μετάδοσής του.

Συγκεκριμένα, ο συντελεστής μειώνεται στο 6% σε προϊόντα, όπως είναι:

1. οι μάσκες και τα γάντια,
2. τα αντισηπτικά διαλύματα, μαντιλάκια και άλλα παρασκευάσματα,
3. το σαπούνι και άλλα παρασκευάσματα για την ατομική υγιεινή, και
4. η αιθυλική αλκοόλη, εφόσον χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη από τη βιομηχανία για την παραγωγή αντισηπτικών.

Η προσθήκη αυτών των ειδών στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, που θα ισχύει μέχρι τέλους του έτους, αποσκοπεί στη μείωση του κόστους αγοράς των προϊόντων που είναι απαραίτητα για την ατομική υγιεινή και προσωπική προστασία, προκειμένου να αναχαιτιστεί η εξάπλωση της πανδημίας του κορωνοϊού.

7^ον. Προχωράμε σε παρέμβαση στην αγορά ακινήτων, σε μία λογική διαμοιρασμού του βάρους αυτής της δύσκολης κατάστασης.

Συγκεκριμένα, για τις επιχειρήσεις που διακόπτουν υποχρεωτικά τη δραστηριότητά τους λόγω της διάδοσης του κορωνοϊού, θα προβλεφθεί, νομοθετικά, ότι θα καταβάλλουν το 60% του μισθώματος του επαγγελματικού ακινήτου, σε περίπτωση που το νοικιάζουν, για τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο.

Το ίδιο ισχύει και για τους εργαζομένους των επιχειρήσεων που διακόπτουν υποχρεωτικά τη δραστηριότητά τους λόγω της διάδοσης του κορωνοϊού και αναστέλλεται η σύμβαση εργασίας τους, εφόσον πρόκειται για πρώτη κατοικία.

Παράλληλα όμως, για τους ιδιοκτήτες των ακινήτων των παραπάνω περιπτώσεων, προβλέπεται η αναστολή πληρωμών των φορολογικών τους υποχρεώσεων και των πληρωμών δόσεων ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών, για 4 μήνες.

8^ον. Με δεδομένες τις τρέχουσες δυσμενείς συνθήκες και τις αδυναμίες απρόσκοπτης συνέχισης της εκτιμητικής διαδικασίας, αποφασίσαμε την παράταση της εκτιμητικής άσκησης στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης για τις νέες αντικειμενικές αξίες.

Λαμβάνοντας συνεπώς υπόψη τις νέες προβλέψεις για την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης, αποφασίσαμε ο ΕΝΦΙΑ του 2020 να βασιστεί στο προηγούμενο καθεστώς και οι νέες αντικειμενικές να ισχύσουν από την επόμενη χρονιά.

9^ον. Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων προχωρά σε άμεση αποπληρωμή όλων των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, επιστρέφοντας τα ποσά όλων των υπό έλεγχο υποθέσεων, ύψους έως 30.000 ευρώ.

Παράλληλα προχωρά και σε απλοποίηση των διαδικασιών για να αποφεύγονται οι καθυστερήσεις και να μην στερείται ρευστότητα η πραγματική οικονομία.

Από 25 Φεβρουαρίου, ημερομηνία έκδοσης της πρώτης Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, έως 13 Μαρτίου, έχουν επιστραφεί 218 εκατ. ευρώ.

Η προσπάθεια συνεχίζεται και θα ενταθεί.

10^ον. Στην προσπάθεια αυτή πρέπει να συμβάλει και το τραπεζικό σύστημα.

Ήδη οι τράπεζες αναστέλλουν, έως τον Σεπτέμβριο, τις πληρωμές χρεολυσίων για τις συνεπείς επιχειρήσεις.

Η διευκόλυνση αφορά νομικά πρόσωπα που ανήκουν στους κλάδους οι οποίοι πλήττονται άμεσα από την παρούσα κρίση.

Πρέπει, όμως, οι τράπεζες να προχωρήσουν και σε άλλες παρεμβάσεις, και για τα φυσικά πρόσωπα.

Παράλληλα, θα πρέπει, με την βοήθεια χρηματοδοτικών εργαλείων, να ενισχυθεί, μέσω τραπεζών, η ρευστότητα των επιχειρήσεων.

Τέλος, ζήτησα, και συνεννοηθήκαμε, με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών να προσδιοριστούν βασικές καθημερινές συναλλαγές, για τις οποίες δεν απαιτείται φυσική παρουσία στο κατάστημα.

Τα καταστήματα θα μένουν ανοικτά, αλλά η Ένωση θα εκδώσει ανακοίνωση με την οποία θα περιορίζονται οι απευθείας συναλλαγές, ώστε να διαφυλαχθεί η υγεία εργαζομένων και συναλλασσομένων.

Τέλος, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς προχώρησε σε προληπτικά μέτρα προστασίας του Χρηματιστηρίου. 

Αυτοί είναι οι 10 βασικοί άξονες του δεύτερου πακέτου μέτρων της Ελληνικής Κυβέρνησης.

Είμαστε στην αρχή της μάχης.

Μία μάχη που δεν γνωρίζουμε ακόμη την ένταση και την έκτασή της.

Συνεπώς, θα ακολουθήσουν και άλλα πακέτα μέτρων, ώστε να βγούμε νικητές από την μάχη, με τις λιγότερες δυνατές κοινωνικές και οικονομικές απώλειες.

Πράττουμε και θα πράξουμε το καλύτερο δυνατόν!

Η αλληλέγγυα συν-ευθύνη, απέναντι στην υγειονομική κρίση που αντιμετωπίζουμε, είναι ο βασικός συνδετικός κρίκος για την κοινωνική συνοχή που θα πρέπει να υπάρχει και να ενισχυθεί τις επόμενες ώρες.

Αυτό συνεπάγεται ότι κάθε ένας από εμάς αναλαμβάνει και μία σοβαρή υποχρέωση.

Ο εργοδότης αναλαμβάνει την υποχρέωση της διατήρησης των θέσεων εργασίας, των μη απολύσεων και του σεβασμού της διατήρησης της εργασιακής ειρήνης.

Ο εργαζόμενος αναλαμβάνει την υποχρέωση να προσαρμοστεί στο δύσκολο αυτό εργασιακό περιβάλλον, και να δείξει ανοχή, μέχρι να ξεπεραστεί η κρίση.

Και το κράτος αναλαμβάνει την  υποχρέωση, απέναντι σε όλους, της δημιουργίας ασφαλούς περιβάλλοντος αντιμετώπισης των εξαιρετικά δύσκολων και έκτακτων αυτών συνθηκών.

Την κρίση πρέπει να την ξεπεράσουμε ενωμένοι!

Με το κόστος μοιρασμένο δίκαια στην κοινωνία!

Και με αλληλεγγύη!

Θα τα καταφέρουμε!