ΘΕΜΑ: «Περί των υπηρεσιών, των φορέων και των προσώπων που διενεργούν μεταφράσεις αλλοδαπών δημοσίων εγγράφων, τα οποία οι ενδιαφερόμενοι προσκομίζουν στις υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), για τη διεκπεραίωση υποθέσεών τους».

ΣΧΕΤ.: Ο «Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1191 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 6ης Ιουλίου 2016 για την προώθηση της ελεύθερης κυκλοφορίας των πολιτών μέσω της απλούστευσης των απαιτήσεων για την υποβολή ορισμένων δημόσιων εγγράφων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2012»

1. - Σχετικά με το παραπάνω σε περίληψη θέμα, υπενθυμίζεται ότι με το αριθ. Δ. ΟΡΓ. Δ 1138311 ΕΞ 2019/8.10.2019 έγγραφό μας, σας κοινοποιήθηκε ο «Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1191 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 6ης Ιουλίου 2016 για την προώθηση της ελεύθερης κυκλοφορίας των πολιτών μέσω της απλούστευσης των απαιτήσεων για την υποβολή ορισμένων δημόσιων εγγράφων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1024/2012», ο οποίος τέθηκε σε εφαρμογή, από την 16.2.2019, κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 27 αυτού και σας δόθηκαν σχετικές οδηγίες για την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή αυτού.

Επισημαίνεται, επίσης, ότι με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 6 «Απλούστευση άλλων διατυπώσεων που αφορούν μεταφράσεις» του Κεφαλαίου ΙΙΙ του εν λόγω Κανονισμού, καθορίζεται ότι «Η επικυρωμένη μετάφραση από πρόσωπο που, σύμφωνα με τη νομοθεσία κράτους μέλους, είναι εξουσιοδοτημένο να πραγματοποιεί τέτοιες μεταφράσεις είναι αποδεκτή σε όλα τα κράτη μέλη».

2. - 'Υστερα από τα προαναφερθέντα, σύμφωνα με την κείμενη εγχώρια νομοθεσία και τον Κανονισμό (ΕΕ) 2016/1191, οι μεταφράσεις αλλοδαπών δημοσίων εγγράφων, τα οποία οι ενδιαφερόμενοι προσκομίζουν στις υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε., για τη διεκπεραίωση υποθέσεών τους, διενεργούνται, από υπηρεσίες, φορείς και πρόσωπα, ως κατωτέρω:

α) Τη Μεταφραστική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών, κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις των παρ. 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 22 του ν. 3566/2007 (Α' 117), όπως ισχύει. Ειδικότερα, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του προαναφερθέντος άρθρου «Επίσημη μετάφραση είναι η ακριβής και πιστοποιημένη και ως προς το περιεχόμενό της, μετάφραση επικυρωμένου ή θεωρημένου, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, εγγράφου. Η επίσημη μετάφραση από και προς την ελληνική γλώσσα του ανωτέρω εγγράφου που διενεργείται από τη Μεταφραστική Υπηρεσία αποτελεί διοικητικό έγγραφο». Στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εξωτερικών: https://www.mfa.gr/yprresres-gra-on--pnlri/meoafrasikr-yprresra/r-meoaphrasikryprresra.homl, αναφέρονται, αναλυτικά, οι γλώσσες στις οποίες παρέχει μεταφραστικές υπηρεσίες η Μεταφραστική Υπηρεσία.

β) Τις 'Εμμισθες και Άμισθες προξενικές αρχές της Ελλάδος, οι οποίες ασκούν στην περιφέρειά τους και καθήκοντα διοικητικής φύσεως, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η διενέργεια μεταφράσεων, κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις της υποπαραγράφου ε' της παρ. 1 του άρθρου 52 του ν. 3566/2007 και του άρθρου 60 του ίδιου νόμου, αντίστοιχα. Ειδικότερα, στην περίπτωση των Έμμισθων προξενικών αρχών, οι μεταφράσεις διενεργούνται από έμμισθο προξενικό υπάλληλο (δηλαδή μόνιμο υπάλληλο ή συμβασιούχο αορίστου ή ορισμένου χρόνου), σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 2949/2001 (Α' 243).

γ) Τους δικηγόρους, κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις της υποπαραγράφου γ' της παρ. 2 του άρθρου 36 του ν. 4194/2013 (Α'208), σύμφωνα με τις οποίες, στο έργο του δικηγόρου περιλαμβάνεται, μεταξύ των άλλων «Η μετάφραση εγγράφων που έχουν συνταχθεί σε ξένη γλώσσα, καθώς και η μετάφραση ελληνικών εγγράφων σε οποιαδήποτε ξένη γλώσσα. Η μετάφραση έχει πλήρη ισχύ έναντι οποιασδήποτε Δικαστικής ή άλλης Αρχής, εφόσον συνοδεύεται από επικυρωμένο αντίγραφο του εγγράφου που μεταφράστηκε και ο δικηγόρος βεβαιώνει ότι έχει επαρκή γνώση της γλώσσας από και προς την οποία μετέφρασε».

δ) Τους πτυχιούχους μεταφραστές του Ιονίου Πανεπιστημίου. Ειδικότερα, για τη διενέργεια μεταφράσεων από τους εν λόγω μεταφραστές, σας ενημερώνουμε, επίσης, ότι:

αα) Με τις διατάξεις του άρθρου 1 του π.δ. 169/2002 (Α' 156) «Επαγγελματική κατοχύρωση των πτυχιούχων Μεταφραστών και των πτυχιούχων Διερμηνέων του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου », καθορίζεται, μεταξύ των άλλων, ότι «...Ειδικότερα οι πτυχιούχοι μεταφραστές έχουν ως κύρια επαγγελματική ενασχόληση τη μετάφραση σε όλα τα διαδικαστικά στάδια αυτής ή και έκδοση οποιωνδήποτε εγγράφων (δημοσίων και ιδιωτικών) ή άλλων κειμένων για λογαριασμό οποιασδήποτε δημόσιας αρχής ή τρίτου, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία ευθυνόμενοι για την εγκυρότητα του περιεχομένου τους. ».

ββ) Με την αριθ. ΔΙΣΚΠΟ/Φ.22/5583/22.3.2005 εγκύκλιο του Υφυπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης διευκρινίστηκε ότι εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια της Διοίκησης να δέχεται ή όχι τις μεταφράσεις που διενεργούνται από τους πτυχιούχους μεταφραστές του Ιονίου Πανεπιστημίου και με το αριθ. ΔΙΣΚΠΟ/Φ.15/22650/25.11.2005 έγγραφο της Διεύθυνσης Σχέσεων Κράτους-Πολίτη της Γενικής Διεύθυνσης Διοικητικής Οργάνωσης & Διαδικασιών της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Διοίκησης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του ίδιου Υπουργείου, ότι εναπόκειται στη Διοίκηση να κρίνει και να καθορίσει τα κριτήρια που θα υιοθετήσει, κατά περίπτωση εγγράφου, για την αποδοχή ή μη των μεταφράσεων αυτών από τις αρμόδιες υπηρεσίες.

γγ) Με το αριθ. 1115970/1426/0006Δ/9.12.2005 έγγραφο της Διεύθυνσης Οργάνωσης, με υπογραφή του Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Διοικητικής Υποστήριξης του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, κοινοποιήθηκε στις Υπηρεσίες του Υπουργείου, πλην Γ.Λ.Κ. και Γ.Χ.Κ., το προαναφερθέν αριθ. ΔΙΣΚΠΟ/Φ.15/22650/25.11.2005 έγγραφο της Διεύθυνσης Σχέσεων Κράτους - Πολίτη και τους γνωστοποιήθηκε ότι τα κριτήρια αποδοχής των ανωτέρω μεταφράσεων θα ορίζονται από τις ίδιες, οι οποίες θα κρίνουν τις ιδιαιτερότητες του εγγράφου ή της υπόθεσης, στα πλαίσια της διακριτικής τους ευχέρειας. Επίσης, προτάθηκαν προϋποθέσεις που πρέπει να λαμβάνουν υπόψη οι υπηρεσίες.

δδ) Στην αιτιολογία της αριθ. 2799/2013 απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας αναφέρεται, μεταξύ των άλλων, ότι «.8.Επειδή, κατά την έννοια της διατάξεως του άρθρου 1 π.δ/τος 169/2002, η οποία κάνει λόγο περί μεταφράσεων "για λογαριασμό οποιασδήποτε δημόσιας αρχής", μεταφράσεις ξενογλώσσων κειμένων, προερχόμενες από πρόσωπα που έχουν αποδεδειγμένα την ιδιότητα του πτυχιούχου του ανωτέρω Τμήματος του Ιονίου Πανεπιστημίου (και, συνεπώς, έχουν τύχει εξειδικευμένης, από ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα παρεχομένης εκπαιδεύσεως στο αντικείμενο αυτό), είναι υποχρεωτικώς ληπτέες υπ' όψιν από τον ΔΟΑΤΑΠ κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων του, ελλείψει σχετικής, ειδικής ρυθμίσεως σ' επίπεδο νόμου ή κανονιστικής διοικητικής πράξεως. Και τούτο, διότι δεν μπορεί ερμηνευτικώς να συναχθεί αντίθετο συμπέρασμα, υπέρ του αποκλειστικού δηλαδή χαρακτήρα των ρυθμίσεων του αρ. 53 ν.δ/τος 3026/1954 (σημείωση Διεύθυνσης Οργάνωσης: πλέον περίπτ. γ' της παρ. 2 του άρθρου 36 του ν.4194/2013 - Α' 208) ή της νομοθεσίας για την Μεταφραστική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών ως ρυθμίσεων περιοριστικών κατά τούτο της επαγγελματικής ελευθερίας αυτής της κατηγορίας προσώπων. Συγκεκριμένα, ο νομοθέτης του Κώδικα δικηγόρων, αλλά και του Οργανισμού του Υπουργείου Εξωτερικών (που επαναλαμβάνει ταυτόσημες ρυθμίσεις των προϊσχυσάντων σχετικών νομοθετημάτων) δεν είχε υπ' όψιν του τις εν τω μεταξύ εξελίξεις και την παραγωγή σ' επαρκή βαθμό εξειδικευμένων επιστημόνων οι οποίοι παρέχουν τα εχέγγυα για την αξιόπιστη άσκηση και αυτής της ειδικώτερης πτυχής της (αρρύθμιστης γενικώς) επαγγελματικής δραστηριότητας του μεταφραστή χωρίς το δημόσιο συμφέρον να διακυβεύεται. Αυτός δε ο ερμηνευτικός χειρισμός των εν λόγω διατάξεων σε σχέση με το άρ. 1 π.δ/τος 169/2002 συμπορεύεται και με την συνταγματικώς κατοχυρωμένη επαγγελματική ελευθερία (άρ. 5 παρ. 1), η οποία είναι δεκτική περιορισμών μόνον αν αυτοί είναι ρητώς εκπεφρασμένοι στον νόμο και -επί πλέον - έχουν τεθεί για την επιδίωξη σκοπού ενεστώτος δημοσίου συμφέροντος..».

εε) Στην αριθ. 333/2014 γνωμοδότηση του Τμήματος Α' του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.) αναφέρεται, μεταξύ των άλλων, ότι «..Γ. Η δυνατότητα παροχής υπηρεσιών μετάφρασης για χρήση και από τις δημόσιες υπηρεσίες και προς τους ιδιώτες προβλέπεται τουλάχιστον και για τους δικηγόρους (Κώδικας Δικηγόρων), αλλά και για τους πτυχιούχους Μεταφραστές του Ιονίου Πανεπιστημίου ( π.δ. 169/02, ΣτΕ 2799/2013)».

Ύστερα από τα παραπάνω, καθίσταται σαφές ότι οι υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. ορθά ασκούν τη διακριτική τους ευχέρεια και κάνουν αποδεκτές τις μεταφράσεις αλλοδαπών δημοσίων εγγράφων, που διενεργούν οι πτυχιούχοι μεταφραστές του Ιονίου Πανεπιστημίου, κατά τα προαναφερθέντα.

Σχετικό για το συγκεκριμένο θέμα είναι το αριθ. μητρώου ΠΕΕΜΠΙΠ 2018/10/059/2.10.2018 έγγραφο της Πανελλήνιας Ένωσης Επαγγελματιών Μεταφραστών Πτυχιούχων Ιονίου Πανεπιστημίου (ΠΕΕΜΠΙΠ).

Πληροφορίες για τις μεταφράσεις που διενεργούνται από τα μέλη της Πανελλήνιας Ένωσης Επαγγελματιών Μεταφραστών Πτυχιούχων Ιονίου Πανεπιστημίου (ΠΕΕΜΠΙΠ) είναι καταχωρημένες στην ιστοσελίδα αυτής: https://peempip.gr.

ε) Τα πρόσωπα που, σύμφωνα με τη νομοθεσία κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), είναι εξουσιοδοτημένα να πραγματοποιούν μεταφράσεις δημοσίων εγγράφων, κατά τα οριζόμενα στις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 6 «Απλούστευση άλλων διατυπώσεων που αφορούν μεταφράσεις» του Κεφαλαίου ΙΙΙ του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/1191, σύμφωνα με τις οποίες «Η επικυρωμένη μετάφραση από πρόσωπο που, σύμφωνα με τη νομοθεσία κράτους μέλους, είναι εξουσιοδοτημένο να πραγματοποιεί τέτοιες μεταφράσεις είναι αποδεκτή σε όλα τα κράτη μέλη».

Περαιτέρω, υπενθυμίζεται επίσης ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του ίδιου ως άνω άρθρου, «Δεν απαιτείται μετάφραση όταν:

α) το δημόσιο έγγραφο έχει συνταχθεί στην επίσημη γλώσσα του κράτους μέλους στο οποίο υποβάλλεται το έγγραφο αυτό.....ή

β) ένα δημόσιο έγγραφο που αφορά τη γέννηση, το ότι ένα πρόσωπο βρίσκεται στη ζωή, τον θάνατο, τον γάμο (συμπεριλαμβανομένων της ικανότητας για σύναψη γάμου και της οικογενειακής κατάστασης), την καταχωρισμένη συμβίωση (συμπεριλαμβανομένων της ικανότητας για σύναψη σχέσης καταχωρισμένης συμβίωσης και της κατάστασης από άποψη καταχωρισμένης συμβίωσης), την κατοικία και/ή διαμονή, και το λευκό ποινικό μητρώο συνοδεύεται, σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό, από πολύγλωσσο τυποποιημένο έντυπο εφόσον η αρχή στην οποία υποβάλλεται το έγγραφο κρίνει ότι οι πληροφορίες που περιέχονται στο πολύγλωσσο τυποποιημένο έντυπο επαρκούν για την επεξεργασία του δημόσιου εγγράφου».

3. - Για τη διενέργεια μεταφράσεων από συμβολαιογράφους, ισχύουν τα οριζόμενα στις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 1 του Κεφαλαίου Πρώτου του Μέρους Πρώτου του ν. 2830/2000 (Α' 96), σύμφωνα με τις οποίες «Ο συμβολαιογράφος μπορεί να μεταφράζει με ευθύνη του στην ελληνική γλώσσα έγγραφα συνταγμένα σε ξένη γλώσσα, τα οποία του προσκομίζονται και είναι χρήσιμα για την κατάρτιση μιας από τις αναφερόμενες πράξεις, θεωρώντας τα για την πραγματοποίηση της μετάφρασης και για την ακρίβειά τους.»

4. - Για τις λοιπές περιπτώσεις μεταφράσεων αλλοδαπών δημοσίων εγγράφων, οι οποίες δεν είναι δυνατόν να διενεργηθούν από τις υπηρεσίες, τους φορείς και τα πρόσωπα, που περιλαμβάνονται στην παράγραφο 2 του παρόντος εγγράφου, ισχύουν τα αναφερόμενα στο αριθ. ΑΠΦ: 770/ΑΣ2657/ΣΗΔΕ:70495/11.12.2018 έγγραφο της Διεύθυνσης Ε3 Διοικητικών & Δικαστικών Υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών, που σας κοινοποιήθηκε με το αριθ. Δ.ΟΡΓ. Δ 1008736 ΕΞ 2019/18.1.2019 έγγραφό μας, σύμφωνα με το οποίο «Στις περιπτώσεις Εμμίσθων προξενικών αρχών που δεν υφίσταται μόνιμος υπάλληλος ή συμβασιούχος που να έχει δικαίωμα μεταφράσεως από την επίσημη γλώσσα του κράτους υποδοχής στην ελληνική γλώσσα γίνονται δεκτές μεταφράσεις για χρήση στην χώρα υποδοχής ή για ιδιωτική χρήση από ορκωτούς μεταφραστές του κράτους υποδοχής, την υπογραφή των οποίων επικυρώνει σύμφωνα με το άρθρο 2 Α2 του ΠΔ 16/2014 η ελληνική προξενική αρχή. Εάν για την συγκεκριμένη γλώσσα του κράτους υποδοχής δεν υφίσταται μεταφραστής στην Μεταφραστική Υπηρεσία του ΥΠΕΞ, τότε εκ των πραγμάτων, η μετάφραση αυτή θα μπορούσε να γίνει δεκτή και από τις ελληνικές δημόσιες υπηρεσίες, εφόσον δεν υφίσταται ούτε δικηγόρος ούτε πτυχιούχος μεταφραστής που να γνωρίζει την γλώσσα αυτή».

5. - Υπενθυμίζεται, επίσης, ότι:

α) Με τις διατάξεις του άρθρου 4 «Απαλλαγή από την επικύρωση και παρόμοια διατύπωση» του Κεφαλαίου ΙΙ του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/1191, καθορίζεται ότι τα δημόσια έγγραφα που υπάγονται στον εν λόγω Κανονισμό, κατ' άρθρο 2 αυτού (δηλαδή, αυτά που εκδίδονται από τις αρχές ενός κράτους μέλους, σύμφωνα με το εθνικό του δίκαιο, τα οποία πρέπει να υποβληθούν στις αρχές άλλου κράτους μέλους και των οποίων πρωταρχικός σκοπός είναι να βεβαιώνουν ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα γεγονότα: αα) γέννηση, ββ) το ότι ένα πρόσωπο βρίσκεται στη ζωή, γγ) θάνατος, δδ) όνομα, εε) γάμος, περιλαμβανομένων της ικανότητας για σύναψη γάμου και της οικογενειακής κατάστασης, στστ) διαζύγιο, δικαστικός χωρισμός ή ακύρωση γάμου, ζζ) καταχωρισμένη συμβίωση, περιλαμβανομένων της ικανότητας για σύναψη σχέσης καταχωρισμένης συμβίωσης και της κατάστασης από άποψη καταχωρισμένης συμβίωσης, ηη) λύση σχέσης καταχωρισμένης συμβίωσης, δικαστικός χωρισμός ή ακύρωση καταχωρισμένης συμβίωσης, θθ) γονική ιδιότητα, ιι) υιοθεσία, ια) κατοικία και/ή διαμονή, ιβ) ιθαγένεια και ιγ) λευκό ποινικό μητρώο, υπό τον όρο ότι τα σχετικά με το γεγονός αυτό δημόσια έγγραφα εκδίδονται για πολίτη της Ένωσης από τις αρχές του κράτους μέλους της ιθαγένειάς του) και τα επικυρωμένα αντίγραφά τους απαλλάσσονται από κάθε μορφή επικύρωσης και παρόμοιας διατύπωσης.

β) Τα λοιπά αλλοδαπά δημόσια έγγραφα, όπως αυτά καθορίζονται στις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 1497/1984 (Α' 188) «Κύρωση Σύμβασης που καταργεί την υποχρέωση επικύρωσης των αλλοδαπών δημόσιων εγγράφων», γνωστής και ως Σύμβασης της Χάγης, πρέπει να προσκομίζονται στις αρμόδιες υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. κατά τα διεθνή νόμιμα (σφραγίδα apostille, προξενική θεώρηση, θεώρηση από το ελληνικό προξενείο, κατά τα οριζόμενα σε διεθνείς συνθήκες που έχουν κυρωθεί με νόμο από την Ελλάδα, κατά περίπτωση).

γ) Για τη διευκόλυνση του έργου των υπαλλήλων της Α.Α.Δ.Ε., καθώς και των ενδιαφερόμενων πολιτών, τα έγγραφα που αφορούν στις μεταφράσεις αλλοδαπών δημοσίων εγγράφων είναι καταχωρημένα στη συλλογή «ΕΠΙΣΗΜΗ ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ» της Ηλεκτρονικής Βιβλιοθήκης της Α.Α.Δ.Ε., στη διαδρομή: http://elib.aade.gr/elib/public/link/id/7145.

6. - Ύστερα από τα ανωτέρω παύει να ισχύει το αριθ. Δ.ΟΡΓ. Δ 1008736 ΕΞ 2019/18.1.2019 έγγραφό μας.

7. - Παρακαλούνται οι Προϊστάμενοι των υπηρεσιών της Α.Α.Δ.Ε. να μεριμνήσουν ώστε να λάβουν γνώση του παρόντος εγγράφου όλοι οι υπάλληλοι αυτών και να δώσουν σαφείς οδηγίες για την ορθή εφαρμογή των αναφερομένων σε αυτό.

Με εντολή Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.

Ο Προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης
Ανθρώπινου Δυναμικού και Οργάνωσης

Νικόλαος Βλάχος